.


gurb^S isMG kwlw APgwnW

    ÃÄsiqgur pRsfid ]

    gurmuK sAu kir dosqI siqgur sAu lfie icqu ]

    jMmx mrx kf mUlu ktIaY qF suKu hovI imq ]66]{1385}

    Date:-1- 29- 2004

    zf: gurmIq isMG brsfl dy "ividaf dfqy " prm siqkfr Xog pRo: blivMdrpfl isMG jIE !

vfihguru jI kf KLflsf . vfihgurU jI kI PLqih ]

afp jI df vidafrQI rihx dy smy qoN quhfzy sLuB guxf qoN pRBfvq gurmuK ipafry zf: gurmIq isMG jI brsfl ny Pon qy ivdvqf BrpUr quhfzy imlvrqnIey imwTy suBfAu dI soBf kridaF dfsry nUM dwisaf ik qusF afpxI sMpfdnf vfly mfsk pwqr 'sfzf ivrsf sfzf gOrv' ivc dfs dy hwk ivc bVf cMgf iliKaf hY, qy suihrdqf dy anUpm mujwsmy brsfl jI ny afpxI Auprokq kQnI dI pusLtI ivc lyK ivcly quhfzy ieh bcn-(1)-Bfvy AunHF dI nIXq iswK ivroDI nhI pr sLbd vfk dosL pUrn bx gey hn (2)-sfrIaF sMsQfvF nuM guriswK lyKk dI muV Gr vfpsI dF Xqn CyqI krnF cfhIdf hY afid." pVH suxfey. aqy bVy isLvfsL nfl aiKaf-" pihlF iksy ivdvfn ny jF jQydfr ny quhfzy iksy pwqr df AuWqr bysLk nf idwqf hovygf pr hux myry pRoPLYsr blivMdrpfl isMG jI vloN afpxy sfry sLMky Kohl ky ilK Byjo, gurmiq syDF ilK Byjx ivc eyDroN kdy iJjk nfN mMnI jfvygI". afpxy ienHF bcnF-nfl, " qusINN vI asihmq nhIN ho ik, BfvyN gurUbfxI dI iewko pMgqI ilKI hovy pr Auh mfmUlI ijhf kfgjL dy tuwkVf vI, guriswK koloN afdrF BrI sMBfl dI mMg kr irhf huMdf hY- qy eyDr dfs, dIaF ijnHF 9 pusqkF bfry aKLbfrF ivc ieh KLbr >-"gurU goibMd isMG stzI srkl vfilaF ny kflf aPLgLfnf dIaF pusqkF sfVIaF" < CpI sI, AunHF pusqkF ivclI hr dlIl 5 qoN 127 gurUsLbdF dy aDfr qy ilKI hoeI sI, aqy AunHF hI pusqkF ivco iksy iewk dlIl nUM vI vydFqI jI jF AunHF vloN bxfeIaF ivdvfnF dIaF kmytIaF aQvfw quhfzy pRo: blivMdr isMG smyq afpxf prfieaf koeI vI guriswK awj qfeIN gurmiq ivroDI iek dlIl vI nhIN lwB sikaf. pr quhfzy blivMdrpfl isMG jI dy adfry bfry CpI Aupkq KLbr qNoN Gfiel hoey dfsry dy ihrdy df kI bxy? bsrfl jI ny ieh gwl Jt hI ieAuN sLFBI- "Aus KLbr qoN dfs (gurmIq isMG) nUM vI bVf sKLq duwK hoieaf sI. pr pVqfl krn qy pqf lwgf ik stwzI srkl vfilaf df pusqkF sVvfAux ijhy iGxfvxy kukrm ivc koeI dKLl nhI sI." eynf kih ky agly hI idn insLkpt brsfl jI ny quhfzf Auh mfsk pwqr dfs vl Post kr Byijaf. isrlyK vyKidaF hI ihrdy nUM sKLq Jtkf lwgf? eyhI lyK qF Ausy gurmiq pRkfsL dy aMk ivc Cipaf hoieaf hY jo klkwqf jI ny AucycIaF DmkIaF dy nfl dsry df kuPLr nMgf krn dI Xojnf afDINn afp ilKvfieaf hY ? suihrd zf: gurmIq isMG jI nUM ikqy gLlqI hI nf lwgI hovy ? pRo: blivMdrpfl isMG jI nUM pwqr ilKx qoN pihlF hor puwC pVqfl kr lYxI cfhIdI hYy. BfeI sfihb igafnI jsbIr isMG jI muwK gRMQI gurduafrf akflI isMG vYnkUvr, qhfzf ividafrQI rih cuwky srI nwgr dy vfsI s: divMdr isMG 'duly' aqy- BfeI sfihb jgqfr isMG jI 'jfck' ienHF iqMnf hI gurmuKF ny afp jI dI sLlfGf kridaF pwqr ilK Byjx dI pRyrnf bVy BroisaF lwdy sLbdF ivc kr idwqI .

sfihqk pKoN AuWkf hI axjfx, quhyzy bcnF anusfr sLbd azMbr-rUp byqukIaF ilKx jog, sfV dyx Xog iswD ho cuwkIaF pusqkF df ilKfrI aqy, gurmiq df isiKafrQI dfsrf, guurU sLbdF dy aDfr qy gurmiq syDF dI bKLsLsL leI jodVIaF vflI, ies pwqRkf rfhIN afp jI dy prK drbfr ivc hfjLr hoieaf ieh afs lf bYTf hY ik qusI AudfhrxF sihq gurmiq syDF dI bKLsLsL kr Byjogy jI- pihlF, inmfxI ijhI ieh puwC ?:-

"jy dfs dIaF pusqkF sVvfAux ivc quhfzf jF quhfzy adfry df koeI hwQ nhI sI qF qusIN Aus duKdfeI KLbr dI ivroDqf-qrdId-KMzxf, iks mjbUrI dy kfrn nf sI kr sky jIE jI ?"

