| . |
|
"ਬਾਣੀ ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਹੈ ਬਾਣੀ. ."
"ਸਤਿਗੁਰੁ ਮੇਰਾ ਸਦਾ ਸਦਾ. ."
"ਗੁਰ ਬਿਨੁ ਘੋਰ ਅੰਧਾਰ"
(ਭਾਗ-ਤੀਜਾ)
ਪ੍ਰਿਂਸੀਪਲ ਗਿਆਨੀ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨਰੀ, ਦਿੱਲੀ, ਪ੍ਰਿਂਸੀਪਲ
ਗੁਰਮੱਤ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ, ਦਿੱਲੀ,
ਮੈਂਬਰ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕ: ਦਿ: ਸਿ: ਗੁ: ਪ੍ਰ: ਕਮੇਟੀ, ਦਿੱਲੀ: ਫਾਊਂਡਰ
(ਮੋਢੀ) ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਲਹਿਰ ਸੰਨ 1956
"ਹਰਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਜਿਨ ਪਰਸਿਅਉ. ." -
ਚੱਲ ਰਹੀ ਲੜੀ `ਚ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਅਜਿਹੇ
ਗੁਰਬਾਣੀ ਫ਼ੁਰਮਾਨ ਲੈ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ `ਚ
"ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ"
ਲਈ
"ਗੁਰੂ" ਪਦ
ਬੜਾ ਖੁੱਲ ਕੇ ਵਰਤਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ੁਰਮਾਨਾ
`ਚ ਵੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ
ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ
ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ
ਅਕਾਲਪਰਖ ਦਾ ਰੂਪ, ਤੁਲ
ਅਤੇ
"ਸਮਸਿਰ" ਕਹਿ ਕੇ ਹੀ ਬਿਆਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਭੁਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਮਾਤ੍ਰ ਦੀ
ਸਦੀਵਕਾਲੀਨ ਲੋੜ ਲਈ,
ਦਸੋਂ ਹੀ ਗੁਰੂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀਆਂ, ਧੁਰ-ਦਰਗਾਹੋਂ
ਵਰੋਸਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਰੂਹਾਂ ਅਤੇ ਮੂਲ
ਰੂਪ `ਚ "ਸ਼ਬਦਾ-ਅਵਤਾਰ"
ਸਨ। ਜਦਕਿ ਸੰਸਾਰ ਤਲ `ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲ
ਇਹ ਸਚਾਈ "ਜੁਗੋ ਜੁਗ
ਅਟੱਲ", "ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ",
"ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ
ਸਾਹਿਬ ਜੀ" ਦੇ ਰੂਪ `ਚ ਪ੍ਰਗਟ ਵੀ ਹੋ ਗਈ।।
"ਗੁਰੂ ਮਾਨਿਓ ਗ੍ਰੰਥ" - ਉਪ੍ਰੰਤ
ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦੀ ਉਹੀ ਧੁਰ-ਦਰਗਾਹੀ ਕਲਾ, ਸੰਸਾਰ ਤਲ `ਤੇ
"ਅੱਖਰ ਰੂਪ"
`ਚ ਜਦੋਂ ਸੰਪੂਰਣ ਹੋ ਗਈ ਤਾਂ ਛੇ
ਅਕਤੂਬਰ ਸੰਨ ੧੭੦੮ ਨੂੰ ਦਖਣ ਸ੍ਰੀ ਨਾਦੇੜ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਥਾਨ `ਤੇ ਅਚਾਣਕ ਅਤੇ ਅਚਣਚੇਤ ਹੀ ਨੰਬਰਵਾਰ
ਤਿੰਨ ਘਟਣਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ:-
(੧)
ਸਰੀਰ ਰੂਪ ਗੁਰੂ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ
ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਬਦਲੇ
"ਅੱਖਰ ਰੂਪ"
"ਸਾਹਿਬ ਸੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ"
ਨੂੰ ਅਚਣਚੇਤ ਅਤੇ ਅਚਾਣਕ ਹੀ
ਸਦੀਵ ਕਾਲ ਲਈ ਗੁਰਗੱਦੀ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
(੨)
ਦਸਮੇਸ਼ ਜੀ ਰਾਹੀਂ "ਸਾਹਿਬ ਸੀ
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ" ਨੂੰ
ਗੁਰਗੱਦੀ ਸੌਂਪਣ ਵਾਲੀ ਇਹ
ਕਰਣੀ, ਆਪਣੇ ਆਪ `ਚ ਅੱਖਰ
ਰੂਪ "ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ
ਸੰਪੂਰਣਤਾ" ਦਾ ਐਲਾਨ ਵੀ ਸੀ
ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ,
ਅਚਾਣਕ ਅਤੇ ਅਚਣਚੇਤ ਵੀ ਸੀ।
(੩) ਉਸ ਤੋਂ ਹੀ ਅਗ਼ਲੇ
ਦਿਨ ਭਾਵ ਸੱਤ ਅਕਤੂਬਰ ਸੰਨ ੧੭੦੮ ਨੂੰ
ਦਸਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਜੋਤੀ ਜੋਤ ਵੀ ਸਮਾ ਗਏ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਇਸੇ ਲੜੀ `ਚ ਸੰਸਾਰ ਤਲ `ਤੇ
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਰੂਪ
`ਚ "ਸ਼ਬਦਾ ਅਵਤਾਰ"
ਸਰੀਰ
"ਗੁਰੂ"
ਵਾਲੀ ਅਰੰਭ ਹੋਈ ਪ੍ਰਥਾ ਨੂੰ ਵੀ,
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ ਆਪ ਹੀ ਆਪਣੇ ਹੀ ਦਸਵੇਂ ਜਾਮੇ, ਦਸਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਦੇ ਰੂਪ `ਚ ਨੇ ਸਮਾਪਤ ਵੀ
ਅਚਣਚੇਤ ਹੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਜਦਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਹੀ ਕਿਰਿਆਂਵਾਂ ਦਾ ਅਚਣਚੇਤ ਵਾਪਰਣਾ, ਆਪਣੇ ਆਪ `ਚ
ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਮੂਚਾ
ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ
"ਧੁਰ-ਦਰਗਾਹੀ" ਸੀ; ਜਿਹੜਾ
ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਨਾਲ, ਅਚਣਚੇਤ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਦਾ ਗਿਆ।
ਵਿਸ਼ੇਸ਼
ਅਤੇ
ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਣਜਨਕ ਵੀ-
ਇਸ
ਅਚਣਚੇਤ
