.

gurbfxI ivc pOrfxk kQfvF
(iksLq nM: 11)

pRo: ieMdr isMG ‘Gwgf’

sudfmf :- iewk kMgfl bRfhmx jo ikRÈn df bcpn df imwqr sI. ieh pqnI df pRyiraf hoieaf ikRÈn kol dvfrkf phuMicaf. (m: ko: pMnf-213)

ivcfr :- sudfmy kMgfl bRfhmx bfry iswKF dIaF Dfrmk styjF qy bVIaF sMG pfV pfV ky qkrIrF kIqIaF jFdIaF hn. pr hYrfnI dI gwl ieh hY ik ies bfry ihMdU imiQhfs koÈ ivc koeI ieMdrfj nhIN hY. ijMnF ihwsf sudfmy vfly KMz ivc idwqf igaf hY, mhfn koÈ ivc isrP ieqnf hI hY jo ik aDUrf ijhf pRqIq huMdf hY. sudfmy bfry lMmIaF cOVIaF bnfvtI gwlF iswKF dy Dur afqmf qwk Dsf idwqIaF geIaF hn. BfeI gurdfs dI iewk pAuVI ƒ glq qrIky piVHaf gfieaf jf irhf huMdf hY. ieh ihMdU mq dI pOrfxk khfxI hY. swcfeI df koeI aMÈ ies ivc Èfied hI hovy ikAuNik sudfmf ikRÈn df bcpn df sfQI hY. ies leI jdoN kdI sudfmy ny afpxI grIbI df roxf roieaf qF Aus dI pqnI ieh nhIN kihMdI ik jfh idhfVI jF mjdUrI kr, jF koeI hwQIN kMm iswK qy pirvfr dIaF loVF pUrIaF kr. ieAuN pRqIq huMdf hY ik sudfmf qF iksy mMdr df pujfrI BI nhIN lwgxf cfhuMdf. mMdr ivc BI QoVHI bhuq Kycl qF krnI pvygI. bs Aus ƒ iewko gwl df mfx hY ik mYN bRfhmx hF. sfry Dn pdfrQF df (mƒ isimRqI muqfbk) DrqI afkfÈ df, rfj drbfr df kudrqI mflk hF. jy mYN grIb hF qF afpxI mUrKqf krky nhIN sgoN rfjy dI nflfiekI kfrn grIb hF. ies leI rfjy ƒ cfhIdf hY ik Auh bRfhmx dI hr qrIky syvf shfieqf kry. pqnI dy afiKaF aMqrIv jigafsf lY ky ikRÈn dy rfj ivc duvfrkf puwj jFdf hY. Pty purfxy qy mYly kwpVy, kmËor srIr vyK ky pihrydfrF ny mihl ivc dfKl hox qoN rok idwqf. pCfx dwsx leI ikhf. sudfmy ny ikhf ‘‘jfE, afpxy mhfrfj ikRÈn ƒ ieMnf kih dyxf ik Aus df purfxf imwqr sudfmf afieaf hY``. nOkrF ny jf ky Kbr kr idwqI ikRÈn jI isMGfsn qoN Jwt AuWT pey, nMgy pYrIN bfhrly gyt qwk afdr nfl sudfmy ƒ lYx vfsqy phuMcy. glvkVI ivc ilaf. iPr crnF qy mwQf tyikaf. afpxy nfl aMdr lY gey, sfry krmcfrIaF ny BI nmÈkfrF kIqIaF. ikRÈn jI ny sudfmy dy crn Do ky aMimRq jfx ky Auh pfxI pIqf. nvyN bsqr pihnf ky afpxy isMGfsn qy ibrfjmfn kIqf. Kud nIvyN QfvyN bYT gey. jdoN ikRÈn ny awq inmrqf aqy ipafr ivc puwiCaf ik ‘‘ds myry leI GroN kI lY ky afieaf hYN ? BfbI jI ny kI cIË iqafr krky ByjI hY, CyqI dws``? qF ÈrmFdy hoey sudfmy ny Aubly cOl ikRÈn awgy rwK idwqy. ik ‘‘bs grIbI ieMnI iËafdf hY ik afh cOl hI msF ilaf sikaf hF, hor kuJ BI Gr ivc nhIN sI``. ikRÈn jI ny cOl ley qy Pwky mfrny ÈurU kr idwqy. iewk, do, iqMn bs KfeI jf rhy sn. ieqny ƒ rukmxI ny hwQ PV ky rok idwqy. ‘‘suafmI jI kuwJ afpxy leI BI bcf ky rwK lE. sfrf rfj Bfg, pYsf, tkf sudfmy ƒ hI bÉÈ idEgy``. qF ikqy ikRÈn jI ruk sky. sudfmy dI sfrI kMgflI kwt idwqI. sony cFdI nfl lwd idwqf igaf. nvyN mihl koTIaF Ausfr idwqIaF geIaF. sfry pfsy sudfmy dI DMn DMn ho geI. lokIN pUjf krn lwg pey [[[[[.

