.

Ó inrBAu-inrvYr Ó
(iksLq nM: 03)

jgqfr isMG jfck, afnryrI ieMtrnYÈnl iswK imÈnrI

Bgq kbIr jI kihMdy hn ik prmfqmf df zr mnuwK dy kTor hoey mn vfsqy, mfno, syk df kMm dyNdf hY. ijvyN vrKf pYx qy mINh dIaF bUMdF iml ky ndI ivc jf imldIaF hn pr bhuq TMZ lwg jfx qy Auh bUMdF gVy (aihx) bx jFdIaF hn, ieh gVy afpo ivcoN inwKV ky DrqI AuWqy ieDr AuDr irVHdy iPrdy hn . pr, jdoN iehnF ƒ iPr syk lwgy, qF muV pfxI bx ky afpxy asly ndI dy pfxI nfl jf rldy hn . iqvyN hI mfieaf df moh mnuwK dy aMdr kTorqf pYdf kr dyNdf hY, ijs krky Auh bMidaF vloN ruwKf qy rwb vloN BI ruwKf; mfieaf dI Btkxf ivc afsy pfsy TyZy KFdf iPrdf hY . pRMqU, jd pRBU df zr-rUp syk ies ƒ lwgdf hY, qF hor pfsy Bulf ky pRBU-crnF ivc af juVdf hY. slok hY:

kbIr BlI BeI jo BAu piraf, idsf geI sB BUil ..

Erf gir pfnI Bieaf, jfie imilE Zil kUil ..ñ÷÷.. {pMnf ñó÷ô}

iehI kfrx hY ik gurU gRMQ sfihb jI ivwKy, ijQy, ies scfeI ƒ pRvfn kIqf igaf hY ik mnuwK afpxy mn AuWqy rwb aqy gurU dy adb rUpI zr df kuMzf rwK ky hI sdf leI aBY, inzr aQvf inrBAu ho ky ivcr skdf hY. AuQy, gurbfxI vIcfr duafrf mnuwKI mn ivwc Aupjx vfly rwbI-zr (adb) ƒ ‘inrml-BAu` dy rUp ivwc mMinaF igaf hY. aqy rwbI-rËf dy ivprIq clidaF mnuwK ƒ pYx vflI duwK BuwK dI kudrqI-mfr ƒ rwbI-dfq dy rUp ivwc pRvfn kIqf igaf hY. ijvyN gurvfk hn-

kyiqaf dUK BUK sd mfr .. eyih iB dfiq qyrI dfqfr ..{pMnf[õ}

inrmlu BAu pfieaf hir gux gfieaf hir vyKY rfmu hdUry ..{pM[÷÷ô}

ies leI sfƒ Xfd rKxf cfhIdf ik gurbfxI ivwc ‘zr` ‘BY` aqy ‘BAu` pd jdoN vI gurU jF prmfqmf nfl sbMDq krky vrqy jFdy hn qF iehnF pdF df Bfv-arQ kyvl inrml-BAu aQvf adb-siqkfr hI kIqf jfxf cfhIdf hY. ikAuNik, rwbI BAu aQvf zr ihrdy ivwc rwK ky jIAUx vfly mnuwK aMdr ieh XkIn kMm irhf huMdf hY ik pRBU myry aMdr vwsdf hY aqy sB ivc vwsdf hY . gurbfxI tIkfkfrF ivcoN ‘ÈRI gurU gRMQ sfihb drpx` dy krqf pRoPYsr sfihb isMG jI ies pwKoN bhuq sucyq rhy hn. ‘drpx` ivcoN Audfhrx vjoN ‘zr` ‘BY` aqy BAu pdF vflIaF gurbfxI dIaF kuJ pMkqIaF hyTF arQF smyq pyÈ hn:

rfgu gAuVI guafryrI mhlf ñ cAupdy dupdy

BAu mucu Bfrf, vzf qolu .. mn miq hAulI, boly bolu ..

