.

guru srvru hm hMs ipafry (iksLq dUjI)

pRo: ieMdr isMG Gwgf

ijnF mnuwKqf dy duÈmxF nUM byrIaF (duK BMjnI? ) srovrF, rumfilaF, pIhiVaF, kVfh pRsfid vgYrf qoN cMgI coKI kmfeI ho jFdI hovy, AuhnF nUM kI loV hY, zUMGI Koj krn leI, KopVI nUM vfDU kÈt dyx dI? iksy zyry ivwc mwJF nUM pwTy pfAu, gohf kUVf cuko, zyyrydfr dIaF lwqF bfhvF dI mfilÈ kro, pRÈfdy bxfAu qy KfE . ies qrHF gVveI bxky ivcfridaF kuJ kwcI pwkI bfxI iswK lAu . vkq afAux qy jF qy zyry dy muwKI bx jfAu . jF nvF zyrf iksy ivhlI peI Èfmlfq jmIn vyK ky, hor nhIN qF sVk/nihr dy iknfry, CwpV toBy lfgy, JMzf gwz idE . bfbf (gurU gMRQ sfihb jI) jI dI KfmoÈI df BrpUr Pfiedf AuTfAuidaF, pRkfÈ ilaf kro . jy kMm cl igaf qF sfrI Aumr leI hlvf mMzf vfDU, byaMq cyly cylIaF dy vhIr cly afAuxgy . jy ikqy iksy rfjsI bMdy nfl sFJ pY geI qF drbfr sfihb df gRMQI, hYz gRMQI, jwQydfr qy isMG sfihbI vflf btyrf BI pYr Qwly af skdf hY. mOjF hI mOjF syvkF nUM. kurfhy pfAu, quhfzI mrjI . jy koeI isr iPiraf iqV iPV kry ‘‘ hukmnfmf`` dfg dy pMQ ivcoN kwZ mfrn vrgf ‘Aupkfr` kr dyxf .

ijs pfvn Èbd dy anrQ krn df gunfh kIqf igaf hY, Aus dy drÈn kro, peI ikvyN kF qoN hMs bixaf sI -

durmiq BfghIn miq PIky, nfm sunq afvY min rohY ..

kAUaf kfg kAu aMimRq rsu pfeIaY, iqRpqY ivstf Kfie muiK gohY ..

aMimRqsru siqguru siqvfdI, ijqu nfqY kAUaf hMsu hohY .

nfnk Dnu DMnu vwzy vzBfgI, ijnH gurmiq nfmu irdY mlu DohY .. 492

sMKyp sfr - BYVI mq vfly, iPkf bolx vfly, nykI Aupkfr dI cMgI gwl suxky guwsy ivwc af jFdy hn . ieh kF ibrqI vfly iensfn hn, ijvyN kF cMgy pdfrQ Cwzky, gohy qy gMdgI Kf ky KuÈ huMdf hY . aMimRq vrgy igafn, guxF nfl BrpUr, swcfeI dy mfrg qy clx vfly, siqgurU jI dy igafn srovr ivwc, kAUaf ibrqI mnuwK jy af jfvy qF kF ibrqI qoN hMs (BlImq) ibrqI bx skdI hY . hy nfnk! DMnqf Xog hn Auh mnuwK vwzy BfgÈflI hn, ijnHF BYVI mwq iqafg ky, siqgurU jI dI cMgI (aMimRq vrgI) mq pRfpq kr leI . iqMnF ny gurU dy AupdyÈ duafrf ihrdy aMdroN ivkfrF dI mYl Do ky bfhr kwZ suwtI . ies pUry Èbd ivcoN iewk pMkqI cuk ky gurmq qoN Ault arQ krky, pRcfry gey hn . siqgurU jI koeI BuulyKf nhIN rihx dy rhy, pr sfzy Twg lfxy ny aijhy JUT bol ky, BolIaF sMgqF nUM KUb luwitaf hY qy gumrfh kIqf hY . ikQy ihsfb hovygf iehnF pMQ doKIaF df ? gurbfxI ivwc gwl smJfAux leI anyk pÈU pMCIaF, kIVy mkOiVaF df iËkr afieaf hY . pr aijhf kF qoN hMs dI kpol klpnf ikqy nhIN imlygI . agly pMinaF qy gurbfxI ivwc kF df cirwqr vwKo vwK rUpF ivwc vyKo .

