.

"iKmf mMgx leI sRI akfl qKLq sfihb ivKy pysL hox leI aMimRqsr puwjx dIaF aKLbfrI KLbrF, aqy dfsry gurbKLsL isMG df pwK"

1-imqI 21 agsq 2005 dI rojLfnf aKLbfr ajIq jlMDr ivc Cpx AuprMq lg Bg sfrIaF aKLbfrF ivwc Cp igaf ik dfs gurbKLsL isMG ny afpxy kuJ sfQIaF nUM ikhf hY ik myry qy bVf dbfE pY irhf hY ik sRI akfl qKLq dy sfhmxy pysL hoky isMG sfihbfn qoN muafPLI mMg lvF". qIjy idn ieh sux ilaf ik igafnI joigMdr isMG jI vydFqI ny pqrkfrF nUM afiKaf hY ik jy kflf aPLgLfnf afpxIaF BuwlF dI iKmF mMgdf hY qF Auh ivcfr krn leI iqafr hn"- snmfnXog suihrd pwqrkfrF qoN pUrn afs hY ik ienHF KLbrF qoN pRBfvq ho ky hyTF krm vfr ilKy gurmq dy kOVy scu nUM vI jn-smUh dI kichrI ivc Byjx ligaF iJjk nhIN mMnx lwgy.-(A)-gurU sLbd ivcfr qoN bxy atwl ivsLvfsL anusfr dfsry leI koeI mMdr (Building) jF mnuwK nhI sgoN siqgurU gRMQ sfihb jI hI sRI akfl qKLq sfihb hn. (gurU bfxI hI akfl qKLq aqy akfl purK df hukm hY)-(a)- kOqkhfr isrjxhfr jI dI imhr df sdkf Internet rfhIN pRfpq hoey siqgurU gRMQ sfihb dy pfvn srUp qoN gurU sLbd ivcfr nfl dfs df suafs suafs sPLlf ho irhf hY- gurU-vfk hY-(A)"Gir ieko bfhir ieko Qfn Qnµqir afip]".(e)-aqy mfxsu bpuVf ikaf sflfhI ikaf iqs kf muhqfjf ]" gurU-isiKaf dy DfrnI guriswK leI siqgurU jI qoN ibnf iksy mnuwK dI muQfjI df kI arQ ?(s)-sMn 2004 dy aDoN twpy mfrc mhIny ivc jd dfs vydFqI jI nfl aQvf kyNdr dI smUh jQydfrI nfl afpxIaF ilKqF bfry KuwlIaF sLbd-ivcfrF krky afpxy qy lwgy dosL dI scfeI jfxn leI sRI aMimRqsr jf irhf sI ik luiDafxy ivKy nIlIaF pwgF vfly iswK jQy ny dfs nUM irMnH ky Kfx dIaF DmkIaF dyx nfl pwQr vgfAuNidaF jfno mfr dyx df Xqn kIqf qF s: gurcrn isMG jI muhflI bVI isafxp nfl kfr nUM ipwClL KUrI nyVy hI s: Aujfgr isNG jI igwl dy Gr lY vVy. AupwdrIaF ny dfs df puqlf sfiVaf qy pulIs vyKidaF sfr iKskdy bxyy. agly idn dIaF aKLbfrF ivc ies durGtnf df vyrvf Cp igaf. vydFqI jI ny dfs nfl hoeI vDIkI dI nKyDI qF kI krnI sI sgoN ieh dbfkVf aKLbrF ivc Cp igaf ik ijs ny vI kflf aPLgfnF NnUM sihXog idwqf Aus ivrwuD krVI pMQk kfrvfeI kIqI jfvygI. spwsLt ho igaf ik dfs qy jfn lyvf hmlf vI vydFqI jI dy hI iesLfry df nqIjf sI.-(h)-sLRI vydFqI jI dy kol awj qwk vI ajyhf koeI gurU sLbd nhIN hY ijs dI dfs ny AulMGx kIqI hovy. pihlF dfs qoN hoeI gurmiq ivroDI Bwul dws lYNdy Pyr iKmf dyx leI crx-kMvl vI bysLk psfr bYTwdy. gLrIbVy dfsry dI mfmUlI ilKq kyvl spoksmYn ivc hI CpI sI ik hMzy-vrqy (Confimed) aprfDI vFg aCoply hI afpxy guriblfs pfqsLfhI 6 qy rokF lf/lvf leIaF. hflFik Aus pusqk dI punr sMpfdnf AunHF ny hirmMdr jI dy sInIar gRMQI dI hYsIaq ivc kIqI sI aqy pusqk dI BUmkf ivc ilKy AunHF dy afpxy bcnF anusfr guriblfs dI kQf Auh muV gurduafiraF ivc sLurU krvfAux dIaF iqafrIaF ivc sn. sony nfl qolu skx dIaF sMBfvnf vflI msF hwQ lwgI hY, pihlF pYr pwky ho lYx iPr guriblfs nUM ijAuN df iqAuN kr lvFgy . sRI drbfr sfihb ivKy inq dy gurmiq ivroDI kfiraF df vyrvf :-

