| . |
|
ਜਿਵੇਂ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖੀ ਸਰੂਪ ਵਾਲੇ ਡੇਰਾਧਾਰੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ
ਗਏ ਉਵੇਂ ਹੀ ਸਿੱਖੀ ਸਰੂਪ ਤੋਂ ਬਾਗੀ ਸਹਜਧਾਰੀ
ਅਵਤਾਰ ਸਿੰਘ ਮਿਸ਼ਨਰੀ (5104325827)
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਣ, ਫੋਕੀਆਂ ਕਰਮਕਾਡੀ
ਰੀਤੀਆਂ ਤੋਂ ਲੋਕਾਈ ਦਾ ਖਹਿੜਾ ਛਡਾਉਣ, ਜਾਤ-ਪਾਤ ਅਤੇ ਛੁਆ-ਛਾਤ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਕੇ
ਵਿਗਿਆਨਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅਧੁਨਿਕ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਸੁਚੱਜੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਮਾਨ ਸਨਮਾਨ
ਨਾਲ ਸਦਾ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿ, ਸੰਸਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਰਾਹ ਦੀਆਂ ਪੁਲਾਘਾਂ ਪੁੱਟਦੇ
ਹੋਏ, ਗੁਰਮੁਖ ਗਾਡੀ ਰਾਹ ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਗੁਰਮੁਖ ਜਨਾਂ ਦਾ ਧਰਮ ਹੈ ਨਾਂ ਕਿ ਭੇਖਧਾਰੀ
ਡੇਰੇਦਾਰਾਂ ਜਾਂ ਭਟਕਧਾਰੀ ਚਫੇਰ ਗੜ੍ਹੀਆਂ ਦਾ।
ਆਓ ਹੁਣ ਸਹਜਧਾਰੀ ਵਿਵਾਦ ਬਾਰੇ ਵੀਚਾਰ ਕਰੀਏ। ਦੇਖੋ! ਗੁਰਮਤਿ
ਗਿਆਨ ਦੇ ਭੰਡਾਰ “ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ” ਵਿੱਚ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸ਼ਬਦ ਕਿਤੇ ਵੀ ਲਿਖਿਆ
ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਸਗੋਂ ਨਾਮਧਾਰੀ (1322), ਮੋਨਿਧਾਰੀ (71), ਮਲਧਾਰੀ (139), ਅੰਮਿਤ੍ਰਧਾਰੀ
(404), ਮਾਇਅਧਾਰੀ (172), ਭੇਖਧਾਰੀ (230), ਦੂਧਾਧਾਰੀ (872), ਜੋਗਾਧਾਰੀ (995) ਅਤੇ
ਮੁਗਧਾਰੀ (1262) ਆਦਿਕ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਸਹਜਧਾਰੀ ਕੋਈ ਪ੍ਰਥਾ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਇਸ
ਦਾ ਵੀ ਜਿਕਰ ਆਉਣਾ ਸੀ। “ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ” ਜੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜਾ ਸਰੋਤ
“ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਯਾਦਾ” ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਵੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ” ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ
ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ। ਤੀਜਾ “ਗੁਰ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ” ਵਿੱਚ ਵੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ
ਸਿੱਖ” ਨਹੀਂ ਆਇਆ, ਚੌਥਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਐਕਟ ਸੰਨ 1925 ਅਨੁਸਾਰ ਸਿੱਖ ਦੀ
ਪ੍ਰੀਭਾਸ਼ਾ-ਸਿੱਖ ਹੋਣ ਤੋਂ ਭਾਵ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ ਕਿ
“ਮੈਂ ਪੂਰਨ ਦ੍ਰਿੜਤਾ
ਨਾਲ ਬਿਆਂਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਸਿੱਖ ਹਾਂ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼
ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ। ਮੇਰਾ ਦਸਾਂ ਗੁਰੂਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਸ ਸਿੱਖ ਦੀ ਪ੍ਰੀਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੀ ਬਿਆਨ ਕਿ ਮੈਂ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼
ਰੱਖਦਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ ਸਿੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ”
ਇੱਥੇ “ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਐਕਟ” ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਹਜਧਾਰੀ
ਸਿੱਖ ਦਾ ਜਿਕਰ ਨਹੀਂ” ਫਿਰ ਦੀਰਘ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਾਲ ਸੋਚੋ! ਇਹ ਕਿਧਰੋਂ ਆ ਗਿਆ? ਜੇ ਭਗਤ,
ਭੱਟ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਸਹਿਬਾਂਨ ਸਾਬਤ ਸੂਰਤ ਕੇਸਾਧਾਰੀ ਸਨ ਤਾਂ ਫਿਰ ਸਿੱਖ ਵੀ ਓਸੇ ਸਰੂਪ
ਵਾਲੇ ਹੀ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਨਾਂ ਕਿ ਸਿੱਖੀ ਸਰੂਪ ਗਵਾਉਣ ਵਾਲੇ?