ਵਾਲੀ ਲੜੀ `ਚ, ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਭੁਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿ
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਗਿਆਸੂ ਨੂੰ
ਗੁਰਬਾਣੀ ਗੁਰੂ ਦੇ ਲੜ ਲਗਾ ਕੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ `ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਵਾਉਣ
ਲਈ
"ਚਰਣ ਪਾਹੁਲ"
ਵਾਲੇ ਜਿਸ ਢੰਗ ਦਾ ਅਰੰਭ
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ
ਆਪ, ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਜਾਮੇ `ਚ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਉਪ੍ਰੰਤ:-
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ,
ਖੰਡੇ ਦੀ ਪਾਹੁਲ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਤੋਂ
ਬਾਅਦ, ਵਿਸਾਖੀ ਸੰਨ ੧੬੯੯
ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਉਸ
"ਚਰਣ ਪਾਹੁਲ"
ਵਾਲੇ ਅਪਣੇ ਹੀ ਢੰਗ ਨੂੰ ਤੇ ਉਹ ਵੀ,
ਸਦੀਵ ਕਾਲ ਲਈ,
ਆਪਣੇ ਹੀ
ਦਸਵੇਂ ਜਾਮੇ
ਕਲਗੀਧਰ ਜੀ ਦੇ ਰੂਪ `ਚ
"ਖੰਡੇ ਦੀ ਪਾਹੁਲ ਪ੍ਰਾਪਤ
ਪੰਜਾ ਪਿਆਰਿਆਂ ਦੇ ਸਪੁਰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਜਦਕਿ
ਵਿਸਾਖੀ ਸੰਨ ੧੬੯੯ ਨੂੰ ਓਦੋਂ ਉਹ ਘਟਣਾ
ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਿਲਕੁਲ
ਅਚਾਣਕ ਅਤੇ ਅਚਣਚੇਤ ਹੀ ਵਾਪਰੀ ਸੀ। ਬਲਕਿ
ਇਸ ਸਾਰੇ ਘਟਣਾ-ਕਰਮ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ:-
(ੳ) ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ
ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਤੋਂ ਦਸਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਤੀਕ, ਦਸ ਗੁਰੂ ਹਸਤੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗੁਰਬਾਣੀ ਆਧਾਰ `ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ
ਹੋਰ ਮਨੁੱਖਾ ਸਰੀਰ ਲਈ
"ਗੁਰੂ ਪਦ" ਨਹੀਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ,
ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਇਹ ਸੀਮਾ
ਇਲਾਹੀ ਸੀ, ਸੰਸਾਰ ਤਲ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਜਿਹੜੀ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਅਰੰਭ ਵੀ ਅਚਾਣਕ ਹੋਈ ਅਤੇ
ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤ ਵੀ ਅਚਾਣਕ ਹੁੰਦੀ ਗਈ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਆਧਾਰ `ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ
"ਦਸੋਂ ਹੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀਆਂ ਲਈ"
"ਗੁਰੂ"
ਪਦ ਵਰਤਣਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਖੁੱਲ ਕੇ ਵਰਤਿਆ
ਵੀ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ `ਚ ਸਾਨੂੰ ਉੱਕਾ ਸੰਕੋਚ ਕਰਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਬਲਕਿ ਸੰਬੰਧਤ ਵਿਸ਼ੇ ਸੰਬੰਧੀ
ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਗੁਰਬਾਣੀ `ਚ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਗੁਰੂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀਆਂ ਨੇ ਆਪ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਾਰੀ
ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਉਪ੍ਰੰਤ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਇਹ ਵੀ ਦੇਖਾਂਗੇ ਕਿ ਪੰਥ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ
ਮਹਾਨ ਵਿਦਵਾਨ
ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ
ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਵਾਰਾ ਅਤੇ ਕਬਿੱਤਾਂ `ਚ, ਇਸ `ਤੇ ਆਪਣੀ ਮੋਹਰ ਲਗਾਈ ਹੋਈ ਹੈ।
(ਅ)
"ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ"
ਅਨੁਸਾਰ
"ੴ"
ਤੋਂ
"ਤਨੁ, ਮਨੁ ਥੀਵੈ ਹਰਿਆ"
ਤੀਕ
ਕੇਵਲ ਇਹੀ ਹੈ
"ਸੱਚੀ ਬਾਣੀ ਤੇ ਇਹੀ ਹੈ
ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਸੀਮਾ। ਇਸ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਬਾਹਿਰ
ਸੰਸਾਰ ਤਲ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਰਚਨਾ, ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਸਿੱਖ ਲਈ ਨਾ ਗੁਰਬਾਣੀ ਹੈ, ੇ ਨਾ ਗੁਰਬਾਣੀ ਤੁਲ ਅਤੇ
ਨਾ ਹੀ ਗੁਰਬਾਣੀ ਹੋਵੇਗੀ ਹੀ।
(ੲ) ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ " ਸਾਹਿਬ
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ"
ਹਰੇਕ ਮਨੁੱਖ ਮਾਤ੍ਰ
ਅਤੇ
ਖਾਸ ਕਰ ਹਰੇਕ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਸਿੱਖ ਲਈ
ਸੰਸਾਰ ਤਲ `ਤੇ
"ਅਖਰ ਰੂਪ",
"ਜੁਗੋ ਜੁਗ ਅਟੱਲ਼" ਸਦੀਵ ਕਾਲ ਲਈ
ਇਕੋਇਕ"
"ਗੁਰੂ" ਹਨ। ਬਦਲੇ `ਚ (ਸਿਵਾਏ
