.

afsf kI vfr

gurmiq ivcfr drsLn aqy stIk

ipRMsIpl igafnI surjIq isMG, isWK imsLnrI, idWlI

sloku mÚ 1 ] isMml ruKu srfierf aiq dIrG aiq mucu ] Eie ij afvih afs kir jfih inrfsy ikqu ] Pl iPky Pul bkbky kMim n afvih pq ] imTqu nIvI nfnkf gux cMigafeIaf qqu ] sBu ko invY afp kAu pr kAu invY n koie ] Dir qfrfjU qolIaY invY su gAurf hoie ] aprfDI dUxf invY jo hMqf imrgfih ] sIis invfieaY ikaf QIaY jf irdY kusuDy jfih ] 1 ] (470)

pd arQ: srfierf-isDf. dIrGu-lMmf. mucu-vzf, motf. Eie- pMCI musfiPLr afid. ikqu-ikAu. pq- pWqy, (Dryk vfly pyV) dy pWqy (bhuvcn). imTqu- imTfs, imTf suBfAu. nIvI- hAumY aqy kpt rihq, in-suafrQ inmrqf. qqu- sfr, incOV, istf. afp kAu- afpxy leI. gAurf-Bfrf. hMqf- mfrn vflf, isLkfrI. imrgfih- imrgF, ihrxf df. sIs invfieaY- jy inrf isr hI invfieaf jfey. kusuDy- Kot, KotI mWq.1.

arQ: isMml df ruK bhuq lMmf Aucf qy motf huMdf hY. iPr vI (pMCI-musfiPLr afid) jo Aus pfs AumId lY ky afAuNdy hn (suafl pYdf huMdf hY qF iPLr Auh) inrfsL ho ky (vfps ikAuN) cly jFdy hn, muuV ikAuN jFdy hn?

(kfrn huMdf hY ik) iesdy (isml dy pyV) Pl iPky hn, Pul vI bk-bky huMdy hn aqy pWqy vI iksy kMm nhI afAuNdy. qF qy, gurU nfnk pfqsLfh PLurmFdy hn (aY BfeI) inmRqf hI aijhf gux hY jo (sfry) guxF df qWq qy incoV hY (sfry iensfnI guxF nUM jnm dyx vflf hY).

(cyqy rKxf cfhIdf hY) inmrqf vfly gux df lfB pihlF afpxy leI hI huMdf hY, ikAuNik (sMsfr ‘c) hryk jIv afpxy leI hI ilPdf hY, iksy dUjy dI KLfqr nhIN ilPdf. (ieh BI vyK lvo ik) jy qkVI ‘qy Dr ky (iksy vsq nUM) qoilaf jfey qF sdf nIvF plVf hI Bfrf huMdf hY.

(Bfv inmrqf vfly suBfa df lfB pihlF ajyhy suBfa vfly nUM hI huMdf hY. qF qy jy hor cMgI qrHF GoKx df jqn kIqf jfey qF pqf lgygf ik jo sMsfr ‘c nIAuN ky cldf hY AuhI vzf igxI df ‘qy slfihaf jFdf hY).

(pr inAUx df Bfv, suBfa krky inAUxf huMMdf hY, inrf srIr jF iksy injI kpt-Kot krky inAUxf nhIN; jy srIr dy invfAux ƒ hI nIvF hoxf afKIey qF) isLkfrI, jo imrg mfrdf iPrdf hY, ilWP ky dohrf ho jFdf hY. iesqrHF jy inrf isr hI invfieaf jfey (jF inrf mUMh dI glbfq ivc hI imTfs hovy) qy aMdroN mn ‘c Kot hI BrI hovy qF ies inAUx df vI koeI lfB nhIN. (iesdy Ault, suBfa krky inAUx vflf mn rKky kdy nhIN inAUNdf).1.