pfTk jnoN ! iewk vfrI sfrI khfxI vwl iPr JfqI mfro. hY nf kmfl dI cqurfeI CupI hoeI ies ‘‘Drm`` khfxI ivc. bRfhmx avfrf hovy, Twg cor hovy, ivBcfrI hovy, byeImfn, irÈvqKor hovy, Aus ƒ koeI sËf nhIN idwqI jf skdI. Aus ivhlV bRfhmx ƒ koeI isafxf purK ieh slfh BI nhIN dy skdf ik BfeI hwQIN kMm DMdf kiraf kro, mMg ky Kfxf jfieË nhIN hY. lokF qy Bfr nhIN bxINdf. pr nhIN kih skFgy sgoN ‘‘prm pivwqr`` AupdyÈ ieh hY ik Gr afey dirwdrI bRfhmx dy crnF qy isr rwK idE. qusIN BfvyN rfjy BI ikAuN nhIN ho, iPr BI bRfhmx qoN nIvyN ho. iPr bRfhmx dy crn Do ky Aus gMdy mYly pfxI ƒ aMimRq jfx ky pIE. Aus qoN bfd afpxf bYWz, kursI, mMjf jF rfj qKq, sB kuJ ibpr dy hvfly kr idE qy hwQ joV dy hukm dI AuzIk kro. bRfhmx quhfzy Gr afieaf hY ies leI Aus dI hr qrIky syvf kro. bRfhmx prvfr dIaF sfrIaF loVF puUrIaF kro. koTIaF, mihl JUgy ivc pf ky hI dfn kr idE. Auh quhfnuUM kuwJ BI nf dyvy qF koeI gwl nhIN hY. bRfhmx dy pYrF df mYlf pfxI jF ilaFdy hoey cOl hI quhfzy leI aMimRq smfn hn. hor iksy cIË dI afs nf kro. jy qusIN kuwJ aOKy ho ky BI bRfhmx dI KuÈI pRfpq krn ivc kfmXfb ho gey qF ‘‘jnm mrx`` dy sfry duwK kwty jfxgy. ies khfxI ivc ieh mnoivigafn kMm kr irhf spÈt nËr afAuNdf hY. jF koeI isafxf vIr, smJdfr BYx dwsx dI Kycl kr dyvy ik hor kI iswiKaf iml rhI hY ies khfxI ivcoN ? ikRÈn ƒ iewk bRfhmx dI kMgflI hI ikAuN nËr afeI, iksy ÈUdr dI grIbI ikAuN nhIN idsI ? iksy ÈUdr dy pYr Do ky ikRÈn ny nf pIqy, nf Aus ƒ afpxy isMGfsn qy ibTfieaf. iehnF khfxIaF duafrf afm iensfn dy mn ivc iehI gwl TosI jFdI hY ik hor sfry iensfn kyvl bRfhmx dI syvf leI hI bxfey gey hn. jfnvrF vFg isr suwt ky jUuwly ivc afpxI grdn PsfeI rwKx, ibprF dI vgfr ZoNdy rihx. bRfhmx kol iewk bVf Ëbrdsq ÈÈqr hY ‘‘srfp``. ies lfjuafb cIË nfl iksy ƒ BI Bsm kr skdf hY. iPr ikAuN nf ivcfry lokIN Qr Qr kMbx. iehI cflF iswKF dy pujfrIaF qy sMq aKvfAux vfly lutyiraF ny PVIaF hoeIaF hn. gurbfxI qF ieAuN pukfr rhI hY :-

bydu pukfrY muK qy pMzq kfmf mn kf mfTf..

