.

Ó akfl-mUriq Ó
(iksLq nM: 01)

jgqfr isMG jfck, afnryrI ieMtrnYÈnl iswK imÈnrI

mfnvI siBaqf dy muwZly dOr qoN lY ky hux dy aYtmI Xuwg qwk df mfnvI ieiqhfs ies hkIkq df gvfh hY ik mnuwK sdf hI iksy aijhy ZMg-qrIky, sfDnf aqy dvf-dfrU dI Bfl ivwc irhf hY, ijs dI bdOlq Auh kfl (mOq) dI mfr qoN bc ky sdf df suKdfeI jIvn hfsl kr sky . Bfrq dy pRfcIn sfihwq ivwc dyviqaF qy dYqF vloN KIr smuMdr ƒ irVk ky aMimRq (imRqU qoN rihq krn vflf jl) df kuMB pfRpq krn qy rfvx vloN kfl ƒ vws kr lYx dIaF imQhfsk kQfvF, iswD jogIaF dIaF kflbMcn ikRafvF aqy pwCmI sfihq ivwc Èfh iskMdr (Alexander) vloN KvfËf iKËr dI shfieqf nfl aMD sfgr dy ‘cÈim hYvF` ivcoN afib-hXfq (iËMdgI df pfxI) df Guwt Brn dy XqnF dIaF khfxIaF qy mnOqF, Auprokq hkIkq dy hI muwZly pRmfx hn .

ijvyN, solvIN sdI dy pMjfbI ÌkIr ‘bjId` jI iliKaf hY :

Èfh iskMdr ZUMzy afib-ihafq ƒ .

iPrdf ivwc AujfVIN idn qy rfq ƒ .

kdI nf pIqosu ipaflf apxy dsq Br .

bjIdf! kAux sfihb ƒ afKy, aYN nhI ieMJu kr.

jdoN, iËMdgI dIaF duinafvI smisafvF qoN iknfrfkÈI krky ihmflIaf pRbq dIaF guPfvF ivwc inwjI suK leI Cupy bYTy iswD jogIaF nfl gurU nfnk sfihb jI dI ByNt hoeI qF AunHF ny vI siqgurU jI ƒ iehI puwiCaf sI ik kfl dI cot qoN ikvyN bicaf jf skdf hY ? kfl dy BY qoN ikvyN mukq hoieaf jf skdf hY ? Auh kyhVf sUrmf hY jo mOq ƒ (mOq dy BAu ƒ) mfr lYNdf hY ? gurdyv jI ny ‘isD goist` nfmk bfxI ivKy iswDF dy pRÈnF ƒ ieAuN kfiv-rUp idwqf hY : ‘kfl kf TIgf ikAu jlfeIaly, ikAu inrBAu Gir jfeIaY` .. (gu[gRM[pM[ùôú), kvnu joDu, jo kflu sMGfrY .. (gu[gRM[pM[ùôõ) ikAuNik, mnuwK isÈRtI rcnf df sB qoN cyqMn pRfxI hY . ies leI iehdy aMdr mrx df BY aqy jIvn dI lflsf sB qoN vDyry hY . ‘ÈRI gruU gRMQ sfihb` jI ivcly ‘bhuqf jIvxu mMgIaY muaf n loVY koie` (pM[öó) aqy ‘mrxY qy jgqu zrY jIivaf loVY sBu koie`.. (gu[gRM[pM[õõõ) afidk gurvfk, mnuwK dI Auprokq mnoibRqI ƒ hI pRgt krdy hn .

kuJ mnoivigafnIaF df qF kQn hY ik mnuwK aMdrlf mOq df ieh zr hI Drm dI aDfriÈlf bixaf hY aqy Dfrimk jgq aMdrly svrg qy bihÈq dI klpnf ipwCy vI sdf-icrjIvn dI mfnvI lflsf hI CuwpI hY . jykr mËhbI hAumY dy pwKpfqI cÈmy Auqfrky dyiKaf jfey qF iksy hwd qk ieh mnoivigafnk qwQ swc vI Bfsdf hY. ikAuNik, sUrj, cMdrmF, agnI aqy pvx, pfxI afidk kudrqI ÈkqIaF dy mfrU pRBfv qoN bcx leI AunHF ƒ dyvI-dyviqaF dy rUp ivwc klp ky pUjx dy ieqhfs qoN lY ky Bgvfn ƒ mUrqIaF dy qOr `qy mMdrF ivwc sQfpx qwk dy sÌr ivwc kfl df BY hI mnuwKI jIvn `qy svfr hoieaf idsdf hY .