ਜੇ ਮੋਟੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵੀਚਾਰ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਐਸੀ
ਸਹਜਧਾਰੀ ਪ੍ਰਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੇਖੋ ਕੋਈ ਈਸਾਈ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਈਸਾਈ” ਨਹੀਂ, ਕੋਈ
ਮੁਸਲਮਾਨ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਮੁਸਲਮਾਨ” ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਯਹੂਦੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਯਹੂਦੀ”
ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਹਿੰਦੂ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਹਿੰਦੂ” ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਬੋਧੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ
ਬੋਧੀ” ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਜੈਨੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਜੈਨੀ” ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਪਾਰਸੀ
“ਸਹਜਧਾਰੀ ਪਾਰਸੀ” ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਜੋਗੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਜੋਗੀ” ਨਹੀਂ, ਕੋਈ
ਨਾਮਧਾਰੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਨਾਮਧਾਰੀ” ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਨਿਰੰਕਾਰੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ
ਨਿਰੰਕਾਰੀ” ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਰਾਧਾ ਸੁਆਮੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਰਾਧਾ ਸੁਆਮੀ” ਨਹੀਂ ਅਤੇ ਕੋਈ
ਆਦਿ ਧਰਮੀ “ਸਹਜਧਾਰੀ ਆਦਿ ਧਰਮੀ” ਨਹੀਂ ਫਿਰ ਗੁਰਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚ “ਵੱਖਰਾ
ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਫਿਰਕਾ” ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਆਓ “ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ” ਵਿੱਚ ਆਏ
ਸਹਜ
ਅਤੇ ਧਾਰੀ
ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਅਤੇ ਭਾਵ ਅਰਥ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ। ਸਹਜ, ਸਹਜੁ, ਸਹਿਜ, ਸਹਜਿ
ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਲਫਜ਼ ਅਤੇ ਸਹਜ ਤੇ ਸਹਜੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ
ਪ੍ਰਕਰਨ ਅਨੁਸਾਰ
ਸਹਜ ਦੇ ਕਈ ਅਰਥ ਹਨ
ਜਿਵੇਂ-ਸਾਥ ਪੈਦਾ ਹੋਣ (ਜੌੜਾ ਜੰਮਣਾ) ਵਾਲਾ ਭਾਈ, ਸੁਭਾਵ, ਆਦਤ ਫਿਤਰਤ, ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ
ਬਿਬੇਕ (ਸਹਜੇ ਗਾਵਿਆ ਥਾਇ ਪਵੈ)
ਗਿਆਨ
(ਕਰਮੀ ਸਹਜ ਨ ਉਪਜੈ) ਅਤੇ (ਗੁਰੁ ਬਿਨ ਸਹਜ ਨ ਉਪਜੈ ਭਾਈ. .)