monI hoie bYTf iekfqI ihrdY klpn gfTf..

hoie AudfsI igRhu qij cilE CutkY nfhI nfTf.. 1003)

hy bRfhmx, qyry bydF dI iswiKaf qYƒ imhnq krn qoN vrj rhI hY. ies leI qUM sfry kMmkfr iqafg idwqy. aflsI (mwTf) kMmcor bx ky lokF dI kmfeI qy inrBr ho igaf.

BfvyN qUM sfDU bixaf monI ho igaf. pr aMdroN qyry klpxf nf muwkI, Btkdf hI irhf. hy bRfhmx jy quUM AudfsI bfxf Dfr ilaf, Gr prvfr iqafg idwqf, qF kI hoieaf. qyry aMdr Ausy qrHF bycYnI mOjUd hY. quUM kdI ÈFq nhIN ho sikaf.

DoqI Koil ivCfey hyiT.. grDp vFgU lfhy pyit.. [[[[

pUjf iqlk krq iesnfnf.. CurI kfiZ lyvY hiQ dfnf..

bydu pVy muiK mfTI bfxI.. jIaF kuhq n sMgy pRfxI..

khu nfnk ijsu ikrpf DfrY.. ihrdf suDu bRhmu bIcfrY.. (201)

hy bRfhmx prfey GrF ivc Bojn Ckx vkq ieh DoqI ËmIn qy ivCf ky bYT jFdf hYN. iPr Koqy vFg pyt Br lYNdf hYN. AuÖ ivKfvy leI mUrqI pUjf krdf hY, iqlk lfAuNdf hY, qIrQF qy ieÈnfn BI krdf hY. pr qyrIaF krqUqF bhuq mMdIaF hn. jjmfn ƒ Dmkf ky zrf ky dfn vwD qoN vwD lYx dI qFG ivc rihMdf hY. bVI imTfs BrI nftkI Ëubfn duafrf vyd bfxI pVHdf hY. pr jIvF df, iensfnF df Gfx krn lwigaF kdI Èrm nhIN krdf. hy nfnk afK ! ijs ivakqI qy gurU imhrbfn hovy Aus ƒ pRBU crnF nfl joV idMdf hY. ihrdy ivcoN ivkfrF ƒ kwZ ky nyk jIvn vfly bxf idMdf hY. sudfmy bfry iewk prmfx :-

ginkf AuDrI hir khY qoq.. gj ieMdR iDafieE hir kIE moK..

ibpR sudfmY dfldu BMj.. ry mn qU BI Bju goibMd.. (1192)

siqgurU jI pOrfxk khfxI df hvflf dy ky smJfAuNdy hn ik, hy BfeI ! ginkf vrgI duhcfrxI aOrq qoqy ƒ pVHfAuNdI (rwb ƒ Xfd krdI) qr geI. ieMdr df hfQI qyNdUey dI jkV ivcoN inkl mukq ho igaf ikAuNik Aus ny hrI ƒ Xfd kIqf sI. sudfmy bRfhmx ny jdoN inrMkfr ƒ Xfd kIqf qF Aus df dildr (grIbI afriQk qy mfnisk) Kqm ho igaf. hy myry mn qUM BI pRmfqmf ƒ Xfd kr. qyry sfry ivkfr kwty jfxgy.

BfeI gurdfs jI dI iewk pAuVI lY ky bhuqy lyKk qy bulfry ikRÈn sudfmy dI khfxI aiqaMq lMmI krky suxfAuNdy hn. jdoN ik ieh pOrfxk gRMQF ivclI kflpink kQf hY. aslIaq nfl ieiqhfs vrgI iksy ÈYa nfl ies df koeI sbMD nhIN hY. ieh khfxI ikAuNik ihMdU smfj ivc sdIaF qoN suxI suxfeI jf rhI sI. ihMdU smfj ƒ cMgI lwgdI sI. Aus df kyvl hvflf idwqf hY. BfeI gurdfs jI dI ilKI dsvIN vfr dI nOvIN pAuVI ieh hY:-

ibpu sudfmf dfildI bfl sKfeI imqR sdfey..