aslIaq qF ieh hY ik vyidk Xuwg qoN lY ky purfixk Xuwg qwk dy BfrqI drÈn ivwc ‘kfl` hI srbklf smrQ rwb bixaf bYTf hY . ihMdU imiQhfs koÈ (jOn zosn) muqfibk aQrvyd ivwc ‘kfl` ƒ sfrIaF hI vsqUaF df ÈRoq qy ÈfÈk mMnidaF ieAuN sMboDn kIqf igaf hY ik ‘‘ ieh Auh hY, ijs ny sfry sMsfrF ƒ sfijaf aqy AunHF AuWqy Cf igaf . AunHF df ipqf huMdf hoieaf vI AunHF df puwqr bx igaf . ies nfloN vwD ky sMsfr ivwc koeI vI ÈkqI nhI`` . ikAuNik, mnuwK ny dyiKaf ik sB kuJ kfl-cwkR (smyN) dy aDIn cwl irhf hY .

hr vyly, hr pfsy aqy hryk QF sfzf kfl nfl hI vfh pY irhf hY . nIXq smyN anusfr hI ruwqF bdldIaF hn . smyN nfl hI DrqI dI kuwK ivcoN bIj AuWgdy hn . smyN nfl hI mF dI kuwK ivcoN bwcy jnm lYNdy hn . smyN nfl hI bnspqI ƒ Puwl-Pl lgdy qy JVdy hn aqy jIvF dI srIrk avsQf ivwc aMqr afAuNdf hY . bcpnf juafnI ivwc, juafnI buZypy ivwc aqy buZypf mOq ivwc bdl jFdf hY . AuTidaF, bYTidaF, sONidaF qy ikrqkfr kridaF hr vyly iehI iÉafl bixaF rihMdf hY kI kfl (smF,vylf) hoieaf hY ? jF ikMny vj gey hn ?

bicwqr nftk dy pihly aiDafie ivwc ‘kfl jI kI Ausqiq` dy isrlyK nIcy aMkq hyT ilKy svwXy aqy qRIXf cirqRF ivcoN ôúõvyN cirqR ivclI ‘kibXo bfc bynqI`, dy hyT ilKy iqMn pidaF qoN qF ieh vI inÈcy huMdf hY ik ibprvfdI vyidk ivcfrDfrf anusfr, ijQy, sB kuJ kfl dy ieÈfry nfl pYdf huMdf disaf jf irhf sI . AuQy, ieh vI pRcfiraf jf irhf sI ik iewko iewk ‘kfl` hI ‘akfl` (mOq rihq) hY . kfl dy AupfÈkF df qF ieQoN qwk inÈcf sI ik isRÈtI dy afid qoN aMq qk EhI jIvF dy rUp ivwc avqrdf (jnmdf) hY . Bfv, kfl hI vK vK rUpF ivwc pRgt huMdf hY aqy jIvn agvfeI vfsqy EhI sfzf gurU hY . ies leI AunHF df kihxf sI ik asIN qF kyvl Ausy ƒ hI nmÈkfr krdy hF, ikAuNik, sfrI prjf ƒ svfrn vflf EhI hY :

kfl hI pfie BXo Bgvfn su jfgq Xf jfkI klf hY ..

kfl hI pfie BXo bRhm iÈv kfl hI pfie BXo jugIaf hY ..

kfl hI pfie BXo surfsr gMDRb jwC BujMg idsf ibidsf hY ..

aOr sukfl sBY bs kfl ky, eyk hI kfl, akfl sdf hY ..øô..

arQ : kfl df ieÈfrf pf ky hI ivȃ hoieaf, ies jgq ivwc ijs dI klf ÈkqI pRgt ho rhI hY .

kfl df ieÈfrf pf ky hI bRhmf hoieaf hY aqy kfl df ieÈfrf pf ky hI iÈv jI jogI hoieaf.

