ਸਹੀ ਸੋਚ: ਉਦਮ, ਚੋਣ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ – ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਵੁਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਨਜ਼ਰੀਆ
ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਭਰਮ ਅਤੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਵਾਲੀ ਹਕੀਕਤ
ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਸਾਡੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ 'ਤੇ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਲੈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਸਾਡੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਵੀ ਕੁਝ ਲੋਕ ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਭਰਮ ਵਿੱਚ ਖੋਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, "ਕੋਈ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਸ਼ਕਤੀ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਸੰਵਾਰ ਦੇਵੇਗੀ" ਜਾਂ "ਫਲਾਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਹੱਲ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ।" ਪਰ ਦੋਸਤੋ ਹਕੀਕਤ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ। ਇਹ ਸੋਚ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਸੁੱਤੀ ਹੋਈ ਅਸੀਮ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਗਾਉਂਦੀ, ਸਗੋਂ ਸਾਨੂੰ ਆਲਸੀ ਅਤੇ ਨਿਰਭਰ ਬਣਾ ਕੇ ਪਿੱਛੇ ਧੱਕ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸਫਲਤਾ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ, ਇਹ ਸਾਡੇ ਪਸੀਨੇ, ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਅਟੱਲ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਫਲ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਅੱਗ ਹੈ, ਜੋ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਿਰਫ਼ ਤਾਂ, ਜੇ ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਜਗਾਈਏ!
ਐਲੋਨ ਮਸਕ, ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਨਾਮ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਪਨੇ ਵੇਖੇ, ਸਗੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਸਪੇਸਐਕਸ ਦੇ ਰਾਕੇਟ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਨਾਕਾਮ ਹੋਏ, ਤਾਂ ਮਸਕ ਨੇ ਕਿਸੇ ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਰਾਤ-ਦਿਨ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ, ਨਾਕਾਮੀਆਂ ਨੂੰ ਸਬਕ ਵਜੋਂ ਲਿਆ ਅਤੇ ਅੱਜ ਸਪੇਸਐਕਸ ਅੰਤਰਿਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2023 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਐਕਸ (ਪਹਿਲਾਂ ਟਵਿੱਟਰ) ਨੂੰ ਖਰੀਦਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਕੋਈ ਸੌਖਾ ਰਾਹ ਨਹੀਂ; ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਮਿਹਨਤ, ਜਨੂੰਨ ਅਤੇ ਸਹੀ ਸੋਚ ਨਾਲ ਹੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।" ਮਸਕ ਦੀ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਚਾਨਣ-ਮੁਨਾਰਾ ਹੈ – ਆਪਣੀ ਅੰਦਰਲੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਜਗਾਓ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਸਲ ਜਾਦੂ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਹੈ! ਅੱਜ ਦੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਕੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਧਰਮ ਦੀ ਆੜ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, "ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰੋ, ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।" ਪਰ ਸੋਚੋ, ਜੇ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਨਾਲ ਸਭ ਹੋ ਜਾਂਦਾ, ਤਾਂ ਮਿਹਨਤੀ ਕਿਸਾਨ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਸੀਨਾ ਕਿਉਂ ਵਹਾਉਂਦੇ? ਡਾਕਟਰ ਰਾਤ-ਦਿਨ ਜਾਨਾਂ ਕਿਉਂ ਬਚਾਉਂਦੇ?
ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਪ੍ਰਸੰਗ: ਬਾਬਰ ਦਾ ਹਮਲਾ ਅਤੇ ਪੀਰਾਂ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪੰਨਾ ਨੰ. 417 ‘ਤੇ ਰਾਗ ਆਸਾ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਅਮਰ ਅਵਾਜ਼ ਹੈ, ਜੋ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਬਾਬਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪਠਾਣ ਹਾਕਮਾਂ ਨੇ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਅਨੇਕ ਪੀਰਾਂ ਅਤੇ ਫਕੀਰਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ। ਉਹ ਆਸ ਵਿੱਚ ਸਨ ਕਿ ਜਾਦੂ ਟੂਣੇ, ਮੰਤਰ ਅਤੇ ਕਰਾਮਾਤਾਂ ਨਾਲ ਬਾਬਰ ਨੂੰ ਅੰਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਰੋਕ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਫੁਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਸਭ ਭਰਮ ਸੀ। ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੇ ਕੋਈ ਕਮਾਲ ਨਾ ਵਿਖਾਇਆ, ਅਤੇ ਬਾਬਰ ਨੇ ਲਹੌਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਇੱਕ ਭਾਵੁਕ ਅਪੀਲ ਵਾਂਗ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਪੀਰਾਂ ਦੇ ਜਾਦੂ ਟੂਣੇ ਬਾਬਰ ਵਰਗੇ ਹਮਲਾਵਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕੇ, ਤਾਂ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਕਿਉਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ? ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਦਮ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਹੀ ਅਸਲ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ – ਬਾਕੀ ਸਭ ਭਰਮ ਹੈ।
