.

ijAN jorU isrnfvxI

ipRMsIpl igafnI surjIq isMG, isWK imsLnrI, idWlI

ho skdf hY kuJ sWjx ies gl qy ieqrfjL krn ik ‘dyKo jI! ies ivsLy bfry ilKx dI kI loV sI’ jF ieh kihx ik ‘ieh PjLUl dIaF glF ikAuN lY bYTy’—afid. afiKr ieh ivsLf hY kI? ieh ivsLf hY iesqRI vrg nfl sMbMDq Ausdf ‘mfisk Drm’. pMjfb dy kuJ ihisaF ivc ies nUM ‘isrnfvxI’ vI ikhf jFdf hY.

iesqRI srIr dI ieh Auh ikiraf hY ijs Aupr ik sfry sMsfr df clx afDfrq hY. dUjy pfsy, ieh AuhI ivsLf hY ijs nUM ivsLysL-kr bRfhmx vrg ny afDfr bxfky, iesqRI jgq dy apxy hI ihrdy aMdr vI ies ikiraf vfsqy BrvIN iGrxf BrI hY. iesdy nfl nfl dUijaF dy mn aMdr vI Aus vfsqy vWzf hIx Bfv Brx dI koisLsL kIqI hY. ivcfr aDIn slok ivc gurU nfnk pfqsLfh ny iesqRI vrg nfl bRfhmx vloN kIqI jf rhI iesy ijLafdqI df pfj AuGyiVaf hY. ieMnf hI nhIN ies ivsLy qy kyvl iesqRI vrg nUM hI nhIN, blik sMpUrx mnuWK smfj nUM syD idWqI hY. spWsLt kIqf hY ik ieh ivsLf nf hI iGrxf df hY aqy nf hI apxy afp nUM hIx mihsUs krn df. blik ieh qF Aus srIr dI ajyhI kuWdrqI ikiraf hY ijsqoN ibnF iesqRI srIr df koeI mksWd hI nhIN rih jFdf.

sinmR bynqI sihq ies qoN vWzI gl ieh vI hY ik ijs ivsLy nMU gurU nfnk pfqsLfh vrgI mhfn hWsqI ny Aucycy apxy hWQ ivc ilaf, inBfieaf aqy smUcI mfnvqf nUM ies pKoN sucyq kIqf. ieQy hI bWs nhIN, inqf pRqI sMgq rUp ivc pVHI jfx vflI bfxI, ‘‘afsf kI vfr’’ ivc, ies slok nUM Aucycf sQfn dy ky, isWK sMgqF dI ivsLysL soJI df aMg bxfieaf. ajyhy ivsLy bfry cuWpI sfDnI, avysly rihxf jF ies nMU PflqU dIaF glF afid kihxf, iksy pRkfr vI jfiejL nhIN. blik ieh qF sfzy vloN apxy isWKI PrjF qoN koqfhI hY aqy amfnq ivc iKafnq dy quWl hY. ivsLy nUM inBfAx qoN pihlF afE! sMbMDq slok dy drsLn krIey. Purmfn hY:

"ijAu jorU isrnfvxI afvY vfro vfr ] jUTy jUTf muiK vsY inq inq hoie Kuafru ] sUcy eyih n afKIaih bhin ij ipMzf Doie ] sUcy syeI nfnkf ijn min visaf soie] 2 ] (vfr afsf 17/2 pM 472)

arQ: ijvyN iesqRI nUM mfsk Drm smyN anusfr aqy bfr bfr afAuNdf hY. iPLr vI ies kfrx "inq inq hoie Kuafru" smfj ivc inwq hI Aus nUM jLlIl hoxf pYNdf hY. (pr ieh bhfv ijs nUM gMdgI pRclq krky Aus ivcfrI aMdr hIx Bfv pYdf kIqf jFdf hY) ieh qF "jUTy jUTf muiK vsY" Bfv hr smyN iesqRIy srIr dy aMdr dI hI kudrqI ikiraf hY (Bfv ikqoN bfhroN nhIN afeI aqy nf hI axhoxI hY. iPr jdoN Auh kuJ idnF bfad isrnfvxI aQvf kysI iesLnfn kr lYNdI hY qF, AusnUM muV pivwqR mMn ilaf jFdf hY. (jdik Aus dy srIr aMdr ieh ikiraf qF iesLnfn smyN ‘qy bfd ivc vI Bfv hr smyN aruWk Ausy qrHF cldI rihNdI hY. dUjy lPLjLf ivc jykr ies bhfv kfrx Auh apivwqR sI, qF qy Auh kdy pivwqR ho hI nhI skdI. asl gl qF ieh hY ik ies vjoN Auh kdy apivqR hoeI hI nhIN).