isir Dir clIaY shIaY Bfru .. ndrI krmI gur bIcfru ..ñ.. {gu[gRM[pMnf ñõñ}

arQ : pRBU df zr bhuq Bfrf hY ies df qol vwzf hY (Bfv, ijs mnuwK dy aMdr pRBU df zr-adb vwsdf hY Ausdf jIvn gOrf qy gMBIr bx jFdf hY) . ijs dI miq Aus dy mn dy ipwCy qurdI hY Auh hoCI rihMdI hY, Auh hoCf hI bcn boldf hY . jy pRBU df zr isr AuWqy Dr ky (Bfv, kbUl kr ky) jIvn guËfrIey, aqy Aus zr df Bfr shfr skIey (Bfv, pRBU df zr-adb suKfvF lwgx lwg pey) qF pRBU dI imhr dI nËr nfl pRBU dI bÉÈÈ nfl (mnuwKqf bfry) gurU dI (dwsI hoeI) ivcfr (jIvn df ihwsf bx jFdI hY) .ñ.

BY, qin agin BKY, BY nfil .. BY BAu GVIaY sbid svfir ..

BY ibnu GfVq kcu inkc .. aMDf scf aMDI st ..ò.. {gu[gRM[pMnf ñõñ}

arQ: pRBU dy zr-adb ivc irhF mnuwK dy aMdr pRBU ƒ imlx dI qFG itkI rihMdI hY . gurU dy Èbd dI rfhIN (afqmk jIvn ƒ) sohxf bxf ky ijAuN ijAuN ies XkIn ivc jIvIey ik pRBU sfzy aMdr hY qy sB dy aMdr mOjUd hY ieh qFG vDIk qyË huMdI jFdI hY . pRBU df zr-adb rwKx qoN ibnf (sfzI jIvn-AusfrI) sfzy mn dI GfVq hoCI ho jFdI hY, iblkul hoCI bxdI jFdI hY (ikAuNik) ijs swcy ivc jIvn Zldf hY Auh hoCf-pn pYdf krn vflf huMdf hY, sfzy jqn BI aigafnqf vfly hI huMdy hn .ò.

zzf zr Aupjy, zru jfeI .. qf zr mih zru rihaf smfeI ..

jAu zr zrY, q iPir zru lfgY .. inzru hUaf, zru Aur hoie BfgY .. {gu[gRM[pMnf óôñ}

arQ :—jo prmfqmf df zr (Bfv, adb-siqkfr) mnuwK dy ihrdy ivc pYdf ho jfey qF (dunIaf vflf) zr (idloN) dUr ho jFdf hY qy Aus zr ivc dunIaf vflf zr muwk jFdf hY; pr jy mnuwK pRBU df zr mn ivc nfh vsfey qF (dunIaf vflf) zr muV af cMbVdf hY . (qy pRBU df zr ihrdy ivc vsf ky jo mnuwK) inrBAu ho igaf, Aus dy mn df jo BI sihm hY, sB nws jFdf hY .ñù.

slok mÚ ó .. syKf aMdrhu joru Ciz qU BAu kir Jlu gvfie ..

gur kY BY kyqy insqry BY ivic inrBAu pfie.. {gu[gRM[pMnf õõñ}

arQ :—hy ÈyÉ! ihrdy ivcoN hT Cwz dyh, ieh Jwl-puxf dUr kr qy siqgurU df zr ihrdy ivc vsf (Bfv, adb ivc af) siqgurU dy adb ivc rih ky inrBAu pRBU ƒ lwB ky keI eys zr dI rfhIN qr gey hn .

gurieqhfs ies hkIkq df gvfh hY ik gurU arjn sfihb vyly iswKI dI cVHq dyK ky gurmiq vIcfrDfrf dIaF ivroDI iDrF ieqnIaF GbrfeIaF ik Auh gurU sfihb jI ƒ mfr-mkfAux dIaF ivAuNqF guMdx lwgIaF. gruU jI dI Èhfdq asl ivwc aijhIaF kutl sfjÈF df hI iswtf sI. ikAuNik, gurmiq vIcfrDfrf dI bdOlq mfnvqf jfgrUk ho ky, ijQy, suafrQ Bry krmkFzI bRfhmxF dy Brm jfl qoN mukq ho rhI sI. AuQy, hMkfrI hfkmF dy byloVy ruab df jUlf vI Auqfr rhI sI. ies leI AuhnF sfiraF ny smyN dy bfdÈfh pfs cuglIaF kIqIaF.