1[ JUTy kAu nfhI piq nfAu .. kbhU n sUcf kflf kfAuN .. (839)

JUTy ivakqI dI kfhdI iewjq ? ijvyN kF nhIN suDrdf kfly mn vflf BI afdqF qoN bfË nhIN afAuNdf .

2[ jgu kAUaf muiK cuMc igafnu .. aMqir loBu JUTu aiBmfnu ..

sMsfr dy lok kyvl kF vFg kYN kYN qF krdy hn, pr zUMGf igafn koeI nhIN hY . aijhy vfDU df bolx vfly aMdroN loBI JUTy qy hMkfrI hn .

3[ ikaf hMsu ikaf bgulf jf kAu ndir kryie .. jo iqsu BfvY nfnkf kfgAuN hMsu kryie (91)

prmysur ijs qy imhrvfn ho jfvy Auh Auqm ho jFdf hY . vfihgUr ikrpf krky bgulf ibrqI vfly qy kF ibrqI vfly jIv nUM hMs ibrqI vfly bxf skdf hY, (gurU dI iswiKaf pRfpq krky)

4[ bgulf kfg nIc kI sMgiq jfie kurMg ibKU muiK lfeIaY ..

nfnk myil myil pRB sMgiq imil sMgiq hMsu krfeIaY .. (881)

nIc iensfn ikho ijhy hn? bgulf ibrqI vfly, kF dy suBf vfly . aijhy nIc lokF dy myl nfl, iehnF vrgf hI suB bx jfvygf . hy vfihgurU jI mYnUM pRBU dy ipafiraF dI sMgq bKÈ dyvIN qF ik Auqm purKF dI sMgq sdkf mYN BI AucI buwDI vflf hMs vrgf bxf jfvF .

5[ bgulf kfg n rheI srivr jy hovY aiq isafxf..Enf irjku n pfieE EQY Enf horoo Kfxf.. (956)

ijvyN bgulf qy kF sfP jl vfly srovrF qy nhIN rihMdy, ikAuNik Auh gMdgI aqy kIVy Kfx dy afdI hn jo ik srovrF qy nhIN CwpVIaF qy imldy hn . ies qrHF nIvIN akl vfly lok, siqgurU jI dI aqy Bly guriswKF dI sMgq nhIN krdy . buiraF kol hI jf hfjr huMdy hn .

6[ klr kyrI CpVI kAUaf mil mil nfie .. qnu mnu mYlf avguxI icMju BrI gMDI afie ..

srvru hMis n jfixaf kfg kupMKI sMig..sfkq isAu aYsI pRIiq hY buJhu igafnI rMig.. (1411)

ijvyN kwlr ivclI gMdy pfxI vflI CpVI hovy, kF vrgf gMdf pMCI gMdy pfxI ivwc sfP hox kI koiÈÈ kr irhf hovy . ies kF dI hflq ieh hY ik qn BI lbyV ilaf, mno awgy hI Kotf hY . iehny qF mfno hor bdbU pRfpq kr leI . smJo mnmuK iensfn, mnmuKF qoN nykI aqy guxvfn bxn df Brm pfl irhf hovy . mnmuK ny hMs vFg ibrqI nf bxfeI, siqgurU dy igafn rUp srovr df lfB nf ilaf . hy igafnvfn loko! bury mnuwKF df sfQ kIiqaF ivkfr hI pwly pYxgy . iehnF qoN nykI nhIN imlxI .

7[ koit ibGn iqsu lfgqy ijs no ibsrY nfAuN .. nfnk anidnu iblpqy ijAuN suMvY Gir kfAuN.. (522)

Aus mnuwK nUM axigxq ivkfr af dbocdy hn, ijs nUM rwbI Xfd ivsr jfvy . hy nfnk iPr hr roË ieAuN ivrlfp krdy hn, ijvyN kF nUM KflI GroN tuwkr nf lwBy, bnyry bYTf ivlkdf hY.

8[ Driq suhfvVI afkfs shuMdf jpidaf hir nfAuN .. nfnk nfm ivhUixaf iqn qn Kfvih kfAuN ..

pRBU nUM Xfd rwKx vfly Bly iensfnF leI koeI burf nhIN hY, Auh sfiraF nUM ipafr krdy hn. AuhnF df soc mMzl Kuwlf afkfÈ vrgf, syvf leI sfrI DrqI hY . nfm aqy guxF qoN swKxy mnuwKF nUM koeI ipafr nhIN krdf . AuhnF nUM aMqm smyN koeI lyKy lfAux vflf BI nhIN imldf . ijQy mry dyhI sVdI geI . kFvF afid jIvF ny Kf leI . Bfv aMdroN ivkfr Kf jFdy hn .