gurU nfnk pfqsLfh PLYslf dyNdy hn ik "sUcy eyih n afKIaih bhin ij ipMzf Doie" Bfv kyvl srIr dy Dox nfl koeI mnuwK kdy suwcf nhIN ho jFdf. asl ivwc "sUcy syeI nfnkf ijn min visaf soie" suWcy qF Auh hn ijMnHF dy ihrdy Gr aMdr krqy dI isiPLq sflfh df vfsf hY. (Bfv mfsk cWkr qF iesqRI srIr dI nIXmq aqy jLrUrI ikiraf hY ieh gMdgI nhIMN. pr ies cWkr nUM afDfr bxfky pihlF qF AusnUM apivwqR jLfihr krnf, Aus vfsqy nPrq pYdf krnI ‘qy iPLr kysI iesLnfn df shfrf lY ky AusnUM pivwqR vI mMn lYxf, kyvl aigafnqf hY. sWcfeI ieh hY ik ies mfsk cWkr kfrx Auh kdy apivqR hoeI hI nhIN sI).

jykr gihrfeI qoN dyiKaf jfvy qf ieh vI iek scfeI hY ik pursL pRDfn smfj ivWc, iesqRI jgq nUM sMsfr pWDr qy kdy iensfP imilaf hI nhIN blik Aus nMU hr pKoN dubyl-aWblf aqy mfqr kfm-vfsnf pUrqI jF mnorMjx df sfDn hI mMxaf ‘qy bxfieaf igaf hY. anykF rcnfvF ivc qF Aus nMU KrIdx-vycx jF numfiesL dI iek cIjL mfqr hI mMinaf igaf hY. sfzy guaFzI Drm ivc qF Aus bfry ieQo qIk pWkf kIqf igaf hY ik "iesdf jnm ipqf dy Gr ‘qy arQI pqI dy Gr". afiKr ikAuN? ikAuNik AuQy Aus df ‘kinXf-dfn’ huMdf hY, ivafh nhIN aqy dfn idWqI vsqU vfips lYx df hwk iksy nMU nhIN rih jFdf. spWsLt hY ik AuQy ies nUM kyvl dfn dI vsqU hI mMinaf hY, koeI iensfn vI nhIN. iehI kfrx hY ik AuQy bhuqIaF rsmF-rIqF df afDfr vI iehI socxI hY. imsfl vjoN ‘kuxaF dfn, dI ikiraf bfry kuJ hor:

dfj dhyj pRQf, ivWDvf afzMbr, dyvdfsI pRQf, swqI pRQf, sUqk-pfqk dy nIXm, ieWsqRI vrg nUM Drm ivc pRvysL aQvf jMjU pfAux jF iPLr ipqRI krmF dy hWk df vI nf hoxf, ikAuNuik Auh ivcfrI qF iesqRI hY. rWKVIaF-itWky (BeIaf dUj), sLfdI smyN kuVI vfly mFjI aQvf muMzy vfilaf dy BFzy mfjx vfly aqy iesdy Ault muMzy vfly jFjI hn. AuQy nfm-jfq-goq sWB kuJ kuVI df hI bdldf hY muMzy df nhIN ikAuNik ipWqf-BfeIaF rfhIN ‘kixaF dfn’ qoN bfd Auh ivcfrI qF muMzf aqy muMzy vfilaF dI pRfpRtI hY BfvyN mfry ‘qy BfvyN rKy. ies qrHF iesqRI jgq nUM dubyl aWblf aqy jLlIl bxfky rKx vfsqy anykF iqAuhfr, sgn ‘qy rIqI-irvfj iesy hI smfj dI dyx hn ijQoN ik ivcfr aDIn ieh ‘isrnfvxI’ vflf ivsLf afieaf hY. AuQy qF Auh arDMgnI hY Bfv afdmI dy snmuWK, kyvl aWDy srIr vflI. KYr ieh pUrn qOr qy iek vWKrf ivsLf hY, ieQy iesdf kyvl iesLfry mfqR ijLkr ies vfsqy jLrUrI ho igaf ikAuNik ivcfr aDIn slok df isWDf sMbMD iesqRI vrg pRqI bRfhmx vrg dy rveIey nfl hI hY. ijvyN ik asIN dyK cuWky hF ies slok df sMbMD hI kyvl iesqRI srIr dy aiq jLrUrI akflpurKI nIXm ‘mfsk cWkr’ bfry pfeIaF geIaF kuJ BrFqIaF ‘qy ajyhy smyN Aus aMdr lmyN smyN qoN BrI geI afqm iglfnI bfry smucy mfnv smfj nMU sucyq krnf hI hY.

