.

"iswK ardfs"- ajoky pRsMg ivc

(pRo[ ieMdr isMG ‘Gwgf’)

iswK smfj ivc ‘ardfs’ pRqI bVI Dfrimk sLrDf hY. gurU kfl qoN hI ardfs iksy nf iksy rUp ivc huMdI afeI hY. iswK ivcfrvfnF ny ‘gurbfxI’ aqy ‘ieiqhfs’ nUM vfcky ‘ardfs’ df iek srUp insLicq kr idwqf hY, jo ik srbwq KLflsf vwloN pRvfinq ‘iswK rihq mrXfdf’ ivc aMikq hY. pMQk ieksfrqf nUM mwdy njLr rwKidaF, AuhI ardfs sfnUM sfiraF nUM sdf krnI cfhIdI hY. AuNÖ sMsfr dy sfry hI lok, iksy nf iksy rUp ivc ardfs krdy hn, ieh hryk Drm df aMg svIkfr kr leI hoeI hY. hr iensfn aOKy vkq ardfs qoN shfrf loVdf hY. srb-sLkqImfn rwb jI awgy inmrqf sihq, mwdd krn leI qrlf krdf hY. ardfs df lPLjLI arQ hY: arj+dfsq. inmrqf sihq bynqI. siqgurU jI ny afpxy muKfribMd qoN Aucfrn kIqI bfxI duafrf BI, sfnUM ardfs krn dI ivDI smJfeI hY. ieQy vIcfrnXog gMBIr mslf ieh hY ik ijvyN hr rojL smsq iswK smfj vwloN byaMq ZMgF, ivDIaF nfl ardfs kIqI jFdI hY. pr kI ieh kIqI geI ardfs pUrI BI huMdI hY? aKMz-pfT, sihj pfTF dy axigxq Bog pfey jFdy hn. pirvfr dI cVHdI klf leI, ipMz dI suK-sLFqI leI, votF ivc kfmXfbI hfsl krn leI, lVkI-lVky leI, aMn-DMn leI…. aqy hor anyk kfmnfvF dI pUrqI leI pfT kIqy krfey jFdy hn. ibnF sLwk, ardfsF BI keI-keI vfrI duhrfeIaF jFdIaF hn. kI ies qrHF mn iewCq pRfpqIaF ho jFdIaF hn? sfry ivgVy kfrj rfs ho jFdy hn? kI gurbfxI koeI mMqR jfp hY? sdIaF qoN bRfhmxF vwloN drsfey, pRcfry, mMqrF, jfpF ny mnuwK mfqr df kdI kuJ sMvfiraf BI hY? dunIaF ivc vwsx vflIaF anykF jLfqIaF, kbIly smfj df jo srUp asIN awj vyK rhy hF, ieh kFieaf klp kI mMqrF, pfTF ny kIqf hY? ijhVy dysL awj ivkfs dIaF bulMdIaF Coh rhy hn, ijnHF afpxy nfgirkF leI sfrIaF suK shUlqF muhweIaf krvf idwqIaF hn. kI Auh mMqr-jfpF, pfTF jF ardfsF nfl sPlqf dI isKr qy puwjy hn, ik isafxp aqy myhnq nfl kfmXfb hoey hn? iswK pMQ ivc lwKF dI igxqI ivc hr rojL pfT, ardfsF kIqIaF/krfeIaF jf rhIaF hn? iswKF dI ajokI dsLf iksy ivafiKaf dI muhqfj nhIN hY. Aupr vrixq mwsilaF nUM aMnI sLrDf dI vlgx ivcoN inklky, igafn (gurbfxI) dy cfnx ivc Klo ky, gMBIrqf nfl ivcfrn dI loV hY.

aigafnqf dI ijs GuMmxGyrI ivcoN siqgurU jI ny, mnuwKqf nUM mukq krn df Aupkfr kIqf sI, iswKf! kdI Aus bfry socx df ksLt BI kIqf hY? pfT aqy ardfsF "ivDI pUrvk" krvf ky iswK, mnbFCq pdfrQF qoN vFJy ikAuN rih jFdy hn? kfmXfbI ikAuN hwQ nhIN afAuNdI? kI gurbfxI ivc koeI kmI hY jF ardfs ivc ikqy Gft hY? ikqy ieh qF nhIN ik iswKF ny rfh hI glq cux ilaf hovy. ikAuNik ieh qF pUrn Brosf hY ik pfvn gurbfxI ivc koeI kmI nhIN hY. afE! jrf TMzy idl, ienHF kfrnF dI pVcol krn df Auprflf krIey.