ਦਸ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀਆਂ ਦੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਬੰਧਤ ਵੇਰਵਾ, ਕੁੱਝ ਆ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆ ਵੀ ਰਿਹਾ ਹੈ)
ਨਾ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖਾ ਸਰੀਰ
ਗੁਰੂ
ਹੈ ਅਤੇ ਰਹਿੰਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੀਕ, ਨਾ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖਾ ਸਰੀਰ ਗੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ ਹੀ।
ਤਾਂ ਤੇ ਚਲਦੀ ਲੜੀ `ਚ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਫ਼ੁਰਮਾਨ, ਜਿਨਾਂ `ਚ "ਗੁਰੂ
ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ" ਨੂੰ "ਗੁਰੂ" ਪਦ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ:-
() "ਸਭਿ ਇੰਦ੍ਰੀਆ ਵਸਿ ਕਰਿ ਦਿਤੀਓ ਸਤਵੰਤਾ ਸਾੜਾ॥ ਜਿਤੁ ਲਾਈਅਨਿ ਤਿਤੈ
ਲਗਦੀਆ, ਨਹ ਖਿੰਜੋਤਾੜਾ॥ ਜੋ ਇਛੀ ਸੋ ਫਲੁ ਪਾਇਦਾ, ਗੁਰਿ ਅੰਦਰਿ ਵਾੜਾ॥ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਤੁਠਾ
ਭਾਇਰਹ, ੁ ਹਰਿ ਵਸਦਾ ਨੇੜਾ" (ਪੰ: ੧੦੯੮)
". . ਤੂੰ ਮੇਰਾ ਸਤਵੰਤਾ ਸਾਈਂ (ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਉਤੇ) ਹੈਂ, ਤੂੰ ਮੇਰੀਆਂ
ਸਾਰੀਆਂ ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਮੇਰੇ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ, ਹੁਣ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਿਸ ਪਾਸੇ ਲਾਈਦਾ ਹੈ
ਉਧਰ ਹੀ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਗੁਰੂ ਨੇ (ਮੇਰੇ ਮਨ ਨੂੰ) ਅੰਦਰ ਵਲ ਪਰਤਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਹੁਣ ਮੈਂ ਜੋ ਕੁੱਝ
ਇੱਛਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਉਹੀ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ।
ਹੇ ਭਰਾਵੋ!
ਮੇਰੇ ਉਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਰਸੰਨ ਹੋ ਪਿਆ
ਹੈ, (ਉਸ ਦੀ ਮੇਹਰ ਨਾਲ) ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ (ਆਪਣੇ)
ਨੇੜੇ ਵੱਸਦਾ ਦਿੱਸਦਾ ਹੈ"
(). . ਹਰਿ ਕਾ ਚਿਹਨੁ ਸੋਈ ਹਰਿ ਜਨ ਕਾ ਹਰਿ ਆਪੇ ਜਨ ਮਹਿ ਆਪੁ ਰਖਾਂਤਿ॥
ਧਨੁ ਧੰਨੁ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕੁ ਸਮਦਰਸੀ ਜਿਨਿ ਨਿੰਦਾ ਉਸਤਤਿ ਤਰੀ ਤਰਾਂਤਿ॥ ੪॥"
(ਪੰ: ੧੨੬੪)
ਹੇ ਭਾਈ! (ਉੱਚੇ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦਾ ਜਿਹੜਾ) ਲੱਛਣ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
(ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ) ਉਹੀ ਲੱਛਣ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਭਗਤ ਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ
ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੇਵਕ ਵਿੱਚ ਟਿਕਾਈ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਹੇ ਭਾਈ! ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੋ
ਹਰੀ ਦੀ ਜੋਤਿ ਵੇਖਣ ਵਾਲਾ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ (ਹਰ ਵੇਲੇ) ਸਲਾਹੁਣ-ਜੋਗ ਹੈ,
ਜਿਸ ਨੇ ਆਪ ਨਿੰਦਾ ਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ਾਮਦ (ਦੀ ਨਦੀ) ਪਾਰ ਕਰ ਲਈ ਹੈ
ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ। ੪।
() "ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਤੇ ਧੰਨਿ ਜਨ, ਜਿਹ ਕ੍ਰਿਪਾਲੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਭਯਉ॥ ਹਰਿ ਗੁਰੁ
ਨਾਨਕੁ ਜਿਨ ਪਰਸਿਅਉ ਸਿ ਜਨਮ ਮਰਣ ਦੁਹ ਥੇ ਰਹਿਓ"
(ਪੰ: ੧੩੮੬)
ਅਰਥ :
— ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੇ ਹਨ ਉਹ ਮਨੁੱਖ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਹਰੀ ਦਇਆਵਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੇ
(ਉਪਰੋਕਤ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲੇ)
ਹਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਪਰਸਿਆ ਹੈ,
ਉਹ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੋਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਰਹੇ ਹਨ।
ੱ () "ਜਿਹ ਕ੍ਰਿਪਾਲੁ ਹੋਯਉ ਗ+ਬਿੰਦੁ, ਸਰਬ ਸੁਖ ਤਿਨਹੂ ਪਾਏ॥ ਹਰਿ
ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਜਿਨੑ ਪਰਸਿਓ, ਤੇ ਬਹੁੜਿ ਫਿਰਿ ਜੋਨਿ ਨ ਆਏ"
(ਪੰ: ੧੩੮੬)
ਅਰਥ :
— ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਉੱਤੇ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਦਇਆਵਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸਾਰੇ ਸੁਖ ਮਿਲੇ ਹਨ।
(ਅਜਿਹੇ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲੇ) ਅਕਾਲ