gurmiq ivcfrF dy aDfr qy kuJ gMBIr sLMky:-

(1)- pfvn 'gurU bfxI' aqy 'gurU ieiqhfs' qoN iswD hY ik -(1)-hjLfrF sfl anykqf dI pUjf kridaF qoN bxy sMskfrF vfly, BfrqI mnuwK nUM kyvl iek "akfl" df pujfrI bxf rhy siqgurU nfnk sfihb jI dy AuWqr aiDkfrI gurU sfihbfn ny, afpxy inwj nfm dy QF, kyvl prm pfvn 'nfnk' nfm hI vrq ky, kI sfnMU ieh nhIN smJfieaf ik dfqf-krqf iewk akfl mMnx dy nfl "igafn dfqf gurU" jI vI kyvl iewko hI mMnxf hovygf ? kI, dfs df ieh smJ lYxf TIk nhI hY ik, gurU bfxI dy rcyqf gurU sfihbfn ny siqgurU nfnk sfihb jI dy igafn (dI ivafiKaf-ivsQfr ilKx) qoN awzrf jF vwD, jLrf vI igafn nhIN iliKaf ?-(2)- "svXy sRI muKbfk´ mhlf 5 ]" ivc siqgurU nfnk sfihb jI nUM cfr vfr-"bRhm smsir", qy cfr vfr hI-hir guru nfnku ijnÙ prisE qy ieq Auq sdf mukqy]" aqy iek vfr-"-jnu nfnku guru pfrbRhm[[[[" kul 9 vfr gurU nfnk sfihb jI nUM prmfqmf (dy hI quwl) PLurmfn kIqf hY. ies qoN ielfvf 'gAuVI pUrbI mhlf 4 ][["rfm hm siqgur pfrbRhm kir mfny ] hm mUV mugD asuD miq hoqy gur siqgur kY bcin hir hm jfny ]1] rhfAu ]{169} kI ies sB kuJ qoN iswD nhIN hY ik iswKI isDFq dy dfqy siqgurU nfnk sfihb jI hI DuroN afey gurdyv jI hn ? AunHF dy ivc smfey sfry gurU sLfihbfn smyq, iek akfl dy nfl "gurU" (10 nhIN sgoN) kyvl ieko hI smJxf ' gurU hukm ' hI hY. (5)- afs hY qusIN asihmq nhIN hvogy ik siqgurU gRMQ sfihb jI qoN pRgt hoey pfvn hukm "joiq Ehf jugiq sfie sih kfieaf Pyir pltIaY ]" dI pfbMdI ivc ivcridaF gurU aMgd sfihb jI qoN aWgy clI af rhI mrXfdf dy anusfr afpxy QF iksy mnuwK nUM guirafeI dI ijLmyvfrI dI sMBfl kr skx dI pUrn Xogqf vlf mnuwK-gurU bxfAux dI smrQf dsm siqgurU nfnk sfihb jI ivc Gwt nhIN sI . iPr iksy mnuwK dy QF (guurU) gRMQ (sfihb dy pfvn srUp) dI cox krn qoN kI ieh iswD nhIN hY ik gurdyv jI ny cMgI qrHF Tok vjf ky qswlI kr leI sI pihly srUp smy dy imQy ies tIcy vfly-" isru Dir qlI glI myrI afAu ] iequ mfrig pYru DrIjY ] isru dIjY kfix n kIjY ]{1420}-aqy- slok mÚ 5 ] pihlf mrxu kbUil jIvx kI Ciz afs ] hohu sBnf kI ryxukf qAu afAu hmfrY pfis "]1]{1102}-"sMq sUrmy mnuwK dI isrjxf df kfrj sMpUrxqf qwk puwj cuwkf sI. krVIaF pRIiKafvF ivc sPLl ho cuwuky pUrn mnuwK nUM hux gurmiq igafn ivc hor prpwkqf krfeI rwKx leI pMj BUqk srIr nfloN kyvl sdIvI siqgurU gRMQ sfihb jI dI hI loV smJI jfx qoN ies dfsry nUM siqgrF dI ijs "aMqrvI swDr" df Jlkfrf pY irhf hY Aus df rUpFqr mfqR ies pRkfr hY:-"puqrF nfloN vwD ipafrf[ rfjf-jogI, bIr-KLflsf sdf leI ijAuN df iqAuN hI bixaf rihxf cfhIdf hY"y. sujfn gurdyv jI dI ieh aMqRIv swDr qwd hI pUrI huMdI sI jy 'pRgt rUp Dfr cuwky sMq sUrmy dI bx cuwkI gurmiq-jIvn mrXfdf ivc jLrf ijMnf ivgfV vI kdy pYdf nf hovyy'. gurU bfxI anusfr-"cMcl cpl buiD kf Kylu ]"{pMnf 152} sdf bdldy ivcfrF vfly mnuwK qoN sdIvI zr bixaf rihxf sI ik siqguuruU nfnk jI qoN bxI aqy hor qoN hor pRpwk huMdI af rhI gurmiq mrXfdf ivc afpxI mrjLI dIaF soDF krdf hoieaf (mnuwK gurU) ikqy ajoky "KLflsf jI" dI pCfx hI bdl dyx df kfrn hI nf bx Klovy ?. kyvl gurU gRMQ sfihb rUp "sLbd"-gurU hI ajyhf srUp hY jo pMj ivkrF dy jF iksy bfhrI sLkqI dy pRBfv qoN sdf inrlyp ijAuN df iqAuN rihxf hY . eyhI kfrn hY ik ivsLvfsL GfqI vYrIaF dy hQoN lwgy jfn lyvf jLKLm dI sKLq pIVf sihv kridaF, dsm siqgurU nfnk sfihb jI ny bVIaF swDrF BrIaF afsF AumIdf vflI ivsLvsL-grjnF ivc hukm kIqf sI, "myrf KLfs rUp bx cwuky, hy swjx sUry KLflsf jIE ! awgy qoN myry QF ies anUpm gRMQ sfihb jI nUM hI sfKLsLfq siqguuuuurU nfnk jI jfxnf aqy mMnxf hovygf. hy sMq-sUrmy myry gurisK puqRhu ! mfxk moqI jvfhrF-rUp gurmiq isiKaF dy amuwk KLjLfny ies siqgurU jI dy igafn anusfr hI jy qusF afpxf jIvn bxfeI riKaf qF ijvyN awj qusIN-"qKiq rfjf so bhY ij qKqY lfiek hoeI ]"{pMnf 1088} anusfr asF quhfnUM hir pwKoN inpuMn bxfieaf hY eyvNy hI qKLqF qfjF dy lfiek qusI ijAuN dy iqAuN bxy rhogy . jy ies sLbd-siqgurU dI isiKaf ivc kwcI isiKaf gz-mz krnI sLurU kr idwqI qF hOlI hOlI ajykIaF brkiq-imhrF qoN qusF swKxy ho jfxf hY."- ienHF arQF vflIaF qfkIdf nfl gurdyv jI sdf leI-"gih Bujf lIno dfsu apno joiq joqI rlI]{1121} Ausy prm joiq ivc jf lIn hoey.

