| . |
|
☬ ਸੂਹੀ
ਕੀ ਵਾਰ ਮਹਲਾ ੩ ☬
(ਪੰ: ੭੮੫ ਤੋਂ੭੯੨)
ਸਟੀਕ,
ਲੋੜੀਂਦੇ
ਗੁਰਮੱਤ ਵਿਚਾਰ ਦਰਸ਼ਨ
ਸਹਿਤ
(ਕਿਸ਼ਤ-ਬਾਈਵੀਂ)
ਪ੍ਰਿਂਸੀਪਲ ਗਿਆਨੀ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨਰੀ, ਦਿੱਲੀ, ਪ੍ਰਿਂਸੀਪਲ
ਗੁਰਮੱਤ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ, ਦਿੱਲੀ,
ਮੈਂਬਰ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕ: ਦਿ: ਸਿ: ਗੁ: ਪ੍ਰ: ਕਮੇਟੀ, ਦਿੱਲੀ: ਫਾਊਂਡਰ
(ਮੋਢੀ) ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਲਹਿਰ ਸੰਨ 1956
ਪਉੜੀ ਨੰ: ੧੧ ਦਾ ਮੂਲ ਪਾਠ ਸਲੋਕਾਂ ਸਹਿਤ:-
ਸਲੋਕ ਮਃ ੧॥ ਨਾਨਕ ਇਹੁ ਤਨੁ ਜਾਲਿ, ਜਿਨਿ ਜਲਿਐ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿਆ॥ ਪਉਦੀ
ਜਾਇ ਪਰਾਲਿ, ਪਿਛੈ ਹਥੁ ਨ ਅੰਬੜੈ, ਤਿਤੁ ਨਿਵੰਧੈ ਤਾਲਿ॥ ੧ ॥
ਮਃ ੧॥ ਨਾਨਕ ਮਨ ਕੇ ਕੰਮ ਫਿਟਿਆ, ਗਣਤ ਨ ਆਵਹੀ॥ ਕਿਤੀ ਲਹਾ ਸਹੰਮ, ਜਾ
ਬਖਸੇ ਤਾ ਧਕਾ ਨਹੀ॥ ੨ ॥
ਪਉੜੀ॥ ਸਚਾ ਅਮਰੁ ਚਲਾਇਓਨੁ, ਕਰਿ ਸਚੁ ਫੁਰਮਾਣੁ॥ ਸਦਾ ਨਿਹਚਲੁ ਰਵਿ ਰਹਿਆ,
ਸੋ ਪੁਰਖੁ ਸੁਜਾਣੁ॥ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਸੇਵੀਐ, ਸਚੁ ਸਬਦਿ ਨੀਸਾਣੁ॥ ਪੂਰਾ ਥਾਟੁ ਬਣਾਇਆ, ਰੰਗੁ ਗੁਰਮਤਿ
ਮਾਣੁ॥ ਅਗਮ ਅਗੋਚਰੁ ਅਲਖੁ ਹੈ, ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਜਾਣੁ॥ ੧੧ ॥
(ਸਟੀਕ- ਪਉੜੀ
੧੧, ਸਲੋਕਾਂ
ਅਤੇ
ਲੋੜੀਂਦੇ
‘ਗੁਰਮੱਤ ਵਿਚਾਰ ਦਰਸ਼ਨ’ ਸਹਿਤ)
ਸਲੋਕ ਮਃ ੧॥ ਨਾਨਕ ਇਹੁ ਤਨੁ ਜਾਲਿ, ਜਿਨਿ ਜਲਿਐ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿਆ॥ ਪਉਦੀ
ਜਾਇ ਪਰਾਲਿ, ਪਿਛੈ ਹਥੁ ਨ ਅਮਬੜੈ, ਤਿਤੁ ਨਿਵੰਧੈ ਤਾਲਿ॥ ੧॥
{ਪੰਨਾ ੭੮੯}
ਪਦ ਅਰਥ :
— ਤਨੁ—ਸਰੀਰ,
ਇਸ ਸਰੀਰ ਦਾ ਮੋਹ, ਦੇਹ-ਅਧਿਆਸ।
ਜਾਲਿ—ਸਾੜ
ਦੇ, ਮੁਕਾਅ ਦੇ, ਤਿਆਗ ਦੇ।
ਜਿਨਿ—ਜਿਸ ਸਰੀਰ ਨੇ।
ਜਲਿਐ—ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ
ਦੀ ਅੱਗ `ਚ ਸੜੇ ਹੋਏ ਨੇ।
ਪਰਾਲਿ—ਪਰਾਲੀ, ਪਾਪਾਂ
ਗੁਣਾਹਾਂ ਰੂਪ ਪਰਾਲੀ।
ਨਿਵੰਧੈ — ਨੀਵੇਂ, ਇਲਾਹੀ
ਗੁਣਾਂ ਵਾਲੀ ਹੋਂਦ ਤੇ ਸਖਣੇ, ਆਤਮਕ ਤੇ ਇਲਾਹੀ ਗੁਣਾਂ ਵਲੋਂ ਨਿਵਾਣ ਨੂੰ ਜਾ ਚੁੱਕੇ।
ਤਾਲਿ —
ਤਾਲਾਬ। ਨਿਵੰਧੈ ਤਾਲਿ—ਨੀਵੇਂ
ਤਾਲਾਬ `ਚ, ਆਤਮਕ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਮਨ ਅਥਵਾ ਹਿਰਦੇ ਰੂਪੀ ਨੀਵੇਂ ਤਾਲਾਬ `ਚ।
ਅੰਬੜੈ—ਅੱਪੜਦਾ।
ਪਉਦੀ ਜਾਇ—ਪੈਂਦੀ
ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤਿਤੁ—ਇਸ
`ਚ।
ਅਰਥ :
— "ਨਾਨਕ ਇਹੁ ਤਨੁ ਜਾਲਿ,
ਜਿਨਿ ਜਲਿਐ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿਆ" -ਹੇ
ਨਾਨਕ! ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੀ ਅੱਗ `ਚ
