.

gurbfxI ivc pOrfxk kQfvF
(iksLq nM: 08)

pRo: ieMdr isMG ‘Gwgf’

klkI avqfr :- ivȃ purfx muqfbk Gor kljug qy sMBl ngr, iËlHf murfdfbfd ivc ivÈnuXB bRfhmx dy Gr, klkI avqfr pRgt hovygf. ieh sPyd GoVy qy cVHky, idgivjy pRfpq krdf hoieaf, sfry pfpIaF df Kfqmf krygf. (mhfn koÈ, pMnf 308) kuJ nfsmJ kIrqnIey dsm gRMQ ivcoN klkI avqfr vfly Bfg ivcoN kuwJ pMkqIaF lY ky gfAuNdy BI suxINdy hn. jo inrI mUrKqf hY - ‘‘Bl Bfg BXf ieh sMBl ky hir jU hir mMidm afvihMgy`` (klkI avqfr mhfn koÈ, pMnf-247)

ivcfr :- iewk pfglKfny ivc ds bfrF pfgl kMD ivcoN iewk inwkI ijhI JIQ rfhIN prly pfr kuwJ vyKx dI koiÈÈ kr rhy sn. iewk dUjy nfl Dwkf muwkI BI ho jFdy. awgy vfly ƒ pfsy Dwk ky ipwCy vfly awgy ho jFdy. do idnF qoN AuhnF dI ieh koiÈÈ jfrI sI. hspqfl ivc zfktr dOrf krn afieaf. AuhnF ƒ kMD dy nyVy Dwkf muwkI huMidaF vyiKaf sfiraF ƒ prHy krky Kud kMD dI ivrHl nfl mwQf joV ky prly pfsy vyKx dI koiÈÈ krn lwgf. do ku imMt mgjKpfeI krn qoN bfd zfktr ruwKypx ivc boilaf- ‘‘Eey prly pfr qF kuJ nhIN idwisaf``. iewk pfgl boilaf ‘‘zfktrf sfƒ do idn ho gey vyKx dI koiÈÈ kridaF, ajy qwk kuwJ nhIN idwisaf. Blf qYƒ do imMtF ivc ikvyN ids jU``? BfvyN ieh kyvl iewk cutklf (lqIPf) mfqr hY. pr hYrfn nhIN hoxf. ihMdU Drm dy sfry gRMQ (ijnHF ƒ Drm gRMQ aYlfinaf hoieaf hY) aijhy byÈumfr cutkilaF nfl Bry pey hn. ihMdUaF dy iewk qIrQ prfgrfj, ielfhfbfd ivKy, gMgf qy jmunf do ndIaF df myl huMdf hY. pMjfb ivc diraf sqluj aqy ibafs df sumyl hrIky ipMz dy sQfn qy huMdf hY. pMjfb vfsIaF ƒ koeI hYrfnI nhIN. ieh iewk kudrqI sihj ikiraf hY. pr ihMdU lokF ƒ bVI ajIb KuÈI imldI hY, ies asQfn qy ieÈnfn krky. aKy jI do pivwqr ndIaF df bfhrI ‘‘sMgm`` (imlfp) qy iewk qIjI srsvqI df gupq imlfp hox krky ieh aqI pivwqr qIrQ hY. pihlI gwl qF ieh ik pujfrI lutyiraF qy ibjns vfilaF rlky lokF df KUb Gfx kIqf hY. jy lokF ƒ aijhy QfvF dI mhfnqf dws ky afAux leI AuqÈfihq nf kIqf igaf qF pUjf df ruipaf ikwQoN afvygf ? pujfrI toilaF dIaF qodF (gogVF) iPr suwk jfxgIaF? lyKk ƒ pMj ku mhIny irÈIkyÈ ihMdU qIrQ qy bxy iewk iswKF dy skuUl ivc bwicaF ƒ gurmq pVHfAux df mOkf imilaf. suBfvk hI kuwJ ihMdU dukfndfrF nfl sFJ pY geI. iewk idn gwlF kridaF mYN dukfndfrF ƒ puwiCaf, ik ies ielfky ivc cfry bMny phfV hI phfV hn. PslF ikqy ikqy QoVHIaF hI nËr afAuNdIaF hn. cMgy kfrKfny BI nhIN lwgy hoey, ijwQy lokF ƒ roËgfr iml sky. ieh koeI vpfrk kyNdr BI nhIN hY. koeI bhuqIaF vyKxXog QfvF BI iewQy nhIN hn. iPr hirduafr qy irÈIkyÈ afid ielfikaF ivc rihx vfly lokF dy pyt pUrqI dy sfDn kI hn ? Auh dukfndfr bVf KuwlHy suBfa df sI. myrI gMl suxky KuwlH ky hwisaf dy AuWcI jYkfrf lf idwqf ‘‘bol gMgf meIaf kI jY``. mYN puwiCaf ik vIr jIE ieh myry svfl df juafb nhIN hY. Auh muskrf ky boilaf, ‘‘igafnI jI ! qusIN bhuq QfvF qy GuMmy iPry ho, ivwidaf BI kfPI pVHI hY. kI quhfƒ ajy smJ nhIN afeI mY ies qrHF ikAuN afiKaf hY ? mYƒ cuwp vyKky afKx lwgf ik hirduafr, irÈIkyÈ, ielfhfbfd, kfÈI afid qIrQ ikAuN pRiswD hn ? ikAuNik iehnF rfhF ivcoN dI sfzI gMgf meIaf lMG ky jFdI hY. sfzy sfDUaF ny bVI ikrpf kIqI hY, AuhnF dy Ëordfr roËfnf dy ‘‘Drm AupdyÈ`` sdkf lokF dIaF vhIrF iehnF qIrQF vwl turIaF hI rihMdIaF ny. jdoN XfqrI ‘‘jnm mrn sPlf krn`` iewDr afAuNdy hn qF bwsF, tYksIaF, Zfby, hotl, Kfx pIx, Byt pRsfid sfrf kuJ kridaF ikMny sfry lokF df qorI Pulkf cwl pYNdf hY. iPr ÈrDflUaF ny gMgf ieÈnfn krky dfn krnf ‘‘ipqrF nimq AuWpr Byjxf`` qy hor keI qrHF dIaf rsmF pUrIaF kridaF, ikMny sfry lokF df roËgfr cwl pYNdf hY. sfDUaF dI ikrpf nfl gMgf ‘‘DMnX ho geI``. qy gMgf mfqf dI ikrpf sdkf asIN DMnX ho gey.

