.

kI sfzy pRbMDk vfihgurU sLbd dI kIqI jf rhI glq ivafiKaf vwl iDafn dyxgy?

avqfr isMG imsLnrI (510-432-5827)

zyrydfr sMpRdfeI pRcfrk vfihgurU sLbd dy arQ kr rhy hn ik "v" siqjug dy avqfr vfsdyv (ivsLnU) qoN ilaf, "h" duafpr dy avqfr hrikRsLn qoN, "r" qRyqy dy avqfr rfm qoN aqy "g" kljug dy avqfr goibMd qoN afidk. kI gurU sfihb mMny gey cfr juwgF jF avqfrF nUM mfnqf idMdy hn? jd ik ieh avqfr afpxy afpxy smyN dy rfjy hoey hn pr lok ienHF nUM pRmfqmF dy avqfr dws ky pUjf krdy hn ikAuNik Aus vyly lok rfjy df hukm hI rwbI Purmfn smJdy sn-jugh jugh ky rfjy kIey gfvih kir avqfrI](423) gurU jI ienHF mMny gey avqfrF bfry PurmFdy hn-avqfr nf jfnY aMqu pRmysr pfrbRhmu ibaMq](894) avqfr vfihgurU pRmysLr dI byaMqqf nUM hI nhI jfxdy jo jnm mrn qoN rihq hY aqy avqfr qF mF bfp qoN jMmy aqy smy nfl srIr krky mry vI pr lok BrmF ivwc pey hoey kwcIaF gwlF krdy hn-Brim BUly nr krq kcrfiex]jnm mrn qy rihq nfrfiex](1136) iPr gurU sfihb AunHF dy pihly awKrF nUM joV ky vfihgurU sLbd ikAuN bxfAuxgy? qy iswKF nUM avqfrF dy nfvF vflf mMqR ikAuN dyxgy? gurU jI qF PurmFdy hn-byd kqyb sMsfr hBf hUM bfhrf]nfnk kf pfiqsLfhu idsY jfhrf](397) iPr sfzy sfDF qy zyrydfr pRcfrkF nUM iksny hwk idwqf hY ik Auh afpxI mrjI nfl jo mrjI khI jfx?

afE jrf vfihgurU sLbd dI ivcfr krIey-BfeI sfihb BfeI kfnH isMG nHfBf dy ilKy mhfn kosL dy pMnf 1087 qy vfhgurU sLbd dI ivafiKaf ievyN hY-jo mn buwiD qoN pry sB qoN vwzf pfrbRhm DMnqfXog krqfr "kIaf Kylu bz mylu qmfsf vfhgurU qyrI sB rcnf (1403) vfh df arQ hY (ascrj rUp) gu (aMDkfr ivwc) rU (pRkfsL krn vflf)-vfh nfm acrj ko hoeI.acrj qy pr Aukiq n koeI. go qm qn agXfn ainwq.rU pRkfsL kIXo ijn icwq.(nfnk pRkfsL) iswKF df mUlmMqR-siqguru purK idafl huie vfhgurU sc mMqR suxfieaf (Bf[gu[jI) vfhu-vfhgurU df sMKyp-vfhu vfhu gurisK inq krih (515) krqfr byprvfh hY-vfhu vfhu vyprvfhu hY (gUjrI m:3) gurU amrdfs jI ny Kfs krky krqfr dI mihmf vfhu vfhu sLbd nfl kIqI hY-guir amrdfis krqfru kIaAu vis vfhu vfhu kir DXfieXAu (svYXy m:4 ky) vfh df arQ DMn DMn vI hY-vfhu myry sfihbf vfhu (755)