aijhIaF ÈkqIaF dI Èih qy ijQy iek pfsy qF bfbf ipRQIcMd gurgwdI dI lflsf aDIn gurU jI dy ieklOqy byty hrgoibMd sfihb jI ƒ mrvfAux leI vfr qy vfr kr irhf sI. AuQy, dUjy pfsy smyN dI hkUmq vI koeI Gwt nhI sI guËfr rhI. Auh ikDry bIrbl rfhIN DmkIaF idvf rhI sI aqy ikDry sulwbI KF qy sulhI KF duafrf iswDy hmly vI kr rhI sI. pr, lukfeI hYrfn ho rhI sI ik ivroDIaF vloN ieqnf bycYn krn dy bfvjUd vI siqgurU jI aicMq, azol qy ÈFq-suBfa ivwc ivcr rhy sn.

aYsf iËkr hY ik gurU jI dy inkt vrqI qy axQwk syvfdfr BfeI bihlo jI ny qF iewk idhfVy svyr dy siqsMg smyN ipafr ivwc gurU jI qoN iÉmf mMgidaF puwC hI ilaf sI ik mhfrfj asIN lok qF ijMdgI dIaF CotIaF CotIaF smisafvF qoN hI CyqI hI Gbrf jFdy hF. pr, ies ivwc kI rfË hY ik eIrKflU ivroDIaF vloN ieqnf pryÈfn krn dy bfvjUd vI afp jI inrBAu, inrvYr, ÈFq icwq, azol qy bypRvfh ho ky vrq rhy ho?

sfKIkfr ilKdy hn ik gurdyv jI boly: BfeI! aYsf suafl quhfzy vrgy iewk ÈuBicMqk ny sfzy ipqf DMn DMn ÈRI gurU rfmdfs mhfrfj jI ƒ vI puiCaf sI qy AunHF AuWqr ivwc afiKaf sI ik ijnHF ƒ pRBU afp vizafeI bÉÈdf hY, AuhnF dI crnIN sfry sMsfr ƒ BI ilaf ky pFdf hY. BfeI jy koeI ies pwKoN eIrKf krdf hY qF ieh Aus dI aigafnqf hY. ies leI sfƒ iksy qrHF df koeI zr nhI hY. ikAuNik, ies vizafeI ƒ afAuNdf vyK ky qd zrIey, jy asI kuJ afpxy vloN krdy hovIey, ieh qF krqfr afpxI klf afp vDf irhf hY . gurU vfk hn:

m: ô .. ijn kAu afip dyie vizafeI jgqu BI afpy afix iqnÙ kAu pYrI pfey ..

zrIaY qF jy ikCu afp dU kIcY sBu krqf afpxI klf vDfey .. {gu,gRM[ pMnf óúø}

dUjI gwl ieh hY ik siqgurU jI dI sMgq kridaF sfƒ soJI ho geI hY ik! asF jIvF df rfKf iek mflk-pRBU hY aqy sfzf Auh mflk sB jIvF dy idl dI jfxn vflf hY .

BfeI! jdoN koeI mnuwK ieAuN smJ lYNdf hY ik prmfqmf hI sB jIvF df rfKf hY qdoN Aus ƒ iksy iksm df koeI mOq afidk df zr poh nhIN skdf. Auh AuTdf bYTdf hr vyly afqmk afnMd mfxdf hY . ikAuNik, Aus ƒ ivÈvfÈ bixaF rihMdf hY ik pRBU afp hI (jIvF ƒ) mfrdf hY (jF) pfldf hY, mnuwK dy vws kuJ nhIN hY .‘mfrY rfKY eyko afip .. mfnuK kY ikCu nfhI hfiQ ..(pMnf òøñ)

gurU ijs vI mnuwK dy ihrdy ivc aYsf AupdyÈ pwkf kr idMdf hY, Auh mnuwK iPr afpxy Gr ivc vI suKI vwsdf hY aqy GroN bfhr jf ky vI afnMd mfxdf hY . Auh mnuwK insicMq ho ky sONdf hY qy insicMq ho ky jfgdf hY . ikAuNik, Auh hr vyly iehI jfp krn lwg pYNdf hY ik hy myry suafmI pRBU qUM hI hr QF mOjUd hYN, sB QfeIN qy sBnf ivwc qUM hI vrq irhf hYN. siqgurU jI ny Auprokq sfry vfrqflfp ƒ hyT ilKy iewko Èbd ivwc bVI srlqf sihq ieAuN sMkucq kIqf hY:

BYrAu mhlf õ .. rfKf eyku hmfrf suafmI .. sgl Gtf kf aMqrjfmI ..rhfAu..ñ..