ies ivsLy bfry ivcfr krn dI vzI jLrUrq df ies gloN vI pqf lgdf hY ik iek pfsy qF mnWuK smfj df jnm cWkr, iesqRI vrg dy iesy ‘mfsk Drm’ qy hI afDfrq hY dUjf iesqRI srIr ivc ies df vfDf Gftf, iesqRI srIr vfsqy vI anykF jWtl qy guMJldfr (kroink) ibmfrIaF nMU jnm dyNdf hY. iehI kfrn hY ik zfktrF, vYdF-hkImF dIaF dukfnF dy bfhr ies bfry afm ‘qy ivsLysL iDafn-duafAu borz lwtky imldy hn. AuQy qF kdy iksy nhIN ikhf ik ‘ieh PflqU dy borz ikAuN lfey hoey hn’. sLfied sfnUM ieh aMdfjLF nhIN ik iesqRI vrg df Dfrmk pKoN ies bfry sucyq hoxf qF hor vI vWD jLrUrI hY. ijWqnI jhflq-jLlflq-sLrimMdgI-afqmhIxqf-afqmiglfnI Aus aMdr Drm dy ivkirq kIqy gey rUp rfhIN ies pKoN, Drm dy TykydfrF ny, Aus aMdr BrI hY aMdfjLf lfAuNdy lUM-kMzy KVy ho jFdy hn.

purfqn pRBfvF aDIn Bfrq ivc aWj vI bhuq sfry ajyhy ielfky hn ijWQy ajyhy sMimaf qy ivcfrI iesqRI nMU ieMnf jLlIl kIqf jFdf hY ik sLfied Auh apxy iesqRI jnm nMU hI aiBsLfp mMnx qy mjbUr ho jFdI hovygI. ajyhy smyN iksy vI Drm krm df aiDkfr qF Aus kool rihMdf hI nhIN. cONky dI mflikn, cONky-culHy dI iksy vsqU nMU hWQ vI nhIN lgf skdI. AusnMU ieMnf apivWqR mMinaf jFdf hY ik mfqr Ausdy hWQ lgn nfl hI cONky dI hr vsqU apivWqR ho jFdI hY. kuJ ielfikaf ivc qF, aWj vI ajyhy idnF ivc Ausdy Kfx-pIx dy brqn qIk vWK kr idWqy jFdy hn. ajyhy simaF qy kuJ ielfikaF ivc rotI qIk AusnMU icWmty nfl dyx dIaF glF vI sunx ivc afeIaF hn.

ieh sB acncyq nhIN hoieaf- hjLfrF sflF qoN mnuWKI mn qy pfey gey ajyhy smyN vfsqy kupRBfvF df hI isWtf hY. sbUq vjoN ‘gruV purfn’ ivcoN iek do imsflF ieWQy idWqIaF jFdIaF hn.