lfgU hoeI bfmHxI imil jgdIs dildR gvfey..

cilaf gxdf gtIaf ikAu kir jfeIaY kAuxu imlfey..

phuqf ngir duafrkf isMG duafirKloqf jfie..

dUrhu dyiK zMzAuiq kir Ciz isMGfsxu hir jI afey..

pihly dy prdKxf pYrI pY ky lY gil lfey..

puCy kuslu ipafru kir gur syvf dI kQf suxfey..

lY ky qMdul cibAun ivdf kry agY phucfey..

cfir pdfrQ skuc pTfey.. (Bfg: 10-9)

ieh bRfhmxF vwloN ilKI bRfhmxF vwloN pRcfrI qy bRfhmx dy hwk ivc jfx vflI khfxI hY. koeI nvIn Koj vflf ivdvfn ies ivcoN mnuwKqf leI srb sFJI kQf ikvyN lwB skygf ? ies df mqlb hY ik jMqf qoN tYks ivc vsUilaf igaf pYsf lok BlfeI dy kMmF qy Krc krn dI QfvyN ikRÈn afpdIaF dosqIaF pfl irhf sI. iewk ax aiDkfrI ivakqI ƒ bhuq vwzI rkm dy idwqI ikAuN ? kI DrmI purK guxF qoN swKxy lokF ƒ ies qrHF invfj skdy hn ? aijhy nfjfieË kMm krn krfAux vfly DrmI iensfn aKvfx dy hwkdfr ho skdy hn ? ieh khfxIaF ivhlV pujfrIaF aqy sfDlfxy ƒ KUb rfs afAuNdIaF hn. acyq rUp ivc afm jn smUMh ƒ mMgqy bxfAux leI aiswDI pRyrnf idwqI geI hY, ies sfKI ivc. ieh khfxIaF dI bdOlq axKI qy imhnqI iswK awj vwzI pwDr qy iBKfrI bxy vyKy jf skdy hn. myrI gwl BfvyN hYrfnI jnk pRqIq hovy pr gurduvfiraF dIaF iblizMgF leI AugrfhI asl ivc afpxIaF keI pusqF leI rotI df pRbMD kIqf jf irhf hY. Drm pRcfr qF krn dy hor bQyry ZMg hn. gurdvfry dy bhfny afpxI aflIÈfn koTI bxdI hY, kfr GUkdI hY. jy sMBv hovy qF afly duafly kuwJ dukfnF bxf ky cMgf coKf ikrfieaf vsUilaf jf skdf hY. ieAuN smJ lE, Aus sudfmy vflI khfxI ivc qF pqf nhIN ikMnI ku swcfeI hY. pr awj swcfeI ieh hY ik gurU nfnk sfihb jI df nfm vrq ky bhuq sfry lokF dI kMgflI grIbI dUr ho geI hY. gurbfxI ƒ iqafg ky qulsI rfmfiex ivcoN iewk dohf bVf lmkf ky arQF smyq bfr bfr suxfieaf jFdf hY. jdoN ik gurbfxI dfn nhIN isKfAuNdI dsvMD isKfAuNdI hY. dohf pVHo :-

jnnI jxY qf Bgq jn kY dfqf kY sUr.

nhI qf jnnI bFJ rhy kfhy gvfey nUr. (qulsI)

AuWdm bfry qy vMz Cwkx bfry gurbfxI qF ieh sfrQk syD bÉÈ rhI hY -

igafn ivhuUxf gfvY gIq.. BUKy mulF Gry msIiq..

mKtU hoie kY kMn pVfey.. Pkr kry horu jfiq gvfey..

gur pIru sdfey mMgx jfie.. qf kY muUil n lgIaY pfie..