2- eysy guriblfs dI kQf sfry Dfrimk asQfnf qy aqy joV myilaF ivc 200 sfl huMdI rhI sI pr krIbI 2 kRoV iswKF ivcoN dfsry qoN ibnf hor koeI nf sI boilaf. pujfrIvfd dy gurmiq ivroDI kfiraF dy rfh df roVf kyvl dfs hI sI. dfsry nUM lFBy kr dyxf bVf jLrUrI sI. vydFqI jI BlI BFqI sucyq sn ik pihlF ijMny vI gurmuKF nUM pMQ ivcoN Cykx df bfx mfiraf sI lg Bg AunF sfiraF df jIvn hnyrf hI ho inbiVaf sI . dfs nUM vI rsqy ivcoN CyqI qoN CyqI dUr vgfh mfrn leI pMQk kfrvfeI afrMB krn leI bhfny dI PLOrI loV sI. pusqkF ivcoN gurmiq ivroDI ilKq lwBx leI AunHF (vydFqI jI) ny AuproQlI iqMn vfr ivdvfnF dIaF kmytIaF bxfeIaF . krIb 3600 gursLbd prmfxf dy aDfr qy ilKy anyk ivisLaF ivcoN ajyhf iewk vI ivsLf nf iml sikaf ijs nUM gurU-sLbd dy aDfr qy gurmiq ivroDI iliKaf jf skdf. aqIaMq iGxfvxI igrfvt ? "guurU mfinAu gRMQ" df hokf dyNdy rihx vfly vydFqI jI ny afpxy hI ilKqI bcnf vflI gurU gRMQ sfihb jI rUp kyvl mfqr ksOtI dI isRrmorqf nUM byloVI mMn ilaf ? pusqkF ivcly ivsLy df asl Bfv nUM ivgfVidaF, ilKyVIaF hoeIaF kuJ sqrf dy aDfr qy sLRI akfl qKLq dy pYz qy imqI 23-12-02 nUM ilKy gurU sLbd dy hvfly qoN swKxy vydFqI jI dy hsqaWKrF vfly dosL pqwr ivcly ieh bcn-AunFH "ny (Bfv dfsry ny) gurU Kflsf pMQ dI isWKI isdk aqy pMQk sLrDf nUM Tys phuMcfeI hY"-igafnI joigMdr isMG jI vydFqI leI hux gurU gRMQ sfihb jI dI srbAuWcqf nf rih ky kyvl sLrDf aqy isdk dI duhfeI hI sB kuJ bx geI? ajyhI duhfeI bysLk gurmiq dy vYrI hI pf rhy hox? AunHF anUpm gurmiq-pUrinaF df vI koeI arQ nf irhf, ijnHF qoN gurU nfnk sfihb jI ny "jnyAUNDfrI hox vflI Dfrimk rsm qoN afrMB ho ky, ijnHF byaMq rsmF rIqI irvfjF aqy Drm-krmF nUM rwd krky inafrf gurmiq gfzI rfh clfieaf sI AunHF prMprfvF (rIqI irvfjF aid pRqI) gurdyv jI dy prvfr smyq sfry BfrqIaF (ihMdU musilmfnF) dI sLrDf aqy isdk, sYNkVy sflF qoN hI nhIN sgoN keI hjLfrF sflF qoN bixaf rih ky sfrI kOm df Instinct (pwkf suBfv) bx cwuikaf sI . dsm siqgurU nfnk sfihb sRI dsmysL jI dI sdIvI ivdfiegI smy (sMn 1708 qk) sfrf inrml pMQ purfxk rIqI irvfj aQvf vydk Drm krm qoN rihq inafry sMq sUrimaF df KLflsf pMQ bx cuwkf sI. ies aslIaq nUM iksy vI gurmiq dlIl nfl JUTlfieaf nhIN jf skdf ik, purfxk aQvf vYdk Drm krm rIqI irvfj qy prMprfvF pRqI bxI "sLrDf" aqy "isdk" dIaF kbrF Auqy hI siqgurF ny inafry KLflsf pMQ df mihl Ausfiraf sI. 10-7-2003 nUM dfs nUM Cykx df hukmnfmf jfrI kIqf qy kyvl pMj mIhIny hI lMGy sn ieh KLbr-Vedanti defends Gurbilas, Calcutta backs him S.P. Singh CHANDIGARH AUGUST 12 BREAKING Months-long silence in the face of severe criticism of his edited work Gurbilas Patshahi 6, Akal Takht Jathedar Joginder Singh vedanti has now strongly defended his intellectual labour, told his detractors to understand the difference between authored and edited works and said the work is the richest source material on the life and times of sixth Sikh Guru. dfsry df anumfn pRqwK ho idisaf. kutlqf nMgI ho nwcI ?