9[ iPir iPir PfhI PfsY kAUaf .. iPir pCuqfnf ab ikaf hUaf .. (935)

PfQf cog cugY nhIN bUJY .. siqgur imlY q afKI sUJY ..

kF ibrqI vflf mnuwK bfr bfr glqI krdf hY . smJ nhIN huMdI pr aklmMd hox df JUTf Brm pfl lYNdf hY . bs ies leI Pisaf pCqfAuNdf BI rihMdf hY, ivkfrF nUM Cwz BI nhIN skdf. ivkfrF ivwc grk ho cuwikaf huMdf hY, ajy BI mn Biraf nhIN, smJ nhIN afeI . agr ikqy siqgurU dI AUcI mq Dfrn kr lvy, qF cMgf mMdf sfkfr spwÈt nËr af jfvy qy ivkfrF qoN bc jfvygf .

10[ kfgAuN hoie n AUjlf lohy nfv n pfir .. iprm pdfrQu mMin lY DMnu sMvfrx hfru .. (1090)

hy BfeI kF kdy sPyd nhIN huMdf, iesy qrF keI vfrI KotI buwDI vflf nyk slfh mMnx qoN ienkfrI ho jFdf hY . vfihgurU df nfm mMnx nfl, gurU dI mq lYx nfl bdl skIdf hY, Auh svfrx vflf DMn hY.

11[ isK hMs srvir iekTy hoey, siqgur kY hukmfvY .. rqn pdfrQ mfxk srvir BrpUry,Kfie Kric rhy qoit n afvY ..

siqgurU jI dI iswiKaf lY ky clx vfly hMs suBf vfly guriswK sMgq ivwc juVdy hn . gurU df igafn rUpI rqn pdfrQ moqI, pRfpq krky ihrdy ivwc vsfAuNdy hn . ieh siqgurU jI dy igafn dI pUMjI kdy mukdI nhIN . lwKF lokI ies pivwqr AupdyÈ nfl qr gey hn .

12[ guru srvru hm hMs ipafry .. sfgr mih rqn lfl bhu sfry ..

moqI mfxk hIrf hir jsu gfvq mnu qnu BInf hy .. (1027)

hy BfeI ! aslI srovr - igafn df sfgr - siqgurU hY . ies igafn nUM pRfpq krn vfly iswK hI asl ivwc hMs hn . ‘gurU sfgr’ ivwc bVy gux hn, inmrqf nfl ijny jI cfhy, ihrdy rUpI BFzy ivc pfAuNdy rihxf . moqI hIry asl ivwc kI hn? gurU dI idwqI mq Auqm jIvn jfc . iehnF guxF nUM gfAuNidaF myrf afpxf afpf nykI cMigafeI vfly Auqm iensfnI guxF nfl BrpUr ho jFdf hY . iesy qrHF glq arQF kfrn aMimRqsr, sRo: kmytI dy iswK ajfieb Gr ivwc iek klpq bfbf PrId jI df mrx iknfry pey df icwqr bixaf vyiKaf jf skdf hY . sfhmxy kF bYTfieaf hY, bfbf jI ijvyN afK rhy hox - ‘‘ kFvF ny myrf sfrf mfs Kf ilaf, kyvl hwzIaF rih geIaF . hy kfvF myrIaF dovyN awKF nF KfvIN, ajy mYnUM Kudf vyKx dI afs hY `` .

kfgf krMg ZMzoilaf,sglf Kfieaf mfsu..ieh duie nYnf mq CUhAu ipr dyKx dI afs.. (1382)

gwl mnuwK nUM smJfAuxI sI, hvfly anyk jIvF, pÈUaF pMCIaF, kuwiqaF kFvF, ruwKF ibrKF, purfqn BgqF, dyvI dyviqaF dy iml jfxgy . qqsfr ieh ik iswK kyvl iewk akfl purK df pujfrI hY. gurbfxI ivwc iliKaf hY, iswK leI AuhI swc hY . dunIaF qy pujfrI kI kihMdy hn, ies dI pRvfh nhIN hoxI cfhIdI .