‘nfrIaF nMU jdoN mhIny ivc irqU kfl hovy qF sLurU dy cfr idn Ausdf iqafg kr dyxf cfhIdf hY. iehnF cfr idnF ivc iesqrI pihlF qoN pYdf hoeI bRhm-hWiqaf ivc siQq hMudI hY ]7] bRhmF ny ieMdr qoN htfky iesdf cOQf ihWsf nfrIaF nMU dy idWqf sI. ies vfsqy qd qIk nfrIaF df irqUkfl ivc mUMh vI nhIN dyKxf cfhIdf jWdqIk ik Aus ivc bRhm hiqaf df pfp bixaf rihMdf hY]8] irqU kfl dy pihly idn ieh cFzflx dy brfbr hMudI hY, dUjy idn ieh bRhmGfqnI hMudI hY. qIjy idn ieh nfrI, Doibn dy brfbr hMudI hY. iehnF iqMnF idnF dy Kqm ho jfx nfl cOQy idn ieh nfrI snfn krky pivqR hMudI hY]9] iPr iek spqfh qIk ieh nfrI bRWq-pUjf, ipWqrIgx aqy dyviqaF nimq kuJ krn jog hMudI hY]10] (gruV purfx aiDafie 22 slok 7 qoN 10)

iesy qrHF gruV purfn dy hI aiDafie 12 slok nM 9 ivc vI iesqrI dy mfisk rj (KUn) nMU, pRyqF dy gMdgI-ivsLtf vfly BojnF ivcoN iek Bojn dy qOr qy disaf igaf hY. Bfv-ajyhy smyN cMUik ieh pRyqF df Bojn hMudf hY ies vfsqy ieQy AuhnF df vfsf hMudf hY".

sLfp jF vrdfn? purfqn rcnfvF ivcoN, ijnHF df bRfhmxI vrg duafrf BfrqI smfj Aupr hjLfrF sflF qoN gihrf pRBfv hY ajyhy hor pRmfx vI idWqy jf skdy hn. dyKx dI gl qF ieh hY ik jy sWcmuc ies nMU iesqRI jgq vfsqy bRhm hWiqaf vjo sLfp hI mMn ilaf jfvy qF vrdfn iksnMU afKogy? ikAuNik iesqoN ibnF nf hI qF sMsfr-cWkr hI cl skdf hY aqy nf hI iesqRI srIr df koeI sfrQk mqlb hI rih jFdf hY. TIk Ausy qrHF ijvyN ‘vIrj’ qoN ibnF afdmI dy srIr df koeI mqlb nhIN. ies irqUkfl df vfDf-Gftf qF pRvfr dI suWK sLfqI nMU hI qbfh kr dyNdf hY ikAuNik ijs pRvfr ivc Gr dI mflikn hI suasQ nhIN Auh Gr ikvyN suasQ rih skdf hY? ajyhy vihmI aqy aigafnI lokF dy girh ivKy jykr iesqRI aMdr jykr ies pKoN koeI vfDf-Gftf af jfvy qF qy AunHf nUM blik KusL hoxf cfhIdf hY ik AunHF qoN bRhm hiqaf twl rhI hY ies dy bfvjUd Auh lok vI dUijaF dI qrHF hI zfktrF-hkImF dy cWkr kWtdy hn, ikAuN? ikAuNik ieh bRhm-hiqaf nhIN blik jLrUrq vI hY aqy jLrUrI vI.

sfzIaF isWK bIbIaF ikDWr nMU - vWzf duWK qF AudoN hMudf hY jdoN aigafnqf vWs sfzIaF kuJ isWK bIbIaF afp vI ies nMU iGrixq krm mMn bYTdIaF hn aqy kihMdIaF hn ik ajyhy idnF ivc AunHF ny pfT ivc ihWsf nhIN lYxf, kIrqn nhIN krnf, inWqnym nhIN krnf, gurduafry nhIN jfxf afid. ijnHF isWK bIbIaF ny gurbfxI dy mhfn sWc rfhIN afp jfgxf aqy "afip idRVY avrh nfmu jpfvY" (suKmnI-9 pM:274) dy hukm anusfr sfry sMsfr nMU jgfAuxf sI, jy Auh afp hI ies icWkV ivc PsIaF hn qF rWb hI rfKf. ieQy vI sLfied bhuqf dosL AunHF df nhIN blik sfzy Aupr pey hoey bRfhmxI pRBfvF df aqy an-aDIkfrI pRcfrkF df hI hY. pr aWj aYjukysLn aqy zfktrI ivigafn dy jLmfny ivc jy pVH-ilK ky vI bIbIaF, bfxI gurU qoN apxy jIvn df igafn pRfpq nf krn qF ies nUM AunHF df apxf dosL hI mMxnf pvygf. DMn hn gurU nfnk pfqsLfh, ijnHF ny iesqRI jgq nfl ies pKoN ho rhI avhylxf nUM vMgfiraf aqy AupRokq slok rfhIN sMpUrx mnuWK smfj nUM ies pKoN sucyq vI kIqf.