ਸੜ ਚੁਕੇ ਤੇਰੇ ਜਿਸ ਸਰੀਰ ਨੇ
ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ‘ਨਾਮ’ ਵਿਸਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਤੇਰਾ ਮਨ ਤੇ ਹਿਰਦਾ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਸਲਾਹ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖਾ ਸਰੀਰ ਦੇ ਇਕੋ ਇੱਕ ਮਕਸਦ ਵਲੋਂ ਅਵੇਸਲਾ
ਤੇ ਸਖਣਾ ਹੋਇਆ ਪਿਆ ਹੈ।
ਤੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਮਨ ਅੰਦਰੋਂ ਇਸ ਸਰੀਰ ਦੇ ਮੋਹ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦੇ ਮੁਕਾਅ ਦੇ, ਤੇ
ਸਾੜ ਦੇ। ਤੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਅਜਿਹੇ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾਲੂ ਸਰੀਰ ਲਈ ਆਪਣੇ ਮਨ `ਚ ਪਕੜ ਨਾ ਬਣਾਈ ਰਖ।
"ਪਉਦੀ ਜਾਇ ਪਰਾਲਿ, ਪਿਛੈ ਹਥੁ ਨ ਅੰਬੜੈ, ਤਿਤੁ ਨਿਵੰਧੈ ਤਾਲਿ॥ ੧॥ - ਕਿਉਂਕਿ
ਤੇਰੇ ਇਸ ਦੇਹ-ਅਧਿਆਸ ਕਾਰਣ ਤੇਰੇ ਸਰੀਰ `ਚ ਉਛਾਲੇ ਮਾਰ ਰਹੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਦੀ ਅੱਗ, ਤੇਰੇ ਮਨ ਤੇ
ਹਿਰਦੇ ਰੂਪੀ ਤਾਲਾਬ `ਚ ਮੋਹ-ਮਾਇਆ, ਹਊਮੈ, ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੇ ਅਉਗੁਣਾ ਆਦਿ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਸੜਾਂਦ ਤੇ
ਆਤਮਕ ਗਿਰਾਵਟ ਰੂਪੀ ਪਰਾਲ ਦਬਾ-ਦਬ ਇਕੱਠੀ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਉਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ
ਤੇਰੇ ਮਨ ਤੇ ਹਿਰਦੇ ਰੂਪੀ ਇਸ ਤਾਲਾਬ
`ਚੋਂ, ਇਸ ਮੋਹ-ਮਾਇਆ,
ਹਊਮੈ-ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੇ ਅਉਗੁਣਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਭਰਮਾਰ ਰੂਪ ਪਰਾਲ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ, ਫ਼ਿਰ ਤੇਰੀ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ
ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਪਾਸਿਓਂ ਤੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਤੇ ਬੇ-ਵੱਸ ਹੋ ਜਾਵੇਂਗਾ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੇਰੇ ਮਨ ਰੂਪੀ ਤਾਲਾਬ `ਚ ਇਸ ਮੋਹ-ਮਾਇਆ, ਹਊਮੈ-ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੇ
ਅਉਗੁਣਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਭਰਮਾਰ ਰੂਪ ਪਰਾਲ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤ, ਜਕੜ ਤੇ ਪਕੜ ਤੇਰੇ ਜੀਵਨ `ਤੇ ਪੱਕੀ ਹੁੰਦੀ
ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਣ ਤੇਰੀ ਆਤਮਕ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ੧।
ਮਃ ੧॥ ਨਾਨਕ ਮਨ ਕੇ ਕੰਮ ਫਿਟਿਆ, ਗਣਤ ਨ ਆਵਹੀ॥ ਕਿਤੀ ਲਹਾ ਸਹੰਮ, ਜਾ
ਬਖਸੇ ਤਾ ਧਕਾ ਨਹੀ॥ ੨॥
{ਪੰਨਾ ੭੮੯}
ਪਦ ਅਰਥ :
—ਫਿਟਿਆ—ਫਿਟਕਾਰ-ਜੋਗ,
ਮੰਦੇ ਕੰਮ ਤੇ ਵਿਚਾਰ। ਸਹੰਮ—ਸਹਿਮ,
ਫ਼ਿਕਰ, ਤੌਖ਼ਲਾ। ਕਿਤੀ—ਕਿਤਨੇ
ਹੀ। ਲਹਾ—ਮੈਂ
ਸਹਾਂਗਾ।
ਅਰਥ :
— "ਨਾਨਕ ਮਨ ਕੇ ਕੰਮ ਫਿਟਿਆ,
ਗਣਤ ਨ ਆਵਹੀ" -ਹੇ ਨਾਨਕ!
ਮੇਰੇ ਮਨ ਦੀਆਂ ਕਰਣੀਆਂ ਅਥਵਾ ਕੰਮ ਤਾਂ ਇਤਨੇ ਫਿਟਕਾਰ-ਜੋਗ ਤੇ ਮੰਦੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਗਿਣੇ ਵੀ ਨਹੀਂ
ਜਾ ਸਕਦੇ ਭਾਵ ਜੀਵਨ ਦਾਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਵਿਸਾਰਨ ਕਰਕੇ ਮੇਰਾ ਜੀਵਨ ਗੁਣਾਹਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਪਿਆ ਹੈ।
"ਕਿਤੀ ਲਹਾ ਸਹੰਮ, ਜਾ ਬਖਸੇ ਤਾ ਧਕਾ ਨਹੀ"॥ ੨॥ -
ਆਪਣੇ ਗੁਣਾਹਾਂ ਤੇ ਨੀਚ-ਕਰਮਾਂ ਕਾਰਣ ਮੈਨੂੰ ਸਹਿਮ ਵੀ ਬੜੇ ਸਹਾਰਨੇ ਪੈ ਰਹੇ ਹਨ, ਭਾਵ ਮੇਰਾ ਮਨ
ਤੇ ਮੇਰਾ ਸਮੂਚਾ ਜੀਵਨ, ਡਰਾਂ, ਸਹਿਮਾਂ ਤੇ ਤੌਖਲਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਪਿਆ ਹੈ।
ਤਾਂ ਵੀ ਜਦੋਂ ਬਖ਼ਸ਼ਿੰਦ ਪ੍ਰਭੂ ਜਦੋਂ ਆਪ ਹੀ ਬਖ਼ਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ
ਦੀ ਹਜ਼ੂਰੀ `ਚੋਂ ਮੈਨੂੰ ਧੱਕਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ `ਤੇ ਕਬੂਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ
ਹਾਂ, ਓਦੋਂ ਮੇਰਾ ਅਜਿਹਾ ਗੁਣ-ਹੀਣ, ਅਉਗੁਣਾ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਮਨੁੱਖਾ ਜਨਮ ਵੀ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ੨।
ਪਉੜੀ॥ ਸਚਾ ਅਮਰੁ ਚਲਾਇਓਨੁ, ਕਰਿ ਸਚੁ ਫੁਰਮਾਣੁ॥ ਸਦਾ ਨਿਹਚਲੁ ਰਵਿ ਰਹਿਆ,
ਸੋ ਪੁਰਖੁ ਸੁਜਾਣੁ॥ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਸੇਵੀਐ, ਸਚੁ ਸਬਦਿ ਨੀਸਾਣੁ॥ ਪੂਰਾ ਥਾਟੁ ਬਣਾਇਆ, ਰੰਗੁ ਗੁਰਮਤਿ
ਮਾਣੁ॥ ਅਗਮ ਅਗੋਚਰੁ ਅਲਖੁ ਹੈ, ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਜਾਣੁ॥ ੧੧॥
{ਪੰਨਾ ੭੮੯}
ਪਦ ਅਰਥ :
—ਸਚਾ—ਅਟੱਲ,
ਸਦਾ ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ। ਸਚੁ
ਫੁਰਮਾਣੁ—ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ-ਰੂਪ
ਹੁਕਮ, ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਰੰਗ `ਚ ਰੰਗਿਆ ਹੋਇਆ ਜੀਵਨ, ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਜੀਵਨ।