(2)- dfsry ny pusqkF ivclI hr iewk dlIl pfvn gurU bfxI dy Gto Gwt- 5- qoN 100 gurU sLbdF qk dy aDfr qy ilKI hoeI hY. 1995 qoN 1999 dy aKLIr qwk iksy (afp jI dy bcnf vfly kiQq) mhFpurK nUM jF kiQq pMQk mhFn sLKLsLIaq nUM, vydFqI jI vloN bxfeIaF jFdIaF rhIaF ivdvfnF dIaF kmytIaF nUM, Bfv, quhfzy smyq iksy nUM vI dfs dIaF ilKqF ivcoN iek pMgqI vI gurmiq ivroDI njLr nf afeI. eyQoN qwk ik pMQ ivcoN Cykx df aDfr bxfey kiQq dosL pwqr ivc vI vydFqI jI gurmiq ivroDI kuJ nf drsf sky . kI, ieh sfry qwQ dfsry dIaF sfrIaF pusqkF nUM inrol gurmiq iswD krn leI kfPLI nhIN sn jI ? hYrfnI hY ik qusF ibnf gurUbfxI df hvflf idwiqaF dfs dIaF pusqkF ivclI inrol gurmiq nUM "sLbd azMbr aqy sLbd iBaMkr GosLq kr idqf ? sLMkf invrq krnf jI kI, ies qrHF krky ikqy qusF pusqkF nUM sfVn jF sVvfAux vflf AuhI iBaMkr aprfD qF nhIN duhrfieaf sI ? iPr - ardfs ivc rojL Xfd krfey jf rhy ieh bcn-"sB iswKn ko hukm hY gurU mfinE gRMQ" Bfv, dsm siqgurU nfnk jI df spwsLt "hukm" quhfzy leI mfmUlI pukfr jF qrlf-jodVI vI nf irhf ? qusF afpxI ivdvqf dy[[[[[[ivc gurU bfxI df hfvflf ilKx dI loV hI nf smJI ? aqIaMq aDIngI BrI inmrqf nfl dfs ieh jfxnf cfhuMdf hY ik, kI qusF gurmiq dy anusfrI rihx dy ies gurU AupdysL nUM vI sLbd iBaMkr hI mMn ilaf ?:-"BfeI ry gurmiq sfic rhfAu ]{30} qy-"mn miq hAulI boly bolu ]"{151} iksy iek vI gurU sLbd hvfly qoN swKxI ? Bfv, gurmiq dy QF kyvl mn miq ?

(3)- sKLq hYrfnI hoeI ik mUrK-ahMkfr dy pRqIk gurmiq ivroDI ieh kwcy bcn "aVy so JVy, srn pry so qry" qusF iks gRMQ ivcoN cuxy hn jI ? ikAuNik sMsfr ivc awj qwk ajyhf koeI mnwwuK pYdf nhIN hoieaf ijs dI srIrk sLkqI (hr siQqI ivc) sdf aijwq hI rhI hovy, jF ijs dy sfhmxy ijhVf vI aiVaf Aus nuM sdf leI "JfV" idwqf igaf hovy ? (kyvl siqgurU nfnk sfihb jI df igafn-KLVg hI aijwq hY) siqgurU sfihbfn ny ajyhy kcy bcn nf ilKy hn qy nf AunHF vloN kdy vrqy hI iswD ho skdy hn ? 1995 ivc CpI pihlI pusqk dysL ivc 250 rupY nUM amrIkf ivc 35 zflr, kYnyzf 50 zflr nUM pfTkF ny sPLfrsLf nfl leI aqy sfry sMsfr ivcoN afAuNdy rhy pRsMsf pwqrF dI hux awzrI pusqk Cp rhI hY. kdy iksy pfisAuN koeI ikMqU pRMqU nf sI suixaf. jdo hI dfs ny vydFqI jI dI sMpfdnf vfly guriblfs pfqsLfhI 6 dI aslIXq iswK jgq dy sfhmxy nMgI kIqI qF sMn 2000 dy afrMB qoN XojnF bwD ivDI nfl dfs dy ivruwD aKLbrF ivc keI kuJ Cpxf suLrU ho jfx dy nfl "mfr idAu qwk dIaF DmkIaF ? hor keI prkfr df bymuhfrF sLor sLrfbf vI ipaf. pr pusqkF ivcly awj vrgy iksy vI dosL df ijLkr ikqoN vI kdy nsLr nf sI ho sikaf ? gursLrnjIq isMG lFbf vkIl sfihb ny pusqkF dy asl ivsLy ivcoN pMgqIaF inKyV inKyV ky vrqidaF BulyKy pfAux dy aKLbfrI Xqn afrMBy . pr s: gurqyj isMG jI ny bVy ivdvqf BrpUr krVy bcnF nfl Aus kUV kbfV df pfj AuGyV idwqf. pr ikAuNik pMgqIaF qy qukF inKyV inKyV ky vrqidaf keI ilKfrI gurU bfxI df vI asl Bfv dUsLq krn ivc sPLl hMudy af rhy hn ("mfsu mfsu kir mUrK JgVy" pusqk ivc ajyhIaF cfr (4) pusqkF Ndy Aus gurmiq ivroDI pfj df BFzf Puwitaf sLfied qusF vI pVH ilaf hovy?) AuhI ivDI dfs ivruwD vI inrMqr vrqI jfxI jLor PVdI geI jo aMq ivc dfs nUM AunHF ivcoN Cykx dy kMm afeI ijnHF dy pfj nMgy ho rhy sn. suihrd sUJvfn isK jgq hjLfrF dI igxqI ivc cMzIgVH jf juiVaf qy jQydfrI dy gurmiq ivroDI kiQq hukmnfimaF nUM rd kr cuwkf qusF vI vyK ilaf. hux pqf nf lwgy ik qusF dfsry dy iks ikrdfr qoN pRBfvq ho ky ajyhy aZuWkvyN kubcnF df bfx clfAuxf TIk mMinaf hovygf ? bVI iekfgrqf nfl pVHn qoN quhfzy lyK dy pMjvy sPLy dy pihl kflm ivcly ienHF bcnf qoN-"sRI akfl qKLq sfihb qoN jfrI dosLF dy aDfr qy lyKk dy hfjLr nf hox, srn nf pYx aqy gfrbvfd krn krky lyKk nUM qknIkI-isDFdk aDfr qy pMQ coN Cyikaf igaf hY"- aVy so JVY[[[[ isrlyK rUp duKdfeI bfx dI aslIXq df pqf lwgf . gMBIr sLMkf Aupijaf, ikqy qusIN vI bydlIlI Dwky KorI aqy ainaF dy sfQI hI nf bx Kloqy hovo ? scfeI df bol bflf huMdf vyK ky Gfbr jfx vfilaF jLflm hfkmF dI inrdfieqf dy ivrwuD jUiJdaF purjf purjf ho ky sLhId ho jfx dy (gurU sfihbfn qy hor sLhIdF vloN pfey) pUrinaf qy qurn dI gurmiq mrXfdf df sdf leI glf Guwt rihaF ahMkfrIaF dy ikqy qusIN vI sfQI hI qF nhIN bwx Kloqy jI ? pMQ vloN bxI iksy gurmiq mrXfdf aDIn nhIN sogo irsLvq KLorI dy dosLF qoN igrPLqfrI dy KLqry ivc iGry hoey 'bfdl' vrgy rfsLI qy gurmiq ivroDI hvn krvfAux dy pMQk dosI vloN inXuwkq kIqy, isafsI sLkqI dy hQ Toky, vzy JolI cuwk "sRI vydFqI jI" nUM hI iswDf sRI akfl qKLq sfihb ilK rhy ho jI ? kI qusF-ijsu aMqru ihrdf suDu hY myrI ijMduVIey iqin jin siB zr suit Gqy rfm ]{540} gurU-PLurmfn nUM vI mhwqqfhIn hI mMndy ho jI ? ienHF Drm afgUaF dI aslIXq drsf irhf-'afgU lY AuJiV pvY iksu kry pukfrf-lyK eI myl (EMail) rfhIN BFvyN pihlF vI quhfzy kol pwuj cuwkf hY pr hux ies jodVI pwqr dy nfl dobfrf quhfzI syvf ivc Byj irhf hF jI. ibnf iksy gurU sLbd dy hvfly dy inrol bdlf lAU Bfvxf aDIn ilKy JUTy dosL pwqr nUM, qusIN sRI akfl qKLq df hukm kih rhy ho, jd ik dfs leI sRI gurU gRMQ sfihb jI df pfvn srUp hI scf afkfl qKLq hY. eysy pYry ivcly ieh bcn-"axAuicwq ZMg nfl pMQk sLksLIaqF aqy mhFpurKF Auqy sKLq itpxIaF"-qusF dfs dIaF pusqkF ivcly iknHF bcnf qoN ilKy hn jI ? siqguurU jI dIaF imhrF mfxidaF ilKIaF pusqkF ivcoN koeI iewk dlIl vI gurU sLbd dy hvfly nfl nf ilKxI aqy ibnf pusqkF ivcoN koeI hvflf idiqaF dfs vl ivaMg bfx clfAuxy afp jI vrgy ivdvfn "isiKaf dfqf" jI dy ikrdfr dy ankUl nhIN hY jI . kwcI miq vfly ies alHV gurU BfeI ilKfrI nUM, sbMDq ilKqF dy hvfilaF nfl AusfrU syDF dI bKLsLsL, jo pihlF iksy iDroN nf hoeI hux qusIN hI kr Byjdo jI ? ijhVIaF KfmIaF quhfnUM awj (klwkqf jI dy hukm dI pflxf kridaf ) ies lyK ivc ilKxIaF peIaF hn AuhI KLfmIaF qusF Aus icwTI ivwc iks kfrn nf ilKIaF jo qusF Ausy zf: gurmIq isMG jI nUM pVHfeI sI (ijs brsfl jI nUM kdy "vfrsF df vMxjfrf" nfmI aYvfrz dI bKLsLsL krn dI loV vI quhfnUM hI peI sI aqy ijs nUM afpxI lfiebryrI df isLMgfr bxfeIaF dfs dIaF pusqkF hI nf sI ivKfeIaF sgoN qusF Auh bVy mfx nfl Auh icwTI vI pVHfeI sI jo qusF dfs dIaF pusqkF nUM pUrn gurmiq dy ankUl drsfAuNidaf vydFqI dy pwqr dy AuWqr ivc ilK ByjI[[[[[dfsry pRqI bVy siqkfr dI pRdrsLnI ?) kI Auh sB kuJ dfs dI Ausqiq nhIN sI jI ? qy iPr hux quhfzy ieh lyK kI inMdf nhIN hY jI ?