kfl df ieÈfrf pf ky dyvqy, dYNq, gDMrb, jwC, iswD, idÈf dy kony (sfrf sMsfr) pYdf hoey .

hor ijMny pdfrQ hn, sfry kfl dy nwQy hoey hn, kyvl kfl hI akfl hY . (Bfv, kyvl ‘kfl` hI iewk aYsI ÈkqI hY ijs dI kdy mOq nhI huMdI) .

kfl pfie bRhmf bpu Drf .. kfl pfie isvjU avqrf .

kfl pfie kir ibsn pRkfsf .. skl kfl kf kIXf qmfsf ..óøó..

jvn (ijhVy) kfl jogI isv kIE .. bydrfj bRhmf jU QIE ..

jvn kfl sB lok svfrf .. nmskfr hY qfih hmfrf ..óøô..

jvn kfl sB jgq bnfXo .. dyv dYq jwCn AupjfXo ..

afid aMiq eykY avqfrf .. soeI gurU smiJXhu hmfrf ..óøõ..

purfixk Xug ivwc dyviqaF dy AupfÈk afpo afpxy ieÈt ƒ sB qoN ÈkqIsflI aqy rwb-rUp drsfAux dI dOV ivwc sn . ies leI ivȃ, Bfgvq qy pdm purfx ivwc qF BfvyN bRhmf ƒ hI kfl dy rUp ivwc dyiKaf igaf hY . pr, iÈv-purfx ivwc iÈv jI ƒ kyvl ‘kfl` hI nhI, sgoN ‘mhFkfl` afK ky vizafieaf hY . ijvyN, iÈv purfx dy cOQy aiDafie ivwc aQrvyd dy mUMhoN aKvfieaf igaf hY ik ijs ƒ sMq pfrbRhm vrnx krdy hn, Aus dI BgqI krky Aus df jws gfAuNdy hn, jo kyvl afp hI mukqI dy dyx vfly hn, Auh mhFkfl prmyÈvr, sB kuJ iÈv jI hn .

ihMdU imiQhfÈ koÈ (jOn zosn) ivwc ‘mhFkfl` dy aMdrfË hyT iliKaf hY : ‘vwzf kfl` . ñ[ ivnfÈkfrI srUp ivwc iÈv jI df iewk nF . ò[ bfrHF mhF ilMgF ivcoN iewk . ó[ aYlIPYNt (bMbeI) dIaF guPfvF ivwc iÈv jI dy mhFkfl srUp df awT bfhvF nfl inrUpx kIqf igaf hY . Aus dy iewk hwQ ivwc mnuwKI akfr hY, dUsry ivwc qlvfr jF blI dyx vflf kuhfVf, qIjy ivwc lhU df kfsf, cOQy ivwc pUjf df twl, do hwQF nfl Auh afpxy vwl prdf iKwc irhf hY, ijhVf sUrj ƒ nMgf kr idMdf hY aqy bfkI dy do hwQ tuwty hoey hn .

gurU nfnk sfihb anuBv kIqf ik kfl isRÈtI df krqf nhI . sgoN, ieh qF isrjnhfr pRBU dI isrjI iewk iKzOxf rUp sMGfrk ÈkqI hY, ijs duafrf Auh pRfikRqI dI ÉUbsUrqI ƒ kfiem rKdf hoieaf pRfikRqk ivkfs df Kyl Kyz irhf hY . kfl dI iksy dyvI-dyvqy jF dYNq dy rUp ivwc koeI afpxI vKrI hoNd aQvf hsqI nhI hY, ieh qF sMsfr dy islsly ƒ cflU rKx leI mflk pRBU dI afpxI hI iewk ivAuNqbMdI hY, Auh jdoN cfhy ies ƒ Éqm vI kr skdf hY . Auh kfl df vI kfl hY .