ikwzI bdiksmqI hY ik awj gurmiq ivroDI Ausy sB kuJ nUM vydFqI jI rUp pujfrI vfd ny swcI gurmiq imQ ilaf ? inafry KLflsf jI dI asmfnI cVHI afBf ijAuN dI iqAuN bxfeI rwKx leI ajyhf rihbr loVIdf sI ijhVf kfm, kRoD, loB, moh ahMkfr, lflc, eIrKf, dueI dyvYq, zr, BY, qoN rihq isafsI sLkqI qoN inrBY rihMdf gurmiq igafn nUM ijAuN df iqAuN sMBflI rwK ky gurisKF leI sdIvI cfxn munfrf bixaF rihMdf . dsm siqgurU nfnk sRI dsLmysL ipqf jI dI dUuridRsLtqf qy anUMpm sUJ bUJ df anUpm cmqkfr hY ik AunHF ny-mfxsu bpuVf ikaf sflfhI ikaf iqs kf muhqfjf ]{609}- cMcl mn miq-buwD, vfly mnuK nUM nyVy nf sI afAux idwqf qy gurU nfnk sfihb jI dy sdIvI vfrs srb kflI srb-QfnI siqgurU gRMQ sfihb jI nUM Qfp ky hukm kr idqF ik siqguurU gRMQ sfihb jI dy gurmiq igafn dy anusfrI rihx ivc hI guiswKI dI cVHdI klf hY. sMn 1718 qoN sfzy gl pey pujfrIvfd vloN clfeI mrXfdf Bfvy 300 sfl purfxI hI ikAuN nf hovy, jy Aus qoN gurU gRMQ sfihb jI dI isiKaf dI aQvf iksy gurU-sLbd dI AulMGxf ho rhI hY qF Aus nUM Jt pt bMd kr dyx df jLrUrI ivDfn bixaf rihxf hI sfzy leI qKLqu qfju df pRqIk sI . pr KLflsf jI dy kyNdrI Drm asQfn df (kyvl vydFqI jI df injI tolf hI nhIN) sgoN guriblfs dI sMpfdk sfrI Drmprcfr kmytI, CpfeI krky Release krn vflI SGPC, sfry dy sfry kyNdrI pujfrIvfd leI awj gurU sLbd rUp siqgurU gRMQ sfihb dI isrmorqf nf rih ky kyvl "sLrDf" "isdk" qy purfqn pRMprfvF hI gurmiq hn. jnmq siqgurU nfnk sfihb jI dy inafry gurmiq igafn nUM sdf leI gumnfmI dy KUh Kfqy ivc guaf dyx dI gMBIr sfjLsL dy prqwK drsLn:-