 

gurU gMRQ sMkyq kosL dy lyKk ipafrf isMG pdm anusfr-vfhgurU ieh sMkyq do sLbdF df smfs hY vfh qy gurU vfh df arQ ascrj aqy gurU df arQ pRkfsLk igafn sqf hY. dUjy sLbdF ivwc Auh prm sLkqI jo agMm agocr hox krky ascrj qy rihnumfeI dyx vflI hY. pRfcIn BfrqI sihq ivwc ieh sLbd pRfpq nhIN, iswK sihq ivwc nvF isrijaf igaf hY. ieiqhfsk idRsLtI qoN dyiKaF ieAuN pqf lgdf hY ik pihly pihl jo gurU drsLn leI iswK aAuNdy sn, Auh gurU qoN pRBfivq ho ky vfh-gurU, vfh-gurU (DMn gurU DMn gurU) sLbd df Aucfrx krdy sn. Auh afpxy afqmk anMd nUM iesy qrHF hI pRgt kr skdy sn. hOlI hOlI dovyN sLbd juV ky smfs bx igaf qy ieh pRmysLr dy arQF ivwc vriqaf jfx lwgf. jdoN gurU gRMQ sfihb jI dI bIV iqafr ho rhI sI Aus smyN BwtF ies sLbd df pRXog ijvyN kIqf Aus qoN pRqwK huMdf hY ik ieh sLbd pRmysLr df boDk ho igaf sI-kIaf Kylu bz mylu qmfsf vfhgurU qyrI sB rcnf (1403) sfrI rcnf pRmysLr dI hI ho skdI hY iksy dyhDfrI gurU dI nhIN.

pRiswD ivdvfn BfeI vIr isMG anusfr- (sMsikRq ivwc) vfh-lY jfxf, gurU-igafn pRkfsLk) Bfv ijs pfs gurU lY jfey so pfrbRhm pRmysLr. (PfrsI ivwc)-vfh-DMn DMn. pfrbRhm-vfhu vfhu iqs no afKIaY jo sB mih rihaf smfie](514) isPq slfh-vfhu vfhu isPiq slfh hY (514) aqy BfeI sfihb ilKdy hn ik BfeI gurdfs jI dIaF vfrF dI pihlI vfr dI 49 vIN pfAuVI BfeI gurdfs jI dI nhIN ho skdI ikAuNik ies pr guxI jxF nUM sLMky hn ik-siqjug, qRyqf, duafpr aqy kljug ivwcoN vfsdyv, rfm, hirikRsLn aqy goibMd qoN "vf, rf, h, go" cfr awKr lIqy qF "vfrhgo" bixaF pr vfihgurU nF bixaF. jy siqjug, duafpr, qRyqy aqy kljug df kRm bdlo qF "vfhgorf" bxdf hY.[jy iewk mfqR hI lE qF "vhgr" bxdf hY. vfsdyv coN ‘v’ kMny vflf qy hrIikRsLn coN ‘h’ mukqf qy rfm ivwcoN ‘r’ qy goibMd ivwcoN ‘gu’ lIqy.‘v" qF kMny smyq ilaf, ‘rf’ df kMnf Auzf idwqf aqy ‘gu’ df hoVf aONkV ivwc bdl idwqf, ieh iBMnqf ikAuN? BfeI gurdfs jI vyly siqgurU ‘hir goibMd’ jI sn, qF awKr ‘h’ lYxf cfhIdf sI, hir goibMd coN ‘g’ kIkUM lIqf? AuNJ vizafeI nimwq gur nfnk nfm coN ‘n’ awKr lYxf cfhIdf sI ikAuNik gurU nfnk jI jgq gurU sn-jLfhr pIr jgiq gur bfbf (Bf[gu) goibMd gurU ijs qoN lyKk df iesLfrf ‘gurU boibMd isMG jI’ vwl hY, ajy pRgty nhIN sy BfeI gurdfs jI ny CtvF gurU pIr BfrI jo pRqwK sy, Cwz ky aqy afid gurU nfnk Cwzky dsmyN gurU df awKr ‘g’ iks qrHF lY ilaf? ikRsLn aqy rfm kyvl avqfr mMny jFdy hn ar ikRsLn qoN Cuwt bfkI dy avqfr vI solF klF sMpUrn nhIN mMnINdy. ienHF nUM siqgurU dI pdvI kdI nhIN imlI. rfm cMdr dy gurU visLsLt qy vfsdyv sn aqy sMdIpn qy durbfsLf irKI ikRsLn dy gurU sy. BfeI gurdfs jI ny ienHF nUM gurU ikkUM afiKaf? eyh qF kyvl avqfr sy.