gurmWq ivcfr drsLn: 1[ jfih inrfsy ikqu- isMml df ruK isDf lMmf qy motf huMdf hY. iPLr vI pMCI afid jo Pl Kfx, GoNsly bxfAux jF afrfm krn dI AumId rK ky Aus Auqy afAuNdy hn, Auh ies qoN inrfsL ho ky hI jFdy hn. kfrx huMdf hY, ieh ruK BfvyN eyzf Aucf, lMmf qy motf hY pr AunHF nUM ies ‘c apxy afrfm jF GoNsly bnfAux df lfB vI nhIN imldf. iesy qrHF jy koeI rfhIgIr ies hyTF afrfm krnf cfhuMdf hY qF AusnUM iesdI CF vI nhIN imldI. ienF hI nhIN ies dy Pl vI iPky huMdy hn, Pul by-suafdy ‘qy pqy vI pMCIaF, psLUaF, rfhIgIrF jF hor lokF dy vI kMm nhIN afAuNdy.

2[ mnuWKf srIr bnfm isMml ruK- isMml ruK dI imsfl dy ky pfqsLfh dsdy hn ik ibrKF ivcoN ibrK AuhI guxkfrI huMdy hn jo nIvyN huMdy hn Bfv ijnHF aMdr inmRqf df gux mOjUd huMdf hY. ijnHF dIaF sLfKfvF JukIaF hn, ijnHf dy Pl qy Pul dUijaf vfsqy guxkfrI hn. ijnHF qy pMCIaF nUM Goslf, CF qy rfhIgIrF nUM afrfm imldf hY. iesyqrHF nIvy, Juky hoey qy Bry hoey ibrK dy Pl, Pul, pqy vI pMCIaF, psLuaF, musfPLrf dy kMm afAuNdy hn.

drasl isMml ruK dI imsfl dy ky gurdyv mnuWKf jIvn dI scfeI nUM pRgt krdy hn. PLurmFdy hn , isMml ruK dI inafeI ijhVy mnuWK srIr krky qF Aucy lMmy huMdy hn, vyKx nUM irsLt-pusLt aqy sohxy sunWKy vI huMdy hn. mnuWKf srIr dIaF loVF muqfbk AunHF aMdr iksy qrHF dI kmI vI nhIN huMdI. srIr dy sfry aMg, idmfgL, Xfd sLkqI, glbfq Bfv sBkuJ akflpurKu vloN imilaf huMdf hY.

iPLr vI jykr ajyhy jIvn aMdr, jIvn dy mUl gux hI nhIN hn. suBfa ‘c hAumY, kpt, TWgIaF, DoKf, Pryb Bry hn. ieMnf nhIN qF bolI hI ruKI jF krKLq hY, jIvn aMdr propkfr dI Bfvnf nhIN, iksy loVvMd dy kMm nhIN afAuNdy-spsLt hY mnuK smfj leI ajyhy lokF df jnm vI iesqrHF hY ijvyN ruKF ivcoN isml ruK.

3. invY su gAurf hoie- iesy nmRqf vfly gux nUM smJfAux leI pfqsLfh ieQy iek qrfjU dI imsfl vI dyNdy hn. smJfAuNdy hn ik ijvyN qrfjU df AuhI plVf Jukdf hY ijs ivc vjLn vWD huMdf hY. iesy qrHF ijs mnuWK aMdr inmRqf df gux huMdf hY, ies gux df vzf qy pihlF lfB Aus mnuWK nUM afpxy leI hI huMdf hY, ikAuNik kudrqI gl hY sMsfr ‘c hryk jIv afpxy leI hI ilPdf hY, iksy dUjy dI KLfqr nhIN ilPdf. ijvyN qWkVI ‘qy rK ky iksy vsq nUM qoilaf jfey qF sdf nIvF plVf hI Bfrf huMdf hY. Bfv inmRqf vfly suBfa df lfB pihlF ajyhy suBfa vfly nUM hI huMdf hY. qF qy jy hor cMgI qrHF GoKx df jqn kIqf jfey qF pqf lgygf ik jo iensfn sMsfr ‘c nIAuN ky cldf hY AuhI slfihaf jFdf hY. sLrq ieh hY ik ies inAUx ‘c kpt dI Bfvnf nf hovy qy inAUxf suBfvk hovy.