siqgurU gRMQ sfihb jI ny gururmuKF leI DMn DMn aqy sfkq mnmuKF leI iDRg iDRg- ibsLtf ky kIVy- afid sLbd vrq ky kI sfnUM ieh AupdysL nhIN idwqf ik, cMigaF dI cMigafeI quoN qy buiraF dI buirafeI qoN TIk TIk sucyq krnf ibvrjq Ausqiq inMdf nhIN hY-"Ausqiq inMdf doAU ibbrijq qjhu mfnu aiBmfnf ]" {1123}- aslIaq qo vfDU isPLqf krnI JolI cwukxI gurmiq ny inMdf quwl "Ausqq" aqy iksy nUM bdnfm kr leI jfx buwJ ky JUTI AUj lfAux bfry ieh gurU PLurmfn -"inMdf BlI iksY kI nfhI mnmuK mugD krMin ] muh kfly iqn inMdkf nrky Goir pvMin ]{755} hY. quhzy-ies lyK qoN sLMkf ipaf hY ik ikqy afp jI df adfrf Ausqiq inMdf dy afsry qy hI nf cl irhf hovy jI ? ies nfcIjL dfsry ny siqguruU jI dy ies pfvn hukm qoN -"Ausqiq inMdf doAU prhir hir kIriq Auir afno ] jn nfnk sB hI mY pUrn eyk purK Bgvfno ]{1186} ieh dovyN aAugux iqafg dyx ivc hI gurdyv jI dI pRsMnqf mMn rwKI hY jI.-sMsfrIaF leI sB qoN vwD kOVf hY "scu" "builHaf JUT afKF qF kuJ bcdf eI, swc afKF qy BFbV mcdf eI ".-" tUtY nyhu ik bolih shI ]"{pMnf-933} ivsLv df ieiqhfs sfKLsLI hY ik Dky Kor jrvfixaf nUM "scu" sdf hI "sLbd azMbr" qy " sLbd iBMakr" hI ho idwisaf hY. AunHF ny "scu" nUM sdf sUlIaF qy tMigaf aQvf sc dI rfKI krn vfilaF dIaF iBafnk ksLtF duafrf jfnF leIaF . hYrfnI hY quhfzy vrgy gurmuK isiKaf-dfqf jI nUM ieh inrmUl Brm ikQy afx ipaf jI ? dfs dI ilKq ivco sLbd azMbr qy sLbd iBMaMkr dI Audfhrx qy nfl smfDfn ilK Byjdy qF sLMkf pYdf hox dI sMBfvxf hI nf rihMdI jI ?