mnuwK mfqr dI ieh kudrqI iPqrq hY ik Auh ibnF srIr nUM ksLt idwqy, smsq pdfrQ pRfpq krnf locdf hY. Kfx-pIx qy pihnx qoN lY ky ijLMdgI dIaF sBo KLusLIaF qF BogxIaF hn, pr AuhnF vfsqy srIr nUM qfa nhIN dyxf cfhuMdy. AuWdm krn dI QF afls df isLkfr ho jFdy hn. afly-duafly ghu nfl pVcol krIey. sMsfr dy bhu igxqI lok, srIr nUM ksLt dyx qoN sMkoc hI krdy hn. aijhy aflsI bMdy, jdoN kuwJ ihmqI lokF nUM suK-shUlqF mfxdy vyKdy hn, smfj ivc AunHF df siqkfr huMdf qwkdy hn, qdoN afpxy leI vI, ibnF hwQ ihlfieaF sBy inhmqF dI kUVI afs qwkdy hn. ieh aflsI lok keI vfrI sMsfrI igafn aqy Drm dy Aucqm asUlF qoN BI kory hI vyKy jf skdy hn. aijhI mfnisk duibDf ivc, KLudgrj, lutyry pujfrI qoN, jdoN agvfeI locdy hn, qdoN pujfrI lok, ienHF anjfx, Boly sLrDflUaF nUM pUjf krn, mMqr rtx, bfxI pfT krn jF ardfs krfAux dI "nyk slfh" idMdy hn. ivsLvfsL idvfieaf jFdf hY ik sMq jI, bfbf jI vwloN kIqf igaf ivDI-pUrvk pfT, jfpu quhfzy sfry ksLtF nUM nysqo-nfbUd kr dyvygf. ies jnm ivc hI sfry suK nhI imlxgy, sgoN prlok ivc vI sfry suK Bogdy rhogy. hwz BMnvIN sKLq imhnq nfloN ieh rfh suKflf aqy sLftkwt njLr afAuNdf hY. pujfrIaF vwloN (ies pujLfrI sLRyxI ivc gMumrfh krn vfly ihMdU, iswK, eIsfeI, muslmfn sfry hI sLfml hn) "ivDI-pUrvk pfT/mMqr jfp qy ardfs" krfAux dI slfh idqI jFdI hY. afpxy vwloN kIqI geI ies "syvf" dI cMgI motI PIs vsUl leI jFdI hY. loVvMd anjfx sLrDflU ivakqI, dsy gey sfry KLrcy qy hor Kycl, ies ivsvfsL nfl Jwldf hY ik KLrc qoN hjLfrF guxF vwD pRfpqI ho jfvygI. ijvyN dukfnF qoN hr qrHF dIaF vsqF rupey KLrc ky, qurMq KrIdIaF jf skdIaF hn. iesy qrHF pfT, mMqr, jfp, ardfs df Pl BI KRId lYx df kUVf Brm pfl ilaf jFdf hY. bfbf jI vwloN dsIaF geIaF rsmF pUrIaf krn qy BI jy mn iewCq pRfpqI nhIN hoeI, qF sbMDq pRfxI/pirvfr Ausy pujfrI qoN asPlqf df kfrn puCdf hY. iPr ieh dwisaf jFdf hY ik qusIN dsIaF geIaF sfrIaF rsmF TIk ZMg nfl nhIN inBfeIaF. ikqy koeI kmI rih geI hY, clo quhfzy vfsqy dubfrf iehI kfrj inBfAuNdy hF. KLrcf aqy srDf Bfvnf ivc koeI kmI nhIN rihxI cfhIdI. jF iPr anjfx pirvfr iksy hor zyry qy, hor bfby dy crnF qy, jf sIs JukfAuNdf hY, mnokfmnfvF dI CyqI pUrqI dI afs nfl. Aus zyry qy BI iek bVf cflfk isLkfrI cog iKlfr ky, isLkfr nUM Pfhux leI Gfq lfeI AuzIk irhf huMdf hY. iehI vrqfrf iksy nf iksy rUp ivc sdIaF qoN quiraf af irhf hY.