Gfil Kfie ikCu hQhu dyie.. nfnk rfhu pCfxih syie.. (mhlf-1-1245)

ihrdY kptu inq kptu kmfvih muKhu hir hir suxfie..

aMqir loBu mhf gubfrf quh kUtY duK Kfie.. (1199)

sukdyv :- ‘‘ivafs munI df puwqr iewk irÈI ijsdf pRiswD nfm sukdyv hY. mhFBfrq ivc kQf hY ik ivafs hvn krn leI arxI (awg pYdf krn vflI lwkVI) lwkVI Gsf ky agnI pYdf krn dI koiÈÈ kr irhf sI. iesy smyN duhrfn iGRqfcI apsrf (suMdr jvfn aOrq) af geI. ies ƒ dyKidaF hI ivafs df mn bykfbU ho igaf. irÈI df vIrj inkl ky arxI ivc izwg ipaf. iGRqfcI apsrf irÈI dy srfp qoN zrdI qoqI df rUp Dfrn krdI AuQoN AuWz geI. irÈI ivafs dy vIrj qoN sukdyv arxI (lwkVI) ivcoN hI pYdf hoieaf. ipqf ivafs ny suk (sukdyv) nfAuN ies leI rwiKaf ik irÈI dI kfm vfsnf ƒ mihsUs krky iGRqfcI qoqI bx geI sI. ies leI qoqI ƒ sukdyv dI mF mMinaf igaf. sukdyv ƒ ivafs ny bRhm ivwidaf pRfpq krn leI rfjf jnk pfs Bijaf. AuQoN pVHky ieh pRiswD igafnI mMinaf jfx lwgf. (m: ko: 207)

iewk hor kQf sukdyv bfry QoVHy vwKry ZMg dI BI imldI hY. mhfn koÈ ivc aqy ihMdU imiQhfs koÈ ivc Auh khfxI nhIN iml skI. Aus df ieÈfrf mfqr BfeI gurdfs jI ny afpxIaF vfrF ivc BI kIqf hY. khfxI jo ihMdU iswK sfDF qoN suxI geI sI ieAuN hY :- iewk idn pfrbqI ny pqI iÈv ƒ bynqI kIqI amr kQf suxfAu. clo ikqy iekFq ivc cldy hF. ihmflf prbq cly gey. rfq smyN iÈv khfxI suxfAux lwg pey. pfrbqI suxdI hoeI sqbcn sqbcn bolI jf rhI sI. amr kQf jy koeI sMpUrn sux lvy qF ‘‘amr`` ho jFdf hY. rfq dy ipCly pihr pfrbqI sON geI. ruwK qy bYTf qoqf amr hox dI iewCf kfrn kQf iDafn nfl sux irhf sI. jdoN pfrbqI sON geI qF Aus dI afvfË vFg qoqy ny sqbcn kihxf jfrI rwiKaf. khfxI muwkI svyr hoeI, pfrbqI suwqI vyK ky iÈv ƒ guwsf afieaf. soicaf iPr kAux sqbcn kih irhf sI. AuWpr iDafn igaf kI vyiKaf iewk qoqf ruwK qoN AuzfrI mfr igaf. iÈv BI ipwCy dOV ipaf. bhuq lMmyy sPr qoN bfd qoqf hMB igaf. iÈv qoN zrdf lukx leI QF lwBdf awgy igaf qF vyd ivafs dI pqnI ny suwqI AuWT ky AubfsI leI mUMh KoilHaf. ivcfrf qoqf Aus dy mUMh ivc vV bYTf. iÈv mfrn leI JeIaF lY lY pvy. vyd ivafs AusdI pqnI qy hor lokF ny iÈv dy qrly krky mMnfieaf. guwsf TMZf kIqf qF ikqy vfps muiVaf. iewDr ivcfrf qoqf ieMnf Gfbiraf ik bfrF sfl qwk Aus jnfnI dy pyt ivc hI bYTf irhf. Bfxf aijhf vriqaf ik pyt ivc hI qoqy qoN muMzf bx igaf. bfrF sfl mgroN kfkf jI bxky jnmy df nfm sukdyv (qoqf) hI rwK idwqf igaf. iPr ieh jnk dy skUl ivc pVHfeI krky vwzf Drmfqmf bixaf.