ਪੁਰਖ ਦੇ ਰੂਪ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ (ਦੇ ਚਰਨਾਂ) ਨੂੰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪਰਸਿਆ ਹੈ,
ਉਹ ਫਿਰ ਪਰਤ ਕੇ ਜਨਮ (ਮਰਣ) ਵਿੱਚ
ਨਹੀਂ।
() "ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਤੇ ਧੰਨਿ ਜਨ, ਜਿਹ ਕ੍ਰਿਪਾਲੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਭਯਉ॥ ਹਰਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਜਿਨ ਪਰਸਿਅਉ
ਸਿ ਜਨਮ ਮਰਣ ਦੁਹ ਥੇ ਰਹਿਓ॥ ੫॥" (ਪੰ:
੧੩੮੬)
ਅਰਥ :
— ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੇ ਹਨ ਉਹ ਮਨੁੱਖ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਹਰੀ ਦਇਆਵਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੇ
(ਉਪਰੋਕਤ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲੇ)
ਹਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨੂੰ ਪਰਸਿਆ ਹੈ,
ਉਹ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੋਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚ ਰਹੇ ਹਨ। ੫।
() "ਜਿਹ ਕਾਟੀ ਸਿਲਕ ਦਯਾਲ ਪ੍ਰਭਿ, ਸੇਇ ਜਨ ਲਗੇ ਭਗਤੇ॥ ਹਰਿ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ
ਜਿਨੑ ਪਰਸਿਓ, ਤੇ ਇਤ ਉਤ ਸਦਾ ਮੁਕਤੇ" ( ਪੰ:
੧੩੮੬)
ਅਰਥ :
— ਦਇਆਲ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ) ਫਾਹੀ ਕੱਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਮਨੁੱਖ
ਉਸ ਦੀ ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਜੁੜ ਗਏ ਹਨ। (ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਉਪ੍ਰੋਕਤ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲੇ)
ਹਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ
ਨੇ ਪਰਸਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਜੀਵ
ਲੋਕ ਪਰਲੋਕ ਵਿੱਚ ਮਾਇਆ ਦੇ ਬੰਧਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚੇ ਹੋਏ ਹਨ। ੮।
() "ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ, ਨਿਕਟਿ ਬਸੈ ਬਨਵਾਰੀ॥ ਤਿਨਿ ਲਹਣਾ ਥਾਪਿ, ਜੋਤਿ ਜਗਿ
ਧਾਰੀ॥ ਲਹਣੈ, ਪੰਥੁ ਧਰਮ ਕਾ ਕੀਆ॥ ਅਮਰਦਾਸ ਭਲੇ ਕਉ ਦੀਆ॥ ਤਿਨਿ, ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਦਾਸੁ ਸੋਢੀ ਥਿਰੁ
ਥਪ੍ਯ੍ਯਉ॥ ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਅਖੈ ਨਿਧਿ ਅਪ੍ਯ੍ਯਉ"
(ਪੰ: ੧੪੦੧)
ਅਰਥ :
— ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ
ਦੇ ਨੇੜੇ ਵੱਸਦਾ ਹੈ। ਉਸ
(ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ) ਨੇ ਲਹਣੇ ਨੂੰ ਨਿਵਾਜ ਕੇ ਜਗਤ ਵਿੱਚ (ਰੱਬੀ) ਜੋਤਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕੀਤੀ। ਲਹਣੇ ਨੇ ਧਰਮ
ਦਾ ਰਾਹ ਚਲਾਇਆ, ਤੇ ਭੱਲੇ (ਗੁਰੂ) ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਨੂੰ (ਨਾਮ ਦੀ ਦਾਤਿ) ਦਿੱਤੀ। ਉਸ (ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ
ਜੀ) ਨੇ ਸੋਢੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਨੂੰ ਹਰੀ ਦਾ ਨਾਮ-ਰੂਪ ਨਾਹ ਮੁੱਕਣ ਵਾਲਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ ਤੇ
(ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ) ਅਟੱਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
() "ਸਤਿਗੁਰਿ ਨਾਨਕਿ, ਭਗਤਿ ਕਰੀ ਇੱਕ ਮਨਿ, ਤਨੁ ਮਨੁ ਧਨੁ, ਗੋਬਿੰਦ
ਦੀਅਉ॥ ਅੰਗਦਿ, ਅਨੰਤ ਮੂਰਤਿ ਨਿਜ ਧਾਰੀ, ਅਗਮ ਗ੍ਯ੍ਯਾਨਿ, ਰਸਿ ਰਸ੍ਯ੍ਯਉ ਹੀਅਉ"
(ਪੰ: ੧੪੦੫)
ਅਰਥ :
— ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ
ਇਕ-ਮਨ ਹੋ ਕੇ ਭਗਤੀ ਕੀਤੀ,
ਤੇ (ਆਪਣਾ) ਤਨ ਮਨ ਧਨ ਗੋਬਿੰਦ ਨੂੰ ਅਰਪਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। (ਗੁਰੂ) ਅੰਗਦ (ਸਾਹਿਬ ਜੀ) ਨੇ ‘ਅਨੰਤ
ਮੂਰਤਿ’ ਹਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਟਿਕਾਇਆ, ਅਪਹੁੰਚ ਹਰੀ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ ਆਪ ਦਾ ਹਿਰਦਾ
ਪ੍ਰੇਮ ਵਿੱਚ ਭਿੱਜ ਗਿਆ।
ਇਸੇ ਲੜੀ `ਚ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਬਾਕਾਇਦਾ
"ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰ
ਕੇ" ਭੱਟ ‘ਕੱਲਸਹਾਰ’ ਮਹਲੇ
ਪਹਿਲੇ ਕੇ ਸਵਈਆਂ `ਚ ਕੇਵਲ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਉਸਤਤਿ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ: —
() "ਸਤਜੁਗਿ ਤੈ ਮਾਣਿਓ, ਛਲਿਓ ਬਲਿ ਬਾਵਨ ਭਾਇਓ॥ ਤ੍ਰੇਤੈ ਤੈ ਮਾਣਿਓ,
ਰਾਮੁ ਰਘੁਵੰਸੁ ਕਹਾਇਓ॥ ਦੁਆਪੁਰਿ ਕ੍ਰਿਸਨ ਮੁਰਾਰਿ, ਕੰਸੁ ਕਿਰਤਾਰਥੁ ਕੀਓ॥ ਉਗ੍ਰਸੈਣ ਕਉ ਰਾਜੁ,
ਅਭੈ ਭਗਤਹ ਜਨ ਦੀਓ॥ ਕਲਿਜੁਗਿ ਪ੍ਰਮਾਣੁ ਨਾਨਕ ਗੁਰੁ ਅੰਗਦੁ ਅਮਰੁ ਕਹਾਇਓ॥ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਜੁ,