bIqy hjLfr ku sfl ivc BfrqI jnqf jnfrdn nfl jo bIqI Auh koeI klm ibafn nhIN kr skdI. ies dysL nUM bVI byrhmI nfl luwitaf igaf, bypwq kIqf igaf. smUhk kqlfm kIqIaF geIaF, do-do pYsy mul ivc, ieQoN jLbrI cuwk ky lY jfeIaF geIaF suMdrIaF, gjnI dy bjLfrF ivc nIlfm huMdIaF rhIaF. mMdr Zfhy gey "BgvfnF" dIaF mUrqIaF qoVIaF geIaF. dysL-vfsIaF koloN sB kuJ Koh ky, BuwKy mrn leI mjLbUr kr idwqf igaf. dunIaF dy ijMny dysL gLulfm rhy hn, sLfied Bfrq ieko iek aijhf dysL hovygf, ijsny sB qoN lMmf smF gLulfmI df drd hMzfieaf hY. agr hor ipCFh JfqI mfrIey qF afrIan ( ivdysLF ivcoN af ky vwsy lok) hmlfvrF ny BfrqI mUl siBaqf nUM pUrI qrHF imtI ivc imlf idwqf sI. afrIaf puwqrF df iliKaf "Drm gRMQ irgvyd" sbUq vfsqy pysL kIqf jf skdf hY. ijs ivc mUl BfrqIaF df srvnfs krn dIaF gfQfvF ivsQfr sihq ilKIaF imldIaF hn. AuprMq XUnfn qoN afieaf XoDf, iskMdr BI sB nUM Xfd hovygf. ieh iDafn ivc rhy ik ies dyviqaF, avqfrF, irsLIaF-munIaF, sMqF-BgqF dy dysL ivc, Qok ivc BgqI kIqI jf rhI sI. clIhy kwty jf rhy sn. mMqr jfp qy hom jwg bhuq kIqy jf rhy sn. Drm Kfqy ivc psLUaF df hI nhIN, mnuwKF df BI "blIdfn" kIqf jf irhf sI. anyk qrIky pwqrIaF vfc ky, sLuwB mhUrq kwZy jf rhy sn. joiqsL aqy tyvy lfey jf rhy sn. mlfvF PyrIaF jf rhIaF sn. mUrqIaF vfly BgvfnF nUM suafdly pdfrQF dy Bog lgvfey jf rhy sn. mMdr ivc twl/sMK guMjLfrF pf rhy sn. iqMn sO aTfhT qIrQF qy iesLnfn krky, pivwqrqf pRfpq kIqI jf rhI sI. pujfrI lok ivroDIaF nUM kfbU ivc rwKx vfsqy srfp dy ky "Bsm kr dyx" df agnbfx, sdf iqafr rwKdy sn. sLrDf ihq aMn-Dn qy DIaF, arpx krn vfly sLrDflUaF nUM "vrdfnF" dIaF CihbrF lf idaf krdy sn…. "mgr, mrj bVqf igaf ijAuN-ijAuN dvf kI."

mhfn prAupkfrI, ienklfbI sUrmy, vfihgurU jI vwloN vrosfey, Aus df Kfs rUp, siqgurU nfnk inrMkfrI jI DrqI qy af pRgty. AunHF smuwcI mnuwKqf dy kilafx ihq, zUMGI soc ivcfr kIqI. sdIaF dI gLulfmI glLoN lfAux vfsqy, aigafnqf dI nINdr ivcoN jgfAux vfsqy, kmr kws ley. gLulfmI rfjsI, gLulfmI Dfrimk, gLulfmI smfjk, gLulfmI aOrq dI. gLulfmI qyqI kRoV dyvI-dyviqaF dI. ijQy siqgurU jI ny dysL-ivdysLF ivc jf ky afpxy pivwqr bcnF rfhIN lokF nUM hlUixaf, nflo-nfl afpxy ivcfrF nUM ilKqI rUp BI idMdy gey. siqgurU jI BlI pRkfr jfxdy sn, ik axigxq burfeIaF qy gLulfmIaF df KLfqmf mMqrF, pfTF jF kyvl ardfsF rfhIN KLqm nhIN kIqf jf skdf. jy iksy mMqr jF pfT nfl mnuwKqf df Blf ho skdf huMdf qF Auh qF smrwQ gurU sn, ieko vfrI aMqr-iDafn ho ky, keI mMqr pVH Cwzdy. AuprMq iekfgr icq, akfl purK dy crnF ivc, srbwq dy Bly vflI vDIaf ijhI ardfs kr dyNdy. ibnF sLwk Auh awj dy iswKF-sfDF jF sMqF nfloN kRoV drjLy vDIaf ardfs krn dI smrwQf rwKdy sn. awj pVHy jf rhy mMqrF nfloN ikqy AuWqm mMqr BI Auh jfxdy sn. AunHF vwloN kIqI geI bynqI, akfl purK dy dr qy, CyqI hI pRvfn ho jfxI sI. ieko vfrI gurU nfnk sfihb swcy pfqsLfh vwloN kIqI ardfs duafrf, smsq sMsfr dy duwKF, klysLF, ivkfrF, gLrIbI, gLulfmI afid df Kfqmf ho jfxf sI. sfry sMsfr dy nf shIN afpxy hm vqnI Bfrq BUmI dy vsnIkF dy duwK qF dUr kr idMdy. AuhnF nUM afpxy iswKF syvkF nfl bhuq ipafr sI, ienHF dy ksLt nivqrI vfsqy hI koeI mMqr pVH jFdy, ardfs kr idMdy….