[4)- BfvyN afp jI vrgy sUJvfn jhFdIdf AuWc kotI dy ivdvfn vl dfs ijhy pffpI vlo kuilaf jfgdy nuM jgfAyuNx-rUp arQhIn hI hY pr afpxy (dohF dy sFJy) suihrd swjxf vloN hoeIaF qfkIdF dy siqkfr ivc quhfzy ienHF bcnF qyN -(1)- qknIkI-isDFdk aDfr qy pMQ coN Cyikaf igaf aqy (2)-" sRI akfl qKLq sfihb swcy siqgurF df swcf qy sB qoN Auwcf qKLq hY. ieQoN pUrf inaF idwqf jFdf hY."(ikqy quhfnUM scu muc BulyKf hI nf lwgf hovy?), ik dfsrf sRI akfl qKLq qoN afkI ho bYTf hY ? hux BFvy dfs df iliKaf ieh sB kuJ rwdI dI tokrI ivc hI jf pYxf hovy iPr vI afpxf aqIaMq kImqI smf ies pwqRkf rfhIN afp jI dI hfjLrI Brn qy KLrc krnf TIk mMn bYTf qy pUry jLUr nfl kUk-pukrF krdf af irhf hY afkI hox df mn ivc ivcfr qF kI afAuxf hY sgoN sRI gurU gRMQ sfihb jI dI srdfrI vfly sRI akfl qKLq jI qoN dfsry df rom rom kurbfn hY. pr siqgurU gRMQ sfihb jI qoN afkI hoey, Aus anUpm gurdyv jI vl ipwT kr bYT {"jb lg qum idh Dfr suhfvo ] qb lg qum XF pr Cib pfvo. pfCy sLsqr rUp moih jfnO ] mm pUjf kI ieh TF mfno ]" -pVHo_'afgU lY AuJiV pvY iksu kry pukfrf' lyK df aMqm pYrf-}

-} -sLsqrF rUp JUT-(so JUTf jo JUTy lfgY JUTy krm kmfeI ]{490}-qy-jhf JUTu qh pfpu ]{1372}-ivsLnUM jI dy pujfrI, gurdyv jI dIaF njLrF ivc pfpI iswD ho cuwky, byinXwmy Dwky KorF dI gLulfmI krn nflo mOq ikqy cMgI smJdf hF . dfsrf ipCly iqMn sflF qoN sRI vydFqI jI dI syvf ivcf ilK Byjdf af irhf hY ik guruU sLbd dy hvfly nfl ilKy AunHF dy hr pwqr nUM KLudfeI hukm mMn ky zMzOqF krdf hoieaf pflxf krFgf . pr gurU bfxI dy sLbd-hvfly qoN ibnf, inrol mn dI miq qoN ilKy -"mfxsu bpuVf ikaf sflfhI ikaf iqs kf muhqfjf ]" quhfzy kiQiq hukmnfmy nUM rwdI df tukVf smJxf gurmiq dI pflxf mMndf hF. AunHF pwqrF qoN dfs nUM syDF dI bKLsLsL krdy jF krVI JfV hI ilK Byjdy qF mslf afpsI soc ivcfr ivc af jFdf-"hoie iekqR imlhu myry BfeI duibDf dUir krhu ilv lfie ]"-gurU PLurmfn dI pflxf nfl sfry miqByd dUr ho jFdy. pr koeI AuWqr nf afAux qoN dfs nUM XkIn bxdf igaf ik jQydfrI mMndI hY ik AunHF nUMN gurU sLbd dy hvfly nfl hI dfs dIaF BuwlF dIaF BulF df vyrvf ilK Byjxf cfhIdf hy. BfvyN jfgdy nUM jgfAux vfl insPLl imhnq hY iPr vI jodVI hY ik Auprokq (1) qy (2)-afpxy bcnF nUM sfhmxy rwKidaF, imqI 23-12-2002 dy dosL pwqr rUp hukmnfmy ivcly dosLF df vyrvf qy afpxy scy qKLq dy scy inaf dI kruxf meI iviQaf iDafn nfl pVHn dI Kycl Jwl lYxI jI:-

1[ kyvl KMzy bfty nMU gurU vflf bxfAux df sfDn mMNn lYxf Bul hY. (pMnf65, Bfg CyvF)
2[ KMzy bfty df aMimRq Ck ky isWK bx jfx vflf aijhf Durf bxf idqf, ijs ny bWcy nUM isr munf lYx aQvf qmfkU afid pI lYx df hOslf idqf. (pMnf 65, Bfg CyvF)
3[ KMzy bfty dy aMimRq ny gurmiq qON aigafnI rihx df rfh pWkf kIqf aqy piqq puxf PYlfieaf. srIr nUM isMG sjf lYx dy Brm ny mn nUM iswK bxfAux dI loV mukfa idwqI . (pMnf 64[65 Bfg CyvF)

4[ koeI vI bfxI (BfvyN ibnF iksy sLwk jF sLMky dy dsLmysL jI dI ikRq hY) iksy hflq ivc vI 'gurU-bfxI nhI hY. (pMnf 211[ Bfg pMjvF)

5[ iksy pdfrQ dI jF iksy mnuwK dI aslIaq qoN vwD aQvf JUTI vizafeI krnI sLrimMdgI df sbwb bxdI hY. aYzy ivdvfn smJy jfx vfly ho ky KMzy bfty dy aMimRq dI vfDU aqy JUTI isPLq krn dy QF sMqF mhF-purKF nUM scfeI df pRcfr krnf Pwbdf hY.

KMzy bfty dy aMimRq-DfrIaF dy ieiqhfs dy ies pwK qoN hI ? ('kI' asIN mwukr skdy hF ? sRI anMdpur sfihb ivKy ijs vyly siqgurU jI afpxy isKF aqy prvfr dy smyq dusLmx dy krVy Gyry ivc afey hoey sKLq aOkV ivc sn, Aus vyly bydfvf ilK ky sfQ Cwz jfx vfly kI Auh nhIN sn ijnHF ny siqgurF koloN hI KMzy bfty df aMimRq Cikaf hoieaf sI ?