ਅਬਿਚਲੁ ਅਟਲੁ, ਆਦਿ ਪੁਰਖਿ ਫੁਰਮਾਇਓ॥ ੭॥"
(ਪੰ: ੧੩੯੦)
ਉਪ੍ਰੰਤ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੂਜੀਆਂ ਗੁਰੂ ਹਸਤੀਆਂ ਲਈ ਵੀ
ਗੁਰਬਾਣੀ `ਚ "ਗੁਰੂ" ਪਦ - ਗੁਰਬਾਣੀ `ਚ
ਅਜਿਹੇ ਗੁਰ-ਪ੍ਰਮਾਣ ਵੀ ਬਹੁਤ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ `ਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਕੀ
ਜਾਮਿਆ ਲਈ ਵੀ ‘ਗੁਰੂ ਪਦ’
ਦੀ ਖੁੱਲ ਕੇ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਵੇਂ:-
() "ਗੁਰਿ ਬਾਬੈ ਫਿਟਕੇ ਸੇ ਫਿਟੇ
ਗੁਰਿ ਅੰਗਦਿ
ਕੀਤੇ ਕੂੜਿਆਰੇ॥
ਗੁਰਿ ਤੀਜੀ ਪੀੜੀ
ਵੀਚਾਰਿਆ ਕਿਆ ਹਥਿ ਏਨਾ ਵੇਚਾਰੇ॥
ਗੁਰੁ ਚਉਥੀ ਪੀੜੀ ਟਿਕਿਆ
ਤਿਨਿ ਨਿੰਦਕ ਦੁਸਟ ਸਭਿ ਤਾਰੇ॥" (ਪੰ:
੩੦੭)
() "ਜਿਸੁ
ਘਰਿ ਵਿਰਤੀ ਸੋਈ ਜਾਣੈ ਜਗਤ
ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਪੂਛਿ ਕਰਹੁ
ਬੀਚਾਰਾ॥ ਚਹੁ ਪੀੜੀ
ਆਦਿ ਜੁਗਾਦਿ ਬਖੀਲੀ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਇਓ
ਹਰਿ ਸੇਵਕ ਭਾਇ ਨਿਸਤਾਰਾ॥" (ਪੰ: ੭੩੩)
() "ਪਰਸਾਦਿ ਨਾਨਕ
ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ
ਪਰਮ ਪਦਵੀ ਪਾਵਹੇ"
(ਪੰ: ੯੨੩)
() ਸਤਿਗੁਰੁ ਆਖੈ ਸਚਾ ਕਰੇ, ਸਾ ਬਾਤ
ਹੋਵੈ ਦਰਹਾਲੀ॥ ਗੁਰ ਅੰਗਦ
ਦੀ ਦੋਹੀ ਫਿਰੀ ਸਚੁ ਕਰਤੈ
ਬੰਧਿ ਬਹਾਲੀ (ਪੰ: ੯੬੭)
() "ਤਖਤਿ ਬੈਠਾ
ਅਰਜਨ ਗੁਰੂ
ਸਤਿਗੁਰ ਕਾ ਖਿਵੈ ਚੰਦੋਆ"
(ਪੰ: ੯੬੮)
() ਧਰਨਿ ਗਗਨ ਨਵ ਖੰਡ ਮਹਿ ਜੋਤਿ ਸ੍ਵਰੂਪੀ ਰਹਿਓ ਭਰਿ॥ ਭਨਿ ਮਥੁਰਾ ਕਛੁ
ਭੇਦੁ ਨਹੀ ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨ
ਪਰਤਖ੍ਯ੍ਯ ਹਰਿ"॥ ੭॥ ੧੯॥
(ਪੰ: ੧੪੦੭) (ਸਵਈਏ ਮਹਲੇ ਪੰਜਵੇ ਕੇ, ਮਥੁਰਾ ਜੀ
() "ਕਲਿਜੁਗਿ ਪ੍ਰਮਾਣੁ
ਨਾਨਕ ਗੁਰੁ ਅੰਗਦੁ ਅਮਰੁ
ਕਹਾਇਓ॥ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਰਾਜੁ ਅਬਿਚਲੁ
ਅਟਲੁ ਆਦਿ ਪੁਰਖਿ ਫੁਰਮਾਇਓ" (ਪੰ: ੧੩੯੦)
() "ਕਵਿ ਜਨ ਕਲ੍ਯ੍ਯ ਸਬੁਧੀ ਕੀਰਤਿ ਜਨ ਅਮਰਦਾਸ ਬਿਸ੍ਤਰੀਯਾ"
(ਪੰ: ੧੩੯੨)
() "ਸੋਈ ਨਾਮੁ ਭਗਤ ਭਵਜਲ ਹਰਣੁ
ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸ
ਤੈ ਪਾਇਓ"
(ਪੰ: ੧੩੯੩)
() "ਸੋਈ ਨਾਮੁ ਅਛਲੁ ਭਗਤਹ ਭਵ ਤਾਰਣੁ
ਅਮਰਦਾਸ ਗੁਰ ਕਉ
ਫੁਰਿਆ"
(ਪੰ: ੧੩੯੩-ਉਥੇ ਇਹ ਪੰਕਤੀ, ਇੱਕ ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਵਾਰੀ,
ਵਾਰੀ, ਹਰੇਕ ਬੰਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੁਲ ਚਾਰ ਵਾਰੀ ਆਈ ਹੈ)
() "ਸੁਖ ਲਹਹਿ ਤਿ ਨਰ ਸੰਸਾਰ ਮਹਿ, ਅਭੈ ਪਟੁ ਰਿਪ ਮਧਿ ਤਿਹ॥ ਸਕਯਥ ਤਿ ਨਰ
ਜਾਲਪੁ ਭਣੈ, ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸੁ
ਸੁਪ੍ਰਸੰਨੁ ਜਿਹ"
(ਪੰ: ੧੩੯੪)
() "ਸਕਯਥੁ ਸੁ ਹੀਉ ਜਿਤੁ ਹੀਅ ਬਸੈ
ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸੁ
ਨਿਜ ਜਗਤ ਪਿਤ"
(ਪੰ: ੧੩੯੪)
() " ਗੁਰੁ
ਅਮਰਦਾਸੁ ਨਿਜ ਭਗਤੁ ਹੈ,
ਦੇਖਿ ਦਰਸੁ ਪਾਵਉ ਮੁਕਤਿ" (ਪੰ: ੧੩੯੪)
() " ਗੁਰੁ
ਅਮਰਦਾਸੁ ਪਰਸੀਐ ਪੁਹਮਿ
ਪਾਤਿਕ ਬਿਨਾਸਹਿ॥ ਗੁਰੁ
ਅਮਰਦਾਸੁ ਪਰਸੀਐ ਸਿਧ ਸਾਧਿਕ
ਆਸਾਸਹਿ॥ ਗੁਰੁ ਅਮਰਦਾਸੁ
ਪਰਸੀਐ ਧਿਆਨੁ ਲਹੀਐ ਪਉ
ਮੁਕਿਹਿ॥ ਗੁਰੁ ਅਮਰਦਾਸੁ
ਪਰਸੀਐ ਅਭਉ ਲਭੈ ਗਉ ਚੁਕਿਹਿ"
(ਪੰ: ੧੩੯੪)
() " ਗੁਰ
ਅਮਰਦਾਸ ਜਾਲਪੁ ਭਣੈ ਤੂ ਇਕੁ
ਲੋੜਹਿ ਇਕੁ ਮੰਨਿਅਉ" (ਪੰ: ੧੩੯੫)
() "ਤਿਤੁ ਕੁਲਿ
ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸੁ
ਆਸਾ ਨਿਵਾਸੁ ਤਾਸੁ ਗੁਣ ਕਵਣ ਵਖਾਣਉ॥
ਜੋ ਗੁਣ ਅਲਖ ਅਗੰਮ ਤਿਨਹ ਗੁਣ ਅੰਤੁ ਨ ਜਾਣਉ॥ ਬੋਹਿਥਉ ਬਿਧਾਤੈ ਨਿਰਮਯੌ ਸਭ ਸੰਗਤਿ ਕੁਲ ਉਧਰਣ॥
ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸ
ਕੀਰਤੁ ਕਹੈ ਤ੍ਰਾਹਿ ਤ੍ਰਾਹਿ ਤੁਅ ਪਾ
ਸਰਣ" (ਪੰ: ੧੩੯੫)
() "ਨਾਨਕ ਕੁਲਿ ਨਿੰਮਲੁ ਅਵਤਰਿ੍ਯ੍ਯਉ ਅੰਗਦ ਲਹਣੇ ਸੰਗਿ ਹੁਅ॥
ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸ
ਤਾਰਣ ਤਰਣ ਜਨਮ ਜਨਮ ਪਾ ਸਰਣਿ ਤੁਅ" (ਪੰ:
੧੩੯੫)
() " ਗੁਰੁ
ਅਮਰਦਾਸੁ ਜਿਨੑ ਸੇਵਿਅਉ ਤਿਨੑ
ਦੁਖੁ ਦਰਿਦ੍ਰੁ ਪਰਹਰਿ ਪਰੈ" (ਪੰ: ੧੩੯੫)
() " ਗੁਰ
ਅਮਰਦਾਸ ਕਾਰਣ ਕਰਣ ਜਿਵ ਤੂ
ਰਖਹਿ ਤਿਵ ਰਹਉ" (ਪੰ: ੧੩੯੫)
() "ਜਾਲਪਾ ਪਦਾਰਥ ਇਤੜੇ
ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸਿ
ਡਿਠੈ ਮਿਲਹਿ"
(ਪੰ: ੧੩੯੫)
() " ਗੁਰ
ਅਮਰਦਾਸ ਕੀਰਤੁ ਕਹੈ ਤ੍ਰਾਹਿ
ਤ੍ਰਾਹਿ ਤੁਅ ਪਾ ਸਰਣ" (ਪੰ: ੧੩੯੫)
() " ਗੁਰ
ਅਮਰਦਾਸ ਸਚੁ ਸਲ੍ਯ੍ਯ ਭਣਿ ਤੈ
ਦਲੁ ਜਿਤਉ ਇਵ ਜੁਧੁ ਕਰਿ" (ਪੰ: ੧੩੯੬)
() "ਧਨਿ ਧਨਿ
ਸਤਿਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸੁ
ਜਿਨਿ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਯਉ"
(ਪੰ: ੧੩੯੬)
() " ਗੁਰ
ਅਮਰਦਾਸ ਸਚੁ ਸਲ੍ਯ੍ਯ ਭਣਿ ਤੈ
ਦਲੁ ਜਿਤਉ ਇਵ ਜੁਧੁ ਕਰਿ" (ਪੰ: ੧੩੯੭)
()
"ਜਿਹ ਕਾਟੀ ਸਿਲਕ ਦਯਾਲ ਪ੍ਰਭਿ ਸੇਇ
ਜਨ ਲਗੇ ਭਗਤੇ॥ ਹਰਿ ਗੁਰੁ
ਨਾਨਕੁ ਜਿਨੑ ਪਰਸਿਓ ਤੇ ਇਤ
ਉਤ ਸਦਾ ਮੁਕਤੇ॥ ਸਤਿਗੁਰਿ ਖੇਮਾ ਤਾਣਿਆ ਜੁਗ ਜੂਥ ਸਮਾਣੇ॥ ਅਨਭਉ ਨੇਜਾ ਨਾਮੁ ਟੇਕ ਜਿਤੁ ਭਗਤ
ਅਘਾਣੇ॥ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਅੰਗਦੁ
ਅਮਰੁ ਭਗਤ ਹਰਿ ਸੰਗਿ ਸਮਾਣੇ॥
ਇਹੁ ਰਾਜ ਜੋਗ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ
ਤੁਮੑ ਹੂ ਰਸੁ ਜਾਣੇ" (ਪੰ: ੧੩੯੮)
() "ਰਾਜੁ ਜੋਗੁ ਤਖਤੁ ਦੀਅਨੁ
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ॥
ਪ੍ਰਥਮੇ ਨਾਨਕ ਚੰਦੁ ਜਗਤ ਭਯੋ ਆਨੰਦੁ
ਤਾਰਨਿ ਮਨੁਖ੍ਯ੍ਯ ਜਨ ਕੀਅਉ ਪ੍ਰਗਾਸ॥
ਗੁਰ ਅੰਗਦ
ਦੀਅਉ ਨਿਧਾਨੁ ਅਕਥ ਕਥਾ ਗਿਆਨੁ ਪੰਚ
ਭੂਤ ਬਸਿ ਕੀਨੇ ਜਮਤ ਨ ਤ੍ਰਾਸ॥
ਗੁਰ ਅਮਰੁ
ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਸਤਿ ਕਲਿਜੁਗਿ ਰਾਖੀ ਪਤਿ
ਅਘਨ ਦੇਖਤ ਗਤੁ ਚਰਨ ਕਵਲ ਜਾਸ॥ ਸਭ ਬਿਧਿ ਮਾਨਿ੍ਯ੍ਯਉ ਮਨੁ ਤਬ ਹੀ ਭਯਉ ਪ੍ਰਸੰਨੁ ਰਾਜੁ ਜੋਗੁ ਤਖਤੁ
ਦੀਅਨੁ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ" (ਪੰ: ੧੩੯੯)
() "ਸਤਿਗੁਰਿ ਖੇਮਾ ਤਾਣਿਆ ਜੁਗ ਜੂਥ ਸਮਾਣੇ॥ ਅਨਭਉ ਨੇਜਾ ਨਾਮੁ ਟੇਕ ਜਿਤੁ
ਭਗਤ ਅਘਾਣੇ॥ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ
ਅੰਗਦੁ ਅਮਰੁ ਭਗਤ ਹਰਿ ਸੰਗਿ
ਸਮਾਣੇ॥ ਇਹੁ ਰਾਜ ਜੋਗ ਗੁਰ
ਰਾਮਦਾਸ ਤੁਮੑ ਹੂ ਰਸੁ ਜਾਣੇ॥
੧੨ ॥
ਜਨਕੁ ਸੋਇ ਜਿਨਿ ਜਾਣਿਆ ਉਨਮਨਿ ਰਥੁ ਧਰਿਆ॥ ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਸਮਾਚਰੇ ਅਭਰਾ ਸਰੁ ਭਰਿਆ॥ ਅਕਥ ਕਥਾ
ਅਮਰਾ ਪੁਰੀ ਜਿਸੁ ਦੇਇ ਸੁ ਪਾਵੈ॥ ਇਹੁ ਜਨਕ ਰਾਜੁ
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ
ਤੁਝ ਹੀ ਬਣਿ ਆਵੈ"
(ਪੰ: ੧੩੯੮)
() " ਰਾਮਦਾਸੁ
ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਸਤਿ ਕੀਯਉ ਸਮਰਥ
ਗੁਰੂ ਸਿਰਿ ਹਥੁ ਧਰ੍ਯ੍ਯਉ" (ਪੰ: ੧੪੦੦)
()
"ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਨਿਕਟਿ ਬਸੈ
ਬਨਵਾਰੀ॥ ਤਿਨਿ ਲਹਣਾ ਥਾਪਿ ਜੋਤਿ ਜਗਿ ਧਾਰੀ॥ ਲਹਣੈ ਪੰਥੁ ਧਰਮ ਕਾ ਕੀਆ॥
ਅਮਰਦਾਸ ਭਲੇ ਕਉ ਦੀਆ॥ ਤਿਨਿ, ਸ੍ਰੀ
ਰਾਮਦਾਸੁ ਸੋਢੀ ਥਿਰੁ ਥਪ੍ਯ੍ਯਉ॥ ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਅਖੈ ਨਿਧਿ ਅਪ੍ਯ੍ਯਉ"
(ਪੰ: ੧੪੦੧)
() "ਸੋਈ
ਰਾਮਦਾਸੁ ਗੁਰੁ
ਬਲ੍ਯ੍ਯ ਭਣਿ ਮਿਲਿ ਸੰਗਤਿ ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਕਰਹੁ"
(ਪੰ: ੧੪੦੫)
() " ਸਤਿਗੁਰਿ
ਨਾਨਕਿ ਭਗਤਿ ਕਰੀ ਇੱਕ ਮਨਿ
ਤਨੁ ਮਨੁ ਧਨੁ ਗੋਬਿੰਦ ਦੀਅਉ॥ ਅੰਗਦਿ ਅਨੰਤ ਮੂਰਤਿ ਨਿਜ ਧਾਰੀ ਅਗਮ ਗ੍ਯ੍ਯਾਨਿ ਰਸਿ ਰਸ੍ਯ੍ਯਉ
ਹੀਅਉ॥ ਗੁਰਿ ਅਮਰਦਾਸਿ
ਕਰਤਾਰੁ ਕੀਅਉ ਵਸਿ ਵਾਹੁ
ਵਾਹੁ ਕਰਿ ਧ੍ਯ੍ਯਾਇਯਉ॥ ਸ੍ਰੀ
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਜਯੋ ਜਯ ਜਗ ਮਹਿ
ਤੈ ਹਰਿ ਪਰਮ ਪਦੁ ਪਾਇਯਉ" (ਪੰ: ੧੪੦੫)
() "ਜਿਵ ਅੰਗਦੁ ਅੰਗਿ ਸੰਗਿ
ਨਾਨਕ ਗੁਰ
ਤਿਵ
ਗੁਰ ਅਮਰਦਾਸ
ਕੈ
ਗੁਰੁ ਰਾਮਦਾਸੁ"
(ਪੰ:
੧੪੦੬)
() "ਜਿਹ ਪਿਖਤ ਅਤਿ ਹੋਇ ਰਹਸੁ ਮਨਿ ਸੋਈ ਸੰਤ ਸਹਾਰੁ
ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸੁ"
(ਪੰ: ੧੪੦੬)
() " ਗੁਰ
ਅਮਰਦਾਸਿ ਥਿਰੁ ਥਪਿਅਉ
ਪਰਗਾਮੀ ਤਾਰਣ ਤਰਣ॥ ਅਘ ਅੰਤਕ ਬਦੈ ਨ ਸਲ੍ਯ੍ਯ ਕਵਿ
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ
ਤੇਰੀ ਸਰਣ"
(ਪੰ: ੧੪੦੬)
() " ਗੁਰ
ਅਮਰਦਾਸ ਕੀ ਅਕਥ ਕਥਾ ਹੈ ਇੱਕ
ਜੀਹ ਕਛੁ ਕਹੀ ਨ ਜਾਈ" (ਪੰ: ੧੪੦੬)
() " ਗੁਰ
ਅਮਰਦਾਸਿ ਥਿਰੁ ਥਪਿਅਉ
ਪਰਗਾਮੀ ਤਾਰਣ ਤਰਣ॥ ਅਘ ਅੰਤਕ ਬਦੈ ਨ ਸਲ੍ਯ੍ਯ ਕਵਿ
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ
ਤੇਰੀ ਸਰਣ"
(ਪੰ: ੧੪੦੬)
() " ਗੁਰੁ
ਨਾਨਕੁ ਸਚੁ ਨੀਵ ਸਾਜਿ
ਸਤਿਗੁਰ ਸੰਗਿ ਲੀਣਾ॥ ਗੁਰੁ
ਅਰਜੁਨੁ ਘਰਿ
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ
ਅਪਰੰਪਰੁ ਬੀਣਾ॥ ੩ ॥
ਖੇਲੁ ਗੂੜੑਉ ਕੀਅਉ ਹਰਿ ਰਾਇ ਸੰਤੋਖਿ ਸਮਾਚਰਿ੍ਯ੍ਯਓ ਬਿਮਲ ਬੁਧਿ ਸਤਿਗੁਰਿ ਸਮਾਣਉ॥ ਆਜੋਨੀ
ਸੰਭਵਿਅਉ ਸੁਜਸੁ ਕਲ੍ਯ੍ਯ ਕਵੀਅਣਿ ਬਖਾਣਿਅਉ॥
ਗੁਰਿ ਨਾਨਕਿ
ਅੰਗਦੁ ਵਰ੍ਯ੍ਯਉ
ਗੁਰਿ ਅੰਗਦਿ ਅਮਰ
ਨਿਧਾਨੁ॥ ਗੁਰਿ ਰਾਮਦਾਸ
ਅਰਜੁਨੁ ਵਰ੍ਯ੍ਯਉ ਪਾਰਸੁ
ਪਰਸੁ ਪ੍ਰਮਾਣੁ" (ਪੰ: ੧੪੦੭)
(ਇਕੋ ਹੀ ਸਵਯੈ `ਚ ਪੰਜ ਗੁਰੂ ਹਸਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਅਤੇ ਉਹ
ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ "ਗੁਰੂ" ਪਦ ਵਰਤ ਕੇ।)
() "ਮਿਲਿ
ਨਾਨਕ ਅੰਗਦ ਅਮਰ ਗੁਰ, ਗੁਰੁ ਰਾਮਦਾਸੁ
ਹਰਿ ਪਹਿ ਗਯਉ॥ ਹਰਿਬੰਸ ਜਗਤਿ ਜਸੁ ਸੰਚਰ੍ਯ੍ਯਉ ਸੁ ਕਵਣੁ ਕਹੈ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਮੁਯਉ"
(ਪੰ: ੧੪੦੯) ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਾਰੀ,
ਉਪ੍ਰੰਤ:-
() ਸਵਈਏ ਮਹਲੇ ਪੰਜਵੇ ਕੇ ੫ ੴ ਸਤਿ ਗੁਰਪ੍ਰਸਾਦਿ॥
ਸਿਮਰੰ ਸੋਈ ਪੁਰਖੁ ਅਚਲੁ ਅਬਿਨਾਸੀ॥ ਜਿਸੁ ਸਿਮਰ ਦੁਰਮਤਿ
ਮਲੁ ਨਾਸੀ॥ ਸਤਿਗੁਰ ਚਰਣ ਕਵਲ ਰਿਦਿ ਧਾਰੰ॥
ਗੁਰ ਅਰਜੁਨ
ਗੁਣ ਸਹਜਿ ਬਿਚਾਰੰ॥ ਗੁਰ
ਰਾਮਦਾਸ ਘਰਿ ਕੀਅਉ ਪ੍ਰਗਾਸਾ॥ ਸਗਲ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰੀ
ਆਸਾ॥ ਤੈ ਜਨਮਤ ਗੁਰਮਤਿ ਬ੍ਰਹਮੁ ਪਛਾਣਿਓ॥ ਕਲ੍ਯ੍ਯ ਜੋੜਿ ਕਰ ਸੁਜਸੁ ਵਖਾਣਿਓ॥ ਭਗਤਿ ਜੋਗ ਕੌ
ਜੈਤਵਾਰੁ ਹਰਿ ਜਨਕੁ ਉਪਾਯਉ॥ ਸਬਦੁ ਗੁਰੂ ਪਰਕਾਸਿਓ ਹਰਿ ਰਸਨ ਬਸਾਯਉ॥
ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਅੰਗਦ ਅਮਰ
ਲਾਗਿ ਉਤਮ ਪਦੁ ਪਾਯਉ॥
ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨੁ
ਘਰਿ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ
ਭਗਤ ਉਤਰਿ ਆਯਉ॥ ੧ ॥
ਬਡਭਾਗੀ ਉਨਮਾਨਿਅਉ ਰਿਦਿ ਸਬਦੁ ਬਸਾਯਉ॥ ਮਨੁ ਮਾਣਕੁ ਸੰਤੋਖਿਅਉ ਗੁਰਿ ਨਾਮੁ
ਦ੍ਰਿੜਾੑਯਉ॥ ਅਗਮੁ ਅਗੋਚਰੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਸਤਿਗੁਰਿ ਦਰਸਾਯਉ॥
ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨੁ
ਘਰਿ
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ
ਅਨਭਉ ਠਹਰਾਯਉ॥ ੨ ॥
ਜਨਕ ਰਾਜੁ ਬਰਤਾਇਆ ਸਤਜੁਗੁ ਆਲੀਣਾ॥ ਗੁਰ ਸਬਦੇ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ਅਪਤੀਜੁ
ਪਤੀਣਾ॥ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ
ਸਚੁ ਨੀਵ ਸਾਜਿ ਸਤਿਗੁਰ ਸੰਗਿ ਲੀਣਾ॥
ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨੁ
ਘਰਿ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ
ਅਪਰੰਪਰੁ ਬੀਣਾ॥ ੩ ॥
ਖੇਲੁ ਗੂੜੑਉ ਕੀਅਉ ਹਰਿ ਰਾਇ ਸੰਤੋਖਿ ਸਮਾਚਰਿ੍ਯ੍ਯਓ ਬਿਮਲ ਬੁਧਿ ਸਤਿਗੁਰਿ
ਸਮਾਣਉ॥ ਆਜੋਨੀ ਸੰਭਵਿਅਉ ਸੁਜਸੁ ਕਲ੍ਯ੍ਯ ਕਵੀਅਣਿ ਬਖਾਣਿਅਉ॥
ਗੁਰਿ ਨਾਨਕਿ
ਅੰਗਦੁ ਵਰ੍ਯ੍ਯਉ ਗੁਰਿ ਅੰਗਦਿ
ਅਮਰ ਨਿਧਾਨੁ॥
ਗੁਰਿ ਰਾਮਦਾਸ
ਅਰਜੁਨੁ ਵਰ੍ਯ੍ਯਉ ਪਾਰਸੁ ਪਰਸੁ ਪ੍ਰਮਾਣੁ॥ ੪ ॥
ਸਦ ਜੀਵਣੁ ਅਰਜੁਨੁ ਅਮੋਲੁ ਆਜੋਨੀ ਸੰਭਉ॥ ਭਯ ਭੰਜਨੁ ਪਰ ਦੁਖ ਨਿਵਾਰੁ
ਅਪਾਰੁ ਅਨੰਭਉ॥ ਅਗਹ ਗਹਣੁ ਭ੍ਰਮੁ ਭ੍ਰਾਂਤਿ ਦਹਣੁ ਸੀਤਲੁ ਸੁਖ ਦਾਤਉ॥ ਆਸੰਭਉ ਉਦਵਿਅਉ ਪੁਰਖੁ ਪੂਰਨ
ਬਿਧਾਤਉ॥ ਨਾਨਕ ਆਦਿ ਅੰਗਦ
ਅਮਰ, ਸਤਿਗੁਰ ਸਬਦਿ ਸਮਾਇਅਉ॥ ਧਨੁ ਧੰਨੁ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਗੁਰੁ ਜਿਨਿ ਪਾਰਸੁ ਪਰਸਿ ਮਿਲਾਇਅਉ॥
੫ ॥
ਜੈ ਜੈ ਕਾਰੁ ਜਾਸੁ ਜਗ ਅੰਦਰਿ ਮੰਦਰਿ ਭਾਗੁ ਜੁਗਤਿ ਸਿਵ ਰਹਤਾ॥ ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ
ਪਾਯਉ ਬਡ ਭਾਗੀ ਲਿਵ ਲਾਗੀ ਮੇਦਨਿ ਭਰੁ ਸਹਤਾ॥ ਭਯ ਭੰਜਨੁ ਪਰ ਪੀਰ ਨਿਵਾਰਨੁ ਕਲ੍ਯ੍ਯ ਸਹਾਰੁ ਤੋਹਿ
ਜਸੁ ਬਕਤਾ॥ ਕੁਲਿ ਸੋਢੀ ਗੁਰ
ਰਾਮਦਾਸ ਤਨੁ ਧਰਮ ਧਜਾ ਅਰਜੁਨੁ ਹਰਿ ਭਗਤਾ॥ ੬ ॥
ਧ੍ਰੰਮ ਧੀਰੁ ਗੁਰਮਤਿ ਗਭੀਰੁ ਪਰ ਦੁਖ ਬਿਸਾਰਣੁ॥ ਸਬਦ ਸਾਰੁ ਹਰਿ ਸਮ ਉਦਾਰੁ
ਅਹੰਮੇਵ ਨਿਵਾਰਣੁ॥ ਮਹਾ ਦਾਨਿ ਸਤਿਗੁਰ ਗਿਆਨਿ ਮਨਿ ਚਾਉ ਨ ਹੁਟੈ॥ ਸਤਿਵੰਤੁ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਮੰਤ੍ਰੁ ਨਵ
ਨਿਧਿ ਨ ਨਿਖੁਟੈ॥ ਗੁਰ
ਰਾਮਦਾਸ ਤਨੁ ਸਰਬ ਮੈ ਸਹਜਿ ਚੰਦੋਆ ਤਾਣਿਅਉ॥
ਗੁਰ ਅਰਜੁਨ
ਕਲ੍ਯ੍ਯੁਚਰੈ ਤੈ ਰਾਜ ਜੋਗ ਰਸੁ ਜਾਣਿਅਉ॥ ੭ ॥
ਭੈ ਨਿਰਭਉ ਮਾਣਿਅਉ ਲਾਖ ਮਹਿ ਅਲਖੁ ਲਖਾਯਉ॥ ਅਗਮੁ ਅਗੋਚਰ ਗਤਿ ਗਭੀਰੁ
ਸਤਿਗੁਰਿ ਪਰਚਾਯਉ॥ ਗੁਰ ਪਰਚੈ ਪਰਵਾਣੁ ਰਾਜ ਮਹਿ ਜੋਗੁ ਕਮਾਯਉ॥ ਧੰਨਿ ਧੰਨਿ ਗੁਰੁ ਧੰਨਿ ਅਭਰ ਸਰ
ਸੁਭਰ ਭਰਾਯਉ॥ ਗੁਰ ਗਮ ਪ੍ਰਮਾਣਿ ਅਜਰੁ ਜਰਿਓ ਸਰਿ ਸੰਤੋਖ ਸਮਾਇਯਉ॥
ਗੁਰ ਅਰਜੁਨ
ਕਲ੍ਯ੍ਯੁਚਰੈ ਤੈ ਸਹਜਿ ਜੋਗੁ ਨਿਜੁ ਪਾਇਯਉ॥ ੮ ॥
ਅਮਿਉ ਰਸਨਾ ਬਦਨਿ ਬਰ ਦਾਤਿ ਅਲਖ ਅਪਾਰ ਗੁਰ ਸੂਰ ਸਬਦਿ ਹਉਮੈ ਨਿਵਾਰ੍ਯ੍ਯਉ॥
ਪੰਚਾਹਰੁ ਨਿਦਲਿਅਉ ਸੁੰਨ ਸਹਜਿ ਨਿਜ ਘਰਿ ਸਹਾਰ੍ਯ੍ਯਉ॥ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਲਾਗਿ ਜਗ ਉਧਰ੍ਯ੍ਯਉ ਸਤਿਗੁਰੁ
ਰਿਦੈ ਬਸਾਇਅਉ॥ ਗੁਰ ਅਰਜੁਨ
ਕਲ੍ਯ੍ਯੁਚਰੈ ਤੈ ਜਨਕਹ ਕਲਸੁ ਦੀਪਾਇਅਉ॥ ੯ ॥
ਸੋਰਠੇ॥
ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨੁ
ਪੁਰਖੁ ਪ੍ਰਮਾਣੁ ਪਾਰਥਉ ਚਾਲੈ ਨਹੀ॥ ਨੇਜਾ ਨਾਮ ਨੀਸਾਣੁ ਸਤਿਗੁਰ ਸਬਦਿ ਵਾਰਿਅਉ॥ ੧ ॥
ਭਵਜਲੁ ਸਾਇਰੁ ਸੇਤੁ ਨਾਮੁ ਹਰੀ ਕਾ ਬੋਹਿਥਾ॥ ਤੁਅ ਸਤਿਗੁਰ ਸੰ ਹੇਤੁ ਨਾਮਿ ਲਾਗਿ ਜਗੁ ਉਧਰ੍ਯ੍ਯਉ॥
੨ ॥
ਜਗਤ ਉਧਾਰਣੁ ਨਾਮੁ ਸਤਿਗੁਰ ਤੁਠੈ ਪਾਇਅਉ॥ ਅਬ ਨਾਹਿ ਅਵਰ ਸਰਿ ਕਾਮੁ ਬਾਰੰਤਰਿ ਪੂਰੀ ਪੜੀ॥ ੩ ॥
੧੨ ॥
(ਪੰ: ੧੪੦੮)
() "ਜੋਤਿ ਰੂਪਿ ਹਰਿ ਆਪਿ
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕੁ ਕਹਾਯਉ॥ ਤਾ ਤੇ
ਅੰਗਦੁ ਭਯਉ ਤਤ ਸਿਉ ਤਤੁ ਮਿਲਾਯਉ॥ ਅੰਗਦਿ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰਿ
ਅਮਰੁ ਸਤਿਗੁਰੁ
ਥਿਰੁ ਕੀਅਉ॥ ਅਮਰਦਾਸਿ ਅਮਰਤੁ ਛਤ੍ਰੁ
ਗੁਰ ਰਾਮਹਿ
ਦੀਅਉ॥
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ
ਦਰਸਨੁ ਪਰਸਿ ਕਹਿ ਮਥੁਰਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ
ਬਯਣ॥ ਮੂਰਤਿ ਪੰਚ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੁਰਖੁ
ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨੁ
ਪਿਖਹੁ ਨਯਣ॥ ੧ ॥"
(ਪੰ: ੧੪੦੮)
ਸਤਿ ਰੂਪੁ ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਧਰਿਓ ਉਰਿ॥ ਆਦਿ ਪੁਰਖਿ ਪਰਤਖਿ
ਲਿਖ੍ਯ੍ਯਉ ਅਛਰੁ ਮਸਤਕਿ ਧੁਰਿ॥ ਪ੍ਰਗਟ ਜੋਤਿ ਜਗਮਗੈ ਤੇਜੁ ਭੂਅ ਮੰਡਲਿ ਛਾਯਉ॥ ਪਾਰਸੁ ਪਰਸਿ ਪਰਸੁ
ਪਰਸਿ ਗੁਰਿ ਗੁਰੂ ਕਹਾਯਉ॥ ਭਨਿ ਮਥੁਰਾ ਮੂਰਤਿ ਸਦਾ ਥਿਰੁ ਲਾਇ ਚਿਤੁ ਸਨਮੁਖ ਰਹਹੁ॥ ਕਲਜੁਗਿ ਜਹਾਜੁ
ਅਰਜੁਨੁ ਗੁਰੂ
ਸਗਲ ਸ੍ਰਿਸਿ†
ਲਗਿ ਬਿਤਰਹੁ॥ ੨ ॥
ਤਿਹ ਜਨ ਜਾਚਹੁ ਜਗਤ੍ਰ ਪਰ ਜਾਨੀਅਤੁ ਬਾਸੁਰ ਰਯਨਿ ਬਾਸੁ ਜਾ ਕੋ ਹਿਤੁ ਨਾਮ
ਸਿਉ॥ ਪਰਮ ਅਤੀਤੁ ਪਰਮੇਸੁਰ ਕੈ ਰੰਗਿ ਰੰਗ੍ਯ੍ਯੌ ਬਾਸਨਾ ਤੇ ਬਾਹਰਿ ਪੈ ਦੇਖੀਅਤੁ ਧਾਮ ਸਿਉ॥ ਅਪਰ
ਪਰੰਪਰ ਪੁਰਖ ਸਿਉ ਪ੍ਰੇਮੁ ਲਾਗ੍ਯ੍ਯੌ ਬਿਨੁ ਭਗਵੰਤ ਰਸੁ ਨਾਹੀ ਅਉਰੈ ਕਾਮ ਸਿਉ॥ ਮਥੁਰਾ ਕੋ ਪ੍ਰਭੁ
ਸ੍ਰਬ ਮਯ ਅਰਜੁਨ ਗੁਰੁ