bRfhmx ilKfrIaF df iliKaf boilaf JUT awj qwk bVy mihMgy Bfa ivkdf af irhf hY, keI sdIaF qoN. do ndIaF gMgf jmunf nËr af rhIaF hn. pr qIjI srsvqI awj qwk iksy nhIN vyKI qy nf awgoN vyKxI hY. iPr BI ieh kuPr sdIaF qoN boilaf qy mnfieaf jf irhf hY. mqlb ieh ik ijhVI cIË hY hI nhIN, bRfhmx pujfrI ny Aus QF BI vwzIaF BIVF iekwTIaF kr leIaF qy pfp kwtky, surg dIaF itktF hwQ PVf idwqIaF. ijvyN qIjI ndI srsvqI nf kdy sI, nf hovygI. iesy qrj qy iPr iewk avqfr pYdf hovygf, AuWqr prdyÈ dy murfdfbfd iËlHy dy sMbl ipMz ivc ies df nfm klkI avqfr hovygf. pYdf BI kyvl bRfhmx dy Gr hovygf. jo ipCly smyN ivc bRfhmx dI pUj ho geI Auh qF byaMq sI pr awgoN BI sfrf pRbMD kr ilaf ik mqF koeI hor glqI kr jfvy avqfr hox dI. ies df hwk kyvl bRfhmx kol rfKvF hY. jy koeI avqfr jMmygf qF bRfhmx dI mrËI muqfbk, vrnf nhI jMmygf.

