.

Œ DMnu DMnu DMnu jnu afieaf Œ

sRI gurU nfnk sfihb jI dy ainMn syvk iswK DMn bfbf buwZf jI

gurU nfnk sfihb jI dy mhfn ainMn syvk iswK, girafeI iqlk krqf aqy sRI gurU gRMQ sfihb jI dy muwZly srUp ‘poQI sfihb’ dy pihly syvfdfr (gRMQI) bfbf buwZf jI df jnm, awj qoN pMj sO sfl pihlF 7 kwqk sMmq 1563 (21 akqUbr sMn 1506) sLukrvfr nUM ipMz kQU nMgl ijLlHf aiMmRqsr ivKy hoieaf . ienHF dy suBfgy ipqf df nfm sI suwGf (rMDfvf) aqy DMnqf dI pfqr mfqf df nfm sI gOrF . Aus vyly dI ibprvfdI smfijk vMz anusfr bfbf jI dy ipqf suwGf jI df Grfxf rMDfvy-jwt krky jfixaf jFdf sI aqy mfqf gOrF df pyky Gr sMDU-jwt . ikAuNik, Auh sMDUaF dy ipMz buMzfly dy gfjI dI BfgsLIl lVkI sI . bfbf jI df muwZlf nfm sI ‘bUVf’ . sMn 1518 ivwc jgq gurU nfnk sfihb jd afpxy pRcfr dOiraF drimafn ivcrdy hoey bUVf jI dy ipMz vl afey, qdoN ieh psLU cfrdy hoey pRym-Bfvnf nfl duwD lY ky hfjLr hoey . Aus vyly ienHF dI Aumr 12 ku sfl dy lgBg sI . siqgurU jI bflk bUVy qoN jd ivvyk-vYrfg dIaF gwlF suxIaF qF AunHF PLrmfieaf ik BfvyN qyrI Aumr CotI hY . ajy bflk avsQf hY . pr, smJ krky buwZf (ivRwD) hYN . ies pRkfr Aus idn qoN ienHF df nfm ‘buwZf’ pRiswD ho igaf . ikAuNik, isafixaF ny bjLurgI df sbMD akl nfl mMinaF hY, Aumr nfl nhI . sLyK sLfadI df kOl hY : bjLurgI bf-akl n bf-sfl .
bfbf buwZf jI ny guriswKI Dfrn krky afpxf jIvn iswKF leI nmUnf bxfieaf aqy gurU nfnk drbfr ivwc vwzf mfx pfieaf . sMn 1604 ivwc, jdoN gurU arjn sfihb jI ny sRI gurU gRMQ sfihb jI dy muwZly srUp poQI sfihb dI sMpfdnf kIqI qF Aus dI syvf-sMBfl leI syvfdfr (gRMQI) bfbf buZf jI nUM cuixaf igaf . ikAuNik, iewk qF Auh gurU nfnk sfihb jI dy smyN qoN syvk iswK dy rUp ivwc insLkfm syvf krdy af rhy sn . ijs krky Auh gurbfxI dy rhs nUM smJx vfly gurmiq isDFqF dy igafqf sn . bfdsLfh akbr jdoN sRI goieMdvfl ivKy pihlI vfr gurU-drsLnF nUM afieaf qF Aus nUM bfbf jI ny hI gurU nfnk sfihb dy inrml-pMQ dI inrmlqf qy mirXfdf qoN jfxU krvfieaf sI . aqy dUjy, Auh afpxy BfeIcfrk ipCokV aqy sLsLqr ividaf ivwc inpuMn hox krky poQI sfihb dI suriKaf pwKoN vI sB qoN mjLbUq pihrydfr smJy jFdy sn .