ਅਨੰਦ-ਜਿੱਥੇ
ਸ਼ੋਕ ਨਹੀਂ (ਚਉਥੈ ਪਦ ਮਹਿ ਸਹਜ ਹੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਲੈ ਪਾਇ)
ਸ਼ੁਸ਼ੀਲ-ਪਤਿਵ੍ਰਤ,
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ-ਕਰਤਾਰ
(ਸਹਜ ਸਲਾਹੀ ਸਦਾ ਸਦਾ)
ਸਨਮਾਨ-ਆਦਰ,
ਨਿਰਯਤਨ
(ਸਤਿਗੁਰੁ ਤਾ ਪਾਇਆ ਸਹਜ ਸੇਤੀ)
ਸੁਭਾਵਿਕ
(ਜੋ ਕਿਛੁ ਹੋਇ ਸੁ ਸਹਜੇ ਹੋਇ)
ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ
(ਮੁਕਤਿ ਦੁਆਰਾ ਮੋਕਲਾ ਸਹਿਜੇ ਆਵਉ ਜਾਉ) ਸਿੰਧੀ ਵਿੱਚ ਸਹਜ
(ਘੋਟੀ ਹੋਈ ਭੰਗ)
ਧਾਰੀ-ਧਾਰਨ
ਕੀਤੀ (ਸਗਲ ਸਮਗ੍ਰੀ ਤੁਮਰੈ ਸੂਤ੍ਰਿ ਧਾਰੀ-ਸੁਖਮਨੀ)
ਅਗੀਕਾਰ ਕੀਤੀ
(ਸਾਈ ਸੁਹਾਗਣਿ ਠਾਕੁਰ ਧਾਰੀ)
ਡੋਰੀ, ਤੰਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ
ਕੇ ਵੱਟਿਆ ਡੋਰਾ (ਪਉਣ ਹੋਵੈ
ਸੂਤਧਾਰੀ)
ਮਨੌਤ (ਬਿਨਸੈ ਅਪਨੀ ਧਾਰੀ),
ਧਾਰਨ ਵਾਲਾ, ਤਿਖੀ ਧਾਰਾ,
ਤੇਜ ਸ਼ਸਤ੍ਰ, ਨਦੀ ਅਤੇ ਦਰਿਆ।
ਭਾ. ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਅਨੁਸਾਰ-ਸਹਜ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸੁਭਾਵਿਕ। ਗਿਆਨ
ਅਵੱਸਥਾ ਭਾਵ ਪਰਮ ਪਦ। ਇਹ ਅਵਸਥਾ ਮਾਇਆ ਮੋਹ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ-ਮਾਇਆ
ਵਿਚਿ ਸਹਜੁ ਨ ਉਪਜੈ (68) ਸੁਖ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਹੌਲੇ ਹੌਲੇ-ਸਹਜਿ ਬਿਲੋਵਹੁ ਜੈਸੇ
ਤਤੁ ਨ ਜਾਈ (478)
ਸਹਜਿ ਸੇਤੀ-ਵਿਚਾਰ
ਨਾਲ ਗਿਆਨ ਸਹਿਤ-ਸਹਜਿ ਸੇਤੀ ਰੰਗ ਮਾਣ॥
ਸਹਜ ਕਥਾ-ਗਿਆਨ
ਦੀ ਕਥਾ-ਸਹਜ ਕਥਾ ਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕੁੰਟਾ (186)
ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ -ਭਾ.
ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨ੍ਹਾਭਾ ਅਨੁਸਾਰ-ਸਹਜ (ਗਿਆਨ) ਧਾਰਨ ਵਾਲਾ (ਵਿਚਾਰਵਾਨ) ਸੌਖਾਲੀ ਧਾਰਨਾ
ਵਾਲਾ, ਸੌਖੀ ਰੀਤ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਜੋ ਖੰਡੇ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਕਛ
ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਦੀ ਰਹਿਤ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ ਪਰ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਬਿਨਾ ਆਪਣਾ ਹੋਰ ਧਰਮ
ਪੁਸਤਕ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ, ਉਹ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਹੈ। ਭਾ. ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨ੍ਹਾਭਾ ਗੁਰਮਤਿ
ਮਾਰਤੰਡ ਵਿੱਚ ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਵਾਲੀ “ਭਗਤਾਵਲੀ” ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਕੇ ਲਿਖਦੇ ਹਨ
ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਜਾਂ ਸਾਧ ਪੀਰਾਂ ਵਾਲੇ ਕਰਮਕਾਂਡ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਦੇ ਕਹੇ
ਅਨੁਸਾਰ ਭੱਦਣ (ਬੱਚੇ ਦੇ ਵਾਲ ਕੱਟਣ ਦੀ ਰਸਮ) ਭਾਵ ਕੇਸ ਨਹੀਂ ਕਟਦਾ ਉਹ
ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦਾ ਅੰਗ ਹਨ।
ਅਜੋਕੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਕੁਟਲਨੀਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹਜਧਾਰੀ ਤੇ ਕੋਈ
ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨਹੀਂ ਭਾਵੇ ਉਹ ਕੇਸ ਕੱਟੇ, ਜ਼ਰਦਾ ਤਮਾਕੂ, ਸਿਗਰਟਾਂ ਆਦਿਕ ਕੋਈ ਵੀ ਨਸ਼ਾ ਖਾਵੇ
ਜਾਂ ਪੀਵੇ, ਚੋਰੀ ਯਾਰੀ ਕਰੇ, ਚੁਫੇਰ ਗੜੀਆ ਹੋਵੇ ਭਾਵ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੰਦਰਾਂ
ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਮੂਰਤੀ ਪੂਜਾ ਕਰੇ, ਸੰਧੂਰ ਦੇ ਟਿੱਕੇ ਲਵਾਵੇ, ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪੀਰ ਖਾਨੇ ਜਾ
ਕੇ ਦੀਵੇ ਵੀ ਬਾਲੇ, ਰਾਮ ਸ਼ਾਮ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮੱਥੇ ਵੀ ਟੇਕੇ, ਗਲ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਮੋਢੇ
ਤੇ ਮੰਤਰੇ ਤਵੀਤ ਵੀ ਬਨਾਈ ਫਿਰੇ, ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਹੱਥ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਫਿਰੇ ਭਾਵ ਜਿਸਦਾ ਕੋਈ
ਇੱਕ ਅਕੀਦਾ ਨਾਂ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੁਣ ਉੱਠੀ ਮਿਸਟਰ “ਰਾਣੂ”
ਵਾਲੀ ਸਹਜਧਾਰੀ ਫੇਡਰੇਸ਼ਨ ਕਲਪਿਤ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸ੍ਰੌਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ
“ਵੋਟਾਂ”
ਪੌਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਤਾਂ ਮੰਗਦੀ ਹੈ। ਕੀ ਇਹ
ਫੇਡਰੇਸ਼ਨ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਜਾਂ ਅਨੁਯਾਈ ਖੰਡੇ ਦੀ ਪਹੁਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਬਾਕੀ ਰਹਿਤਾਂ
ਦੇ ਧਾਰਨੀ ਹਨ? ਕੀ ਇਹ ਕੇਸ ਨਹੀਂ ਕਟਦੇ? ਕੀ ਇਹ ਸਹਜੇ-ਸਹਜੇ ਸਿੱਖ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ? ਕੀ ਇਹ
ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅਖੌਤੀ ਸਾਧਾਂ-ਸੰਤਾਂ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਤਾਂ ਨਹੀਂ? ਫਿਰ ਕੀ
ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਹਨ?
ਸਹਜਧਾਰੀ
ਸਿੱਖਾਂ ਦੀਆਂ। ਕੀ ਸਹਜਧਾਰੀ ਦੇ ਪੜਦੇ ਪਿੱਛੇ
ਸਿੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਤਾਕਤਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਆਰ. ਐਸ. ਐਸ. , ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ, ਭਾਜਪਾ, ਆਸ਼ੂ ਤੋਸ਼, ਸਰਸੇ
ਵਾਲਾ, ਭਨਿਆਰੇ ਵਾਲਾ, ਨਕਲੀ ਨਿਰੰਕਾਰੀ, ਵਡਭਾਗੀਏ, ਰਾਧਾ ਸੁਆਮੀ ਅਤੇ ਪੰਥ ਪ੍ਰਵਾਣਿਤ
“ਸਿੱਖ ਰਹਿਤ ਮਰਯਾਦਾ” ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਡੇਰੇਦਾਰ ਸਾਧ-ਸੰਤ ਆਦਿਕ ਤਾਂ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ
ਲੇਬਲ ਥੱਲੇ ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਮੇਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੁਸੜਨ ਵਿੱਚ
ਕਾਮਯਾਬ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਣਗੇ?