6[ aMgryjLF dy rfj qoN lY ky awj qFeI ijnHF iswK PLojF ny bhfdrI idKfAux ivc sdf hI nfmxf Kwitaf hY, AunHF PLOjF dy PLOjI jvfnF ivc bhu-igxqI dfhVIaF kuqrn vfilaF dI huMdI hY. aMimRqDfrI dy (qy) pMNj kkfrF df pwkf DfrnI PLOj ivc msF iek-awD hI huMdf hY. kI dws skdy ho ik prmvIr cwkr lYx vfilaF ivcoN iks PLOjI aPLsr ny KMzy-bfty df aMiMmRq Cikaf hoieaf sI. (mfsu mfsu kir mUrK JHgVy- pMnf 301)

1 qoN 4 kiQq dosL pusqk mflf dy pMjvy qy Cyvy Bfg ivco aqy 5-6 nMbr -"mfsu mfsu kir mUrK JHgVy" pusqk ivc CpI Aus icwTI ivco hn jo 1992 ivc iBMzrF vfilaf zyrydfrf vl ilKI aqy keI Xfd pwqr Byjy jfx qyN vI jd koeI AuWqr nf sI afieaf qF 1996 ivc CpI ies pusqk df Bfg bxf idwqI. iPr vI iBMzrF vfilaF vloN qF koeI AuWqr nf bhuiVaF, pr hux iBMzrf vfilaF df dosL Aultf myry isr mVH idwqf igaf ? Dwky KorI dI isKLr vyKo ik ijs ivsLy dI spsLtqf ivc Aurkq bcn ilKy sn AunHF nUM Aus QF qoN inKyV ky myry dosLF dy rUp ivc ilK Byijaf. AunHF hI bcnF nUM AunHF dI asl QF qy piVHaf jfvy qF sLfied quhfnMU vI "sLbd iBaMkr" nf ho idwsx . kuwl iqMn pusqkF ivcoN dosL pwqr qy pfbMdI sfrIaF 9 hI pusqkF qy ? cMgf iensfPL hY jI quhzy sc inaF vfilaF df ? srbAuWc Dfrm asQfn dy ieh pMj jwj isafsI srkfrF dy inrdweI hfkmf nfloN vI jy vWD bydlIly jLflm iswD hox qF ivdRoh nf BVky qy hor kI hovy jI ?

gurU bfxI dI iksy iek vI pMgqI dy hvfly qoN swKxy Aus kiQq hukmnfmy ivc imqI-10-2-2003 nUM sRI akfl qKLq ivKy pysL hox dI afigaf qoN afkI ho bihx dy QF Aus dy siqkfr ivc dfs ny jodVI pwqr ilK Byijaf ik ishq Bfrq qwk sPLr krn dy asmrQ hY qy srkfr vloN kZy igRPLqrI dy vfrMtF dy kfrn dfs nUM hvfeI awzy qoN jylH ivc Byj idqf jfx df KLdsLf hox dy kfrn afpxy QF s: gurqyj isMG jI nUM pysL hox dI afigaf dyx dI Bfvxf vflf jodVI pwqr ilK Byijaf ijs bfry vydFqI dy ny afp mMinaf hY ik dfs df Auh pwqr imqI 10 jnvrI 2003 nUM iml igaf sI. hflFik pMcm siqgurU nfnk sfihb jI nyN (kiQq qOr qy) afpxy drbfrI rfgIaF 'sqy blvMz' nUM gusqfKLI kfrn mwQy lgxoN rok lf dyx dy nfl AunHF dI sPLfrsL krn vfly bfry vI krVI sjLf imQ rwKI sI, iPr vI gMBIr dosL dy BfgI zUMm BrvF dy QF BfeI lwDf jI dy pysL hoey qF pMcm pfqsLfh jI ny BfeI lwDf jI dy bcn mMn ky sqy blvMz nUM inrf iKmf hI nhIN sI kIqf sgoN AunHF dI bfxI sRI gurU gRMQ sfihb ivc sLfml krky sfzy leI pUjnIk bxf idwqI. ies pRiswD Audfhrx qoN pUrI qrHF sucyq huMidaF vI vydFqI jI ny Dwky Kor hfkmf vrgf ivhfr kIqf . suuihrdqf qy gurmuKF vflf sfAUpuxf mMg krdf sI ik jy vydFqI jI nUM ieh vcolgI pRvfn nhI sI qF s: gurqyj isMG jI nUM pwqr rfhI, tYlIPLon rfhIN jF afpxy iksy tihlUey rfhIN afpxy ies sLfhI inrxy qoN sUcq kr idMdy . pr jfx bwuJ ky cuwp sfDI rwKI qy 300 qoN vwD gur iswK pqvMiqaF dy nfl s: gurqyj isMG jI svyr qoN sLfm qk BuKy Bfxy quhfzy bcnf vfly-"[[swcy siqgurF df swcf qy sB qoN Auwcf qKLq hY. ieQoN pUrf inaF idwqf jFdf hY"-dy sfhmxy bYTy rhy . sRI akfl qKLq sfihb jI dy Cwqy qy Klo ky sfrI sMgq nUM gurU PLqih bulfxI vI Xog nf smJx vfly ahMkfrI vydFqI jI ny s: gurqyj isMG vloN bfr bfr bynqIaF ilK Byjx qy vI koeI huMgfrf nf Biraf Bfv AunHF pqvMqy gurU-BfeIaF dI mfmUlI iBKfrIaF ijMnI prvfh vI nf kIqI.