klkI avqfr Gor kljug ivc sPyd GoVy qy svfr ho ky, hwQ ivc qlvfr lY ky sfry pfpIaF df nfs krygf. swqvIN sdI qoN ihMdusqfn hmlfvrF dy pYrF hyT ruldf irhf. sqvMqIaF dI pwq luwtINdI rhI. mMdrF ƒ qoV ky ‘‘BgvfnF`` dIaF mUrqIaF dy tukVy krky msjdF dIaF dhlIËF awgy itkfey gey, qF ik aMdr dfKl hox vflf hr ivakqI ‘‘Bgvfn`` qy pYr rwK ky awgy jfvy. smUMhk kqlfmf hoeIaF, dyÈ vfsIaF dy ijgr dy tukVy lfzF nfl plIaF bytIaF gËnI dy bËfrF ivc ivkdIaF rhIaF. aOrMgjyb ny sfry bRhmxF ƒ jbrI muslmfnF bxfAuxf ÈurU kr idwqf. pr koeI klkI avqfr pRgt nhIN hoieaf. Gor kljug hor iks qrHF df hoieaf krdf hY? ies qoN mgroN iPr klkI ƒ rgV ky PoVy qy lfAuxf hY ? aijhIaF JUT khfxIaF ny BfrqIaF ƒ aflsI dildrI kmIxy qy ivhlV bxf ky rwK idwqf. hr koeI itk itkI lf ky vyKx df afdI ho igaf ik koeI gYbI ÈkqI jF koeI dyvI dyvqf aqy klkI avqfr pRgt hovygf. Aus vkq sfry duÈmx mr jfxgy, sfry duwK klyÈ Kqm ho jfxgy.

hor koeI klkI avqfr ikQoN pYdf hoxf sI, Auh mhfn rihbr qF gurU nfnk sfihb jI sn ijnHF ƒ ihMdU smfj ny pCfixaf hI nhIN. AuhnF ƒ hr qrHF dIaF gulfmIaf ivcoN kwZky pUrn qrHF suqMqr kr dyxf cfhuMdy sn. pr iehnF lokF siqgurU dI gwl mMnx dI QfvyN sgoN ivroDqf kIqI. gurU qyg bhfdur sfihb jI ny iehnF lokF vfsqy afpxf afpf kurbfn kr idwqf. iehnF ƒ Pyr BI smJ nf afeI. dsvyN nfnk sfrI Aumr gulfmI dIaF jMËIrF kwtx vfsqy musIbqF Jwldy rhy, jMg lVdy rhy, afpxy puwqr qy mfqf ipqf ÈhId krvf ley. pr iehnF lokF ny gurU jI dy aihsfn Bulf idwqy. AuhnF dI iswiKaf mMnx dI QfvyN Aus ivcfrDfrf dy hI kwtV duÈmx bx bYTy. aMgRyËF ny BI ies dyÈ ƒ KUb bUtF hyT ilqfiVaf, pr Aus vkq BI klkI Bgvfn ƒ pRgt hoxf cMgf nf lwigaf. hor ikMny ku bury idnF dI AuzIk kr rhy hn ibpr jI ? Gor kljug ƒ mfpx leI ikhVf PIqf kMm afvygf ?