ivcfr - ies lfimsl axivigafnk aqy gYr kudrqI khfxI ivc cMgf cMd cfhiVaf igaf hY. vyd ivafs ijs bfry ikhf jFdf hY ik Aus ny mhFBfrq vrgf byjoV gRMQ ilK ky afpxf nfm amr krvf ilaf. kuwJ lokF df ieh BI mMnxf hY ik gIqf BI ivafs ny hI ilKI sI. BfvyN afm mnOq muqfbk ieh ikRÈn dI ilKI mMnI jFdI hY. ies ƒ mhfn ivdvfn hI nhIN sgoN mhfn irÈI munI, qpwsvI, Xwg krn krfAux vflf svIkfiraf jFdf hY. ies khfxI muqfbk BI ivafs Xwg krn leI awg bflx dI koiÈÈ kr irhf sI. pqf nhIN ikwQoN acncyqI iewk jvfn iesqrI ivafs jI ƒ ivKfeI dy geI. ieh jfx buwJ ky puwqr pRfpqI leI sfD dy zyry qy JfVU lfAux afeI sI jF kyvl sfD ƒ drÈn dyx, ieh qF AuhI dws skdI hY. pr iewk gwl jo prqwK hY Auh ieh ik irÈI ivafs jI jvfn ijsm ƒ vyKidaF hI bykfbU ho gey. afpxI bypwqI qoN zrdI iGRqfcI dOVI, hfl pfhiraf kIqI. pr sB ivarQ. Aus nfl ivgVy sfD ny kukrm kr ilaf sI. Èfied lukf Cupf ky ies sfD ny kfPI smF Auh afpxy zyry rwKI hovy. smF afAux qy lVkf jnmy qoN bfd Auh nws geI, nsf idwqI geI jF mfr idwqI geI. khfxI ivc nhIN dwisaf iga. mfqf ipqf (nr-mfdf) dy sbMDF qoN bgYr bwcf pYdf hoxf sMBv nhIN hY. ieh jo sfD lybl lf ky BgvyN jF icwty coly pfeI sfhn nËr afAuNdy hn afm krky ivafh nhIN krfAuNdy. srIr ivc sfrIaF ikirafvF nflo nfl cwldIaF hn. srIr vwDdf hY ijQy hwz cMm KUn sihj qrIky bxdf hY, iesy qrHF aOrqF purÈF ivc jnx aMg sikiraf ho jFdy hn. purÈ dy aMdr jvfnI ivc vIrj vDyry mfqrf ivc bxdf hY. mfdf sfk leI mn mcldf hY. iewDr vfsnf gRsq jF aAulfd pRfpqI dIaF cfhvfn aOrqF zyiraF ivc afm hI jFdIaF hn. aksr hI Èrmnfk GtnfvF kdI kdfeI bfhr inkl afAuNdIaF hn. jo kuwJ zyiraF ivc pfp krm huMdy hn, AuhnF df Èfied iewk zyZ pRqIÈq Byq KulHdf hY. bfkI sB kuwJ smfjk BYa, iewËq df svfl, qy prvfrk JgiVaF qoN bcx leI ‘‘Drm dI sPYd pr aMdroN bdbUdfr cfdr`` nfl Zwk ilaf jFdf hY.