4. imTqu nIvI nfnkf gux cMigafeIaf qqu- ijvyN Juikaf drKq afpxy aMdr anykf gux sFB ky bYTf huMdf hY. TIk Ausy qrHF suBfa krky inmRqf vfly aMdr anykF gux afpxy afp jnm lYNdy hn. ajyhy lokF df jIvn apxy afp hI siqkfr jog ho jFdf hY. pfqsLfh dsdy hn, mnuWKf jIvn dy anykF gux hn pr ienHF sfry guxF dI Kfx (cMigafeIaF qqu) inmRqf hI hY. jykr mnuWK kol kyvl inmRqf vflf gux hI hovy qF Aus aMdr, dUjy anykf gux apxy afp hI pYdf ho jFdy hn. iesdy nfl gurdyv cyqfvnI vI dyNdy hn ik ieh gux insLkpt qy suBfvk hoxf hY, nhIN qF inrI bfhr dI inmRqf lok idKfvy leI hI huMdI hY. ies qrHF idKfvy dI inmRqf Aultf mnuWK dy apxy jIvn nUM vI gMdf qy aAugxF nUM vI rsqf dyNdI hY.

5[ aprfDI dUxf invY- keI sWjx slok dI ivcfrfDfrf qo ht ky iesdy arQ Bfv ieh lYxf sLurU kr idMdy hn ijvyN gurU sfihb isLkfrI dy jIvn ikWqy nUM gLlq kih rhy aqy AusnUM kptI ds rhy hn. drasl ieQy ieh ivsLf hY hI nhIN. ieQy qF pfqsLfh smJfNdy hn ik ijhVy lokF dy mn ivc kuJ hor hovy aqy kyvl apxI mqlb pRsqI leI jF dUijaF nfl TWgIaF, hyrf PyrIaF afid dI Bfvnf nfl bfhroN qF inmRqf jF Jukx nUM hiQafr dI inafeI vrq rhy hox aqy nmRqf vflf KflI KyKx krdy hox. ajyhy lokF df ieh inmRqf df gux nhI blik mn dI Kot huMdI hY jo sfzy jIvn nUM hor vI gMdf krdI hY. aijhI inmRqf qoN vI mnuWK nUM bcx dI loV hY. ieQy isLkfrI dI gl qF kyvl imsfl hY ijhVI hryk krnI-kQnI dy Prk vfly bMdy ivcoN lBI jf skdI hY pr Auh sfry isLkfrI nhIN huMdy.

6[ ieQy nf isLkfr dI gl hY nf mfs df ivsLf- cldy pRkrx anusfr ibrQf hT nhIN blik jy gihrI njLr aqy gurbfxI syD pKoN Kuly ihrdy ivcfr krIey qF smJ afAuNdy dyr nhIN lgygI ik ieQy nf isLkfr dI gl hY aqy nf hI mfs Kfx jF nf Kfx df ivsLf hY. ieQy qF ihrn dy isLkfr dI imsfl vI byaMq qrHF dy isLkfrF ivcoN invyklI aqy dUraMdysLI dI hY, TIk iesy qrHF ijvyN anyk qrHf dy ibrKF ivcoN kyvl isMml ruK nUM hI ilaf igaf hY.

jykr ieQy isLkfr vfly ikWqy df ivroD huMdf jF mfs Kfx jF nf Kfx dI gl qF ivcfr df ruK ieh nf huMdf. ikAuNik hryk jfnvr ijvyN sLyr, hfQI, pMCI, sWp, mWCI qy hor pfxI dy jIvF df isLkfr; aiKr sfry isLkfr Juk ky qF nhIN kIqy jFdy, sB dy isLkfr leI vWK-vWK ZMg hn. qFqy ieh gl afp muhfry spsLt ho jFdI hY ik ieQy kyvl inmRqf dy ivsLy nUM smJfAux leI ZuWkvIN qy coxvIN ieh iek imsfl hI hY. ieh gl sfry isLkfrF jF isLkfr dy sMpUrx ikWqy Aupr lfgU nhIN huMdI, kyvl ihrn dy isLkfr Aupr hI lfgU huMdI hY. ijQoN qIk isLkfr df sMbMD hY, ieQy isLkfr df ivsLf vI nhIN, isLkfr df kyvl iek ZMg hY. hor lvo jykr isLkfr dy ivroD dI hI gl hI huMdI qF sLmJx dI gl hY ik isLkfr qF gurU sfihbfn vI krdy sn.