- ਕੋਟੀ ਹੂ ਪੀਰ ਵਰਜਿ ਰਹਾਏ ਜਾ ਮੀਰੁ ਸੁਣਿਆ ਧਾਇਆ ॥
ਅਰਥ : ਜਦੋਂ ਪਠਾਣ ਹਾਕਮਾਂ ਨੇ ਸੁਣਿਆ ਕਿ ਮੀਰ ਬਾਬਰ ਹੱਲਾ ਕਰ ਕੇ (ਵਗਾ ਤਗ) ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਪੀਰਾਂ ਨੂੰ (ਜਾਦੂ ਟੂਣੇ ਕਰਨ ਲਈ) ਰੋਕ ਰੱਖਿਆ।
- ਥਾਨ ਮੁਕਾਮ ਜਲੇ ਬਿਜ ਮੰਦਰ ਮੁਛਿ ਮੁਛਿ ਕੁਇਰ ਰੁਲਾਇਆ ॥
ਅਰਥ : (ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਬੀਆਂ ਫਿਰਨ ‘ਤੇ ਭੀ) ਪੱਕੇ ਥਾਂ ਮੁਕਾਮ ਪੱਕੇ ਮਹਲ (ਮੁਗ਼ਲਾਂ ਦੀ ਲਾਈ ਅੱਗ ਨਾਲ) ਸੜ (ਕੇ ਸੁਆਹ ਹੋ) ਗਏ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਠਾਣ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਟੋਟੇ ਕਰ ਕਰ ਕੇ (ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ) ਰੋਲ ਦਿੱਤਾ।
- ਕੋਈ ਮੁਗਲੁ ਨ ਹੋਆ ਅੰਧਾ ਕਿਨੈ ਨ ਪਰਚਾ ਲਾਇਆ ॥੪॥
ਅਰਥ : (ਪੀਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਸਬੀਆਂ ਨਾਲ) ਕੋਈ ਇੱਕ ਭੀ ਮੁਗ਼ਲ ਅੰਨ੍ਹਾ ਨਾ ਹੋਇਆ, ਕਿਸੇ ਭੀ ਪੀਰ ਨੇ ਕੋਈ ਕਰਾਮਾਤ ਕਰ ਨਾ ਵਿਖਾਈ ॥੪॥ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾ ਦਾ ਵਰਣਨ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਅਮਰ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜੋ ਗੁਰਬਾਣੀ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਮਾਰਗ ਵਾਂਗ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਰਾਮਾਤੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਤੇ ਪ੍ਰਚਾਰਦੇ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਫੁਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਾਦੂ ਟੂਣੇ, ਮੰਤਰ ਜਾਂ ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਕੋਈ ਵੀ ਰੁਕਾਵਟ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕਦੀਆਂ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਉਦਮ ਅਤੇ ਕਿਰਿਆ ਹੀ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਬਰ ਦੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੀਰਾਂ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਇੱਕ ਭਾਵੁਕ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਭਰਮ ਵਿੱਚ ਫਸ ਕੇ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਗਵਾ ਬੈਠਦੇ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਤਕਨੀਕ ਨੇ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਉਥੇ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵੀ ਭਾਵੁਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਝੰਜੋੜਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਜਾਂ ਭਾਗਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ – ਜਿਵੇਂ ਕਿ "ਕੋਈ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਸ਼ਕਤੀ ਸਾਡੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਸੰਵਾਰ ਦੇਵੇਗੀ" ਜਾਂ "ਜਾਦੂਈ ਮੰਤਰ ਨਾਲ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲ ਜਾਵੇਗੀ"। ਪਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਇਹ ਫੁਰਮਾਨ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਦਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਇਹ ਬਾਣੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਅੱਗ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਸੁੱਤੀ ਹੋਈ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਦਮ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਭੈਅ ਨਾਲ ਜਿੱਤੋ। 2024 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਅਨੇਕ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ, ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਨਲਾਈਨ ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਛੱਡ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਗਰੀਬੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਏ। ਇਹ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਾਗਣ ਦਾ – ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਸੁਣੋ, ਆਪਣੀ ਦਿਮਾਗੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਜਗਾਓ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਲਿਖੋ!
ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਯਾਦ – ਇੱਕ ਨੈਤਿਕ ਅੱਗ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਜਗਾਉਂਦੀ ਹੈ
ਧਰਮ ਨੂੰ ਨਕਾਰਨਾ ਸਾਡੀ ਭੁੱਲ ਹੋਵੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਡੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਅੱਗ ਜਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਣਡਿੱਠ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਰਸਮ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਨੈਤਿਕ ਭੈਅ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭੈਅ ਸਾਨੂੰ ਮਾੜੇ ਰਾਹ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ 'ਤੇ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ, ਤਾਂ ਵੀ ਇਹ ਨੈਤਿਕ ਭੈਅ ਸਾਡੇ ਲਈ ਇੱਕ ਚਾਨਣ-ਮੁਨਾਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਸਿਰਜਣ ਲਈ ਵਰਤਣਾ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਵਿਨਾਸ਼ ਲਈ।
ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਊਰਜਾ, ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਦਿਮਾਗੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਅਦਭੁਤ ਨਮੂਨਾ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਅੱਗੇ ਦੋ ਰਾਹ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਇਹ ਲੱਖਾਂ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ – ਜਿਵੇਂ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ, ਜੋ 70% ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਹੀ ਊਰਜਾ 1945 ਵਿੱਚ ਹਿਰੋਸ਼ੀਮਾ ਅਤੇ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਜਾਨਾਂ ਦਾ ਵਿਨਾਸ਼ ਬਣੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਨੇਤਾ ਰਾਬਰਟ ਓਪਨਹਾਈਮਰ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭੈਅ ਜਾਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਭਗਵਤ ਗੀਤਾ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ: "ਹੁਣ ਮੈਂ ਮੌਤ ਬਣ ਗਿਆ ਹਾਂ, ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਵਿਨਾਸ਼ਕਰਤਾ।" ਇਹ ਭੈਅ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰਲੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਸੀ, ਜੋ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਯਾਦ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ।
ਅੱਜ ਦੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਨੈਤਿਕ ਭੈਅ ਹੋਰ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਅਤੇ ਨਫਰਤੀ ਭਾਸ਼ਣ ਨੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 2020 ਦੀਆਂ ਅਮਰੀਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਨੇ ਕੈਪੀਟਲ ਹਿੱਲ 'ਤੇ ਹਿੰਸਕ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦਿਮਾਗੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਪਰ ਸੋਚੋ, ਜੇ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਭੈਅ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਭੈਅ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਅੱਗ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਸਹੀ ਰਾਹ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਆਓ, ਇਸ ਅੱਗ ਨੂੰ ਜਗਾਈਏ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਸਿਰਜਣ ਲਈ ਵਰਤੀਏ, ਨਾ ਕਿ ਵਿਨਾਸ਼ ਲਈ!
ਦਿਮਾਗੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਦੋ ਪਹਿਲੂ – ਚੰਗਾ ਅਤੇ ਮਾੜਾ: ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਨਜ਼ਰ
ਹਰ ਵਸਤੂ ਦੇ ਦੋ ਪਹਿਲੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ – ਚੰਗਾ ਅਤੇ ਮਾੜਾ – ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਦਿਮਾਗੀ ਤਾਕਤ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਅਛੂਤ ਨਹੀਂ। ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸ ਰਾਹ 'ਤੇ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਪਹਿਲੂ ਹੋਰ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹਨ। ਆਰਟੀਫਿਸ਼ਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏਆਈ) ਨੂੰ ਲਓ – ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਇੱਕ ਅਦਭੁਤ ਨਕਲ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਚੰਗੇ ਪਹਿਲੂ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। 2020 ਦੀ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿੱਚ, ਏਆਈ ਨੇ ਵੈਕਸੀਨ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਬਾਇਓਐਨਟੈਕ ਅਤੇ ਫਾਈਜ਼ਰ ਨੇ ਰਿਕਾਰਡ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੈਕਸੀਨ ਬਣਾਈ, ਜਿਸ ਨੇ ਲੱਖਾਂ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਈਆਂ। ਅੱਜ ਏਆਈ ਕੈਂਸਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਪਛਾਣ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਾੜਾ ਪਹਿਲੂ ਵੀ ਘੱਟ ਖਤਰਨਾਕ ਨਹੀਂ। ਏਆਈ ਨੂੰ ਵਰਤ ਕੇ ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਆਡੀਓ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਨਫਰਤ ਅਤੇ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਫੈਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। 2024 ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਫਰਾ-ਤਫਰੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਦੀ ਚੋਣ ਹੈ – ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਜਾਨਾਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀਏ ਜਾਂ ਨਫਰਤ ਫੈਲਾਉਣ ਲਈ। ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਉਦਾਹਰਣ ਵੇਖੋ – ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਗਿਆਨੀ, ਡਾ. ਤੇਜਸਵੀ ਵਿਵੇਕ, ਨੇ ਏਆਈ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਪਲਿਕੇਸ਼ਨ ਬਣਾਈ, ਜੋ ਪੇਂਡੂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫਸਲਾਂ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੰਵਾਰੀ ਅਤੇ ਗਰੀਬੀ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ। ਇਹ ਹੈ ਅਸਲ ਸ਼ਕਤੀ – ਜੋ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਹਕੀਕਤ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ!
ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਗਲਤ ਰਾਹ 'ਤੇ ਲੈ ਜਾਈਏ, ਤਾਂ ਨਤੀਜੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। 2025 ਵਿੱਚ, ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੇ ਏਆਈ ਵੌਇਸ ਕਲੋਨਿੰਗ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗਿਆ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰਲੀ ਅਗਿਆਨਤਾ ਅਤੇ ਗਲਤ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਆਓ, ਇੱਕ ਸੰਕਲਪ ਲਈਏ – ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਸਿਰਜਣ ਲਈ ਵਰਤੀਏ, ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਵਰਤੀਏ। ਇਹ ਸਮਾਂ ਹੈ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਅੱਗ ਨੂੰ ਜਗਾਉਣ ਦਾ – ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਅੱਗ, ਜੋ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਸ਼ਨ ਕਰੇ!
ਸੋਚ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਅਤੇ ਕਿਰਦਾਰ ਦੀ ਮਾਪ – ਇੱਕ ਭਾਵੁਕ ਸੁਨੇਹਾ
ਸਾਡੀ ਸੋਚ ਹੀ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਲਿਖਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਦੇ ਗਲੋਬਲਾਈਜ਼ਡ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਸੁਨੇਹਾ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸਾਡਾ ਕਿਰਦਾਰ ਸਾਡੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲ ਮਾਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਉਦਮ, ਜਨੂੰਨ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕਤਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਈਏ, ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇੱਕ ਚਮਕਦਾਰ ਸਿਤਾਰੇ ਵਾਂਗ ਰੋਸ਼ਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗ੍ਰੇਟਾ ਥਨਬਰਗ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣੋ – ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਕੁੜੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਕੂਲ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਬਦਲਾਅ ਵਿਰੁੱਧ ਅਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਸੇ ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਨੂੰਨ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ। ਅੱਜ ਉਹ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਆਈਕਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੁਪਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਸਹੀ ਸੋਚ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਗਲਤ ਚੋਣਾਂ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਨਤੀਜੇ ਸਾਡੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਝੰਜੋੜ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। 2025 ਵਿੱਚ, ਸਾਈਬਰ ਵਾਰਾਂ ਨੇ ਅਨੇਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਹੈਕਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਲੁੱਟ-ਖਸੁੱਟ ਲਈ ਵਰਤਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਅੱਖਰਾਂ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ, ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਸੰਕਲਪ ਜਾਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ – ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਸੰਵਾਰੀਏ, ਆਪਣੇ ਉਦਮ ਨੂੰ ਜਨੂੰਨ ਬਣਾਈਏ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਸੰਜੋਈਏ। ਇਹ ਸਹੀ ਸੋਚ ਸਾਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤਰੱਕੀ ਦੇਵੇਗੀ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਅਰਥਪੂਰਨ ਬਣਾਏਗੀ।
ਅੰਤਿਮ ਸੁਨੇਹਾ – ਤੁਸੀਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰ ਹੋ!
ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਤਕਨੀਕ ਸਾਡੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ, ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਅਸੀਮ ਸ਼ਕਤੀ ਸੁੱਤੀ ਪਈ ਹੈ। ਗੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਭਰਮ ਨੂੰ ਤੋੜੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਸਲ ਜਾਦੂ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਉਦਮ ਨੂੰ ਜਨੂੰਨ ਬਣਾਓ, ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਯਾਦ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਸਹੀ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਰੋਸ਼ਨ ਕਰੋ। ਇਸ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਦੇ ਵਿਹਾਰਕ ਤਰੀਕੇ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਹਨ:
1. ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਟੀਚੇ ਬਣਾਓ – ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਕਦਮ ਵੀ ਵੱਡੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
2. ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥ ਪੜ੍ਹੋ – ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨੈਤਿਕ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤੋ, ਨਾ ਕਿ ਕਰਾਮਾਤੀ ਭਰਮ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਵਜੋਂ।
3. ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਅਪਣਾਓ – ਔਨਲਾਈਨ ਕੋਰਸ ਕਰੋ, ਨਵੇਂ ਹੁਨਰ ਸਿੱਖੋ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਲਈ ਕੁਝ ਚੰਗਾ ਕਰੋ।
4. ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਦਿਓ – ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਵਰਤੋ।
ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਅਸੀਮ ਤਾਕਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ – ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਲਈ, ਸਗੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ। ਆਓ, ਅੱਜ ਤੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਸੰਕਲਪ ਲਈਏ – ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਸੰਵਾਰਾਂਗੇ, ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਾਂਗੇ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸੋਚ ਨਾਲ ਜੋੜਾਂਗੇ। ਤੁਸੀਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਦੇ ਰਚਨਹਾਰ ਹੋ – ਇਸ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਜਗਾਓ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਬਣਾਓ!
✍: ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਬਠਿੰਡਾ
– 9316949649