AUTq suKIaf bYTq suKIaf .. BAu nhI lfgY jF aYsy buJIaf ..ñ..

soie aicMqf jfig aicMqf .. jhf khF pRBu qUM vrqMqf ..ò..

Gir suiK visaf bfhir suKu pfieaf..khu nfnk guir mMqRu idRVfieaf ..ó..{pMnf ññóù}

gurdyv jI ieh vI spÈt kIqf ik rwb ƒ srb-ivafvk dyKx vflf mnuK sfry jIaF aMdr iewko rwbI joiq dyKdf hY, ies leI Auh inrvYr vI ho jFdf hY. eIrKf nfh hox krky Aus dI sfiraF nfl bx afAuNdI hY. ikAuNik, Aus aMdr pYdf hoey mYqRI-Bfv sdkf AuhdI idRÈtI ivwwc koeI vYrI koeI nhI rih jFdf.

AunHF disaf ik sfzy vloN inrvYr ho ky ivcrn df kfrn vI gurU pfsoN pRfpq hoeI aYsI smJ hY ik ieh sfrf jgq-iKlfrf prmfqmf afp hI hY. jF ieAuN khIey ik sBnF dy aMdr prmfqmf ny afp hI afpxy afp ƒ iKlfiraf hoieaf hY . ies leI gurU sMgiq dI brkiq nfl hux mYN hryk pRfxI ƒ afpxf imwqr kr ky smJdf hF aqy mYN vI sBnF df imwqr-swjx hI bixaf rihMdf hF . ikAuNik, mYƒ koeI vYrI nhIN idwsdf aqy nfh hI mYN iksy df vYrI bxdf hF. gurU jI dI aijhI ikrpf nfl myry mn df prmfqmf nfloN bixaf hoieaf ivCoVf ikqy dUr clf igaf hY. BfeI! jdoN qoN mYN igafn srUp gurU dI srn leI hY, qdoN qoN myry pRBU-pfiqÈfh ny mYƒ afpxf imlfp bÉÈ idwqf hY. myrf koeI duÈmn nhIN rih igaf :

nf ko myrf dusmnu rihaf nf hm iks ky bYrfeI ..

bRhmu psfru psfirE BIqir siqgur qy soJI pfeI ..ò..

sBu ko mIqu hm afpn kInf hm sBnf ky sfjn ..

dUir prfieE mn kf ibrhf qf mylu kIE myrY rfjn ..ó..{pM[ö÷ñ}

BfeI! iek hor anoKI gwl suxhu . gurU ny mYƒ ajyhI smJ bÉÈ idwqI hY, ijs dI brkiq nfl jdoN qoN myry aMdroN hAumY df prdf lfh ky mYƒ Tfkur-pRBU imilaf hY qdoN qoN myry idl ivcoN prfeI eIrKf ivsr geI hY . ieh mfnisk avsQf iek aYsf ascrj afnMd hY jyhVf ibafn nhIN kIqf jf skdf . ies rs ƒ AuhI jfxdf hY ijs ny ieh cwiKaf hY . BfeI hux qF mYN iehI afK skdf hF ik gurU ny myry aMdr prmfqmf dy nfm df ÉËfnf ilaf ky rwK idwqf hY, qy myry aMdr Aus sdf kfiem rihx vfly prmfqmf dy igafn df cfnx ho igaf hY:

acrju eyku sunhu ry BfeI guir aYsI bUJ buJfeI ..

lfih prdf Tfkuru jAu ByitE qAu ibsrI qfiq prfeI ..

kihE n jfeI eyhu acMBAu so jfnY ijin cfiKaf ..