ies qrHF jdoN spsLt ho igaf ik ieQy isLkfr jF isLkfr dy ikWqy dI hI koeI gl nhIN qF mfs Kfx jF nf Kfx vflI gl ieQy ikQoN af tpkI. ieQy qF kyvl kpt dy pVHdy ‘c idKfvy dI nmRqf leI kyvl iek imsfl hY ijhVI ik cMgy Bly mnuWKf jIvn nUM vI gMdf kr dyNdI hY. iPLr dUjI inmRqf hY suBfa krky ijhVI mnuWKf jIvn leI guxF dI Kfx huMdI hY. donF df PLrk aqy mnuWKf jIvn leI insLkpt, bylfg suBfvk inmRqf dI gl smJfeI hY.1.

mÚ 1 ] piV pusqk sMiDaf bfdM ] isl pUjis bgul smfDM ] muiK JUT ibBUKx sfrM ] qRYpfl iqhfl ibcfrM ] gil mflf iqlku illftM ] duie DoqI bsqR kpftM ] jy jfxis bRhmM krmM ] siB Pokt inscAu krmM ] khu nfnk inhcAu iDafvY ] ivxu siqgur vft n pfvY ] 2 ]

pd arQ: pusqk- vyd sLfsqr afidk Drm pusqkF. bfdM- crcf. isl- pWQr dIaF mUrqIaF jF Tfkur afid. bgul- bgilaF vFg. ibBUKx- gihxy. muiK JUT ibBUKx- JUT qF qyry mUMh df gihxf hY. sfrM- syRsLt, sohxy. qYRpfl- iqMn pflF vflI, iqMn pdF vflI, iqRpdf, iqMn tMgf vflI, gfXqRI mMqR (iek mMqR ijs ƒ hryk bRfhmx svyry, idhfVI, sMiDaf Bfv iqMny smyN nIXm nfl aqy keI hor simaF ‘qy BI bVI sLrDf nfl pVHdf hY. Ausdf ivsLvfs hY ik ies mMqR df pRym nfl pfT kIiqaF sB pfp nfs ho jFdy hn; ieh mMqR irgvyd dy qIjy mMzl ivc hY) iqhfl- qRYkfl, idn ‘c iqMn vWkq. illftM-mWQy AuWqy. duie DoqI- do DoqIaF (hr smyN iek lWk ivc qy iek kWC ivc). kpftM- isr Auqy. bRhm krmM- bRhm dy kMm, rWb dy (bMdgI dy) kMm. Pokt- Poky, ivarQ, ibnF loV. inscAu- insLcy kr ky, idRV ierfdy nfl, pWky qor qy. inhcAu-iek mn ho ky, bVI sLrDf nfl. vft- rsqf (jIvn df rsqf).2.

arQ: pMzq vyd afidk Dfrimk pusqkF pVH ky sMiDaf krdf hY aqy hornF nfl vI iesdI crcf CyVdf hY. mUrqIaF-TfkurF afid nUM vI pUjdf hY. bguly vFÕ smfDI lfAuNdf hY, (pr hr smyN) muKoN JUT boldf hY Bfv AuysdI sfrI krxI hI JUT nfl BrpUr hY. pr Aus JUT nUM Auh bVy sohxy gihixaf vFÕ sohxf qy dUijaF nUM iKWc pfAux vflf bxf ky pRgt krdf hY.

hr roj iqMn vfrI gfXqRI mMqR nUM ivcfrdf hY, gl ivc mflf pfeI rKdf qy mWQy iqlk lfAuNdf hY. (apxy kol) sdf do DoqIaF rKdf hY qy sMiDaf krn vyly, (iek ivCf ky aqy) iek isr AuWqy iek vsqr Dfrx kr lYNdf hY.