3-vydFqI jI aQvf AunHF dy sfry sihXogI, gurmiq dI ies scfeI nUM iksy vI gurmiq dlIl nfl JUTlf nhI skdy ik, 'hirmMdr sfihb, koTf sfihb qy akfl qKLq sfihb aQvf sRI drbfr sfihb dy ivsLfl vyhVy ivclI sfrI prclq mrXfdf (Bfv, pihr rfq igaF sohly df pfT qy suKafsx, kyvl Ausy gurU srUp nUM sLbd gfien nfl, koTf sfihb ivKy sLfhI ibsqry vfly sLfhI plMG qy lY jfxf, pihr-rfq rihMidaf (kyvl sunihrI mMdr dI pUjf vjoN) gurU sfihb jI dI hfjLrI qoN ibnF, afsf dI vfr df gfieafn afrMB ho jfxf, do GVIaF rfq rihMidaf koTf sfihb qoN gurU srUp nUM Auvy hI (sIs qy ilafAux vflI muZlI mRXfdf qy QF pflkI qy) muV vfps Ausy isMGfsx qy lY afAuxf ijs df iesLnfn (dyvmMdr ivc sQfpq isLvilMg vFg duwD nfl iesLnfn krvf ky nvyN vsqr pihnfey huMdy hn), ardfs, pRkfs qy afvfjf, pihr rfq bIqI qfeIN inrMqr sLbd gfien, iGAu dI joiq inrMqr jgdI rwKxI, kfnVy rfg dI sLbd cOkI. Bfvy gurU sfihb jI dy prm Bgq BfeI gurdfs jI qfl hI ilKdy hn pr iswKF leI qfl aQvf qlfb kihxf pfp ? srovr ivc KLfs qOr dy (pihlI suwk sV jfx qy qfjLI lwgI) kiQq duwK BMjnI byrI dy hyT iesLnfn qoN, qy mMqR pfTF qoN mn dIaF murfdF pUrIaF hox dy gurmiq ivroDI Brm nUM prpwk kr rhI sfrI mRXfdf siqgrU jI dI jF suihrd gurmuKF dI dyx nhIN hY, sgoN gurmiq dy vYrI ibwpR dy ilKy Ausy guriblfs pfqsLfhI 6 dI hI dyx hY, ijs guriblfs ivc gurU sfihbfn nUM corIaF krvfAux vfly aQvf corI df mfl lYx vfly (rwsfgIr), gurU hirgoibMd sfihb CyvyN pfqsLfh jI nUM rusqm KLfn kfjLI dI bytI kOlF nUM rfq smy corI AuDfl KVdy sLhIdI AuprMq pMcm pfqsLfh jI apxy mry kuwqy vfly QF puwjdy drsfAux dy nfl hor byaMq iksm dy gurmiq ivroDI kUV kbfV nfl nkf nk Biraf hoieaf hY. vydFqI jI dy ilKy anusfr 1718 nUM anykF hQ ilKqf ivc pRgt hoey eysyy guriblfs dyy pMjvy aiDafie ivc ilKI (awKr awKr-To the letters) Auprokq vrxn sfrI gurmiq ivroDI mRXfdf nUM AudfsI, inrmlf mhMq rUp bRfhmxf ny ijAuN df iqAuN sfzy kyNdrI asLQfn ivc pUrinaF dy rUp ivc cflU kr idwqf. ijs qoN AuhI bRfhmxI mrXfdf sfry iswK pMQ leI gurmiq bxdI geI. krIb 200 sfl guriblfs dI kQf vI XojnF bwD ivDIaF nfl suxfeI jFdI rhI. iswty vjoN gurU nfnk sfihb jI dI iswKI dI rUp ryKf 90 PLIsdI gurmiq ivroDI bx cwukI hY. isKI df Gfq kr rhI Aus mRXfdf nUM qurMq bMd krky siqgurU gRMQ sfihb jI dI isiKaF anusfr sfrI mrXfdf dI punr GfVq GVI jfx dy QF ajokf jQydfr rUp pujfrIvfd, sgoN pUry jlfl ivc ivcrdf hoieaf gurmiq ivroDI Ausy mrXfdf nUM gurmiq kih ky sfzy qy TosI jf irhf hY.