khu nfnk sc Bey ibgfsf guir inDfnu irdY lY rfiKaf ..{pM[òñõ}

gurU vloN bÉiÈÈ hoey Auprokq iksm dy afqimk igafn dI bdOlq syvk df inrBAu inrvYr hoxf hI asl ivwc pRBU ƒ imlxf hY. aqy ieh gurU-igafn hI hY Auh nfm-inDfn, ijhVf iswK dy ihrdy aMdr itkdf hY aqy Auys ƒ hAumY aqy eIrKf afidk bImfrIaF qoN rihq inrBYqf qy inrvYrqf BrpUr iewk ivsmfd-jnk qy anMdmeI avsQf pRfpq krvFdf hY. ikAuNik gurU bKsy igafn dy sdkf Aus aMdr qF hyT iliKaf ivsmfdI gIq iCiVaf rihMdf hY :

gAuVI mhlf õ.. Ehu aibnfsI rfieaf .. inrBAu sMig qumfrY bsqy iehu zrnu khf qy afieaf ..ñ..

eyk mhil qUM hoih aPfro eyk mhil inmfno ..

eyk mhil qUM afpy afpy eyk mhil grIbfno ..ñ..

eyk mhil qUM pMizqu bkqf eyk mhil Klu hoqf ..

eyk mhil qUM sBu ikCu gRfhju eyk mhil kCU n lyqf ..ò..

kfT kI puqrI khf krY bpurI iKlfvnhfro jfnY ..

jYsf ByKu krfvY bfjIgru Ehu qYso hI sfju afnY ..ó..

aink koTrI bhuqu Bfiq krIaf afip hoaf rKvfrf ..

jYsy mhil rfKY qYsY rhnf ikaf iehu krY ibcfrf ..ô..

ijin ikCu kIaf soeI jfnY ijin ieh sB ibiD sfjI ..

khu nfnk aprMpr suafmI kImiq apuny kfjI ..õ.. {pMnf òúö}

arQ :—(hy pRBU! qUM iek) Auh rfjf hYN jo kdy nfs hox vflf nhIN . jyhVy jIv qyry crnF ivc itky rihMdy hn, Auh inzr ho jFdy hn, AuhnF ƒ ikqoN BI koeI zr-ÉOÌ nhIN afAuNdf .ñ.rhfAu.

(hy pRBU! qyry crnF ivc itky rihx vfilaF ƒ XkIn hY ik) iek (mnuwK dy) srIr ivc qUM (afp hI) ahMkfrI bixaf hYN qy iek hor srIr ivc qUM mfx-rihq hYN . iek srIr ivc qUM afp hI sB ieÉiqafr vflf hYN qy iek srIr ivc qUM ÊrIb kMgfl hYN .ñ.

(hy pRBU!) iek (mnuwKf) srIr ivc qUM cMgf bol skx vflf ivdvfn hYN qy iek srIr ivc qUM mUrK bixaf hoieaf hYN . iek srIr ivc (bYT ky qUM grIbF, kmËorF pfsoN) sB kuJ (Koh ky afpxy pfs) iekwTf krn vflf hYN, qy iek srIr ivc qUM (ivrkq bx ky) koeI cIË BI aMgIkfr nhIN krdf .ò.

(pr, hy BfeI!) ieh jIv ivcfrf kfT dI puqlI hY, ies ƒ iKzfx vflf pRBU hI jfxdf hY ik ies ƒ ikvyN ncf irhf hY . (bfjI iKzfx vflf pRBU) bfjIgr ijho ijhf sFg rcFdf hY, Auh jIv Auho ijhf sFg rcdf hY .ó.

pRBU ny (jgq ivc byaMq jUnF dy jIvF dIaF) anyk (srIr-) koTVIaF keI iksmF dIaF bxf idwqIaF hn qy pRBU afp hI (sB df) rfKf bixaf hoieaf hY . ieh ivcfrf jIv (afpxy afp) kuJ BI krn jogf nhIN hY . ijho ijhy srIr ivc prmfqmf ies ƒ rwKdf hY, Auho ijhy srIr ivc ies ƒ rihxf pYNdf hY .ô.

hy nfnk! afK—ijs prmfqmf ny ieh jgq ricaf hY, ijs prmfqmf ny ieh sfrI Kyz bxfeI hY, EhI (ies dy Byd ƒ) jfxdf hY . Auh prmfqmf pry qoN pry hY, (sfrI rcnf df) mflk hY, qy Auh afpxy kMmF dI kdr afp hI jfxdf hY .õ. ---cldf




.