pr nhIN! siqgurU nfnk sfihb cMgI qrHF jfxdy sn ik jLubfnI jmHF KLrc nfl ies BolI lokfeI df kuwJ nhIN sMvrnf. sgoN AunHF lwKF musLklF Jwl ky lMmy pYzy qYh krky aKOqI krfmfqI sfDUaF nUM JMjoV ky jgfieaf. dysL ivc vfpr rhI durdsLf, qbfhI, BuKmrI, jLulmo-isqm bfry ivsQfr nfl jfxkfrI idwqI. pfKMz krm duafrf Boly lokF nUM nf luwtx dI soJI idwqI. afpxy iswDy-sfdy gfzI-rfh bfry, cfnxf pfieaf. KLud siqgurU jI ny AupdysL hI nhIN kIqf sgoN lok BlfeI leI Tos amlI Audm afrMB kr idwqy. pfqsLfh Aumr Br mnuwKqf dy ksLt invfrx ihq idn-rfq juty rhy. iesy prAupkfrI kfrj nUM inrMqr cwldf rwKx leI, afpxI QF gurU aMgd sfihb jI nUM ijLMmyvfrI sONp gey. AunHF ny BI mMqr jfp pfT jF kyvl ardfs duafrf lokfeI df Blf hoxf svIkfr nhIN kIqf. sgoN lgfqfr sMGrsLsIl rhy ‘qy iswK lihr nUM bhupwKI igafn bKLsLky hor pRcMz kIqf. jy iek imMt vfsqy svIkfr kr leIey ik sLFqI dy idnF ivc BfvyN mMqrF-jMqrF dI jLrUrq nhIN peI, pr gurU nfnk sfihb afpxy pMjvyN srUp ivc jdoN jfbr hukmrfnf dI eIn nf mMnidaF, anykF ksLt srIr qy Jwl rhy sn. iek hPqf lgfqfr idl kMbfAU qsIhy dyx qoN bfad sLhId kr idwqy gey. Aus aOKy vkq qF koeI mMqr AuhnF nUM pVH hI dyxf cfhIdf sI. kI sfry hIly muwk jfx qy, afKrI hiQafr dy qOr qy iksy mMqr nUM vriqaf jfxf glq sI? kI Gor sMkt dy smyN, inrMkfr dy dr ardfs rfhIN shfieqf mMgxI, iksy gurmiq dy isDFq dI AulMGxf sI? afKrI amoG bfx dy qOr qy mMqr pVHky dusLmx dI qfkq nUM nsLt nhIN krnf cfhIdf sI? CyvyN nfnk (gurU hirgoibMd sfihb) jI vwloN do qlvfrF Dfrn krnIaF, PojF, iklHy, GoVy qopF akfl qKLq sfihb…. kI ardfs jF iksy mMqr jfp nfl dusLmx df mlIaf-myt nhIN kIqf jf skdf sI? iPr ikAuN? ieqny vwzy jLoKLm Bry pRbMD krny ikMny aOKy, qy mMqr jfp jF ardfs vflf kfrj aqI suKYn. sOKf rfh iqafg ky, ibKVy pYNzy cwlxf, iswK syvk sLhId krvfAuxy, afpxf KLfs itkfxf, aMimRqsr Cwzky, kIrqpur vfs krnf, ienHF musLklF qoN sihjy hI bicaf jf skdf sI, mMqrF duafrf. afpo-afpxy vkq, mnuwKqf df Blf kridaF, sfry gurU sfihbfn ny mMqrF duafrf jF iksy gLYbI sLkqI rfhIN, duwK dUr krn df kdI ivsLvfsL nhIN idvfieaf. dsvyN siqgurU jI ny anykF musLklF df tfkrf kIqf. krIb cOdF KLUnI jMgF lVIaF. byaMq iswK sLhId hoey, cfry sohxy lfl Drm XuD ivc kurbfn hoey. aMq smyN afpxf afpf BI siqgurU jI ny lyKy lf idwqf. iBafnk musIbqF, duwK, BuwK, anigxq sLhIdIaF kI sLONk pUrn vfsqy hI sn? mMqr, vr, srfp, jfp jF ardfs hor iks vfsqy sFB ky rwKI hoeI sI. musIbqF Jwlx dI QfvyN, krfmfqI sLkqIaF dI vrqoN hI kr lYNdy. pr nhIN, aijhf siqgurU jI ny kuwJ nf kIqf. nf hI iswKF nUM krfmfqI sLkqIaF jF gLYbI qfkqF qy ivsLvfsL rwKx df hukm kIqf. nFhI ieh ho skdIaF hn. ikAuNik Aus smyN BI lwKF pfKMzI sfD krfmfqI hox df Zol bhuq AuWcI vjf rhy sn. pr mnuwK mfqr dy rfeI mfqr sMkt nUM dUr nf kr sky. ieMn-ibMn mOjLUdf smyN ivc, aijhy anyk bihrUpIey sfD-sMq, afpxy krfmfqI hox dIaF KUb zIgF mfrdy hn. mnuwKqf df Blf krn qoN ieh sfry hI asmrQ hn. hF jokF vFg jnqf df KLUn pIxo rqI Br iJjk nhIN krdy.