4-vydFqI jI dI sfihbI ivc-"idvs cfir kI krhu sfihbI jYsy bn hr pfq" {1251} anUpm iesLt 'siqgurU gRMQ sfihb jI dy pfvn srUp nfl duKdfeI ivqkiraF dI kruxfmeI iviQaf:-(A)-rojL koTf sfihb qoN svrn isMGfsn qy vfps ilaf ky prkfsLmfn kIqy jfx vfly pfvn gurU srUp ivc sMsfr dy bfkI sfry pfvn gurU srUpF nfloN Aucycf kI vfDf hY ik ijs sLrDf nfl drsLn-Bytf df aiBlfKI sLrDflU mfieaf aqy pRsLfd sMBflI bymuhfrI BIVF dy Dwikaf nfl jUJdf Aus pfvn gurU srUp vl vwD irhf huMdf hY ijs dI hjLUrI ivc keI vfrI qswlI nfl mwQf tykxf vI kTn bx cwukf huMdF hY ? (a)-ies pfvn srUp dy tfkry qy sRI akfl qKLq dy hfl ivc bxy suMdr QVy qy bxy Coty (Minnie) sLIsL mihl ivc prkfsLmfn sLsqrF qoN krIb ZfeI PLuwt nIvIN byrOxkI qy hIn dsLf ivc pey pfvn gurU srUp ivc kI kmI hY ? iksy sLrDflU ny afpxy siqgurU jI dy nyVy qF kI jfxf hY sgoN "pMj" kiQq "isMG sfihbfn" vI afpxI kiQq rUhfnI kcihrI gurU drbfr ivc nhIN sgoN ivsLnUM Bgvfn dI ies hdfieq dI pflxf ivc-"pfCY sLsqR rUp mm jfno . mm pUjf ihiq ieh TF TfnoN]" afpxy ivckfr myjL qy itkfey sLsqrF-rUp ivsLnUM Bgvfn dI hjLUrI ivc juV bYTy mn afeIaF kr rhy huMdy hn ?-(e)- gurU gRMQ sfihb jI dI (sLfied Qkfvt df iDafn rwKidaf) pUry afrfm leI kImqI rysLmI gdyilaF vfly gudgudy ibsqry Auqy smy isr suKafsx krdy rihx dI mrXfdf iswK jgq ivc prclq krn vfly hy jQydfr jIRE ! kI ieh smJf skdy ho ik, AunHF pfvn gurU srUpF ivc kI dosL hY ik Boly ikrqIaF qoN mn afeI mfieaf-rUp lhU incoVidaF "Book" kIqy insPl mMqR-pfT ajyhy qnKfhdfr pfTIaF (ijnHF df iDafn pfT ivc Gwt qy GVI dI sUeI vl vD huMdf hY) qoN pUry krvfAux ihq inrMqr prkfsLmfn rKidaF sflF mhIinaF hPLiqaF qoN idn rfq pVHdy rihx dI apfr Kycl qoN mn afeI mfieaf Twgdy rihx df kMm ilaf jf irhf hY ?

gMBIr cnOqI:-jnmq siqgurU nfnk jI dI iswKI leI bx rhy gMBIr KLqry dy prqwK ho jfx qoN sKLq pRysLfn dfsrf cnOqI ilK Byjx qy mjbUr ho igaf hY ik, jy, vydFqI jI afpxI (pMjF dI isMG sfihbI nfl) dfsry dI klm qoN ilKy Auprokq dosLF df KMzx pMj gurU sLbdF dy aDfr qy nhIN kr skdy qF Auh pMjy afpxy nk ktvf ky TV qy sMsfr nUM drsLn dyx dI Kycl krn, aqy iPr Auprokq vrxn sB kuJ nUM gurmiq ivroDI iswD krn leI Gto Gwt 50 (pMjfh Fifty) gurU sLbd ilK Byjx ivc asPLl rhF qF dfsrf gurbKLsL isMG kflf aPLgLfnf afpxf nwk ktvf ky sfry sMsfr ivc Pyry jfx leI (vydFqI jI jdoN qy ijQy cfhx) hfjLr hox leI bcn bwD huMdf hY. gurmiq anusfr jIvn bqIq kr rhy gurmuKF dI crnDUV-

dfsrf gurbKLsL isMG

brFptn kYnyzf imqI 10-9-2005 (ishq ivc KLrfbI dy kfrn hoeI dyrI dI iKmf)

not:-ies lyK df Auqfrf Aucycy qOr qy icwTI rfhI igafnI joigMdr isMG jI vydFqI dI syvf ivc Byijaf jf irhf hY.




.