keI ihMdU jQybMdIaF dy muKIaF ny afpxy lYkcrF jF ibafnF ivc ieh Èfqr ibafn BI dfgy hn ik agr iswK afpxy afp ƒ ‘‘vwKrI kOm`` mMnxoN ht jfx qF asIN iswKF ƒ snmfn idMidaF gurU gRMQ sfihb ƒ pMjvF vyd mMn lvFgy. gurU nfnk sfihb jI ƒ bRhmf df avqfr mMn lvFgy. ajy qwk KYr hY ik AuhnF dI ieh pfp BrI iewCf pUrI nhIN hoeI. nfly hor BI iDafn rhy, klkI avqfr qoN pihlF qwk (qyeI) avqfr pYdf ho cuwky dwsy jFdy hn. jy AuhnF qyeI BgvfnF ny dyÈ dI durdÈf ƒ nhIN suDfiraf . Ausy qrF anMq pfp vrqdy hn, qF iek hor cOvIvyN avqfr jy pYdf ho hI jFdf, qF ikhVI DrqI QMm lYxI sI ? ihMdU smfj, BfrqI lokF ƒ sdIaF qoN Auzx KtoilaF (hvfeI jhfË) ivc ibTf ky afkfÈ dIaF AuzfrIaF lgvfeIaF jf rhIaF hn, dunIaF dI sYr krvfeI jf rhI hY . nf ikqy Auzx Ktoly hn qy nf ikDry AuhnF ƒ bxfAux clfAux vfly hn. gurbfxI df pfvn bcn hY -

klru Kyqu lY kUV jmfieaf sB kUVY ky Klvfry ..

sfkq nr siB BUK BuKfny dir TfZy jm jMdfry .. (981)

iksy dI cuwk ivc af ky iek rfjy ny afpxy vËIr ƒ nvIN musIbq ivc PsfAux dI cfl cwlI. aKy mYnÍM hvf mihl cfhIdf hY, sfry guaFZI rfijaF kol hvf mihl hn, Auh myry nfloN iËafdf suwK BrI iËMdgI bqIq kr rhy hn. vjIr cMdU lfl, myry leI hvf mihl bxfAux af jfvy, Krcy dI pRvfh nhIN . vËIr bVf Gfg sI, ivroDIaF vwloN rfjy ƒ idwqI geI cukxf ƒ smJ igaf . bVI gMBIrqf ivKfAuNdf afKx lwgf, mhfrfj ies pRfjYkt qy Krcf bhuq afvygf . rfjy ny muUMh mMgI kroVF dI rkm pRvfn kr idwqI . vËIr rupY lY ky Cy mhIny vfsqy rfj drbfr ivcoN CuwtI lY ky clf igaf . afpxy keI kMm svfry, sYr kIqI qy vfips af ky iPr PMz dI mMg kIqI . ajy mhfrfj hor Cy mhIny lgxgy hvf mihl bxn ƒ, nfl hI kuJ hor kroV rupY BI hor pRvfn kr idAu. rfjy ny idvf idwqf. Cy mhIny mgroN vËIr rupY afpxy kMmF qy Krc krky, vfps rfj drbfr ivc phuMc igaf. jdoN rfjy ny sBf ivc puwiCaf ik dwso hvf mihl kdoN iqafr hovygf ? jI hËÍr iqafr ho cuwikaf hY, qusIN cwlx leI iqafrI kro. vËIr ny pihlF iqafr krky ilaFdy qoqy ipMjry ivcoN kwZ ky AuWpr ƒ Auzf idwqy. akfÈ ivc AuzfrIaF lfAuNdy qoqy gf rhy sn -‘‘jldI afAu mhfrfj ! hvf mihl ivc quhfzf suafgq hY suafgq hY [[[[[``. rfjf zOr BOr hoieaf vyKI jfvy qy abVvfhy boilaf - cMdU lfl ieh hvf mihl ikMnf ku AuWpr hY ? mhfrfj ies vfsqy Auzx Ktolf bxfAuxf pvygf, Cy mhIny df smF hor aqy do kroV rupY hor mMjUr kr idAu. quhfzy phuMcx leI suMdr ivmfn df pRbMD ho jfvygf. nf ikqy hvf mihl bixaf nf kfrIgr jF mËdUr lwgy. isKfey hoey qoiqaF ny do imMt afsmfn ivc ‘‘hvf mihl hvf mihl`` df Èor mcf idwqf qy alop ho gey. rfjy vwloN idwqf PMz vËIr hVwp kr igaf. ieMn ibMn iesy qrHF dy hvf mihl srsvqI diraf bfry, iesy qrHF dy hvf mihl klkI avqfr bfry afsmfn ivc ltk rhy hn qy bRfhmx pujfrI Auzx Ktolf bxfAux leI hor mfieaf iekwqr kr rhy hn. jy kfgËI Auzx Ktolf bx igaf iPr Aus ivc qyl ptrol puafx leI AugrfhI ÈurU ho jFdI hY. lwKF musIbqF Jwlx vfly ihMdusqfn ivc pqf nhIN klkI avqfr jI ikAuN pRgt nhIN hoxf cfhuMdy ? Èfied hor iËafdf qbfhI brbfdI hoxI locdy hn. BivwK dI rUp ryKf AulIk ky musIbqF nfl twkr lYxI pvygI. igafn aqy ihMmq qoN ibnF musIbqF ny ikqy nws nhIN jfxf. hflfq nfl twkr lYx vfsqy siqgurU sihbfn DrqI qy jIvn Br kfrjÈIl rhy. Kud AuWdm kIqf qy syvkF ƒ AuWdm krn leI pRyrnf kIqI. aOkVF, musIbqF, BuwKF, qRyhF, jMg juwD, AujfVy, GwlUGfry vfpry. iPr ikqy mËlUmF ƒ sOKf sfh afieaf sI. ies prQfie siqgurU jI ny bhuq bfxI ilKI hY. pVHo kuJ prmfx :-