ਭਗਤਿ ਕੈ ਹੇਤਿ ਪਾਇ ਰਹਿਓ ਮਿਲਿ ਰਾਮ ਸਿਉ॥ ੩ ॥
ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਵਤ ਦੇਵ ਸਬੈ ਮੁਨਿ ਇੰਦ੍ਰ ਮਹਾ ਸਿਵ ਜੋਗ ਕਰੀ॥ ਫੁਨਿ ਬੇਦ
ਬਿਰੰਚਿ ਬਿਚਾਰਿ ਰਹਿਓ ਹਰਿ ਜਾਪੁ ਨ ਛਾਡ੍ਯ੍ਯਉ ਏਕ ਘਰੀ॥ ਮਥੁਰਾ ਜਨ ਕੋ ਪ੍ਰਭੁ ਦੀਨ ਦਯਾਲੁ ਹੈ
ਸੰਗਤਿ ਸ੍ਰਿਸਿ †
ਨਿਹਾਲੁ ਕਰੀ॥ ਰਾਮਦਾਸਿ ਗੁਰੂ
ਜਗ ਤਾਰਨ ਕਉ ਗੁਰ ਜੋਤਿ
ਅਰਜੁਨ ਮਾਹਿ ਧਰੀ॥ ੪ ॥
ਜਗ ਅਉਰੁ ਨ ਜਾਹਿ ਮਹਾ ਤਮ ਮੈ ਅਵਤਾਰੁ ਉਜਾਗਰੁ ਆਨਿ ਕੀਅਉ॥ ਤਿਨ ਕੇ ਦੁਖ
ਕੋਟਿਕ ਦੂਰਿ ਗਏ ਮਥੁਰਾ ਜਿਨੑ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਪੀਅਉ॥ ਇਹ ਪਧਤਿ ਤੇ ਮਤ ਚੂਕਹਿ ਰੇ ਮਨ ਭੇਦੁ
ਬਿਭੇਦੁ ਨ ਜਾਨ ਬੀਅਉ॥ ਪਰਤਛਿ ਰਿਦੈ
ਗੁਰ ਅਰਜੁਨ
ਕੈ ਹਰਿ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮਿ ਨਿਵਾਸੁ ਲੀਅਉ॥ ੫ ॥
ਜਬ ਲਉ ਨਹੀ ਭਾਗ ਲਿਲਾਰ ਉਦੈ ਤਬ ਲਉ ਭ੍ਰਮਤੇ ਫਿਰਤੇ ਬਹੁ ਧਾਯਉ॥ ਕਲਿ ਘੋਰ
ਸਮੁਦ੍ਰ ਮੈ ਬੂਡਤ ਥੇ ਕਬਹੂ ਮਿਟਿ ਹੈ ਨਹੀ ਰੇ ਪਛੁਤਾਯਉ॥ ਤਤੁ ਬਿਚਾਰੁ ਯਹੈ ਮਥੁਰਾ ਜਗ ਤਾਰਨ ਕਉ
ਅਵਤਾਰੁ ਬਨਾਯਉ॥ ਜਪ੍ਯ੍ਯਉ ਜਿਨੑ
ਅਰਜੁਨ ਦੇਵ ਗੁਰੂ
ਫਿਰਿ ਸੰਕਟ ਜੋਨਿ ਗਰਭ ਨ ਆਯਉ॥ ੬ ॥
ਕਲਿ ਸਮੁਦ੍ਰ ਭਏ ਰੂਪ ਪ੍ਰਗਟਿ ਹਰਿ ਨਾਮ ਉਧਾਰਨੁ॥ ਬਸਹਿ ਸੰਤ ਜਿਸੁ ਰਿਦੈ
ਦੁਖ ਦਾਰਿਦ੍ਰ ਨਿਵਾਰਨੁ॥ ਨਿਰਮਲ ਭੇਖ ਅਪਾਰ ਤਾਸੁ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ॥ ਮਨ ਬਚ ਜਿਨਿ ਜਾਣਿਅਉ ਭਯਉ
ਤਿਹ ਸਮਸਰਿ ਸੋਈ॥ ਧਰਨਿ ਗਗਨ
ਨਵ ਖੰਡ ਮਹਿ ਜੋਤਿ ਸ੍ਵਰੂਪੀ ਰਹਿਓ ਭਰਿ॥ ਭਨਿ ਮਥੁਰਾ ਕਛੁ ਭੇਦੁ ਨਹੀ
ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨੁ ਪਰਤਖ੍ਯ੍ਯ ਹਰਿ॥
੭ ॥
੧੯ ॥
ਅਜੈ ਗੰਗ ਜਲੁ ਅਟਲੁ ਸਿਖ ਸੰਗਤਿ ਸਭ ਨਾਵੈ॥ ਨਿਤ ਪੁਰਾਣ ਬਾਚੀਅਹਿ ਬੇਦ
ਬ੍ਰਹਮਾ ਮੁਖਿ ਗਾਵੈ॥ ਅਜੈ ਚਵਰੁ ਸਿਰਿ ਢੁਲੈ ਨਾਮੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਮੁਖਿ ਲੀਅਉ॥
ਗੁਰ ਅਰਜੁਨ
ਸਿਰਿ ਛਤ੍ਰੁ ਆਪਿ ਪਰਮੇਸਰਿ ਦੀਅਉ॥ ਮਿਲਿ ਨਾਨਕ ਅੰਗਦ ਅਮਰ
ਗੁਰ ਗੁਰੁ ਰਾਮਦਾਸੁ ਹਰਿ ਪਹਿ ਗਯਉ॥ ਹਰਿਬੰਸ ਜਗਤਿ ਜਸੁ ਸੰਚਰ੍ਯ੍ਯਉ ਸੁ ਕਵਣੁ ਕਹੈ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ
ਮੁਯਉ॥ ੧ ॥
ਦੇਵ ਪੁਰੀ ਮਹਿ ਗਯਉ ਆਪਿ ਪਰਮੇਸ੍ਵਰ ਭਾਯਉ॥ ਹਰਿ ਸਿੰਘਾਸਣੁ ਦੀਅਉ ਸਿਰੀ
ਗੁਰੁ ਤਹ ਬੈਠਾਯਉ॥ ਰਹਸੁ ਕੀਅਉ ਸੁਰ ਦੇਵ ਤੋਹਿ ਜਸੁ ਜਯ ਜਯ ਜੰਪਹਿ॥ ਅਸੁਰ ਗਏ ਤੇ ਭਾਗਿ ਪਾਪ ਤਿਨੑ
ਭੀਤਰਿ ਕੰਪਹਿ॥ ਕਾਟੇ ਸੁ ਪਾਪ ਤਿਨੑ ਨਰਹੁ ਕੇ
ਗੁਰੁ ਰਾਮਦਾਸੁ
ਜਿਨੑ ਪਾਇਯਉ॥ ਛਤ੍ਰੁ ਸਿੰਘਾਸਨੁ ਪਿਰਥਮੀ
ਗੁਰ ਅਰਜੁਨ
ਕਉ ਦੇ ਆਇਅਉ" (ਪੰ: ੧੪੦੭)
ਕੇਵਲ ਇਤਨੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਹੱਥਲੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਣ ਲਈ ਗੁਰਬਾਣੀ `ਚ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤੇਰੇ ਸੰਬੰਧਤ ਗੁਰ-ਪ੍ਰਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹਨ।
(ਚਲਦਾ)
#234P-III,-02.17-0217#p3v
ਸਾਰੇ ਪੰਥਕ ਮਸਲਿਆਂ ਦਾ ਹੱਲ ਅਤੇ ਸੈਂਟਰ ਵੱਲੋਂ ਲਿਖੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਾਰੇ
‘ਗੁਰਮੱਤ ਪਾਠਾਂ’, ਪੁਸਤਕਾ ਤੇ ਹੁਣ ਗੁਰਮੱਤ ਸੰਦੇਸ਼ਾ ਵਾਲੀ ਅਰੰਭ ਹੋਈ ਲੜੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ
ਮਕਸਦ ਇਕੋ ਹੈ-ਤਾ ਕਿ ਹਰੇਕ ਸੰਬੰਧਤ ਪ੍ਰਵਾਰ ਅਰਥਾਂ ਸਹਿਤ ‘ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ’
ਜੀ ਦਾ ਸਹਿਜ ਪਾਠ ਸਦਾ ਚਾਲੂ ਰਖ ਕੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੋਝੀ ਵਾਲਾ ਬਣਾਏ। ਅਰਥਾਂ ਲਈ ਦਸ
ਭਾਗ ‘ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਦਰਪਣ’ ਪ੍ਰੋ: ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਜਾਂ ਚਾਰ ਭਾਗ ਸ਼ਬਦਾਰਥ ਲਾਹੇਵੰਦ ਹੋਵੇਗਾ ਜੀ।
Including this Self Learning Gurmat Lesson No.234-III
"ਬਾਣੀ ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਹੈ ਬਾਣੀ. ."
"ਸਤਿਗੁਰੁ ਮੇਰਾ ਸਦਾ ਸਦਾ. ."
"ਗੁਰ ਬਿਨੁ ਘੋਰ ਅੰਧਾਰ"
(ਭਾਗ-ਤੀਜਾ)
For all the
Self Learning Gurmat Lessons (Excluding
Books)
written by ‘Principal Giani Surjit
Singh’ Sikh Missionary, Delhi-All the rights are reserved with the writer
himself; but easily available in proper Deluxe Covers for
(1) Further Distribution within ‘Guru Ki Sangat’
(2) For Gurmat Stalls
(3) For Gurmat Classes & Gurmat Camps
with intention of Gurmat Parsar, at quite nominal printing
cost i.e. mostly Rs 350/-(but in rare cases Rs. 450/-) per hundred copies
(+P&P.Extra) From ‘Gurmat Education Centre, Delhi’, Postal Address- A/16
Basement, Dayanand Colony, Lajpat Nagar IV, N. Delhi-24
Ph 91-11-26236119, 46548789 ® Ph. 91-11-26487315 Cell
9811292808
web sites-
www.gurbaniguru.org
theuniqeguru-gurbani.com
gurmateducation centre.com
|
. |