.

pMQ doKIaF dI iek hor sfijLsL

(BfeI mnI isMG jI dy nfm nfl nwQI kIqI jf rhI iek jfalI icwTI)

srvjIq isMG

gurU nfnk dyv jI vlo jnyAU dI rsm vyly kIqy gey svflF df jvfb qF pMzq nhI dy sikaf pr Aus dyy sfry koVmy ny ies swc dy igafn nMU afpxy leI swB qo Kqrnfk jfx ky ies dy ivruD sfijLsLF rcxIaF srU kr idwqIaF. gurU sfihb jI dI mjUdgI vyly AunHF nMU koeI sPlqf nhI iml skI. gurU goibMd isMG jI dy srIrk Xfqrf nMU pUrI krn smy dy 10 sfl ipCo 1718 ivc pMQ doKIaF vlo guriblfs pfqsLfhI CyvIN rfhI pihlf sPl hwlf boilaf igaf. isMG sBf lihr ny ihMmq krky ies dI kQF gurvfiraf ivc bMd krvf idwqI. pr Esy ibpr ny rUp bdl ky (vydFqI dy rUp ivc) 1999 ivc iek vyr Pyr ies gurinMdf nfl BrpUr ikqfb dI kQF nMU gurdvfiraF ivc sLurU krvfAyx df koJf Xqn kIqf. "jy kr ies gRMQ dI gurduafiraF ivc muV kQf afrMB ho sky qF asI smJFgy ik kIqf kfrj sfrQk ho inbiVaF hY." (guriblfs pfqsLfhI 6, pMnf 52, sMpfdk: vydFqI) ies vfr vI ibpRr nMU ies ivc sPlqf nf imlI. ijE hI BfeI grubKsL isMG kflf aPgfnf ny ies gur inMdf nfl BrpUr ikqfb dI aslIaq nMU pMQ dy snmuK pysL kIqf qF sRomxI kmytI nMU pMQk srmfey nfl CLfpI afpxI ies gurimq ivroDI ikqfb qy pbMdI lfAux leI mjbUr hoxf ipaf. (dI itRibAun jnvrI 7-2001)

ibpr ny dUjf hwlf iswKF nUM gurU gRMQ sfihb dI dI bfxI qo dUr krn leI aKoqI dsm gRMQ rfhI boilaf. hux ieh vI sfbq ho cuwkf hY ik bicwqR nftk guriblfs pqfsLfhI CyvIN qo mgro iliKaF igaf hY aqy ies df lyKk vI Aus hI koVmy ‘c hY. pMQk rihq mrXfdf aqy pMQ dy ivdvfnF vlo pfs kIqy gey miqaF nMU axgOly krky awj Pyr vydFqI aKOqI dsm gRMQ ivcly gMd nMU gurU goibMd isMG jI dy pivqwr nfm nfl nwQI krn df kOJf Xqn krn vfilaf dI agvfeI kr irhf hY.

ijs sLfijsL df awj ijkr kIqf hY, Auh hY BfeI mnI isMG jI dy nfm nfl nwQI kIqI jf rhI iek jfalI icwTI. dsm gMRQ dy hmfieqI afpxy dfvy nMU shI sfbq krn leI jo sbUq pysL krdy hn Auh hY ieh icwTI. jo mul rUp ivc ieE hY.

ÅÆ akfl shfey ]

pUj mfqf jI dy crnf pr mnI isMG kI zMzoqbMdnf] bhuro smfcfr vfcnf ik ieDr afAun pr sfzf srIru vfXU kf aiDk ivkfrI hoie gieaf hY] suasq nfhI rihaf] qfp kI kQf do bfr sunI] pr mMidr kI syvf myN koeI afluk nfhI] dys ivic Kflsy df blu Cuit gieaf hY] isMG prbqF bbfnf ivic jfie bsy hYn] mlyCo kI dysu my dohI hY] bsqI myN bflk jvF iesqrI slfmqu nfhI] muCu muCu kir mfrdy hYn] guUrU drohI bI Aunf dy sMg imil gey hYn] hMdflIey imil kir mukbrI krdy hYn] sbI cku CoV gey hYn] muqsdI Bfg gey hYn] sfzy pr abI qo akfl kI rCf hY] kl kI Kbr nfhI] sfihbF dy hukm atl hYn] ibnod isMG dy puqryly df hikm squ hoie gieaf hY] poQIaF jo JMzf isMG hfiQ ByjI QI] Aunf ivic sfihbF dy 303 cirqe AupiKafn dI poQI dI poQI jo hY sy sIhf isMG nMU mhl ivic dynf jI] nfm mflf kI poQI dI Kbru abI imlI nfhI] kirsnfvqfr pUrbfrD qo imlf] AuqrfrD nfhI] jo imlf asI Byj dyvFgy] dyss ivic gogf hY ik bMdf bMDn mukiq hoie Bfg gieaf hY] sfihb bfhuVI krngy] qolf 5 sonf sfihbjfdy kI GrnI ky afBuKn leI gurUikaF KMzUr sy Byjf hY]17 rjqpn bI JMzf isMG sy Br pfny] pMj rqnpv iesy qosf idaf] ies nmu bdrkf bI hY. ies sy AuiT jfvNygy] musqdIE ny ihsfb nfhI dIaf] jo dNydy qF bVy sihr sy huMzI krfie Byjdy] asfzy srIr dI riCaf rhI qf kuafr dy mhI afvfgy] imqI 22 vYsfKu]

dsKq mnI isMG] gurU cku buMgf] juafb porI myN]