ry mUVy ankfhy kq jfeI.. sMig mnohru aMimRq hY ry BuUil BUil ibKu KfeI.. (1212)

ago dy jy cyqIaY qf kfiequ imlY sjfie.. sfhf suriq gfvfeIaf rMg qmfsY cfie..

bfbr vfxI iPir geI koier n rotI Kfie.. (417)

iPir iPir PfhI PfsY kAUaf..iPir pCuqfnf ab ikaf hUaf..

PfQf cog cugY nhI bUJy.. siqgur imlY q afKI sUJY.. (935)

lwgdf ieAuN hY ik iswKF dy KudgrË rfjsI lIzr aqy pfKMzI Drm prcfrk (jQydfr) BI iswKF ƒ iksy gYbI ÈkqI jF klkI avqfr dI AuzIk krn leI afKI jf rhy hn. ikAuNik BivwK vfsqy klkI avqfr nhIN, ihMmq isafxp qy gurbfxI df cfnx cfhIdf hY vkqI nfhry nhIN.

ajfiml - knoj dyÈ df iewk durfcfrI bRfhmx ijs ny iewk vyÈvf nfl ivafh krky afpxy Gr lY afieaf sI. ies vyÈvf dy grB qoN ds puwqr pYdf hoey. iksy qoN suwK nf imilaf. sB qoN Coty puwqr df nfm nfrfiex hox krky ieh duÈtkrmI mukqI df aiDkfrI bixaf. (mhfn koÈ --39)