min mYlY sBu ikCu mYlf qin Doqy mnu hCf n hoie .. iehu jgqu Brm Bulfieaf ivrlf bUJY koie.. (558)

qIrQu hmrf hir ko nfmu .. guir Aupdyisaf qqu igafnu .. (1142)

kfsI dI DrqI nUM sdIaF qoN pivqr DrqI hox df Zol vjfieaf igaf sI. hor qy hor jy koeI iensfn kfsI ivc mry qF iswDf svrg lok ivwc dfKl hovygf. mn mohxIaF prIaF Aus df suafgq krngIaF. sdf nfc gfxy qy KuÈbUdfr Èrfb nfl md msq hoey husIn apCrfvF nfl rMg rlIaF mnfAuNdy rhogy. jy svrg df itkt CyqI pRfpq krnf cfhuMdy ho qF afpxf sfrf mfl asvfb puwqrI pqnI, sB pujfrI dy hvfly kr idAu. pujfrI jI ‘‘pivqr mMqr`` pVHngy, do mËdUr krvwqr (afrf) iKcxgy. srIr do PfV cIiraf jfvygf. qurMq pRfx pMKyrU svrg Dfm puwj jfvygf. bol Boly nfQ kI jY.. sdIaF qoN hI gMgf dy pfxI nUM pivwqr hox dI zozI ipwtI geI. jnm lYx vkq bwcy dy mUMh ivwc gMgf jl pfAuxf, pivwqr krm. jIvn bqIq kridaF keI pfp Auqfrn leI gMgf qy ieÈnfn krnf. bRfhmxF nMU mUMh mMigaf dfn dyxf, pYsf sonf bsqr, gAUaF, GoVy qy jy ho sky qF jvfn pqnI bytI BI dfn kIqI jf skdI hY. Auqnf hI vD Pl imlygf. iPr pRfxI dy mry qoN AusdIaF hwzIaF gMgf Gft ivc pfAuxIaF, bhuq sfrf dfn krnf. miraf ivakqI svrg ivwc puwj jfvygf. aMny srDflU gMgf iknfry jf ky bwicaF, vwizaF dy kys ktvf ky dfn krky iesnfn krnf, pivwqr kfrj smJdy sn. gurU nfnk sfihb nUM puwCIey-

mUMiz muMzfieaY jy gurU pfeIaY hm gurU kInI gMgfqf..

iqRBvx qfrxhfru suafmI eyk n cyqis aMDfqf. m[1-155

aY mUrK loko jy kys munf dyx nfl, prmysr imldf hovy qF mYN gMgf dy Gft qy jf ky kys ktvf idaF. pr qrlokI nUM qfrx vflf vfihgurU hY nf ik gMgf df pfxI. qusIN aigafnqf ivwc aMny lok kurfhy pY cuwky ho. ieMn ibMn iehI gwl awj drbfr sfihb aMimRqsr aqy srovr nfl nwQI kr idwqI geI hY. aKy gurbfxI duafrf srovr df pfxI pivwqr bx igaf. iesy leI iPr pfT ho rhy vkq, nfrIal GVf lMgr pRsfid sfry hI pivwqr bx gey? qF dwso mnuwK ikAuN pivwqr nhIN ho rhy, AuhnF dy aMdroN ivkfr ikAuN nhIN Kqm ho rhy? gurbfxI qF spIkrF dIaF kMn pfVvIaF afvfjF rfhIN hr roj sfry ipMzF ÈihrF ivwc suxfeI jFdI hY, kI suxn vfly sfry pivwqr ho gey? ryzIE qrMgF rfhIN gurbfxI hvf ivwc PYl jFdI hY, sYtylfeIt rfhIN tI[ vI[ rfhIN dunIaF Br ivwc suxfeI dy rhI hY. kI sfrI hvf sfrI dunIaF pivwqr ho geI? sB burfeIaF dI jVH puwtI geI? pMjfb df iswK aKvfAux vflf qbkf 90% kys ktvf cwuikaf hY. ieqnf ku lfxf niÈaF dI KuwlI vrqoN kr irhf hY. vihm Brm pfKMz iehnF ‘‘gurU ipafr`` vfilaF aMdr nkf nwk Bry pey hn. aKMz pfTF spIkrF afid ny lokF dy mnF nuMU pivwqr ikAuN nhIN kIqf? hF bhuq sfry lokF df qorI Pulkf gurbfxI dI afV ivwc KUb cldf af irhf hY.