dsm pfqsLfh hjLUr qoN bfad, nwby sfl qwk, lgfqfr bhfdr iswK sUrimaF ny jLulm df KLfqmf krn vfsqy qygL vfhI, sIs ktvfey, bMd-bMd judf krvfey, crKVIaF qy cVHy, isrF dy muwl pey, Gr-bfhr AujVy, jMglIN vfs kIqf. aish qy akih ksLt shfry. kI ienHF sfry kImqI jfnF kurbfn krn vfly, sIs qlI qy Dr, mYdfn ivc jUJx vfly, gurU ky lflF ivcoN koeI BI mMqr jfp, krfmfqI sLkqIaF jF ardfs rfhIN, kfrj iswDI krnI nhIN jfxdf sI? jy mUMh jLubfnI mMqr jfp nfl kfrj rfs ho skdy sn, iPr KLUn dy diraf qrn dI kI jLrUrq sI? siqgurU dI bKsI rihnumfeI ivc cwlidaF, muglF dI gLulfmI gloN AuqfrI, qF goiraF af BfrqIaF nUM gLulfm bxf Diraf. gorI srkfr ny ihMdusqfn nUM AuNÖ qF 400 sfl luwitaf, pr iswDy ZMg 200sfl cMgI igwdV kut kIqI. ienHF qoN afjLfdI pRfpq krn leI nvyN isirEN iPr dysL pRymI mrjIvVy, isrF qy kPx bMn ky, GroN inkl pey. byaMq qsIhy Jwly, kfl koTVIaF ivc joafnIaF glL geIaF. kfly pfxIaF dI sjLf kwt ky koeI ivrlf hI vfps afieaf hovygf. KLUn dIaF ndIaF vhf ky, lfsLF dy swQr Ausfr ky, iPr ikqy afjLfdI-rfxI dy drsLn nsIb hoey sn. sfry ihMdosqfn ivc sfDUaF, sMinafsIaF, jogIaF, bRfhmxF, qwpsvIaF df koeI pfrfvfr nhIN sI. pr iksy mhfqmf ny koeI jfdU-mMqr nf Cwizaf, jfp, hom jwg nf kIqf. qF ik ibnF jfn-mfl dy Gfx qoN, ibnF lMmI mfrU jMg qoN, afrfm nfl afjLfdI-dyvI af Bfg lfAuNdI. iswKF ivc BI bhuq sfry dmgjy mfrn vfly sfD sMq sn. aigafnI sLrDflUaF nUM Qok ivc brkqF vMz rhy sn. mMqrF-qvIqF, DfigaF, pfTF, ardfsF duafrf sMkt mocn kr rhy sn. ieh sfry ‘mhFpursL’ afjLfdI dI jMg ivc ihwsf pfAuNdy ikqy icrfg lY ky BI ZUMizaF nhIN imldy. krIb pcvMjf sfl ho gey hn, dysL afjLfd hoey nUM, pr sfry mwsly Ausy qrHF PnIar nfg vFg, mUMh awzI iBafnk rUp ivc KVy hn. gLrIbI, ibmfrI, anpVHqf, irsLvqKorI, sMprdfiekqf afid anyk musIbqF ivkrfl rUp DfrI KVIaF hn. Bfrq ivc pMjfh lwK aKOqI sfD mMqr jfp, qpwisaf jF Xog iswDIaF rfhIN, afpxy pfs asIm sLkqIaF hox dIaF zIgF mfrdy nhIN Qwkdy. jnqf nUM gumrfh BI krdy hn. qy AunHF grIbF df KLUn bVI by-rihmI nfl Drm df lybl lfky zkfrdy hn. ienHF sfDF-sMqF ny iek BI mwslf hwl nhIN kIqf krfieaf. srkfrI jLbr dy ivruwD kdI jLubfn qwk nhIN KolHI. lokF dy duwK Gtx dI QfvyN vwDdy hI jf rhy hn.