Ausy idn dy ilKy vydFqI jI dy inrxy ivcly ieh bcn- "afp df pwqr imqI 10 jnvrI 2003 nUM pRfpq hoieaf, ijs ivc qusIN sRI akfl qKLq sfihb ivKy inwjI qOr qy hfjLr nf ho skx leI do kfrn pysL kIqy hn, iek kfnUMnI aqy dUjf ishq df TIk nf hoxf. quhfzI pwqrkf dy ienHF pwKF qy awj imqI 10 PLrvrI 2003 nUM isMG sfihbfn vloN dIrG ivcfr krn AuprMq PLYslf kIqf igaf ik afp dIaF Auprokq mjbUrIaF nUM iDafn ivc rwKidaf quhfzy vloN inwjI qOr qy juafb dyx leI gurduarf sfihb dsLmysL drbfr srI bI[sI[ kYnyzf ivc hI pRbMD kIqf jfvy . so vIzIAu kfnPLrMs (ieMtrnYwt sYtlfeIt mfiDam) rfhIN spwsLtIkrn dyx leI afp jI imqI 18 PLrvrI 2003, idn mMglvfr nUM kYnyzIan smy anusfr 7-30 vjy svyry srI bI[sI[ kYnyzf siQq gurduafrf dsLmysL drbfr ivKy sRI gurU gRMQ sfihb jI dI hjLUrI ivc hfjLr hovo. pr 18 PLrvrI nUM jd dfs dy keI hmdrd sfQI vydFqI jI voloN ilKy dsLmysL drbfr ivKy puwj cuky sn aqy dfs GroN inkln hI lwgf sI PLYks msLIn duarf pwujy huknfmy ivcly vydFqI jI dy ieh bcn- (imqI 17-02-03)- quhfzy nfl, imqI 18-2-2003 nUM durduafrf sfihb dsLmysL drbfr srI kYnyzf ivKy sRI gurU gRMQ sfihb jI dI hjLUrI ivwc jo vIzIAU kfnPLrMs rwKI geI sI, Aus bfry afp jI nUM sUicq kIqf jFdf hY ik kuJ qknIkI kfrnf krky sRI akfl qKLq sfihb aqy gurduafrf sfihb dsLmysL drbfr srI dy ieMtrnYt isstm df afps ivwc sMprk nf hox krky ieh kfnPLrMs mulqvI kIqI jf rhI hY. agly pRogrfm bfry afp jI nUM CyqI sUcq kr idqf jfvygf ."- ieh hukm qoN dfs qF sRI akfl qKLq qoN afAux vfly agly pRogrfm dI AuzIk kr irhf sI pr- acncyq aKLbr ivc CpI ieh KLbr-April 5 2003 -High priests ban books by Kala Afghana Varinder Walia Tribune News Service . Bfv dosL pwqr ivc qF kyvl iqMn pusqkF df ijLkr hY pr ibnf nots dy pfbMdI sfrIaF pusqkF qy ? hy sqikfr Xog pRo: blivMdrpfl isMG jIE ! quhfzy sLbdF vfly siqgurF dy swcy qy sB qoN Aucy qKLq df kI eyhI hY pUrf inaF jI ? iPr imqI 9-4-2003 dy ilKy hukmnfmy ivcly afdysL pwqr dy ieh bcn-"srb-sMmqI nfl PLYslf ilaf igaf hY ik qusIN, imqI 10-5-2003 nUM svyry 11-00 vjy sRI akflqKLq sfihb sRI aMimRqsr ivKy KLud hfjLr ho ky afpxIaF ilKqF bfry spwsLtIkrn idAu . hfjLr nF hox dI sUrq ivwc quhfzy ivruwD aglI pMQk kfrvfeI kIqI jfvygI."[ vzI duKdfeI hYrfnI ieh sI ik[ sRI akfl qKLq sfihb ivKy puwjx vflI dfs dI hfjLrI iKmf kr dyx vflf imqI 10-2-2003 nUM iliKaf inrxf vI-"isMG sfihbfn vloN dIrG ivcfrF krn AuprMq hI iliKaf igaf sI"- jy koeI nvIN iksm dI sLkfieq hoeI sI jF koeI hor qrHF df sbUq iml igaf sI qF Aus bfry dfs koloN spsLtI-krn mMgy ibnf Bfrq qwk df sPLr krn dy Xog imQ ilaf qy imqI 10-5-203 nUM sRI akfl qKLq sfihb ivKy pysL hox leI bulf ilaf ? duKdfeI hd qwk ainaF Biraf PLYslf pihlF hI lY hI ilaf sI qF bfkI dI ksr vI pUurI kr lYNdy . ilKqI bcnf qoN iKskidaf nvF hukmnfmf ilK Byjx dI kI loV sI ?

ibnf dfs nUM suixaF imqI 10-5-2003 dy hukmnfmy ivcly ieh bcn-"sR: gurbKLsL isMG kflf aPLgLfnf ny pMj isMG sfihbfn dy afdysL nUM axizT krky Aultf sRI akfl qKLq sfihb dy isMG sfihb iKLlfPL apxy imqI 6-5-2003 dy pwqr ivc GtIaf sLbdfvlI vrqI . sR gurbKLsL isMG kflf aPLgLfnf duafrf sRI akflqKLq sfihb ivKy inwjI qOr qy pysL ho ky afpxy ivruwD dosL pwqr df spwsLtIkrn nf dyx kfrn pMj isMG sfihbfn ny srb smqI nfl Aus nUM qnKfhIaf krfr idwqf hY . pMj isMG sfihbfn ny ieh inrxf vI kIqf hY jykr Auh imqI 10-julfeI 2003 qIk sRI akfl qKLq sfihb sRI aMimqsr ivKy inwjI qOr qy pysL ho ky afpxf spwsLtIkrn nhIN dyNdf Aus ivruwD pMQk mrXfdf anusfr aglI kfrvfeI kIqI jfvygI."

eyzf bydlIlf Dwkf ? hYrfnI ho rhI sI ik jd imqI 6-5-2003 nUM dfs ny koeI icwTI ilKI hI nhIN sI qF isMG sfihbfn nUM GtIaf sLbdfvlI ikQoN jf imlI ? Aus icTI nUM aKLbfrF ivc CpvfAux leI jodVIaF ilK ByjIaF, amrIkf afey vydFqI jI koloN Auh icTI nUM ivKfAux dI mMg aKLbfrF vfilaF ny vI kIqI, pr vydFqI jI ny cuwp sfDI rwKI . ies mMg nfl ik suxvfeI gurU gRMQ sfihb jI dI hjLUrI ivc kYmiraF dy sfhmxy kIqI jfvy, kuJ suihrd gurmuKF ny dfs nUM AuwcI klfs ivc ibTf ky Bfrq lY jfx dI pysLksL kIqI . ieh KLbr aKLbfrF ivc vI Cp geI sI . dfs igRPLqfrI df KLqrf shyVidaf sRI akfl qKLq vwl nUM qur pYx leI iqafr sI pr kYmiraF sfhmxy kfrvfeI krn dI mMg nUM vydFqI jI nY "DONs" iliKaf qy swcy gurmuKF vYr rihq ivhfr krn dy QF vYrIaF vflI afp-hudrI krn qy bijLwd rhy . Bfv Auh qF bMd kmry ivc bYiTaF mn afeI byiensfPLI krn nUM hI sRI akfl qKLq dI mRXfdf bxf bYTy ? ." ies Auprokq pRqwK ainaF Bry Dwky nUM muK rwKidaF qusIN afpxy aMdr lwgy drbfr-"aMdir rfjf qKqu hY afpy kry inafAu ]" scy qKLq nsLINn dI afvjL suxo aqy dfs nUM gurmiq syDF dI bKLsLsL kridaF smJfAu ik, kI ieh dfsrf sRI akfl qKLq qoN afkI hY ik jF mnuwmK Dwky Kor aigafnI pUjfrI vrg dIaF gurmiq ivroDI krm-krqUqF qoN duKI ienHF ivcfrF ivc zuwbf rihMdf hY ik dsmysL jI dIaF sDrF dy Ault ijhVI isKI aigafnI mnuwKF dy inrdeI pMjy ivc PsI htkory lY rhI hY ajyhI iswKI nfl Aus gurU nfnk sfihb jI dy scy afsLkF df kI vsqf ijs siqgurU nfnk jI bfry ieh anUpm Brosf inrMqr pRfpq ho irhf hY-qYzI bMdis mY koie n izTf qU nfnk min Bfxf ] Goil GumfeI iqsu imqR ivcoly jY imil kMqu pCfxf ]1]{946} rwb jI dI swcI pCfx krf rhy hy pfqsLfh siqgurU nfk sfihb jIE ! qyrI krm kFzI bMdsL qF hY hI koeI nhIN sI ieh kOx hn ijnHF ny afjLfdI nfl sfh lYxf vI af roikaf hY ?