(dsmysL bfxI drpx ‘c, pMnf 13-14 , lyKk hrijMdr isMG kMvl)

ieh hY Auh icWTI ijs nMU aKoqI dsm gRMQ dy hmfieqI sbUq vjo pysL krdy hn. ijs muqfbk qF cirqR, ssLqr nfm mflf aqy ikRsLnafvqfr afid bfxIaF guru jI dIaf hwQ ilKqF hn. ieQy ieh vI iKafl rhy ik ies qQfkiQq icwTI ivc qfp dI kQf sunx df vI ijkr hY jo ik bVI idlcsp hY. Aus df sMKyp vyrvf ieE hY.

iek mfeI df cIk-ichfVf sux ky gurUu amrdfs jI ny hukm kIqf ik pqf kro kI hoieaf hY qF iswKF ny mfeI qNo pqf krky dwisaf ik Aus df puwqr qfp kfrn sLfq ho igaf hY. guru jI ny bcn kIqf ik ijcr qIk asI hF iqcr cIk koeI puwqr krky duKI nhI hovygf. guru jI ny qfp nMU bflk rUp krky hwQ kVIaF aqy pYrI byVIaF pfeIaF qy ipMjry ivc kYd kr idwqf. keI idnF ipCo qlvMzI vfsI BfeI lflo gurU jI dy drsLnf nMU afieaf qF ipMjry ivc bflk nMU qVPdf dyK ik bynqI kIqI ik hy idaflU aqy ikRpflU swcy pfqsLfh jI jy afp jI df hukm hovY qF ies nMU pRsLfd dy dyvf. qF hukm hoieaf ik ieh bflk nhI hY ieh burI blf hY. vfpsI vyly, bynqI krn qy gurU jI ny Aus bflk nMU BfeI lflo nMU dy idwqf. rsqy ivc iek DobI nMU dyK ik qfp rUpI bflk ny ikhf ik mYnMU BuWK lwgI hY qF BfeI jI ny ikhf ik ipMz clky qYnMU cMgy Bojn Ckfvfgy. qfp ny ikhf ik myrI qF Kurfk ieQy hI hY jy afigaf dyvo qF Kfie afvnf hf. sfDU suBfv vfly BfeI jI ny afigaf dy idwqI qF qfp DobI nMU jf ciVaf. 2-3 GVIaF ipwCo AuWqr igaf. BfeI lflo nMU lhU df Kwpr Br ky, idKlf ky pIqo su. AuprMq DobI nMU hwCf kIqo su. ieh dyK ky BfeI lflo nMU afpxI glqI qy pCqfvf hoieaf qF Aus ny ikhf ik cwl qYnMU gurU jI dy kYd Kfny ivc vfips Cwz afeIey, qUM qf bUrI blf hY. BfeI jI dy ieh bcn sux ik qeIaf qfp buhq hI zr igaf qy bynqI kIqI ik mYnMU ikAu Kuafr krdy ho mYnMU Cwz dyvo, mY afp df aihsfn kdI nhI BulFgf. BfeI lflo ny ikaf ik jy asI qYnMU Cwz deIey qF qMU sfnMU mSnygF. qfp ny ikhf, jI myrf Drm hoieaf ijs nMU mYN ciVaf hovf Aus nMU ieh sfKI sunfvxI. mY sfKI sux ky Aus nMU Cwz jfvfgf. ijs qrF qusI mYnMU Cwizaf hY, ies qrHF mYN vI Cwz jfvFgf. bolo jI vfihgurU!

kI ies kQf nfl qfp awj vI TIk ho skdf hY? kI gurU df swcf iswK ajyhIaF byPjUl dIaF sfKIaF qy ivsLvfsL kr skdf hY? jdo ik ieh ieiqhfsk scfeI hY ik gurU sfihb jI Kud dvfKfny clfAudy sn. jy ies icwTI nMU BfeI mnI isMG jI dI ilKq mMn ilaf jfvy qF ies dy ilKx df smf 1738 eI: qoN pihlf df hI hoxf cfhIdf hY, pr ieh pRgt huMdI hY 1929-30 eI: ivc. BfsLf ivigafnIaF vlo ieh sfbq kIqf jf cuwkf hY ik ieh pwqr AunHIvI sdI dy aMq ivc iliKaf igaf hY jdo inwb df ivkfs ho cuwkf sI. ies icwTI bfry zf: rqn isMG jwgI afpxy ivcfr hyT ilKy sbdf ivc pysL krdy hn.

"ies ivsLlysLx qo bfad srlqfpUrvk ieh ikhf jf skdf hY ik ieh icwTI iewkdm jfalI hY aqy ies dy aDfr qy ‘dsm gMRQ’ dy kriqRqv bfry koeI inrxf dyxf anuicq aqy asMgq hY" (kriqRqv pMnf 45)

ikAuik ies icwTI ivwc qfp dI kQf df ijkr hY jo ik gurmiq dI ksvwtI qy pUrI nhIN AuqrdI. ies qoN ieh sfibq huMdf hY ik ieh icwTI BfeI mnI isMG jI dI nhI hY.

ikAuik ies icwTI ivwc ijnf ilwKqF df ijkr hY, Auhnf nfl guru goibMd isMG jI df koeI sbMD nhI hY, ies krky ieh icwTI JUTI sfibq huMdI hY. iek jfalI gRMQ nMU gurU goibMd isMG jI dI ilKq sfbq krn leI iqafr kIqI geI ieh jfalI icwTI hI afpxy jfalI hox df sbUq pysL kr rhI hY.

so spwsLt hY ik ieh icWTI nklI hY, dsm gRMQ nklI hY. ieh gur doKIaF dI iek hor koJI sfijLsL hY jo hux nMgI ho cukI hY.




.