(aMq ‘c ies sfry bfry) gurU nfnk pfqsLfh PLYslf dyNdy hn ik hy pMizq! jy qUM ies sfry krm nUM rwb dI isPq sflfh df kMm smJdf hovNy, qd insLcf krky jfx lY ik ieh sB kMm Poky hI hn.2.

gurmiq ivcfr drsLn- 1[ inhcAu iDafvY- ieQy gurdyv PurmfAuNdy hn ik iensfn bfhroN BfvyN ijMny vI lok idKfvy dy Drm krm krdf rhy aqy dUijaF nUM BrmfAuNdf iPLry pr pRBu pRfpqI aqy jIvn dI sPLlqf dy rsqy qy ieh sB Pokt krm hI huMdy hn. amuly mnuWKf jIvn dI sMBfl df ieko hI qrIkf hY aqy Auh hY siqgur Bfv sdf iQr rihx vfly afqmk igafn qoN pRgt hoeI isiKaf leI, jIvn df smrpx krky jF ielfhI igafn nfl afqmk pKoN jfgRq hoky; AunHF ielfhI guxF-sMskfrF nUM jIvn jfc bnfAuxf aqy jIvn muWkq dI avsQf nUM hfsl krnf. ies qoN ielfvf hor koeI dUjf rsqf nhIN.

2. bgul smfDM- bguly dI smfDI jgq pRisD hY. bgulf afm qOr qy iek tMg cuWk ky qy aKF aDIaF bMd krky CWpV-qflfb-ndI afid pfxI kMzy KloNdf hY. pr ieh bgulf ieWk tMg qy Kloky aqy aWDI aWK mIt ky ikMnf kU smfDI siQq huMdf hY, pqf Aus vyly lgdf hY jdoN Aus df isLkfr koeI zzU, mCI afid lMGy qF iek dm Jpt ky Aus nUM Kf jFdf hY. gurdyv ieQy slok ‘c vrxq pMizq dI sfrI krxI bfry iesy hI imsfl nUM joV ky smJfAuNdy hn ik hy pMizq! bfhroN qF qUM bVf vD cVH ky DrmI hox df nftk krdf hYN, lMmIaF smfDIaF vI lgfAuNdf hYN. pr ieh mn krky DrmI hoxf nhIN qyrI ieh sfrI krnI kyvl iek bguly dI smfDI dI inafeI hI hY qfik dUijaF nUM vWD qoN vWD TWg skyN aqy lokIN qyrf sOKf isLkfr bx skx.

3 piV pusqk sMiDaf bfdM - bhuqy lok pVH ilK ky Drm nUM kyvl TWgIaF-cqurfeIaF leI hI vrqdy hn. ieQy gurdyv ivsLysL qOr qy bRfhmx dI imsfl idMdy hn, ijs bfry Auh PurmfAuNdy hn ik Aus df sfrf Drm-krm hI kyvl ZoNg qy idKfvf hY. pr pMzq Aus JUT nUM aijhf sony dy gihixaF dI qrHF cmkf ky pysL krdf hY ik lok Aus dy jfl ‘c sOKy hI Ps jFdy hn. pfqsLfh ies slok rfhIN cyqfvnI dyNdy hn ik sWcy igafn gurU dy lV lg ky, afqmk qOr qy jfgRq ho ky hI jIvn df asl rfh hfsl kIqf jf skdf hY. ies dy leI kyvl ielfhI igafn hI mn nUM, mnuWKf jIvn bfry aigafxqf dy hnyry coN kWZ skdf hY.2.