jF ieAuN khIey ik hukmI pRBU ny afpxI rËf ivwc hI sMsfr ƒ kfl dy aDIn kIqf hY aqy ies qrHF ieh rwbI rËf ivwc hI kfr kmf irhf hY . BfvyN, ies ƒ smyN dy ckrI-rUp (cyclic) ivwc dyiKaf jfey jF mOq dI pRikRaf dy rUp ivwc . gwl iewk hI hY . ikAuNik, smF guËrn dy nfl hryk vsqU dy rMg rUp qy smrQf ÈkqI ivwc pRIvrqn afAuNdf hY aqy afiÉr ivwc Auh vsqU ibns jFdI hY . nfÈ ho jFdI hY . Èfied, iehI kfrn hY ik Bfrq dy Dfrimk sfihq ivwc ‘kfl` Èbd mOq dy arQF ivwc vI vrq ilaf igaf hY aqy smyN (Time, vkq) dy arQF ivwc vI .

Auprokq pihry ivwc pRgtfey gey gurmqI iÉaflF dI puÈtI leI ÈRI gurU gRMQ sfihb jI ivcly hyT ilKy gurvfk vIcfry jf skdy hn :

kAuqku kflu iehu hukim pTfieaf .. jIa jMq Epfie smfieaf ..

vyKY ivgsY siB rMg mfxy rcnu kInf ieku afKfVf .. {pM[ñúøñ}

arQ :— hy BfeI! ieh kfl (mOq, jo pRBU df bxfieaf iek) iKzOxf (hI hY, Aus ny afpxy) hukm anusfr (jgq ivc) Byijaf hY . (pRBU afp hI) sfry jIvF ƒ pYdf kr ky mukf dyNdf hY . (pRBU afp hI ies qmfÈy ƒ) vyK irhf hY (qy vyK vyK ky) ÉuÈ ho irhf hY.

hukmI sBy AUpjih hukmI kfr kmfih ..

hukmI kflY vis hY hukmI sfic smfih.. {pM[õõ}

arQ : prmfqmf dy hukm ivc sfry jIv pYdf huMdy hn, Aus dy hukm ivc hI kfr krdy hn . pRBU dy hukm ivc hI isRÈtI mOq dy zr (kfl) dy aDIn hY, hukm anusfr hI jIv sdf-iQr pRBU dI Xfd ivc itkdy hn .

kflu, akflu, Ksm kf kInÙf, iehu prpMcu bDfvnu`. {pM[ññúô}

arQ : ieh sMsfr rUpI pRpMc ƒ bDfvn leI aRQfq sMsfr df ivkfs qorI rKx leI kfl (mrn) aqy akflu (mOq dy Ault aRQfq jnm, Auqpiq) df islslf mflk pRBU df afpxf hI pYdf kIqf hoieaf hY.

ismrih GVI mUrq pl inmKf ..

ismrY kflu akflu suic socf .. {pM[ñú÷ù}

arQ: hy BfeI! GVI muhUrq, pl, inmK (afidk smy dIaF vMzF) pRBU ƒ ismrdy hn . Bfv, pRBU dy hukm-inXm ivc lMGdy jf rhy hn . kflu (mOq), akflu (jnm), suwc aqy srIrk ikRaf vI pRBU ƒ ismrdy hn . Bfv, kfl afidk ieh sfrIaF bRhmMzI ikRafvF pRBU dy hukm ivc qur rhIaF hn .

mfnih bRhmfidk rudRfidk kfl kf kflu inrMjn jcnf .. {pM[ñôúô}

arQ:— bRhmf qy rudR (iÈv) afidk (qYƒ) syAuNdy hn, qUM kfl df BI kfl hYN (Bfv, qUM mOq dy kudrqI inXm ƒ vI Éqm kr skdf hYN), (qUM) mfieaf qoN rhq (hrI) hYN, (sB lok qYQoN) mMgdy hn .

jnmu kflu kr joiV, hukmu jo hoie su mMnY .. {pMnf[ñôúö}

arQ:— ‘jnm` qy ‘mrn` hwQ joV ky afp df jo hukm huMdf hY Aus ƒ mMndy hn .

rfqI kflu GtY idin kflu .. iCjY kfieaf hoie prflu .. {pM[ñòø÷}

arQ: ijAuN ijAuN rfiq idn bIqdy hn Aumr df smf Gtdf hY, srIr buwZf huMdf jFdf hY qy kmËor pYNdf jFdf hY. ---cldf




.