"hmrf Brmu gieaf BAu Bfgf"- gurbfxI df PLYslf hy ik jdoN mnuWK df mn pRBu ivsvfs ivc jfg pYNdf hY qF Aus aMdroN sfry vfDU dy Brm BulyKy apxy afp hI muWk jFdy hn. PLurmfx hY "hmrf Brmu gieaf BAu Bfgf ] jb rfm nfm icqu lfgf" (pM: 655). afE! ivcfr aDIn slok dI rOsLnI ivc ies sWc nUM rWqf hor GoKx df jWqn krIey. mUl rUp ivWc iesqRI dy ijs mfisk cWkr nUM bhfnf bxf ky, purK vrg lMmy smyN qoN smfj ivc iesqRI jfiq nUM jLlIl krdf afieaf hY. drasl ieh qF iesqRI srIr dI iek bhuq jLrUrI ikiraf hY ijvyN ik ies dy Ault afdmI dy srIr ivc ‘vIrj’ dI AuqpqI. iPr ijs ‘mfsk rWj’ nMU iesqRI srIr dI gMdgI kih idWqf jFdf hY, ies qoN ibnF qF Ausdf srIr kdy KflI hMudf hI nhIN, ikAuNik invrqI dy nfl nvIN iqafrI vI arMB ho jFdI hY. TIk Ausy qrHf ijvy mnuWKI srIr aMdr ivsLtf, vIrj afid bfkI ikRafvF. qF iPr mfqr iesLnfn ny srIr nMU iks apivqRqf ivcoN kiZaf? Bffv iksy vI nhIN. sWcfeI qF ieh hY ik ieh apivqRqf qF bRfhmxI smfj rfhIN pYdf kIqf hoieaf Brm sI ijvyN ik iesy smfj rfhIN hI sUqk-pfqk afid dy anykF hor Brm. pfqsLfh ny sMsfr nUM bfxI igafn rfhIN jnm-mrn smyN AuhnF sUqkF-pfqkF vfly BrmF ivcoN kWZx vfsqy bVI krVfeI nfl sucyq kIqf hY, TIk ieQy vI AuhI gl hY.

sWcfeI ieh hY ik isrnfAuxI vfly smyN nfl sMbMDq aigafnI smfj dy mMn Aupr iek vfDU df boJ bixaf huMdf hY. iesy qrHF hI Aus ivcfrI dI mfniskqf Aupr vI iehI Bfr lWidaf huMdf hY. jdoN ies ‘isrnfAuxI’ vfly GVy hoey kysIN iesLnfn AupRMq Ausdy aqy Aus smfj dy mn qoN ieh vfDU df boJ KWqm ho jFdf hY qF sB dy mn hOlyy ho jFdy hn. hux iesy gl nUM jykr sWcfeI dy pKoN GoKIey qF drasl mMn qoN vihmF df kyvl AuhI boJ Auqfiraf igaf ijhVf ik hY hI inrf purf aigafnqf dI hI Aupj sI, AuMJ Ausdf vjUd kuJ vI nhIN sI. qFqy ies qrHF Aus iesqRI smyq jdoN sWB ny mn krky mMn ilaf ik hux Auh pivqR ho geI qF Auh Ausy qrHF dobfrf kfr ivhfr ivc af geI ijvyN pihlF qoN kr rhI sI. KUbI ieh ijsnUM Ausdy srIr dI gMdgI mMn ky ieWqnf bvfl pYdf kIqf hoieaf sI Auh qF Aus GVI vI Aus srIr dI ikiraf cflU hI sI aqy rihxI vI jLrUrI hY.