ਸੁਜਾਣੁ—ਸਿਆਣਾ,
ਆਤਮਕ ਸੋਝੀ ਵਾਲਾ। ਨੀਸਾਣੁ—ਨਿਸ਼ਾਨਾ,
ਜੀਵਨ ਦਾ ਆਦਰਸ਼, ਮਨੁੱਖਾ ਜਨਮ ਦਾ ਪ੍ਰਭੂ ਮਿਲਾਪ ਵਾਲਾ ਇਕੋ-ਇਕ ਮਕਸਦ।
ਬਣਾਇਆ ਥਾਟੁ— ਬਣਤਰ,
ਸਿਮਰਨ-ਰੂਪ ਬਣਤਰ, ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਰੰਗ `ਚ ਰੰਗਿਆ ਹੋਇਆ ਜੀਵਨ, ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ
ਜੀਵਨ।
ਅਰਥ :
— "ਸਚਾ ਅਮਰੁ ਚਲਾਇਓਨੁ, ਕਰਿ
ਸਚੁ ਫੁਰਮਾਣੁ" - ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ
ਸਮੂਚੀ ਰਚਨਾ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ, ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਅਥਵਾ ਜੀਵ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਜੁੜਣ
ਵਾਲਾ ਨਿਯਮ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਅਟੱਲ ਹੁਕਮ ਵਾਲੀ ਦੇਣ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਤੇ ਸਥਾਪਤ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਯਥਾ:-
"ਹੁਕਮੀ ਹੋਵਨਿ ਆਕਾਰ, ਹੁਕਮੁ ਨ ਕਹਿਆ ਜਾਈ॥ ਹੁਕਮੀ ਹੋਵਨਿ ਜੀਅ, ਹੁਕਮਿ
ਮਿਲੈ ਵਡਿਆਈ॥ ਹੁਕਮੀ ਉਤਮੁ ਨੀਚੁ, ਹੁਕਮਿ ਲਿਖਿ ਦੁਖ ਸੁਖ ਪਾਈਅਹਿ॥ ਇਕਨਾ ਹੁਕਮੀ ਬਖਸੀਸ, ਇਕਿ
ਹੁਕਮੀ ਸਦਾ ਭਵਾਈਅਹਿ॥ ਹੁਕਮੈ ਅੰਦਰਿ ਸਭੁ ਕੋ, ਬਾਹਰਿ ਹੁਕਮ ਨ ਕੋਇ॥ ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੈ ਜੇ ਬੁਝੈ, ਤ
ਹਉਮੈ ਕਹੈ ਨ ਕੋਇ" (ਬਾਣੀ
ਜਪੁ)
"ਸਦਾ ਨਿਹਚਲੁ ਰਵਿ ਰਹਿਆ, ਸੋ ਪੁਰਖੁ ਸੁਜਾਣ" -
ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਉਹ ਕਰਤਾਪੁਰਖ-ਪ੍ਰਭੂ, ਆਪ ਆਪਣੀ ਸਮੂਚੀ ਰਚਨਾ ਤੇ ਸਮੂਹ ਜੀਵਾਂ `ਚ ਵੱਸ ਵੀ
ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਸਮੂਚੀ ਰਚਨਾ ਅਤੇ ਸਮੂਹ ਜੀਵਾਂ `ਚ ਵਿਆਪਕ ਹੋ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ
ਆਪਣੀ ਰਚਨਾ ਦੇ ਹਰੇਕ ਅੰਗ ਤੇ ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦਾ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚੰਗੇ-ਮੰਦੇ
ਸੰਬੰਧੀ ਭਲੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਬਲਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਇਸ ਸਮੂਚੇ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਵੀ ਆਪ ਹੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
"ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਸੇਵੀਐ, ਸਚੁ ਸਬਦਿ ਨੀਸਾਣੁ" -
ਤਾਂ ਤੇ ਸਮਝਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਬਦ-ਗੁਰੂ ਦੀ