ivcfr :- ies bRfhmx df nfm qF gurbfxI ivc QoVHI vfr afieaf hY, pr iswKF dy pRcfrkF qy sfDF ny ies ƒ styjF qy bfr bfr duhrfieaf hY. ies df mnoivigafn ieAuN pRqIq huMdf hY ik mnuwK duÈt krmF qoN vfps muVnf nhIN cfhIdf. bfr bfr srIrI suafdF ivc luiBq rih ky ivlfsI iËMdgI ibqf idMdf hY. ieh BI swc hY ik vfÈnfvF ivc zuwibaf mnuwK kyvl afpdy afp qwk suMgV ky anmol jIvn ivarQ gMvf idMdf hY. mnuwKqf dy ihwq ivc AusfrU kMm krn df Aus kol nf smF huMdf hY nf smJ huMdI hY. Aus df pRvfr brbfd ho jfvy, Gr AuWjV jfvy, srIr rogI qy nkfrf ho jfvy, Auh byKbr hY. dyÈ gulfmI ivc jkiVaf rhy, mMdr ZihMdy rihx, smfjk qfxf bfxf gVbVf jfvy, Auh afpxy afp ivc guaficaf smF guËfr idMdf hY. iesy qrHF df mnorog ies bRfhmx ajfiml ƒ sI. iewk rfjy koloN awCI KfsI qnKfh lY ky ieh ‘‘kul pRoihq`` dI nOkrI krdf sI. aMnHF pYsf, rfj drbfr dIaF anyk shUlqF ny buwDI BirÈt kr idwqI, kurfhy pY igaf. nÈy srIr ƒ Kfx lwgy, vyÈvf dy koiTaF qy vkq brbfd hox lwigaf. rfj drbfr vwloN nOkrI qoN jvfb iml igaf. Èihr vfilaF ny Èihr coN kwZ idwqf. jMgl ivc Cwpr bxf ky rihx lwgf. vyÈvf pqnI ny ds puwqrF ƒ jnm idwqf. ‘‘rfm nfm`` AuWkf hI mnoN ivsfr idwqf. iewk idn iksy sfDU ny AupdyÈ kIqf ik ajfiml ‘‘nfm`` jipaf kr. afKx lwgf jI idl nhIN mMndf. sfDU ny slfh idwqI, puwqr df nfm hI nfrfiex rwK dyh, jdoN ies ƒ afvfË mfryNgf qdoN rwb cyqy af jfieaf krygf. ajfiml ny ievyN hI kIqf qy nfrfiex afKidaF jdoN pRfx inklx lwgy qdoN ivȃ Bgvfn afp cwl ky afieaf. afpdy ivmfn ivc ibTf ky sdf leI svrg ivc lY igaf. pfTk jnoN ieh ihMdU pOrfxk khfxI df KuwlHf ijhf Kulfsf hY. ieh khfxI ijvyN suxfeI jf rhI hY, ies dI qih qwk puwj ky vyKIey kI mfjrf hY. pihlI gwl qF ieh ik bRfhmx mhf kukrmI BI bx jfvy. iËMdgI Br nIc krm krdf clf jfvy. guxF dy, cMigafeIaF dy nyVy nf Zuwky. sfrI Aumr rwb ƒ itwc krky jfxy. rfjy vwloN aqy pUry smfj vwloN durkfr idwqf jfvy. iPr BI Aus bRfhmx ƒ nrkF df koeI KOP nhIN hY. afKrI vkq ajfiml prmyÈr ƒ DoKf dyx ivc sPl ho igaf. nfm ilaf puwqr df, afvfË mfrI ‘‘bytf nfrfiex`` afKky. Bgvfn ƒ glq PihmI ho geI ik Èfied mYƒ Xfd krdf hY. ivcfrf Bgvfn jI ! ikMnf Bolf hY, Aus ƒ ieh BI nhIN pqf ik lok mYƒ ikvyN byvkUP bxf rhy hn. mYƒ Bgvfn ƒ ipqf mMnx dI QF puwqr bxfeI jFdy hn. clo koeI gwl nhIN, cfhy puwq bxfky BfvyN bfp bxf ky Xfd krn shI, ijvyN idl kry AuvyN hI shI. dUjI gwl ! vwzf kukrmI, iËMdgI Br nIc kMm krn vflf ajfiml bRfhmx jfq nfl sbMDq hY nf. iesy leI hr hIlf vrqky Aus ƒ ‘‘aKOqI nrkF`` qoN ËrUr bcfAuxf sI. sgoN ‘‘puwqr nfrfiex`` rfhIN svrgF ivc Byjx df pwkf pRbMD krnf sI, kr idwqf. ijnHF gMdy kMmF kfrn (vyÈvfgmnI qy Èrfb afid) nrkF ivc jfx jogf hoieaf sI, surgF ivc BI sfrf vrqfrf AuhI hY. prIaF (suMdr jvfn aOrqF) syvf ivc hfËr som rs (Èrfb) dy ipafly nkfnk Bry hoey. jUey dIaF bfËIaF nÈf krky lfAuxoN ikvyN irhf jf skdf hY ? ivȃ Bgvfn jI dy Auzx Ktoly cOvI GMty AuWpr AuzfrIaF lfAuNdy rihMdy hn. jdoN iksy Bgq ny Xfd kIqf, ibnF dyrI qoN af phuMcy. nf ptrol mwcxf, nf hvfeI pwtI bxfAuxI, nf iksy qoN ieËfjq lYxI, nf koeI tyYks Brnf. bs cuwp cfp ibnF dyrI, ibnF afvfË kIqy, ‘‘Bgq`` ƒ cuwk ky svrg ivc pucf afAuNdy hn.