so ihMdU mq anusfr siqjug ivwc vfsdyv XF ivsLnUM Aus nfm dy avqfr nhIN hoey. vfsdyv nfm hY ikRsLn df jo AunHF dy ipqf vfsunv qoN bixaf hY. vfsdyv df dUsrf arQ hY ivafpk prmysLr (dyKo ivsLnUM purfx) iPr ivsLnUM ik ijs df BgqI mfrg vfly ihMdU iDafn Drdy hn Auh dyhDfrI nhIN pr iewk dyvqf df nfm BI hY jo sBnF dyviqaF df sLRomxI hY. vyd ivwc hor awT dyvqy hn jo vsU khI dy hn AunFH dIaF igxqIaF ivwcoN iewk igxqI ivwc ivsLnUM df nfm afAuNdf hY pr ieh awTy vI dyvqy hI mMny gey hn. ivsLnUM df dUsrf arQ ivafpk vI hY. so ieh arQ krnf ik vfsdyv jI siqjug dy avqfr sn ieh BI nhIN Zukdf ikAuNik vfsdyv dy siqjug ivwc siqgurU hox df lyK vyd ivwc nhIN imldf. siqgurU pd ds gurU sfihbfnF nfl vriqaf igaf hY, pihly qRyqy qy duafpr dy avqfrF rfm ikRsLn nfl vI nhI lfieaf igaf, Auh avqfr khfey aqy dyhDfrI gurU AunF ny Dfrn kIqy. so ieh arQ krnF BI nhIN Zuwkdf ik siqjug ivwc vfsdyv siqgurU sI. nF ieh Zuwkdf hY ik siqgurU ny vfsdyv ivwcoN vvf lIqf ikANNik quk ivwc koeI ikRaf pd nhIN ipaf, jo lIqf df arQ dyvy Xf iksy mfqRf ivwcoN sMBfvn ho sky.

vfihgurU sLbd jnm sfKIaF ivwc vI iliKaf imldf hY "bolo BfeI vfihgurU" BwtF qoN pihlF sMKyp vfhu rUp ivwc gurbfxI ivwc vriqaf hY, BwtF ny qF ies dI KuwlH ky vrqoN kIqI hY-vfihgurU vfihgurU vfihgurU vfih jIAu](gurU gRMQ) Bf[ gurdfs jI ny vI vfrF ivwc keI vfr vrqidaF spwsLt kIqf hY-vfihgurU guir mMqRu hY jip hAumY KoeI aqy gurU nfnk rUp gurU goibMd isMG jI ny KMzy dI pfhul dyx vyly gur mMqR qy Piqh dy rUp ivwc idRV krvfieaf hY. awj vI dyKo ihMdU rfm rfm, musilm awlfh awlfh aqy iswK vfihgurU vfihgurU jpdy hn. hor vI bhuq sfry pRmfx idwqy jf skdy hn pr Auwprokq pRmfxF qoN iswD ho jFdf hY ik vfihgurU sLbd iksy jug dy avqfr qoN nhIN ilaf. ijhVy avqfr afp jr jorU qy jLmIn leI lVdy rih hox gurU jI AunHF df nfm ikAuN jpfAuxgy? siqgurU nf ihMdU hn nF muslmfn-nF hm ihMdU nf muslmfn]alfh rfm ky ipMz prfn](gurU gRMQ) awj gurU gRMQ dI iPlfsPI nUM Cwz ky koeI afpxy afp nUM pMizq aqy vydFqI khf irhf hY. jrf soco inafry iswK pMQ df afgU vydFqI ikvyN ho skdf hY? zyrydfr sMpRdfeI afpxy nF ipCy snfqn mwq vfly lPjL sRI mfn sMq jI mhFrfj 108 jF 1008 ilK rhy hn qy iswKF dy gurduafiraF ivwc bRfhmxvfd df pRcfr kr rhy hn. gurbfxI dy inrol arQ kridaF aqy gur ieiqhfs qy iswK ieiqhfs suxfAuNidaF ienHF dI jLbfn nhIN cldI pr AUt ptFgI sfKIaF, cutkly aqy bRfhmxI ivcfrDfrf bVy Pkr nfl suxf suxf ky iswKF df Bgvfkrn krn ivwc awzI cotI df jor lfAuNidaF ienHF dI Ehf jLbfn lqr lqr cldI hY aqy ieh bRfhmxnumF bfby kQfvfck sfzy afgU vI bxy iPrdy hn. afr[ afr[ aYws ienHF dy zyiraF ivwc 99% GusV cuwkI hY jo pMj kkfrI bfxf vI Dfrn krky pRcfrk vI bx cuwkI hY ijnHF dI pCfx isrP isDFq qoN hI kIqI jf skdI hY, inrf bfxy qoN nhIN. ieh lok sfzy iswKI isDFq imlgoBy krI jf rhy hn. jd ik iswK pMQ bfry gurU goibMd isMG jI df hukm hY-jb lg KLflsf rhY inafrf]qb lg qyj dIE mYN sfrf]jb ieh ghY ibpRn kI rIiq]mYN nF krAuN ien kI pRqIiq] so sfD sMgq jI vfihgurU sLbd bfry jy koeI bfbf jF kQfvfck qroV mroV ky glq arQ krdf hY qF cup krky awKF mItI suxI hI nf jfE. ikhVy iswK nUM vfihgurU sLbd bfry BulyKf hY, jy hY qF sfrI Aumr sMgq krky jF bfxI pVH ky Aus ny isiKaf kI hY?