slok dIaF aMqm do pMkqIaF ivc gurdyv spWsLt krdy hn ik bfxI igafn df mn ivc vfsf hI mnuWK nMU ajyhI aigafnqf dI hnyrI KWz ivcoN kWZ skdf hY. TIk Ausy qrHF ijvyN pfqsLfh ny vfDU dy sUqkF dy Brm jfl bfry PLurmfieaf, PLurmfn hY-"sBo sUqku Brmu hY dUjY lgY jfie ] jMmxu mrxf hukm hY BfxY afvY jfie ] Kfxf pIxf pivqRü hY idqonu irjku sMbfih ] nfnk ijnÙI gurmuiK buiJaf iqnÙf sUqku nfih" (pM:473) spWsLt hoieaf ik "ijnÙI gurmuiK buiJaf iqnÙf sUqku nfih"

Bfv- sUqk BfvyN koeI vI hovy kyvl mnuWK dy apxy mn df hI BulyKf aqy aigafnqf dI hI Aupj hY. rj qF krqy df lV CWzky mfieaf ivc KWcq hox kfrx mnuWK df jIvn ivc bx jFdI hY. iksy dy mrx jF jMmx nfl kuJ vI apivqR nhIN ho jFdf. ijvyN ik sUqkF-pfqkF dy vihmF-BrmF ivc PLsy lok ienHF vfDU glF df isLkfr hoey rihMdy hn, gl ieQy vI AuhI hY. ies dy Ault ijhVy bfxI dI afigaf ivc cldy hn AunHF dy ihrdy ivc ajyhy BulyKy-Brm rih hI nhIN jFdy. dovyN PLurmfn afps ivc imlfky dyKo! ivsLy anusfr kyvl sLbdfvlI df Prk hY, gl ieQy vI AuhI smJfeI jf rhI hY. ieQy PLurmfn hY "sUcy eyih n afKIaih bhin ij ipMzf Doie ] sUcy syeI nfnkf ijn min visaf soie] 2 ] (p:M 472)

ies qrHF ieh vI mMn ilaf jFdf hY ik kysIN iesLnfn "isrnfvxI" krky Auh iesqRI pivqR ho jFdI hY. drasl srIr Dox nfl mn pivqR nhIN ho jFdf aqy nf hI srIr hI suWcf ho jFdf hY. mUl rUp ivc sucy qF AuhI hn ijnHF dy ihrdy ivc pRBu df vfsf hY". sWcfeI hr QfeIN AuhI hY hr qrHF dy Brm, BulyKy, vihm, sihm mnuWK aMdro AudoN hI muWkdy hn jdoN, "jb rfm nfm icqu lfgf" jF iPLr "ijn min visaf soie" aqy "nfnk ijnÙI gurmuiK buiJaf iqnÙf sUqku nfih".

TIk AuhI syD ijvyN sUqkF dy vihmF ivc PLisaF nUMy pfqsLfh ny PLumfieaf ‘gurU dy igafn dI rosLnI ivc afky hI ieh sUqkF vfly Brm mukdy hn. ieQy vI pfqsLfh spWsLt kr rhy hn ik asl ivc suWcy AuhI hn ijnHF dy ihrdy ivc pRBu df vfsf hY "sUcy syeI nfnkf ijn min visaf soie" ikAuNik kyvl bfxI hI , mnWuK nUM Ausdy jIvn-dfqy pRBu nfl joVdI aqy mn ivcoN vfDU Brm BulyiKaF df nfs kr skdI hY.

gurU pfqsLfh ny qF mhfn ikRpflqf krky iesqRI jWgq nMU ies vfDU dI ijWlx ivcoN kWiZaf blik AupRokq slok nMU bfxI ‘afsf kI vfr’ ivc drj krky inqfpRqI sfD sMgq dy rUp ivc imlvyN qOr qy AuWcI AuWcI gfiex krn df nIXm vI bKisLaf. ieMnF hox dy bfvjUd jykr aj dy khy jFdy ivigafnk ‘qy aYjukysLn dy jug ivc Kud isWK sMgqF hI ies aigafnqf ivc PsIaF hon qF kihxf pvygf- "kbIr sfcf siqguru ikaf krY jAu isKf mih cUk ] aMDy eyk n lfgeI ijAu bFsu bjfeIaY PUk]158] (pM:1372)