sLRI gur pRqfp sUrj dy krqf BfeI sMqoK jI ilKdy hn : irdY ibcfrin sRI gur krYN . tihl igRMQ kI kOn suDrY . ieh syvk kI vsqu sdIvf . inrhMkfr ijnhu mn nIvf ] syvf ibKY inpuMn jo hoie . krIaih iehF sQfpin soie . sLRI nfnk ko drsLn kIn . as buwZf ibc syv pRbIn ] 26] {rfis 3, aMsU 50}

mihrUm isMG sfihb igafnI ikRpfl isMG jI hurF, jd ‘sRI hirmMdr sfihb df sunihrI ieiqhfs’ nfm dI pusqk ilKI (ijs nUM sLRomxI kmytI ny pRkfsLq kIqf hY) qF Aus dy qqkry ivwc sRI drbfr sfihb jI dy siqkfrq gRMQI isMGF dy vyrvf ilKidaF, AunHF ny bfbf buwZf jI nUM pihly muK gRMQI vjoN ‘BfeI sfihb buZf sfihb jI’ krky iliKaf hY . sLhId iswK imsLnrI kflj aMimRqsr dy mihrUm ipRMsIpl hirBjn isMG jI vI disaf krdy sn ik pihlF qF bfbf buwZf jI nUM BfeI mrdfnf, BfeI mnsuwK, BfeI gurdfs jI qrHF BfeI buZf jI vFg BfeI buwZf sfihb kih ky hI bulfieaf jFdf sI . pr, ijAuN ijAuN AunHF dI Aumr vzyrI huMdI geI qF siqkfr vjoN AunHF nUM bfbf jI kih bulfieaf jfx lwg ipaf qy iPr iehI nfm pRiswD ho igaf . gurU hirgoibMd sfihb jI ny gurmuwKI dI ividaf BfeI sfihb bfbf buwZf jI pfsoN hI pRfpq kIqI sI . AunHF nUM ieqnf snmfn imilaf ik gurU aMgd sfihb jI qoN lY ky gurU hirgoibMd sfihb jI qIk siqgurF nUM gurgwdI qy ivrfjx vyly afp jI dy hI hwQoN girafeI iqlk imldf irhf . gurU amrdfs jI ny sMn 1552 eI: ivwc goieMdvfl ivKy bfAulI df twk aqy gurU rfmdfs jI ny sRI aimMRqsr (aMimRq srovr) df twk ienHF dy kr-kmlF duafrf lgvfieaf . ijQy bYYT ky bfbf jI srovr dI kfr-syvf krvfieaf krdy sn, Auh QF sRI drbfr sfihb kMplYks ivwc ‘byr-bfbf buZf’ jI dI dI ieiqhfsk Xfd vjoN awj vI suriKaq hY .

bfbf buwZf jI pUrn rUp ivwc sMq-ispfhI sn . gurU arjn sfihb jI dI sLhfdq AuprMq gurU hukm anusfr (gurU) hirgoibMd jI nUM gurgwdI iqlk dyx smyN mIrI-pIrI dIaF qlvfrF ienHF hI pihnfeIaF sn . sRI akfl qKq dI AusfrI leI vI BfeI gurdfs jI dy nfl muwK syvfdfr dy rUp ivwc bfbf buwZf jI hI cuxy gey sn . idwlI dI mugl hkUmq vloN jdoN CyvyN pfqsLfh nUM gvflIar dy iklyH ivwc igRPLqfr kr ilaf igaf qF AunHF ny siqgurF dI Xfd nUM qfjLf rKx leI sLbd cONkI dI rIq clfeI . ieh sLbdI jQy pihlF sRI drbfr sfihb dIaF pRkrmF krdy aqy iPr iesy qrHF sLbd gfien kridaF sRI aMimRqsr qoN gvflIar dy ikly qwk puhMcdy . shjy shjy ieh cOkIaF hkUmqI Dwky ivruwD sLFqmeI ros pRdrsLnF df rUp aKLiqafr kr geIaF . ienHF cOkIaF df iswtf ieh inkilaf ik pMcm pfqsLfh dI sLhIdI kfrn sihmIaF hoeIaF iswK sMgqF dI inrBYqf muV surjIq hoeI aqy smyN dI hkUmq siqgurF nUM ibnF iksy sLrq irhf krn leI mjLbUr ho geI . cOkIaF dI Auh mrXfdf awj qk vI kfiem hY . cOkI sfihb dI mhfnqf df aMdfjLf ies gwl qoN sijhy hI lwg skdf hY ik jd ieh cONkI srovr dI pRkrmf krdI hoeI drsLnI izEZI ivcoN lMG ky sRI drbfr sfihb dI aMdrlI dihlIjL qy phuMcdI hY qF rfgI jQf kIrqn bMd kr idMdf hY .