vfihgurU sLbd dy iswDy arQ hn (vfh)-ascrj, adBuq, vMzrPul, DNMnqfXog aqy gurU-aiganqf dy aMDyry ivwc igafn df pRkfsL krnvflf srb ivafpk gur-prmysLr-gur prmysru eyko jfxu]jf mih Byd rMc pCfn](964) iswK df gurU hY sLbd (igafn)-sbd gur pIrf gihr gMBIrf ibn sbdY jgu bAurfnM](635) Auh sLbd (igan) hI vfihgurU hY. jd iswK df ihrdf aYsy igafn nfl Br jFdf hY jF akfl purK dIaF idwqIaF dfqF df sLukrfnF krdf hY jF Aus dy anoKy adBuq kOqk qy njfry qwkdf hY qF Aus iswK df mn iekfgr ho kih AuwTdf hY-kIaf Kylu bz mylu qmfsf vfhgurU qyrI sB rcnf](1403) DMn vfihgurU! DMn vfihgurU!! DMn vfihgurU!!! qUM hI igafn df dfqf hNY nf ik koeI "v" ivsLnUM[ "h" hirikRsLn, "g" goibMd aqy "r" rfm avqfr. bco! aYsy kQfkfrF koloN jo vfihgurU sLbd ivwc vI dyvI dyvqy avqfr GsoV rhy hn. gurbfxI jF gur isDFqF dI ivafiKaf vydF, ismrqIaF, purfxF aqy zyrydfr sMqF dy ilKy gRMQF aunsr nhIN kIqI jf skdI gurbfxI dy isDFq gurbfxI ivwcoN hI Kojy jf skdy hn. ijvyN smuMdr ivwc zUMgI cuwBI mfrnvflf hMs moqI hIry lwB lYNdf hY "hIry rqn lBMin" pr bglf zzIaF mCIaF hI Bfldf rihNdf hY-hMsF hIrf moqI cugxf bg zzF Bflx jfvY (960) ijvyN Bf[ rxDIr isMG aqy pRo[ sfihb isMG jI ny gurbfxI ivwcoN gurbfxI ivafkrx lwBI ijs anusfr sfrI bfxI dy arQ kIqy nf ik iksy vyd jF zyry sMpRdf dy gRMQ anusfr.




.