iswK smfj dy snmuwK kuwJ svfl gMBIr cuxOqI vFg drpysL hn. agr mMqr jfp pfT duafrf, sfDF sMqF vwloN kIqIaF ardfsF duafrf awj qwk (ivkloqry kys nUM Cwz ky) iswKF df jF mnuwKqf df kwuJ sMviraf nhIN, (ivgiVaf bhuq hY) iPr pRMprfvF jF mirafdfvF df kI kIqf jfvy? jy gurbfxI df "Pl pRfpq" nhIN huMdf, jy ivDI pUrvk kIqI "ardfs" suxI nhIN jFdI, iPr kIqI hI ikAuN jfvy? pfTk jno Gbrf nf jfxf, bhuq qkVy ho ky, idl qy pwQr rwKky gMBIrqf nfl ienHF svflF dy juafb lwBxy pYxgy. pfvn gurbfxI siqgurU sfihb vwloN aprMpr, pfr bRhm prmysLr jI df Aucqm sMdysL sMsfr dy Bly leI afvys hoieaf hY. gurbfxI iswK dy jIvn df shfrf hY. QMmI hY, jIvn jfc hY, jy iswK gurbfxI nhIN pVHy-smJygf qF ies dI afqmk mOq ho jfvygI. hor BfvyN jo mrjI bixaf iPry, bfxI qoN ibnF iswKI aMdr nhIN itkygI. sLrq iehI hY ik jo AuWqm AupdysL, siqgurU jI ny bKisLsL kIqy hn, AunHF nUM pVHnf, smJxf isr-mwQy svIkfr krnf hY, ibnF ikMqU-pRMqU qoN gurbfxI muqfbk jIvn Zfl lYxf hY. siqgurU jI df pivqr Purmfn hY:-

guru pUrf ijsu Byitaf qf kY suiK prvysu] mn kI miq iqafgIaY suxIaY Aupdysu] (pMnf-814)

siqgurU jI Purmfn krdy hn, hy BfeI! ijs pRfxI nUM pUrf smrwQ gurU iml pYNdf hY, Auh suKI ijLMdgI bqIq krdf hY. Ausdy ihrdy Gr ivc pUrn anMd huMdf hY. bsLrqy Auh afpxI CotI mwq iqafg dyvy. iekfgr icq gurU df afiKaf suxy, idwqy gey hukm muqfbk kfrj afrMB kr dyvy. awgy siqgurU jI hor smJfAuNdy hn:-

asiQr rhhu, zolhu mq kbhU, gur kY bcin aDfir]

jY jY kfr sgl BU mMzl, muK AUjl drbfir] (pMnf-678)

ies pfvn pMNkqI ivc siqgurU jI spwsLt qrIky smJf rhy hn ik azol rih ky, awgy vDo. gurU dy igafn (AupdysL) nUM hI ijLMdgI df afDfr svIkfr kro. iPr sfrI DrqI AuWqy quhfzI sLoBf hovygI. inrMkfr dy drbfr ivc BI mfx pRfpq krogy.. awgy hor suxo:-

jyqy jIa ilKI isrkfr] krxI Aupir hovig sfr ] hukm krih mUrK gvfr] (pMnf-1169

hy BfeI! sBnF jIvF dy isr vfihgurU jI ny afpxf inXm rUpI hukm ilK Byijaf hY. hr jIv dy kIqy cMgy-mMdy kMmF df lyKf-joKf hovygf. mUrK lok inrMkfr dy atwl kfnUMn nUM bdlxf cfhuMdy hn, pr bdl nhIN skxgy. mnmfnIaF krdy pCqfAuxgy. ---cldf




.