.

(sMpfdkI not:- sLromxI gurduafrf pRbMDk kmytI ny jo Dfrimk slfhkfr borz df gTn kIqf hY, Aus dy ieWk mYNbr ny 20 dsMbr nUM inAUXfrk jo kfnPrMs bulfeI sI, Aus dI ieh irport jo ik arivMdr isMG aYm[ ey[ ny iqafr kIqI hY, isWK mfrg dy pfTkF dI jfxkfrI leI asIN pf rhy hF. ieh sfnUM hrdyv isMG sLyrigWl duafrf pRfpq hoeI hY. ieh rIport aqy Dfrimk slfhkfr borz vfry ivsQfr nfl jfxkfrI jnvrI 2004 dy isWK bulyitn ivc Cp rhI hY. ies leI isWK mfrg nUM pVHn vfly sB pfTkF nUM bynqI hY ik Auh jnvrI df isWK bulyitn jrUr pVHn)

sRI akfl qKLq sfihb dy slfhkfr borz vloN imqI 20 dsMbr 2003 nUM gurduafrf bfbf mWKx sLfh isK sYNtr ircmMz, inAUXfrk ivKLy sLfmI 4 qoN 6 hoeI kfnPrMs dI pRYs irport :

ieh kfnPrMs sRI akfl qKLq sfihb dy Dfrimk slfhkfr borz dy lMzn siQq pRqIinD igafnI gurbKLsL isMG gulsLn ny isK sYNtr bfbf mKx sLfh ircmMz dy sihXog nfl bulfeI sI. ies ivc vWK-vWK sBf susfietIaF dy numfieMdy qy kuJ hor sWjx ijhnF dI igxqI lgBg iek sO dy krIb sI, sLmUlIaq kIqI. ijhnF ivc inAUXfrk qoN zf[ gurcrn isMG qy zf[ afeI[jy[ isMG lONg afeIlYNz, zf[ hrismrn isMG glYn kov, mf[ mihMdr isMG (skWqr ey[jI[pI[sI[), rGbIr isMG, pRDfn isK sYNtr bfbf mKx sLfh, gMQI isMGF ivcoN igafnI jgqfr isMG jfck qy BfeI sjx isMG sLfiml hoey. bfhrlIaf sMsQvF ivcoN ivsLv isK kONisl dy amrIkf dy pRDfn s[ amrjIq isMG butr, isK rlIjIas susfietI isLkfgo dy cyarmYn s[ suirMdrpfl isMG, iPlfzlPIaf qoN s[ kfrj isMG sMDU qy zf[ bKLsLIsL isMG pRDfn iPlfzlPIaf isK sosfietI dy nF vrxn Xog hn. styj sYktrI dI syvf s[ mnjIq isMG dsUhf ny sPlq pUrvk inBfeI. pr hYrfnI dI gWl ieh rhI ik ies smfgm ivc slfhkfr borz ivcly amrIkf dy cfry pRqIinD gLYrhfjLr sn.

smfgm ivc ijQy sfry vkiqaF vloN sLromxI gurduafrf pRbMDk kmytI duafrf sQfipq sRI akfl qKLq dy Dfrimk slfhkfr borz dI sQfpnf krn dI ies pKoN sLlfGf kIqI ik AuhnF ny ieh iek vDIaf Audm kIqf hY ik smucy ivsLv Br dIaF isK sMgqF pfsoN rfie leI hY ik sRI akfl qKLq sfihb df jQydfr/inghbfn ikvyN inXukq kIqf jfvy? Aus dI Xogqf aqy aiDkfr KLyqr kI hovy? ikAuNik ies Auprfly nfl sRI akfl qKLq nfl sbMiDq msilaF nUM ivcfrn df mOkf imlygf. AuQy lgBg sfry bulfiraF ny ies gl nUM prvfn kIqf ik ieh sB kuJ ivsLv isK sMmyln muhflI df hI isWtf hY ik sLromxI kmytI ny ies pRkfr soicaf hY. sRI hymkuMt imsLn dy cyarmYn, s[ smsLyr isMG inAUXfrk ny afiKaf ik bWcf roNdf rhy qF kdy qF mF Aus dI suxdI hY.