pAuVI ] kpVu rUpu suhfvxf Ciz dunIaf aMdir jfvxf ] mMdf cMgf afpxf afpy hI kIqf pfvxf ] hukm kIey min Bfvdy rfih BIVY agY jfvxf ] nµgf dojik cfilaf qf idsY Krf zrfvxf ] kir aAugx pCoqfvxf ] 14 ](470-71)

pd arQ: kpVu-ijMd df kpVf, srIr. suhfvxf-sohxf, Auh srIr ijs nUM pRfpq hr qrHF dIaf shuUlqF kfrn mnuWK hMkfiraf iPLrdf hY. rfih BIVY- BIVy rsqy coN, krqy dy sWcy inaF vfly qMg rsqy coN, pRBu df Auh inaF ijs ‘c nf DWkf hY nf irafieq, inrol krxI anusfr. agY- sMsfr CWzx qoN bfd Bfv mrn qoN bfd inaF smyN. nMgf- nMgf krky, pfj AuGyV ky, nsLr kr ky, apxIaF hI krxIaF df kWcf icWTf. dojik- dojk ivc, (bRfhmxI nrk nhIN), mMd krmF krky iPLr qoN jnm mrn dy gyVH ‘c. cfilaf- clfieaf jFdf hY, DWikaf jFdf hY, sut idWqf jFdf hY. qf-qdoN, Bugqx vyly. Krf zrfvxf- bhuq zrfvxf (apxIaF AunHF mMd krxIaF smyN ijsdf aMdfjLf vI kdy nhIN sI lfieaf, jo soc ‘c vI nhIN sn).14.

arQ: ieh sohxf srIr qy sohxf rUp (mnuWK ny) iesy sMsfr ‘c Cwz ky cly jfxf hY. hryk jIv ny afpo afpxyy kIqy cMgy jF mMdy kMmF df Pl afp hI Bogxf huMdf hY. ijs mnuwK ny ieQy mn mMnIaF hkUmqF kIqIaF hn, ies srIr kfrn hfsl qfkqF shUlqF qy ruqby dy hMkfr ‘c AUt-ptFg mnmfnIaF qy afphudrIaF kIqIaF huMdIaF hn. (cyqy rKxf cfhIdf hY) Bugqx smyN pRBu dy iensfPL vflf rsqf bVf qMg huMdf hY. Aus smyNN jIv nUM apxIaF hI krxIaF kfrn agFh aOKIaF GftIaF ivcoN dI lMGxf pvygf; Bfv afpxIaF hI kIqIaF vDIkIaF bdly ksLt sihxy pYxgy.

pRBu dy inaF ‘c qF jIv nUM nMgf kIqf jFdf hY, Bfv Aus dy apxy kIqy mfVy krm qy vDIkIaF vfly krmF df hI nksLf Aus dy sfhmxy riKaf jFdf hY. nqIjf (ajyhy jIvF nUM) dojLk ‘c hI Dikaf jFdf hY, Bfv Aus nUM Aus dy kIqy krmF anusfr iPr jnm mrn dy gyVH c pf idqf jFdf hY. Bugqx smyN qF Aus nUM afpxy afp nUM hI afpxf rUp hI bVf zrfAuxf idwsdf hY. (qFqy BfeI!) BYVy kMm krky pCqfAuxf hI pYNdf hY.14.

gurmiq ivcfr drsLn- 1[ kpVu rUpu suhfvxf- ies pAuVI ivc gurdyv smJfAuNdy hn, mnuWK nUM afm qOr qy pRBU vloN jdoN mfx, vizafeIaF, Auhdy qy qfkqF imldIaF hn; sohxf irsLt-pusLt qy bhublI srIr imldf hY qF qy mnuWK ienHF dfqF nUM apxI jfgIr, pRfpqI qy ilafkq df nqIjf mMn ky dfqF dyx vfly dfqy nUM BuWl jFdf hY. Aus smyN krqfr bfry iesy aigafnqf df nqIjf, Aus aMdr hAumY afid anykF aAugux jnm lY lYNdy hn aqy mnuWK dfqF dI dur-vrqoN c ligaf, apxf jIvn gMdf kr lYNdf hY.

hMkfr ‘c aMnf mnuWK Aus smyN dUijaF nfl Dwkf, jLulm, ijLafdqI, TWgIaF krdf hY. gurdyv icqfvnI dyNdy hn ik mnuwK jo kuJ vI krdf hY, krqy dy inaF ‘c Aus nUM avwsL Bugqxf hI pYNdf hY. Aus smyN qF kIqy qy kyvl pCqfvf hI kr skdf hY ijsdf koeI lfB nhIN huMdf. qFqy bfr bfr jnm-mrx dI BWTI ‘c sVx nfloN jLrUrI hY ik hfsl ho cuWky mnuWKf jnm nUM ajLfeIN Krfb nf kry.

