.

ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਕਿ ਦੀਵਾਲੀ

ਹੁਣੇ ਜਿਹੇ ਦੀਵਾਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਲੰਘ ਕੇ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਹਿੰਦੂ ਜਗਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਿਨ ਦੀ ਖਾਸ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਬੜੇ ਹਰਸ਼ੋ ਉਲਾਸ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਉਪਰ ਜਗਮਗਾਉਂਦੇ ਦੀਵੇ ਅਤੇ ਮਨ ਮੋਹਣ ਵਾਲੀ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜੀ ਦਿਲ ਨੂੰ ਛੂ ਲੈਂਦੀ ਹੈ। ਸਜੇ ਹੋਏ ਬਜਾਰ ਅਤੇ ਚਮਕਦੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਮਹੌਲ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਹਿੰਦੂ ਜਗਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਹੋਰ ਮਤ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਲੋ-ਮੱਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਂਵੇ ਦੂਸਰੇ ਮੱਤਾਂ-ਮਤਾਂਤਰਾਂ ਦਾ ਹਿੰਦੂ ਮੱਤ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਿਧਾਂਤਕ ਮਤਭੇਦ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਸਰਕਾਰੀ ਛੁੱਟੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਰਗੇ ਮਹੌਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੋਈ ਰੋਕ ਨਹੀ ਸਕਦਾ।
ਹੁਣ ਅਸੀ ਸਿੱਖ ਮੱਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ। ਮੈ ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਇਸ ਮੌਕੇ ਉੱਪਰ ਅਕਸਰ ਸਾਡੇ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਹੋਰ ਗੁਰਦੁਵਾਰਿਆਂ ਅੰਦਰ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਦੇ ਨਾਂ ਹੇਠਾਂ ਬੜੇ ਹੀ ਧੂਮ-ਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਉਂਦਿਆਂ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਦਿਨ ਉੱਪਰ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਇੰਤਜਾਮ ਕਈ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬਾਨਾਂ ਅੰਦਰ ਤਾਂ ਉਨਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਾਲ ਅੰਦਰ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹੋਰ ਗੁਰਪੁਰਬਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਿਤੇ ਇਹ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਨਾਉਣਾ ਤਾਂ ਦੀਵਾਲੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਹਾਰਾ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਦਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਜੇ ਇਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਬਾਕੀ ਗੁਰੁ ਸਹਿਬਾਨਾਂ ਦੇ ਗੁਰਪੁਰਬ ਅਤੇ ਗੁਰੁ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰੇ ਦਿਹਾੜੇ ਵੀ ਇਸੇ ਹਰਸ਼ੋ-ਉਲਾਸ ਨਾਲ ਮਨਾਏ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਕੀ ਇਹ ਇੱਕ ਸੱਚੇ ਸਿੱਖ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਨਮਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਗੁਰੁ ਸਹਿਬਾਨਾਂ ਦੇ ਗੁਰਪੁਰਬਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਵੇ? ਹਾਂ, ਅੱਜ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਗੱਲ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਿਉ ਕਿ ਮੈਂ ਦੀਵਾਲੀ ਜਾਂ ਹਿੰਦੂ ਸਮਾਜ ਨਾਲ ਇੱਕ ਪਾਸਾ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਗੁਰੂ ਸਹਿਬਾਨਾਂ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇੱਕੋ ਹੀ ਅਕਾਲਪੁਰਖ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਹਾਂ, ਸਾਡੇ ਗੁਰੂਆਂ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਸਾਰਿਆਂ ਵਾਸਤੇ ਸਾਂਝਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇ ਸਾਡਾ ਜਾਂ ਸਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਦਿਲ ਦੀਵਾਲੀ ਵਰਗੇ ਮਹੌਲ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਸਹਿਬਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੁ ਸਹਿਬਾਨਾਂ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।
ਮੈਂ ਇੱਕ ਜਰੂਰੀ ਗੱਲ ਵੱਲ ਆਪ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਦਿਵਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਕੁੱਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਖ ਦਿਹਾੜੇ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਕੈਲੰਡਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਦਿਹਾੜੇ ਹਿੰਦੂ ਜੰਤਰੀ ਆਨੁਸਾਰ ਹੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਗਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਦਿਹਾੜੇ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਉਤਸਵ ਇੱਕ ਸਾਲ ਚ ਦੋ ਵਾਰ ਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹਾਸੋ-ਹੀਣੀ ਗੱਲ ਸੀ। ਇਨਾਂ ਕੁੱਝ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਰੇ ਦਿਹਾੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਪਰ ਕੁੱਝ ਚਲਾਕ ਜਾਂ ਨਾਸਮਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ, ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਅਤੇ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਉਤਸਵ ਦੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਚਤ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਨਾਂ ਤਿੰਨਾ ਦਿਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਹਿੰਦੂ ਮੱਤ ਦੇ ਦਿਨ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਉਤਸਵ ਕੱਤਕ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ, ਹੋਲੇ ਮਹੱਲੇ ਨਾਲ ਹੋਲੀ ਅਤੇ ਬੰਦੀ ਛੋੜ ਦਿਵਸ ਨਾਲ ਦੀਵਾਲੀ।
ਜੇ ਆਪਾਂ ਥੋੜੇ ਜਿਹੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਾਂਗੇ ਤਾਂ ਇਨਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਦਿਹਾੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਰੀਕਾਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਨਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਸਾਜਿਸ਼ ਦੀ ਦੁਰਗੰਧ ਸਹਿਜ ਹੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਐਸਾ ਨਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦਿਹਾੜੇ ਇਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਨਾਂ ਵੱਲ ਕੋਈ ਜੋਰ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।
ਅੱਜ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵਿਚਾਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅੱਜ ਦੇ ਸਿੱਖ ਆਪਣਾ ਉੱਲੂ ਸਿੱਧਾ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਸਾਰੀ ਕੌਮ ਨੂੰ ਅਗਿਆਨਤਾ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਖੱਡ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਇੰਨੀ ਅਨਭੋਲ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਪਾਸੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੀ। ਜੇ ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਕਿਤੇ ਇਹ ਨਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰੁ ਸਹਿਬਾਨਾਂ ਦਾ ਅਸਲੀ ਸੁਨੇਹਾ, ਜੋ ਉਹ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇ ਕੇ ਗਏ ਸੀ, ਅਲੋਪ ਹੋ ਜਾਏ ਅਤੇ ਚਲਾਕ ਤੇ ਬੇਈਮਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧੱਕਾ ਅਤੇ ਕਮਜੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਚੁੱਪ ਹੀ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਰਹਿ ਜਾਏ।
ਬਲਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਸ਼ਰਲੀ ਰੋਡ
ਆਕਲੈਂਡ

Ph.0211893679




.