ÈRomxI kmytI dy sfbkf skwqr gurbcn isMG bcn qy pMjfbI itRibAUn imqI 18[11[03 ivwc mlvI jubfn rfhIN svIkfr kIqf hY ik ‘‘srovr df pfxI gMdf hox krky pihlF 1980 ivwc iPltr lgvfey sn. prdUÈx vD jfx kfrn rfvI diraf ivwc bhuq sfrIaF PYktrIaF df mlbf qy dUiÈq pfxI suwitaf jf irhf hY. afbfdI bhuq vD geI, mÈInrI bhuq af geI. ies leI iPltr lwgy hox dy bfvjUd pfxI sfP nhIN ho sikaf. mfihr ivakqIaF ny isPfrÈ kIqI hY ik hor cMgy iPltr lfey jfx vrnf mhFmfrI PYl skdI hY. amrIkf dy tRFspotr BrfvF ny vDIaf iPltr KrId ky idwqy hn jo lfey jf rhy hn.

ieh iPltr pfxI sfP krn lwg pey, pr kfvF qoN hMs bnx dI PrybI khfxI df hux kI kIqf jfvygf? nvInIkrn? mÈInF iPltr lfey srovr dI sPfeI BI krfeI. ies srovr sPfeI dy nftk ivwc rfjnIqI KylI geI. aYn coxF dI qrIk nyVy afAux qy sfrf Pryb kIqf igaf qF ik iswKF dIaF BfvnfvF nuMU vot ivwc bdilaf jf sky. iehnF hI idnF ivwc vfjpfeI qy azvfnI jI BI af ‘‘syvf`` ivwc Èfml hoey. ikAuNik pihlF hI iehnF qoN puwC ky ieh qrIkF insicq kIqIaF geIaF sn. DMn iswKI DMn syvf qy DMn sfzf kflI lIzr.

grIbI kfrn pMjfb df nOjvfn dr dr Btk irhf hY, gurmq qoN swKxf hY, iksfn KudkusIaF kr rhy hn. vfh myrI kOm dy mlfho bilhfr! qusIN sony cFdI dy qsly, khIaF nfl ‘‘kfr syvf`` kr rhy ho? drbfr sfihb nUM sony ivwc mVH rhy ho? ds kroV isklI igr qy vxjfrf iswK rotI qoN afqur hY, qno nMgf hY, pfxI ishq shUlqF, Kfxf, pVHfeI, gurmq dI jfxkfrI, AuhnF qwk kuJ BI kdy nhIN phuMicaf qy qusIN gurdvfiraF qy mfrvl lgvf rhy ho? ‘‘ey[ sI[ iPt krvf rhy ho? rom sV irhf hY nIro bMsrI vjf irhf hY``, iesy nUM nhIN afKFgy? iswKF dI mfnisk igrfvt ieQoN qwk puwj geI hY pihloN gMgf df pfxI GrF ivwc sFB ky rwiKaf jFdf sI. iPr drbfr sfihb srovr df jl sFiBaf jfx lwgf qy hux kfr syvf rfhIN srovr ivwcoN inklI imwtI gfr nUM GrF ivwc sFB ky rwiKaf jfvygf. bhuq sfry srDflU imwtI GrF nUM iljFdy vyKy gey hn. kuJ iewk iËafdf srDfvfn ies imwtI nUM pRsfid smJ ky KFdy BI hoxgy. sIsy dy mrqbfnF ivwc imwtI pf ky sYlPF qy sjfeI jfvygI. jy pivwqr gurbfxI ny, gurU dI afqmk avfj ny, Dur kI bfxI ny, quhfzf kuJ nhIN sMvfiraf qF imwtI kI sMvfr dyvygI? imwtI qy crnDUV jF srovr jl, iehI Auqm ho igaf? gurU ipafr vfilE soco, ivcfro gurbfxI hI mhfn hY. iesy qoN agvfeI lAu. ivkfrF nUM iqafgo nykI vflf suwcf jIvn bqIq kro. ieho gurbfxI df hukm hY. gurbfxI nUM arQF smyq pVHn dI Kyclkro.

afpnVf mnu vycIaY isru dIjY nfly.. gurmuiK vsqu pCfxIaY apnf Gru Bfly.. (420)

gur kI syvf so kry ijsu afip krfey.. nfnk isru dy CUtIaY drgh piq pfey.. (421)




.