2. nµgf dojik cfilaf- bRfhmx mWq anusfr mrxo bfd jIv nUM nMgf kIqf jFdf hY. Aus nUM Aus dy kIqy krmF anusfr nrkF dIaF iBaMkr sjLfvF idqIaF jFdIaF hn. aijhIaF khfxIaF dy afDfr Aupr mfrkIt ‘c anykF PrjI kYlMzr vI iml jFdy hn. KUbI ieh ik ijs srIr nUM nMgf krn dI gl dsI jFdI hY, Auh srIr qF lokF sfhmxy hI rfK dI ZyrI jF kbr dI imWtI bx cuWkf huMdf hY. gurdyv ny ieQy ies pAuVI ‘c AunHF hI pRclq ivsLvfsF nUM rUpk alMkfr dy ky gurmiq dy arQF ‘c vrq ky sWc dI gWl smJfeI hY.

gurdyv smJfdy hn ik aY BfeI! aj qF qYnUM smJ nhIN af rhI aqy aigafnqf ‘c aMnF hoieaf mn-mfnIaF kr irhf hYN. pr cyqy rK ik pRBu dI drgfh ‘c iensfPL df rfh bhuq BIVf hY. KUbI ieh ik ieh rfh koeI ietF-pQrF df bixaf hoieaf qMg rsqf nhIN blik krqy dy inaF vflf qMg rsqf hY. ies rsqy Bfv inaF ‘c nf iksy nfl Dwkf hoxf hY aqy nf hI irafieq. Aus smyN qF inrol apxf kIqf hI sfhmxy afAuNdf qy Bugqxf pYNdf hY.

iesy qrHF aKoqI nrkF-dojLKF ‘c Dwkx dI gwl bfry gurdyv dwsdy hn ik AunHF klpq nrkF dI BfvyN koeI hoNd nhIN, pr jdoN jIv nUM krqy dI drgfh ivc pRvfn nhI kIqf jFdf qF AusnUM iPr qoN jnm mrn dy gyVH ‘c hI anykF duK sihx leI Dwk idwqf jFdf hY. qF qy mMd krmI jIv nUM qF hor vI jLlflq qy duKF Bry jnm Bogxy pYxgy hI. ajyhy bdlvyN srIr smyN qsIhy BfvNy ikMny hI iBaMkr hox pr afpxy hI krmF df nqIjf hox krky sihxy hI huMdy hn qF Aus smyN iksy nUM dosL dyx jF pCqfAux df koeI lfB nhIN huMdf. loV hY ik ies smyN hI apxI sMBfl kr leI jfvy.

pAuVI aqy slokF dI afpsI sFJ: pAuVI c gurdyv ny icqfvnI idWqI hY ik mnuWK krqfr vloN pRfpq, afpxy srIr dI suMdrqf, bhu bl aqy qfkqF dy nsLy ‘c hMkfiraf, mnuWKI kdrF kImqF nUM nhIN smJdf aqy sB kuJ BuWl jFdf hY. aMq apxIaF hI krxIaF df nqIjf Aus nUM Kuafr hoxf pYNdf hY.

slokF rfhIN vI gurdyv ny iesy hI sWcfeI nUM inKfiraf hY. iek slok ‘c gurdyv ny isMml ruK dI imsfl dy ky smJfieaf hY ik mnuWK nUM guxvfn aqy hAumY rihq hox leI suBfvk inmRqf vflf hoxf jLrUrI hY. dUjy slok rfhI AunHF lokF dI imsfl idqI hY jo afpxI pVHfeI ilKfeI aqy lokF dy mnF Aupr bxy hoey apxy DrmI pRBfv dI kuvrqoN krky, TWgIaF krdy aqy Boly Bfly lokF nUM Drm dy Tykydfr bxky lutdy hn, pr afp afqmk jIvn qoN kohF dUr huMdy hn.14.




.