s[ amrjIq isMG butr ny afiKaf ik ieh borz kfhlI nfl sQfipq aqy isafsq qoN pRBfivq hY. s[ kfrj isMG sMDU, iPlfzlPIaf ny afiKaf ik borz vloN pihlF ieh spsLt krn dI loV hY ik Auh sRI akfl qKLq sfihb df muK syvfdfr Qfp rhy hn jF jQydfr? ikAuNik iesLiqhfr ivc inghbfn/jQydfr sLbd dI vrqoN kIqI geI hY. sfzI soc ivc inghbfn (muK syvfdfr) inXukq krnf hI Xog hY. AuhnF ny AuQoN dI isK sMgq vloN aijhy hI ds svflF vflf iek iesLiqhfr vI vMizaf. s[ suirMdrpfl isMG isLkfgo vfilaF ny afiKaf ik jQydfr jI nUM zyrydfr bfibaF nUM AuqsLfihq nhIN krnf cfhIdf. zf[ afeI[ jy isMG hurF afiKaf ik cl rhy ajoky ZMg nfl hukmnfmy jfrI krny hfnIkfrk hn. zf[ gurcrn isMG hurF afiKaf ik sfnUM hr gWl smJ ky krnI cfhIdI hY qF jo pMQ df nuksfn nf hovy. zf[ gurcrn isMG ny srbq Kflsf rfhIN jQydfr dI inXukqI afidk krn dI vkflq kIqI aqy afiKaf ik ieh sB kuJ KflsfeI rfj dI sQfpnf qoN ibnF asMBv hY. jQydfr dI Xogqf bfry lgBg sfry vkiqaF ny iehI afiKaf ik Auh pMjfbI qy aMgryjLI BfsLf df cMgf jfxU, rfjnIqk qy Dfrimk cyqnf ‘c inpuMn, isK rihxI ivc prpWk nfm rsIaf sWjx hovy. Aus df kfrj kfl smyN bfry bhuiqaF dI rfey sI ik 3 jF 5 sfl hovy qy Auh vI do vfr qoN vWD nf inXukq ho sky. aiDkfr KLyqr bfry bhuigxqI dI rfey sI ik Aus nUM akfl qKLq sfihb vloN kOmI spoksmYn vjoN hI afdr idqf jfvyy. aqy pMQ nfl sbMiDq sfry PYsly pMQ dy pRqIinD iekWT ivc hI ley jfx. igafnI jgqfr isMG jfck, mf[ mihMdr isMG qy zf[ hrismrn isMG dI rfey sI ik sLromxI kmytI nUM cfhIdf hY ik Auh ivsLv Br dy isKF dI numfieMdgI leI afpxf iek slfhkfr borz inXukq kry aqy Aus dI slfh nUM mhqv idMdI hoeI afpxI jnrl iekWqrqf ivc srb sMmqI nfl gurmqy pfs kry. sLromxI kmytI dy aijhy PYsly srbq Kflsf dy hI PYsly mMny jfxgy. pr ies qoN vI jLrUrI hY ik sLromxI kmytI ivc muZly suDfrF dI. zf[ hrismrn isMG df kihxf sI ik sfnUM ielYksLn dI QF slYksLn isstm nUM apnfAuxf jLrUrI hY. qdoN hI aijhf hoxf sMBv hY. sQfnk gMRQI igafnI BuipMdr isMG hurF sfiraf nUM jI afieaF kihMidaF DMnvfd kIqf aqy afiKaf ik ajoky pMj qKLqF dy PYsly nUM gurU pMQ df PYslf ikvyN mMinaf jf skdf hY. ikAuN ik iehnF ivcoN aDy qF isK rihq mirafdf nUM pRvfn hI nhIN krdy. AuhnF afiKaf ik jfck jI hurF df ieh kihxf iblkul TIk hY ik jykr sLromxI kmytI isK rihq mirafdf anusfr srb sMmqI nfl PYsly lYx dI jugq nUM nf iqafgdI aqy sfrI sLkqI pRDfn aqy jQydfr dI JolI ivc nf pfAuNdI qF aijhf sMkt pYdf hoxf asMBv sI. AuhnF ieh vI afiKaf ik gurU dy pMQ vloN gurU gMRQ sfihb jI dI rOsLnI ivc kIqf PYslf hI srb pRvfixq ho skdf hY. lMgr asQfn qy glbfq kridaF Drm pRcfrk BfeI suKdyv isMG dlyr ny afiKaf ik ieh kfnPrMs qF mohflI ivc hoeI ivsLv isK kfnPrMs df rUp Dfr geI hY. smfgm dI smfpqI wqy gulsLn jI hurF ny gurduafrf prbMDk kmytI qy hor isK sMsQfvF qy sroiqaF df DMnvfd kIqf aqy afiKaf ik mYN qF aWj sroqf bx ky hI quhfzy ivc bYTf hF qF ik quhfzI avfjL slfhkfr borz rfhIN sLromxI kmytI qWk phuMcf skF. AuhnF ikhf ik ieh muZlI kfnPrMs iek cMgf afrMB hY aqy ies poRkfr dIaF ivsLv Br ivc kfnPrMsF kIqIaf jfxgIaF.

arivMdr isMG aYm[ ey[ inAUXfrk.




.