awj dy pRcfrk qy sfD lfxf ieMny pfp kmf irhf hY agr ajiml dI rUh kuJ smyN leI vfps af jfvy qF Èrm nfl zuwb mry. ajfiml ijs smfj dI dyx hY, Aus dy ‘‘Bgvfn`` BI Ausy qrHF dy hn. pr iswKF dy gurU nvyklI qy nroeI, vwKrI ivcfrDfrf lY ky sMsfr qy afey sn. kI hoieaf jy AuhnF iksy pOrfxk pfqr df nfm lY ky koeI hvflf dy idwqf hY. ies df ieh mqlb qF nhIN ik asIN iswK pfpI ajfiml vFg pihlF sfrI Aumr pfp krdy rhIey. mrn lwgy afKrI smyN rwb jI ƒ puwqr dy nfm ivcoN dI hI shI, iewk vfrI afvfË mfr leIey, iswDy surgF ivc phuMc jfvFgy. AuTidaF, bYTidaF, sONidaF, jfgidaF rwb jI ƒ Xfd krn dI iPr koeI loV nhIN ? awj dy Ëmfny ivc byaMq lok afpxy puwqrF dy nfm ikRÈn, rfm, ivȃ, nfnk, goibMd rwK idMdy hn. iPr qF iehnF sfiraF lfiek qy nflfiekF ƒ mhFpurKF dy hI brfbr mMnxf pvygf. kI ieh vfjb hY ? ieh sfrI khfxI kflpink hY. ies qoN iËafdf iswiKaf dyx vfsqy gurbfxI ivc kuwJ ZMg vrqy gey hn. mOjUdf smyN ivc sfzy kol gurbfxI aqy jIvn vfly guriswKF df ieiqhfs mOjUd hY. pOrfxk khfxIaF qy sfrf Ëor lfAux dI QfvyN ikAuN nf pivwqr jIvn ijAux vfly igRsqI iswKF df iËkr kIqf jfvy ? ajfiml (gurbfxI ivc ajfml aqy purfqn gRMQF ivc ajfiml Èbd vriqaf igaf hY) bfry gurbfxI ivcoN kuwJ prmfx :-

ajfml kAu aMq kfl mih nfrfiex suiD afeI..

jF giq kAu jogIsur bfCq so giq iCn mih pfeI..

nfihn gunu nfihn kC ibidaf Drmu kAun gij kInf..