ਕਮਾਈ ਭਾਵ ਸ਼ਬਦ-ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿਖਿਆ ਅਤੇ ਆਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਕੇ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ
ਆਪਣੇ ਇਸ ਮਨੁੱਖਾ ਜਨਮ ਦੇ ਇਕੋ-ਇਕ ਮਕਸਦ ਦੀ ਸੋਝੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਪਤੀ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
"ਪੂਰਾ ਥਾਟੁ ਬਣਾਇਆ, ਰੰਗੁ ਗੁਰਮਤਿ ਮਾਣੁ" -
ਐ ਮਨੁੱਖ! ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਇਸ ਸਮੂਚੀ ਰਚਣਾ ਦੀ ਬਣਤਰ ਅਜਿਹੀ ਤੇ ਮੁਕੰਮਲ ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ `ਚ ਰਤੀ
ਭਰ ਵੀ ਉਕਾਈ ਜਾਂ ਘਾਟ ਨਹੀਂ।
ਤਾਂ ਤੇ ਐ ਜੀਵ! ਤੂੰ ਵੀ ਸ਼ਬਦ-ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ
ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਜੁੜ ਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਇਸ ਸਮੂਚੀ ਬਣਤਰ ਤੇ ਰਚਨਾ ਦਾ ਅਨੰਦ ਮਾਨ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਇਸ ਮਨੁੱਖਾ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਰੰਗ `ਚ ਰੰਗਿਆਂ
ਹੋਇਆ ਰਸੀਲਾ, ਸੁਆਦਲਾ ਤੇ ਅਨੰਦ-ਦਾਇਕ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
"ਅਗਮ ਅਗੋਚਰੁ ਅਲਖੁ ਹੈ, ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਜਾਣੁ"॥ ੧੧॥ -
ਬੇਸ਼ੱਕ ਪ੍ਰਭੂ ਅਪਹੁੰਚ ਹੈ; ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਕਰਮ ਤੇ ਗਿਆਨ ਇੰਦ੍ਰਿਆਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਪਕੜ ਤੋਂ ਪਰੇ
ਤੇ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਵੀ ਹੈ।
ਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਬਦ-ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਰਾਹੀਂ, ਸ਼ਬਦ-ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿਖਿਆ ਤੇ ਆਦੇਸ਼ਾ ਦੇ
ਅਨੁਸਾਰੀ ਹੋਇਆਂ, ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਉਸ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸੋਝੀ, ਪਛਾਣ ਤੇ ਉਸ ਪ੍ਰਭੂ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਬਣ ਆਉਂਦੀ
ਹੈ।
ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਲਾਹੀ ਗੁਣ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਉਸ ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਮਨੁੱਖਾ ਜਨਮ ਹੀ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਜੀਵਨ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ `ਤੇ ਕਬੂਲ ਹੋ
ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖ ਜੀਂਦੇ-ਜੀਅ ਆਪਣੇ ਅਸਲੇ ਪ੍ਰਭੂ
`ਚ
ਸਮਾਅ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਭੂ `ਚ
ਅਭੇਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਇਕ-ਮਿੱਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮੁੜ ਜਨਮਾਂ-ਜੂਨਾਂ ਤੇ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ
ਗਰਭਾਂ ਆਦਿ ਦੇ ਗੇੜ `ਚ
ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਅਸਲੇ ਪ੍ਰਭੂ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਵਿਛੋੜਾ, ਸਦਾ ਲਈ ਸਮਾਪਤ
ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ੧੧। ਯਥਾ:-
()
"ਜਿਉ ਜਲ ਮਹਿ ਜਲੁ ਆਇ ਖਟਾਨਾ॥ ਤਿਉ ਜੋਤੀ ਸੰਗਿ ਜੋਤਿ ਸਮਾਨਾ"
(ਪੰ: ੨੭੮)
()
"ਸਫਲ ਸਫਲ ਭਈ ਸਫਲ ਜਾਤ੍ਰਾ॥ ਆਵਣ ਜਾਣ ਰਹੇ ਮਿਲੇ ਸਾਧਾ"
(ਪੰ: ੬੮੭)
() ਮਨ ਮੇਰੇ ਸਦਾ ਹਰਿ ਵੇਖੁ ਹਦੂਰਿ॥
ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੁਖੁ ਪਰਹਰੈ,
ਸਬਦਿ ਰਹਿਆ ਭਰਪੂਰਿ (ਪੰ: ੩੪)
() ਆਠ
ਪਹਰ ਮਨਿ ਹਰਿ ਜਪੈ
ਸਫਲੁ ਜਨਮੁ
ਪਰਵਾਣੁ॥
ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਸਦਾ ਸੰਗਿ ਕਰਨੈਹਾਰੁ ਪਛਾਣੁ (ਪੰ: ੨੯੮)
() ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਜੋ ਲਾਇਆ ਨਾਮ॥
ਸਫਲ ਜਨਮੁ ਤਾ ਕਾ ਪਰਵਾਨ
(ਪੰ: ੩੮੯)
() ਸਬਦਿ ਮਰਹਿ ਸੇ ਮਰਣੁ ਸਵਾਰਹਿ॥ ਹਰਿ ਕੇ ਗੁਣ ਹਿਰਦੈ ਉਰ ਧਾਰਹਿ॥
ਜਨਮੁ ਸਫਲੁ ਹਰਿ ਚਰਣੀ ਲਾਗੇ
ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਚੁਕਾਇਆ (੧੦੬੭)
() "ਮਰੈ ਨਾਹੀ ਸਦ ਸਦ ਹੀ ਜੀਵੈ॥ ਅਮਰੁ ਭਇਆ ਅਬਿਨਾਸੀ ਥੀਵੈ"
(੧੦੭੪)
() ਤਿਨ ਕਾ
ਜਨਮੁ ਸਫਲੁ
ਹੈ
ਜੋ ਚਲਹਿ ਸਤਗੁਰ ਭਾਇ॥ ਕੁਲੁ ਉਧਾਰਹਿ
ਆਪਣਾ ਧੰਨੁ ਜਣੇਦੀ ਮਾਇ (ਪੰ: ੨੮)
() ਇਹੁ ਸਰੀਰੁ ਮਾਇਆ ਕਾ ਪੁਤਲਾ ਵਿਚਿ ਹਉਮੈ ਦੁਸਟੀ ਪਾਈ॥
ਆਵਣੁ ਜਾਣਾ ਜੰਮਣੁ ਮਰਣਾ ਮਨਮੁਖਿ ਪਤਿ
ਗਵਾਈ॥ ਸਤਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਸਦਾ
ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਮਿਲਾਈ॥ (ਪੰ: ੩੧)
() ਮਨ ਮੇਰੇ ਸਦਾ ਹਰਿ ਵੇਖੁ ਹਦੂਰਿ॥ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੁਖੁ ਪਰਹਰੈ, ਸਬਦਿ ਰਹਿਆ
ਭਰਪੂਰਿ (ਪੰ: ੩੪) ਆਦਿ।
(ਚਲਦਾ)
#Instt.P11-22nd--Suhi ki.Vaar
M.3--03.18#v.