vyd ivafs dI khfxI ƒ BI kuwJ aMnHy ÈrDflUaF ny ‘‘Drm pVdy`` ivc rwKx df jqn kIqf hY. iehnF awKrF dy lyKk ƒ akfl qKq dy iewk syvfdfr BfeI mnjIq isMG nfl inwjI shfiek bx ky krIb iqMn sfl qwk sB kuwJ vyKx prKx df mOkf imilaf. Bry mn nfl ilKx leI mjbUr hoieaf hF. jQydfr vwl jo Kq iswK mfeI BfeI vwloN afAuNdy sn AunHF ƒ pVHnf qy jvfb dyxf myrI hI ijMmyvfrI sI. ‘‘pRiswD qy pUjnIk`` zyiraF ivc pVH rhy mfsuUm bwcy ikvyN zyrydfr ‘‘sfhnF`` dI hvs df iÈkfr huMdy hn, pVH sux ky rUh kurlfAuNdI hY. klyjf ptdf hY. iehnF mfsUm, msl idwqy gey PuwlF dI cIk BI bfhr suxfeI nhIN idMdI. kdI kdfeIN iehnF dy aBfgy mF bfp afpxI grIbI , lfcfrI jF bybsI qoN vkq kwZ ky ‘‘akfl qKq`` vwl PirafdI huMdy. ‘‘jQydfr jI ! PlF zyrydfr ny sfzy bwcy nfl ‘‘mUMh kflf`` kIqf hY. Aus idn qoN Auh mfsUm sdmy qoN AuWBr nhIN sikaf. iehnF pfpIaF ny sfzy bwcy dI iËMdgI brbfd kr idwqI. asIN grIbI kfrn zyry qy gurbfxI pVHx, kIrqn iswKx Byijaf sI. pr AuQy qF hor hI vrqfrf vrq igaf[[[[[ kuJ kro``. jdoN mYN jQydfr ƒ puwCxf ik hlPIaf ibafn lY ky kys puls dy hvfly kr deIey ? qF jQydfr mnjIq isMG ny ‘‘Drm`` df vfsqf pfAuNidaF mUMh bMd rwKx leI ‘‘hukm`` kr dyxf [[[[[. Aus qoN mgroN qF keI sfry zyrydfr ‘‘bRhmigafnI`` rfq idn ‘‘bRhm igafn`` vMzdy jyhl dIaF slfKF ivc bMd ho cuwky hn. ajy bhuq kuwJ aijhf hY jo zUMGI pVqfl dI mMg krdf hY. mfPIaf dy Kqrnfk gYNg ijvyN apxIaF srgrmIaF ƒ isry lfAuNdy hn, iehnF zyiraF df aMdrlf rUp lwgBg Ausy qrHF df hY.

KYr ! Aus ivÈy bfry socx smJx dI loV hY ik vyd ivafs vrgy irÈI munI df afpxy afp qy kfbU nf irhf. ivcfrI iGRqfcI ƒ hI hor Kqrf pYdf ho igaf. ikqy irÈI nfrfË ho ky koeI srfp nf dy dyvy. glqI ivafs dI kFbf iCV igaf iGRqfcI ƒ. hY nf qkVy df sqIN vIhIN sO. Auh BfvyN vyd ivafs dI pqnI nf bx skI, hF puwqr ivafs dI JolI suwt ky vfps clI geI. ivafs ny hor ikhVI aOrq dI shfieqf nfl bwcy sukdyv dI pflxf kIqI ? koeI puwCx dI gusqfKI nf kry.

AuWpr idwqI geI dUsrI khfxI muqfbk iswDf hI qoqf ivafs dI pqnI dy mUMh ivc dfKl ho igaf. iÈv vwloN BYa BIq hoieaf bfrF sfl qwk grB ivc hI luikaf irhf. sfry kudrqI inXmF ƒ iCwky tMg ky ieh BfgÈflI qoqf aMdr bYTf lVkf bx igaf. bfrF sfl mgroN jnm lY ky jnk rfjy kol pVHny pf idwqf igaf. AuQy ies ny KUb dwb ky pVHfeI kIqI. afm zyrydfr sfDF dy pRbMD vFg AuQy rih ky BFzy mFjy, lMgr bxfieaf. iemiqhfn lYx vfsqy sfiraF ny afpxI jUT BI ies dy isr ivc pfeI, pr ieh azol syvf krdf irhf. pfTk jnoN iswKI Bys vfly pRcfrk iswK syvfdfrF ƒ Buwl gey. ijhnF ny afpxf afpf Aumr Br syvf ivc lyKy lf idwqf, Auh cyqy nf rhy. axhoey, axjMmy ivakqI sfrIaF iswK styjF df iÈMgfr bxfey jf rhy hn. ‘‘svf svf mx pIsxy pIsy, iewk ipaflf pfxI, awDI awDI rotI qy gujfrf kIqf. bwcy ivlHkdy rhy, ipafsy, BuwKy qVPdy rhy. mfvF dy sfhmxy pRfx iqafgdy rhy. nyiËaF ivc proey jFdy rhy, tukVy kr ky mfvF dIaF JolIaF ivc suwt idwqy jFdy. mfvF isdk ivc azol rhIaF. AuhnF sB dI bhfdrI qy syvf Buwl geI. jo kdI BI nhIN jnmy Auh iswKF dIaF KoprIaF ivc quMn idwqy gey. gurbfxI ivc jF BfeI gurdfs dIaF vfrF ivc iehnF df iËkr kyvl Audfhrx leI afieaf hY. ijvyN axigxq hor jIvF, jMqF, pÈUaF, pMKIaF df hvflf afieaf hY. ies df ieh mqlb nhIN ik siqgurU kF, kuwqy jF mor, hMs dy Aupfsk bx gey hn. Audfhrx kdI BI asUl nfloN AuWqy jF brfbr nhIN hoieaf krdI. afAu gurbfxI aqy BfeI gurdfs jI dy hvfly pVHIey :-