nfnk ibrdu rfm kf dyKhu aBY dfnu iqh dInf.. (902)

siqgurU jI smJf rhy hn : ajfml ny (pOrfxk kQf muqfbk) aMqlI mMdI avsQf ivc puwjy ny prmfqmf ƒ Xfd kIqf, Ausdf insqfrf ho igaf. ijs inrvfx pd dI aiBlfÈf jogI afid lok krdy hn, AuhI avsQf pRfpq ho geI. jIvn mukq, ivkfrF qoN mukqI. ivcfry hfQI (gj) ny ikhVI ivwidaf pVHI sI, iknHF guxF vflf sI ? dunIafvI lokF vFg Dfrmk krm Drm koeI nhIN kIqf. Aus zry hoey hfQI ƒ BY mukq kr idwqf. (not - gj vflf sfrf pRsMg ‘‘g`` KMz ivc ivsQfr nfl idwqf hoieaf hY) ieh Xfd rhy ik hfQI qyNdUey (Èyr) nfloN keI guxF qfkqvr huMdf hY. pr zr kfrn hOslf hfr jFdf hY. awgy rivdfs jI iewk Èbd ivc dwsdy hn -

ajfmlu, ipMglf, luBqu kuMcru, gey hir kY pfis..

aYsy durmiq insqry qU ikAu n qrih rivdfs.. (1124)

ihMdU pOrfxk pusqkF ny sdIaF qoN lok mnF aMdr prpwk kr idwqf ik jy iewk vfrI glqI ho geI qF muafPI dI koeI guMjfieÈ nhIN hY. kIqy krm muqfbk avwÈ sËf imlygI. ies kfrn jo ivakqI iewk vfrI kurfhy pY jFdf sI, Aus leI glqI mMn ky vfps afAux dy sfry rfh bMd ho jFdy sn. mnuwK pCqfvf kry awgy ƒ nyk rfh cwlx df pRx kry, iksy kMm nhIN afAuNdf sI. kIqy ‘‘pfp`` dI sËf hr hflq ivc BogxI pvygI. kuwJ iewk afÈfvfdI khfxIaF BI mOjUd sn ijnHF dI bfr bfr vrqoN krky Ëordfr pRyrnf kIqI geI ik hy iensfn dyK ikMny vwzy kukrmI pfpI qr gey. qUM AuhnF nfloN vwzf pfp nhIN kIqf . jy awgoN cMgy kMm kryN qF iehnF pOrfxk ‘‘pfqrF`` vFg qyrf BI pfr insqfrf ho jfvygf. ajfml durfcfrI sI, (ipMgulf) iewk vyÈvf jo pfpF ivc zuwbI hoeI sI. qyNdUey dI igRPq ivc afieaf ziraf hoieaf hfQI sI. ieh sfry pRBU crnF ivc juVy. iehnF sfiraF df insqfrf ho igaf suxINdf hY. hy rivdfs iPr qyrf insqfrf ikAuN nhIN hovygf ? qUM qF koeI AuhnF vrgf pfp krm BI nhIN kIqf. iewk hor Èbd ivc kbIr jI spÈt dws pf rhy hn ik pÈUaF vrgy kMm nf kr. pVHo -

ajfml, gj, ginkf, piqq krm kIny.. qyAU Auqir pfir pry, rfm nfm lIny..

sUkr, kUkr join BRmy, qAU lfj n afeI.. rfm nfm, Cfiz aMimRq, kfhy ibKu KfeI.. (692)

hy BfeI (pOrfxk kQf muqfbk) ajfml ny glqIaF kIqIaF. hfQI (gj) qoN BI glqI ho geI sI. ginkf BI kurfhy pY ky jIvn brbfd kr rhI sI. ikhf jFdf hY, iehnF sfiraF df pfr insqfrf ho igaf. aY iensfn qyrf jIvn sUr vrgf hY, kuwqy vFg hY. qYƒ ies qrHF df nIvF jIvn ijAuNidaF Èrm nhIN afAuNdI ? prmyÈr dI aMimRq vrgI Xfd Cwz ky, ikAuN Ëihr rUpI suafdF ivc grk huMdf jf irhf hY? ieh kyvl AudfhrxF dy ky smJfAux dy ZMg qrIky hn, iehnF dI ieiqhfisk kImq koeI nhIN hY. Kud ihMdU ivdvfn BI sfry iehnF pfqrF ƒ nhIN mMndy. kyvl smJfAux dy qrIky mfqr hn.




.