(5)- dfsrf sLfied pihlf ilKfrI hY jo Cfpy KLfny Byjx qoN Gto Gwt 9 mhIny pihlF (keI vfrI ieh smf iek jF do sfl qwk vI jf puwjf hY) hr iek pusqk df KrVf sRo:gu:pR; kmytI dy aqy sLI akfl qKLq dy dPLqr Byjdf af irhf hY. iPr dfs sLurU qoN hI muV muV jodVIaF qy qrly lYNdf af irhf hY ik sfrI Aumr pulsIaF vflI bolI ilKdf boldf irhf kurfhy ipaf ieh mUrK kflf aPLgLfnf pysLfvr ilKfrI jF prcfrk nhIN hY. kyvl mfqr hfridk iswk, idlI locnf, iswKI nUM cVHdI klf vl nUM moVf Kf qurI vyKx dI hI hY. dfs dI Auh qmMnf 26 akqUbr dI kfnPLrMs dI sPLlqf qoN XkIn ivc bdldI anuBv hoeI hY. 1988 qoN inrMqr qrly lY irhf hF ik gurU sLbdF dy hvfly nfl gurmiq syDF ilK Byjx vfly imTVy swjx jI df DMnvfdI hovFgf aqy Aus anusfr soDF kr lYx ivc jLrf vI iZwl nhI krFgf. pr dfsry dI ieh PLirafd quhfzy smyq, awj qk iksy ny vI nf suxI . ies sB kuJ dy ilKqI sbUq kMipAUtr msLInF afpxy sIinaF nfl lfeI sMBflI bYTIaF hn.

(6)- quhfzy lyK dy pMjvyN sPLy dy pihly kflm ivcly afp jI dy ieh bcn-"iswKF df Dfrimk ikRafkrm ihMdU Drm nfl imldf hY[[[(qoN)[[[[sKLsLIaq df hY[qwk. siqgurU jI dy inafry sMq sUrmy df sMklp ikwDr igaf ? iPr ikhVI gloN rih igaf KLflsf inafrf ? dfs dIaF sMbDq ilKqF dy hvfilaF qoN ibnf "akfr pRsqI " afid bfry iliKaf quhfzf sfrf sLbd-jfl hI ikqy asl sLbd azMNbr qF nhI hY jI ? ikqy ieh kuJ klkwqf jI dI JolI cwukx leI hI qF nhIN iliKaf igaf. ikAuNik vydFqI jI afid ahMkfrI lIzrisLp dI byloVI qfrIPL aqy dfsry nUM bdnfm krn ihwq JUTIaF AUjf lfAux rUp Ausy Ausqiq aqy inMdf nfl lYQU pyQU hY ijs qoN siqgurF ny keI gurUsLbdF duafrf vrijaf hY ? gurmuK ipafry gurmIq isMG jI dI suihrdqf nUM BulyiKaF ivc Psf rhy quhfzy bcn-{(1)-ZUMGfeI nfl jfxIey qF lyKk dI nIXq iswKI ivroDI nhIN hY Auh pMQ df ihqYsLI hY. (2)-Bfvy AunHF dI nIXq iswK ivroDI nhI pr sLbd vfk dosL pUrn bx gey hn (3)-sfrIaF sMsQfvF nuM guriswK lyKk dI muV Gr vfpsI dF Xqn CyqI krnF cfhIdf hY .}" ieAuN lwg rhy hn ijvy qusF dfs qy qrs Kf ky iBiKaf pfeI hovy ? pMQ pMQ dI rt lf rhy pRo:blivMdrpfl isMG jIE . pMQ pd df arQ rsqf, inXm jF Drm qF piVHaF hY pr bMidaF df smUh-rUp sLbd azMbr ? ajoky KLflsf jI df ikhVf pMQ hY ijs ivc dfs dI vfpsI dI gl kr rhy ho ?-bfdl vflf, tOhVf vflf, ismrnjIq isMG jI vflf, zyrfvdIaF vflf, ik jF sUJvfn ivdvfnf vflf ?

(7)-jnyAU dI ijs Dfrimk rsm nUM jnm iswD siqgurU sUrmy ny nkfiraf sI, hjLfrf sfl purfnI Auh mRXfdf ihMdU Drm dI sLrDf df kyNdr bxI hoeI sI. Aus jnAU-smfgm ivc bYTy gurdyv jI dy ipqf ipqfmf smyq sfrI ihMdU brfdrI jnyAU DfrI sLrDfvfn nhI sn ? ipwqrF nUM jl dy rhy vI sLrDf hIn nhIN sn, mwky sLihr ivKy kfby dI msIq ivcly alfh dy KLfs Gr imhrby vl pYr psfr lytx qoN ieslfmI sMsfr dI sLrDf nUM vI koeI Gwt Tys nf sI puwjI, hfjLrf hjUr siqgurU gRMQ sfihb jI qF dyvI dyviqaf dI, avqfrF dI awzrI hoNd qoN, qIrQf dy iesLnfn qON, ikiraf krm afid keI bRfhmxI rsmf nUM kI nkfr nhIN rhy hn jI. Bfv gurmiq ivroDI sfry rsm irvfjF nUM siqgurU jI inrMqr KMzn kr rhy hn. qusIN gurmiq qoN awzry iknHF isDFqk, prMpRfrk aqy Dfrimk anusLfsLx dI pfbMdI dfs dy gl mVHnI cfhuMdy ho jI ? gurU sLbdF dI Et qoN bfhrI ivdvqf siqgurU jI nUM nhIN BfeI. so ipafry qy siqkfr Xog pRoPLYsr sfihb jIE ! gurU sLbdF dy hvfly nfl gurmiq syDF dI bKLsLsL kridaF dfs nM apxI Buwl df iehsfs krf idAu. dfs iKmf df jfck hyox ivc jLrf iZwl nhIN krygf jI. ilKdy smy hoeIaF hr prkfr dIaF BuwlF dI iKmf dI mMg krdf hoieaf, gurmiq anusfr jIvn bqIq kr rhy gurmuKF dI crn DUV- dfsrf

dfsrf

gurbKLsL isMG

lyKk ibwpRn kI rIq qoN scu df mfrg


not:- srdwr gurbKS isMG kwlw APgwnw dy bhuqy lyK Cp rhIAW jW Cp cu`kIAW pusqkW ivcoN lY ky pwey jWdy hn[ m~Kx isMG puryvwl[

.