ਸਾਰੇ ਪੰਥਕ ਮਸਲਿਆਂ ਦਾ ਹੱਲ ਅਤੇ ਸੈਂਟਰ ਵੱਲੋਂ ਲਿਖੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਾਰੇ
‘ਗੁਰਮੱਤ ਪਾਠਾਂ’, ਪੁਸਤਕਾ ਤੇ ਹੁਣ ਗੁਰਮੱਤ ਸੰਦੇਸ਼ਾ ਵਾਲੀ ਅਰੰਭ ਹੋਈ ਲੜੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ
ਮਕਸਦ ਇਕੋ ਹੈ-ਤਾ ਕਿ ਹਰੇਕ ਸੰਬੰਧਤ ਪ੍ਰਵਾਰ ਅਰਥਾਂ ਸਹਿਤ ‘ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ’ ਜੀ ਦਾ
ਸਹਿਜ ਪਾਠ ਸਦਾ ਚਾਲੂ ਰਖ ਕੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੋਝੀ ਵਾਲਾ ਬਣਾਏ। ਅਰਥਾਂ ਲਈ ਦਸ ਭਾਗ
‘ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਦਰਪਣ’ ਪ੍ਰੋ: ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਜਾਂ ਚਾਰ ਭਾਗ ਸ਼ਬਦਾਰਥ ਲਾਹੇਵੰਦ ਹੋਵੇਗਾ ਜੀ।
ਸੂਹੀ ਕੀ ਵਾਰ ਮਹਲਾ ੩
(ਪੰ: ੭੮੫ ਤੋਂ੭੯੨)
ਸਟੀਕ,
ਲੋੜੀਂਦੇ
ਗੁਰਮੱਤ ਵਿਚਾਰ ਦਰਸ਼ਨ
ਸਹਿਤ
(ਕਿਸ਼ਤ-ਬਾਈਵੀਂ)
For all the Self Learning Gurmat Lessons ( Excluding
Books) written by ‘Principal Giani
Surjit Singh’ Sikh Missionary, Delhi-All the rights are reserved with the writer
himself; but easily available in proper Deluxe Covers for
(1) Further Distribution within ‘Guru Ki Sangat’
(2) For Gurmat Stalls
(3) For Gurmat Classes & Gurmat Camps
with intention of Gurmat Parsar, at quite nominal printing
cost i.e. mostly Rs 400/-(but in rare cases Rs. 450/-) per hundred copies
(+P&P.Extra) From ‘Gurmat Education Centre, Delhi’, Postal Address- A/16
Basement, Dayanand Colony, Lajpat Nagar IV, N. Delhi-24
Ph 91-11-26236119, 46548789 ® Ph. 91-11-26487315 Cell
9811292808
Emails-
[email protected] &
[email protected]
web sites-
www.gurbaniguru.org
t heuniqeguru-gurbani.com
gurmateducationcentre.com
|
. |