jfq nf jfiq dyiK mq Brmhu ‘‘suk`` jnk pgI lig iDafvYgo..

jUTn jUiT peI isr Aupir iKnu mnUaf iql n zulfvYgo.. (mhlf - 4-1309)

AuWcI nIvIN jfq df Brm nf krnf, sukdyv bRfhmx sI Aus ny hr qrHF dI hwQIN syvf kIqI. jnk BfvyN KwqrI rfjf sI, pr skdyv ny Aus qoN igafn lYx qoN sMkoc nf kIqf. Aus dI inmrqf prKx vfsqy isr AuWqy jUTIaF pwqlF suwtIaF geIaF. sukdyv azol rih ky igafn lYNdf irhf qy syvf krdf irhf. Aus dy jnm bfry jF hor gYr kudrqI vrqfiraF bfry siqgurU jI ny iewQy koeI iËkr nhIN kIqf. aijhIaF AudfhrxF hor BI anyk iml jFdIaF hn. BfeI gurdfs jI ny pRclq pOrfxk sfKI df hvflf idwqf hY. ieh nhIN ikhf ik ieh khfxI ieMn ibMn swcI hY.

bfrh vrHy grBfis vis jmdy hI sik leI AudfsI..

mfieaf ivic aqIq hoie mn hT buiD n bMid KlfsI..

ipaf ibafs prboiDaf gur kir jnk shj aiBafsI..

qij durmiq gurmiq leI isr Dir jUiT imlI sfbfsI..

gur Aupdysu avsu kiq grib invfir jgiq gur dfsI..

pYrI pY pf Kfk hoie gurmiq BfAu Bgiq prgfsI..

gurmuiK suK Plu shj invfsI.. (vfr -25 -10)

ies pAuVI ivc pihlF kuJ Audfhrx hn afKrI pMkqI ivc gurmq isDFq pyÈ kIqf igaf hY. sukdyv qoqy qoN afdmI bixaf hovy gurbfxI jF BfeI gurdfs ny ikqy nhIN iliKaf. AuNÖ bhuq sfry iensfnF dy nfm awj BI mor, qoqf, sUrj, cMd jF rfm hn. ieh kyvl nfm hn. AuhnF ÈKsIaqF nfl nfvF df koeI qflmyl nhIN hY. phfVf isMG phfV nhIN hY. boqf isMG (AUT) jfnvr boqf nhIN hY, guriswK hY. Bfv ieh bxdy hn- sukdyv ƒ bfrF sfl qwk pUrI sKqI dy nfl pVHfeI krvfeI. apxy Ausqfd jnk dI ingrfnI ivc mn vfÈnfvF qy kfbU pfAuxf iswiKaf. ipqf ibafs ny pihlF mq idwqI iPr jnk ƒ gurU Dfrn kIqf. mn df hMkfr (AuWcI jfq) iqafg ky inmrqf nfl syvf kIqI. gurU AupdyÈ svIkfr kIqf, hMkfr iqafg ky jgq df syvk bxnf prvfn kIqf. hr iewk dy pYrF dI Kfk vFg inmfxf hoxf prvfn kIqf. gurmiq lY ky inrml BAu ivc rihMidaF BgqI kIqI. ies qrHF gurmuiK pdvI ƒ pRfpq hoieaf, suwKF dI pRfpqI hoeI, sihj ivc itk igaf. jy ies qrHF arQ ivcfr krFgy qd qF gurmq dy nyVy rih skFgy, vrnf ihMdU mq vfly Kfry sfgr ivc qF zuwby hI pey hF.




.