ies pRkfr bfbf jI pMj gurU sfihbfn nUM afpxIN hwQIN guirafeI iqlk dy, awT gurU sfihbfn dy sfiKafq drsLn kr, 125 sfl dI jIvn Xfqrf sPlfa ky 16 nvMbr 1631 nUUM afpxy ngr rmdfs ivKy sRI gurU hirgoibMd sfihb jI dy pfvn hwQF ivwc aMqm svfs lYNdy hoey akfl clfxf kr gey . aYsy prAupkfrI qy gurU svfry gurmuK-jnF nUM gurU sfihb jI vI DMn DMn afiKaf hY . ijvyN gurvfk hY : DMnu DMnu DMnu jnu afieaf ] ijs pRsfid sBu jgqu qrfieaf ] jn afvn kf iehY suafAu ] jn kY sMig iciq afvY nfAu ] afip mukqu mukqu krY sMsfru ] nfnk iqsu jn kAu sdf nmskfru ]{pMnf 295}

arQ :- ijs mnuwK dI myhr nfl sfrf jgq hI qrdf hY, Aus df (jgq ivc) afAuxf mubfirk (DMn) hY .

aijhy mnuwK dy afAux df iehI mnorQ hY ik Aus dI sMgiq ivc (rih ky hor mnuwKF ƒ pRBU df) nfm cyqy afAuNdf hY .

Auh mnuwK afp (mfieaf qoN) afjLfd hY, jgq ƒ BI mukq krdf hY; hy nfnk! aYsy (AuWqm) mnuwK ƒ sfzI sdf pRxfm hY .

iehI kfrx hY ik inAUXfrk dy kuJ AuqsLfhI iswK nOjvfnF ny jd bfbf jI dy nfm ’qy susfietI bxf ky AunHF dI Xfd nUM qfjLf rKx aqy gurmiq pRcfr dy ivsLfl Kyqr ivwc kuJ Xogdfn pfAux df ierfdf kIqf qf AunHF ny bfbf jI dy nfm nfl do vfr ‘DMn’ ‘DMn’ sLbd dI vrqoN kIqI . susfietI df nfm hY ‘DMn DMn bfbf buwZf sfihb iswK aYsosIeysLn, inAUXfrk . smUh iswK sMsQfvF qy sMgqF nUM aiq pRsMnqf ho rhI hY ik ies aYsosIeysLn vloN bfbf jI dI pMjvIN jnm sLqfbdI nUM smrpq gurduafrf ircmMz ihwl 118 strIt ivKy iewk ivsysL gRMQI sMmyln qy sYmInfr ho irhf hY . nIXq pRogrfm muqfibk ies ivwc tRfeIstyt dy gRMQI isMGF qoN ielfvf sMsQfvF dy muKI sjx sjx vI sMgqI rUp ivwc Bfg lY rhy hn . sUjvfn sjx afs lfeI bYTy hn ik ies smfgm nfl, ijQy, gurduafiraF ivwc mrXfdf dI iewksfrqf kfiem hox df muwZ bwJygf . bfbf buwZf jI df jIvn gRMQI isMGF nUM afpxf ikrdfr Auwcf krn dI pRyrnf dyvygf . AuQy, iekf bfxI ieku guru’ dy gurmqI isDFq aqy " sRI gurU gRMQ sfihb jI dy vfkr (quwl) iksy pusqk (poQI) nUM asQfpn nhI krnf" dy pMQk ivDfn dI rOsLnI ivwc ieh sMmyln, pMQ nUM hr hIly ‘sRI gurU gRMQ sfihb jI’ mhfrfj df siqkfr kfiem rKx df sMdysL vI idRV krvfeygf .

gurU pMQ df dfs : jgqfr isMG jfck, gurduafrf glYnkov (lFgafeIlYNz) inAUXfrk . imqI 16 akqUbr 2006, Pon:516 -674 -6793




.