ਇਹ ਉਪ੍ਰੋਕਤ ਸਭ ਗੱਲਾਂ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ। ਭਲਿਓ
ਜਿਵੇਂ ਬਾਕੀ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਹਜਧਾਰੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕਿਧਰੋਂ ਆ ਗਿਆ?
ਜਰਾ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਵਾਚੋ ਕਿ ਉਹ ਹੀ ਸਿੱਖ ਹੈ ਜੋ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ
ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। “ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ” ਜੀ ਦੀ
ਸਰਬਸਾਂਝੀ ਗਿਆਨਮਈ ਬਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਵਣ ਬਤੀਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹਰੇਕ ਪ੍ਰਾਣੀ ਸਿੱਖ ਹੈ-ਸੋ
ਸਿੱਖੁ ਸਖਾ ਬੰਧਪੁ ਹੈ ਭਾਈ ਜੇ ਗੁਰ ਕੇ ਭਾਣੇ ਵਿਚਿ ਆਵੈ॥ ਆਪਣੇ ਭਾਣੇ ਜੋ ਚਲੈ ਭਾਈ
ਵਿਛੁੜ ਚੋਟਾਂ ਖਾਵੈ॥ (601)
ਰਹਿਣੀ ਰਹੈ ਸੋਈ ਸਿੱਖ
ਮੇਰਾ (ਰਹਤਨਾਮਾ) -ਭਾਵ ਗੁਰਬਾਣੀ
ਅਨੁਸਾਰ ਰਹਿਣੀ ਰੱਖੈ
ਇਧਰ-ਉਧਰ ਨਾਂ ਭਟਕੇ
ਉਹ ਹੀ ਮੇਰਾ ਸਿੱਖ ਹੈ।
ਸਾਡੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅੰ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਵੀ, ਬਾਣਾ ਗੁਰੂ ਦਾ ਪਾ ਕੇ
ਬ੍ਰਾਹਮਣੀ ਕਰਮਕਾਂਡ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਖੌਤੀ ਸਾਧਾਂ ਸੰਤਾਂ ਦੇ ਡੇਰਿਆਂ ਤੇ ਭਟਕਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ।
ਕੁੱਝ ਤਾਂ ਏਨੇ ਕਟੜਵਾਦੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਕਿ ਸੁੱਚ-ਭਿੱਟ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ। ਇਕੱਲੇ ਪੰਜ
ਕਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸਿੱਖੀ ਸਮਝਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ। ਜੇ ਕਿਤੇ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਲਹਿ ਗਈ, ਕਛਹਿਰਾ ਲਹਿ
ਗਿਆ ਤਾਂ ਸਿੱਖੀ ਟੁੱਟ ਗਈ, ਜੇ ਦਾੜੀ ਬੰਨ੍ਹ ਲਈ ਜਾਂ ਪੈਂਟ ਸ਼ਰਟ ਪਾ ਲਈ ਤਾਂ ਸਿੱਖੀ
ਟੁੱਟ ਗਈ, ਜੇ ਚਾਹ ਪੀ ਲਈ ਜਾਂ ਮਾਸ ਮਛਲੀ ਖਾ ਲਈ ਤਾਂ ਸਿੱਖੀ ਟੁੱਟ ਗਈ, ਜੇ ਮੇਜ
ਕੁਰਸੀਆਂ ਤੇ ਲੰਗਰ ਛਕ ਲਿਆ ਤਾਂ ਸਿੱਖੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ, ਐਹੋ ਜਿਹੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਕਾਰਨਾਮੇ
ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡਰ ਕਰਕੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਸਿੱਖੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਦੇਖੋ ਸਿੰਧੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਸ਼ਰਧਾ ਹੈ ਉਹ ਘਰ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਜਰੂਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ
ਅਤੇ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਦਾਜ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵਸਤੂਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ “ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ” ਜੀ ਦੀ
ਪਵਿਤ੍ਰ ਬੀੜ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜੇ ਉਹ ਗੁਰ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਤੇ ਚਲਦੇ ਹੋਏ ਇਧਰ-ਉਧਰ
ਨਹੀਂ ਭਟਕਦੇ ਤਾਂ ਕੀ ਉਹ ਸਿੱਖ ਨਹੀਂ ਹਨ?
ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ
ਭੁਕੀਆਂ, ਸ਼ਰਾਬਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨਸ਼ੇ, ਮਾਇਆ ਦਾ ਲਾਲਚ, ਚੌਧਰ ਅਤੇ ਹਕੂਮਤ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦੇ
ਡਰਾਵੇ ਦੇ ਕੇ, ਵੋਟਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਮੰਨਿਆਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ
ਗੁਰੂ ਦਾ ਬਾਣਾ ਪਾਇਆ ਅਤੇ ਗਿੱਠ-ਗਿੱਠ ਲੰਮੀਆਂ ਦਾੜੀਆਂ ਖੁਲ੍ਹੀਆਂ ਛੱਡੀਆਂ ਹੋਣ? ਸੋ
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਰਤ ਕੇ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਹਕੂਮਤ ਜਾਂ ਅਹੁਦੇਦਾਰੀਆਂ ਹਥਿਆੳੇੁਣ ਲਈ ਹੀ,
ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰਾਮਾ ਕਰਨਾ ਵੀ ਕੋਈ ਸਿੱਖੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ। ਸੋ ਭਲਿਓ ਜੇ
ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਬਣਨਾ ਜਾਂ ਅਖਵਾਉਣਾ ਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ, ਪੰਥ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਮਰਯਾਦਾ
ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟੱਲ ਖੜਕਾਉਣੇ, ਪੀਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਬਰਾਂ ਤੇ ਦੀਵੇ ਬਾਲਣੇ,
ਬੂਬਣੇ ਸਾਧਾਂ ਦੇ ਡੇਰਿਆਂ ਤੇ ਜਾਣਾਂ, ਤੋਤਾ ਰਟਨੀ ਪਾਠ ਕਰਮ ਕਰਾਉਣੇ, ਕੇਸ ਕਟਣੇ ਅਤੇ
ਨਸ਼ੇ ਆਦਿਕ ਵਰਤਣੇ ਛੱਡਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਸਿੱਖ ਘਰਾਣੇ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਬੱਚਾ ਜੇ ਸਿੱਖੀ ਤੋਂ
ਬਾਗੀ ਹੋ ਜਾਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਨਹੀਂ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਸਗੋਂ ਭਟਕਧਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ
ਹੈ, ਸਹਜਧਾਰੀ ਦਾ ਮਤਲਵ ਤਾਂ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਅੱਗੇ ਵੱਧਣ ਦਾ ਹੈ ਨਾਂ ਕਿ ਬੈਕ ਗੇਅਰ ਲਾ ਕੇ
ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਜਾਣ ਦਾ-ਅਗਾਹਾਂ ਕੂ ਤ੍ਰਾਂਘਿ ਪਿਛਾ ਫੇਰਿ ਨਾ ਮੋਹਡੜਾ॥ (1096)
ਭਲਿਓ ਆਓ ਆਪਾਂ ਸਾਰੇ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਪੰਥ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ
ਹੋ ਜਾਈਏ ਤਾਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਜਾਂ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਹਾਂ ਵਰਨਾ ਫੋਕੇ ਦਿਖਾਵੇ
ਅਤੇ ਭੇਖ ਹਨ ਜਾਂ ਭੇਡਾ ਚਾਲ ਹੀ ਹੈ। ਦਾਸ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਜਦ ਸਿੱਖ
“ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ” ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਏ ਗਏ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੇ ਧਾਰਨੀ ਭਾਵ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਬਣ
ਜਾਣਗੇ, ਫਿਰ ਕੋਈ ਸਹਜਧਾਰੀ ਅਤੇ ਕੋਈ ਡੇਰਾਧਾਰੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ। ਫਿਰ “ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ”
ਅਤੇ “ਸਿੱਖ ਸਿੱਖ” ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੱਖਰੇ-ਵੱਖਰੇ ਡੇਰੇ ਨਹੀਂ ਚਲਾਏਗਾ ਅਤੇ ਨਾਂ
ਹੀ ਚੱਲੇ ਹੋਏ ਡੇਰਿਆਂ ਤੇ ਜਾਏਗਾ।
ਦੇਖੋ! ਜੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਰੱਬ
ਇੱਕ, ਗ੍ਰੰਥ ਇੱਕ, ਪੰਥ ਇੱਕ, ਨਿਸ਼ਾਨ ਇੱਕ, ਵਿਧਾਨ ਇੱਕ, ਫਿਰ ਇਹ ਸਹਜਧਾਰੀ ਅਤੇ
ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਵਾਲਾ ਪਾੜਾ ਕਿੱਥੇ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ? ਗੁਰੂ ਭਲੀ ਕਰੇ ਅਸੀਂ ਪੁਲੀਟੀਕਲ
ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਪਾਖੰਡੀ ਸਾਧਾਂ ਦੀਆਂ ਬਦਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਚਾਲ ਸਮਝ ਕੇ ਇਉਂ ਇਕ-ਮਿਕ ਹੋਏ ਰਹੀਏ-ਸਾਧਸੰਗਤਿ
ਮਿਲਿ ਰਹੀਐ ਮਾਧਉ ਜੈਸੇ ਮਧੁਪ ਮਖੀਰਾ॥ (486)
ਉਪ੍ਰੋਕਤ ਵਿਚਾਰ-ਚਰਚਾ ਤੋਂ ਭਲੀ ਭਾਂਤ ਪਤਾ ਚਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ
ਬਾਕੀ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇ ਸਹਜਧਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹਨ ਤਾਂ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦੇ
ਹਨ? ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਘਰ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਜੇ ਸਿੱਖੀ ਧਾਰਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਤਾਂ ਉਹ ਭੱਠਕਧਾਰੀ
ਹੀ ਕਹੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਡੇਰਾਵਾਦੀ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਵਖਰੇਵੇਂ ਅਤੇ ਬਖੇੜੇ ਪੈਦਾ
ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਭਟਕਾਈ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਸੋ ਸਹਜ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉੱਚੀ ਸੁਚੀ
ਅਵੱਸਥਾ ਦਾ ਨਾਂ ਹੈ ਨਾਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਪਾਰਟੀ ਜਾਂ ਵੱਖ ਫਿਰਕੇ ਦਾ। ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ
ਦੀ ਸਿਖਿਆ ਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਸਦਾ ਹੀ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਹੈ ਭਾਵੇ ਉਹ ਪੰਜ ਕਕਾਰ ਧਾਰਨ ਨਹੀਂ
ਵੀ ਕਰਦਾ ਪਰ ਉਸ ਵਾਸਤੇ ਕੇਸਾਧਾਰੀ ਹੋਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰਸਿੱਖ ਦੀ ਬਾਹਰੀ ਪਹਿਚਾਨ
ਹੈ। ਹਾਂ ਸਿੱਖੀ ਸਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ਜੇ ਕੋਈ ਕੁਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਭੇਖਧਾਰੀ ਹੀ ਹੈ
ਅਸਲੀ ਸਿੱਖ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਵ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਾਰੀ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਹੀ ਐਸੀ ਹੈ। ਗੁਰੂ
ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ਜੀਵਨ ਜੀਣ ਵਾਲਾ ਹੀ
ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਹੈ ਨਾਂ ਕਿ ਇਕੱਲੇ ਪੰਜ ਕਕਾਰ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਵਿਖਾਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ।
ਸਿੱਖੀ ਸਰੂਪ ਤੋਂ ਬਾਗੀ ਸਹਜਧਾਰੀਓ! ਆਓ ਗੁਰਮਤਿ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ਅਸਲੀ ਸਹਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਬਣੀਏ
ਨਾਂ ਕਿ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਪਾਰਟੀ ਖੜੀ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖੀ ਵਿਰੋਧੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਰਲ
ਕੇ, ਸਿੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਤੇ ਕਾਬਜ ਹੋਣ ਦਾ ਰਾਹ ਖੋਲ੍ਹ ਦਈਏ, ਜਿਵੇਂ ਬਾਦਲ ਦਲ ਨੇ
“ਡੇਰੇਦਾਰਾਂ” ਅਤੇ “ਨਸ਼ੱਈਆਂ” ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਦੇ ਕੇ
ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
|
. |