ijs pMQ aqy kOm kol sfihb sRI gurU gRMQ sfihb jI vrgy aBul sdIvI aqy jugo jug atWl sWcy gurU dI agvfeI hovy Aus gurU dy anuXfXI vI jykr aigafnqf dy hnyry ivc hI TokrF Kf rhy hox qF hYrfnI hMudI hY. XkInx jF qF Ausdy pRcfrk-pRbMDk aqy afgU apxf PrjL nhIN inBf rhy jF iPr pVHfeI dy ies juWg ivc vI sMgqF KuWd bfxI igafn pKoN lfprvfh hn jF iPr dovyN glF.

kbIr sfihb dy AupRokq slok aqy ies qoN pihly slok nM: 157 ivc gurbfxI rfhIN, kbIr sfihb ny ikWqnf spWsLt PLYslf idWqf hY. slok nM: 157 rfhIN PLurmFdy hn- mnuWK nMU aigaflqf ivcoN kyvl sdf iQWr rihx vflf gurU (siqgurU) hI kWZ skdf hY Bfv Auh ielfhI igafn rUp gurU ijhVf kdy jnm-mrx ivc nhIN afAuNdf. Aus sWcy gurU df ieWk ieWk aWKr bfx dI inafeI syvk ivcoN aMhkfr ‘qy aigafnqf df nfs kr dyNdf hY pr sLrq hY jy kr syvk gurU pfs smrpx dI Bfvnf nfl jfvy qF Ausdf hIry vrgf mnuWKf jnm kAuzI bdly nfs nhIN hMudf. afE! nfl lgdy Aus slok nM: 157 dy drsLn vI kr leIey- "kbIr sfcf siqguru mY imilaf sbdu ju bfihaf eyku ] lfgq hI Buie imil gieaf piraf klyjy Cyku ]157] (pM: 1372)

dUjy pfsy jykr Auh syvk hI ahMkfr, hujWqf, ikNAuN-ikNqU jF ‘mYN nf mfnU" vfly suBfa nUM vI kfiem rKy aqy sWcy gurU pfs vI jfvy qF sWcf gurU vI Aus vfsqy kuJ nhIN kr skdf. ahMkfr ivc anHy, huWjqbfjL Aus mnuWK dI hflq qF Aus bFs dI bMsrI vflI hY jo PUk mfrn nfl vWjdI qF surIlI hY pr Aus ivc itWkdf kuWJ nhIN. PUk Aus aMdr, iek pfsy qoN af ky dUjy pfsy pfr ho jFdI hY aqy Aus bMsrI aMdro iPLr KflI dI KflI hI huMdI hY. TIk Ausy qrHF ajyhy ikAuN-ikMqU vflf ahMkfrI afp huWdrf, hUVmqIaf mnuWK, sWcy igafn rfhIN-cuMj igafnI qF BfvyN bx jfvy pr cMgy jIvn vflf igafn vfx syvk nhIN bx skdf. aj sfzI kOm dI sLfied iehI hflq hY. ivsLf kyvl iesqRI vrg dy mfsk Drm df hI nhIN lgBg hr iek ivsLy qy sfzI kOmI hflq aj iehI bxI peI hY. akflpurKu afp hI sumWq bKsLy. 044s92.5s050

Including this Gurmat Lesson No 44

ijAN jorU isrnfvxI

For all the Gurmat Lessons written by ‘Principal Giani Surjit Singh’ Sikh Missionary, Delhi, all the rights are reserverd with the writer, but easily available for Distribution within ‘Guru Ki Sangat’ with an intention of Gurmat Parsar, at quite a nominal printing cost i.e. mostly Rs 200/- to 300/- (in rare cases upto 500/-)per hundred copies . (+P&P.Extra) From ‘Gurmat Education Centre, Delhi’, Postal Address- J-IV/46- II Fl. Old D/S Lajpat Nagar.-4 New Delhi-110024 Ph. 91-11-26487315 Cell 9811292808

web site- www.gurbaniguru.com




.