.

kI mIzIey df krqv jnqf ƒ jfgrUk krnf hY jF gMumrfh krnf ?

gurÈrn isMG ksyl, knyzf

awj dy smyN mIzIaf jnqf dI soc ƒ qbdIl krn ivwc aihm Xogdfn pf irhf hY. ieh soc smfj dI byhqrI vflI vI ho skdI hY aqy smfj ƒ dUÈq krn vflI vI ho skdI hY. ijvyN iek qlvfr iksy lok BlfeI soc vfly ivakqI kol hovy qF Auh qlvfr qoN ikrpfn bx jFdI hY pr jykr AuhI qlvfr iksy lutyry jF bdmfÈ dy hwQ ivwc hovy qF Auh jnqf dI qbfhI krdI hY. ieMË hI hryk iksm dy mIzIey dI gwl hY. Audfhrx dy qOr qy jykr iksy mIzIey vfly ny iek Drm vfly dy iKlfP iksy dUsry Drm df nFa lY ky JUTI Ébr lf idwqI jF bol idwqI qF dohF DrmF dy pYrokfrF ivwc qUPfn mwc jfvygf. ies leI ieh nfËuk hiQafr bhuq hI sUJbUJ nfl vrqn vflf hY. ijQy mIzIey df muwK rol lokF ƒ jfgrUk krnf hY AuQy ies kfrobfr nfl bhuq sfry lokF df rujgfr vI juiVaf hY pr keI ies ƒ isrP rujgfr hI smJdy hn aqy CyqI amIr hox dI lflsf krky aijhy ansrF dIaF mÈhUrIaF dyNdy hn ijnFH nfl lok vihmI-BrmI, aMDivÈvfsI qy krmkFzI bxdy hn qy jnqf mfnisk rogI ho rhI hY. aijhy bhuq sfry pfKMzI sfD, pIr qy pMzq afidk vwKry vwKry pihrfvy hyT bYTy nf smJ jF muÈkl ivwc iGry pRvfrF df lfB AuTfAuNdy hoey AunFH dI mfnisk qy mfiek lwut kr rhy hn. ijhnf df sfQ kuJ mIzIey vfly vI pYsy dy lflc kfrn dy rhy hn. ies qrFH dI soc rwKx vfly Auh lok afpxf jnqf pRqI PrË Buwl gey hn qF hI qF aijhy TwgF qoN jnqf ƒ jfgrUk krn dI bjfey sgoN Auhnf df sfQ dy ky jnqf ƒ gMumrfh krn ivwc afpxf ihwsf pf rhy hn.

aijhy gRih qy rfÈIaF df pRcfr krn vfly lok afKdy hn ik sUrj dIaF ieh bfrF rfÈIaF, myK, ibRK, imQun, krk, isMG, kMinaf, qulf, ibRÈck, Dn, mkr, kuMB, qy mIn hn aqy sUrj hryk rfÈI ivwc iek mhInf rihMdf hY. iehnF bfrF rfÈIaF ƒ ieh lok sfrI dunIaF dy lokF nfl vMzdy hn. ies smyN dunIaF dI abfdI arbF ivwc hY hryk rfÈI ivwc bhuq sfry lok afAuNdy hn. iek hI nFa jF awKr hyT afAux vfly hryk mnuwK df jIvn ieko aijhf ikvyN ho skdf hY. quhfzy bhuq sfry jfxn vfilaF ivwc pihly aKr qoN ÈurU hoey nFa vfly keI mnuwK bhuq amIr, pVHy ilwKy qy isafxy vI hoxgy Ausy aKr vfly ies dy Ault vI hoxgy. ijvyN myrf nFa ‘g’ qoN ÈurU hMudf hY kI sfry ‘g’ nFa vfly asIN hr Kyqr ivwc ieko aijhy hF ? ieh kdI ho hI nhIN skdf . AuNJ vI ieh lok afpxy BivK bfry qF kuJ nhIN jfxdy lokF ƒ kI dwsxgy.

aprYl 09, 06 ƒ myrT ivwc iek myly smyN lwgI awg ivwc mrn vfly qy jKmI hox vfly kI ieko rfÈI vfly sn ? kuJ icr pihlF hI ‘sunfmI’ afieaf sI, kI Aus kfrn mrn vfly sfry ieko rfÈI vfly sn. jd koeI hvfeI jhfj izwg pYNdf hY, ryl gzIaF dI tkr ho jFdI hY qF kI Aus ivwc svfr ivakqI sfry ieko rfÈI vfly hI mrdy jF jKmI huMdy hn, ieh swB Twgx df sfDn hY . duwK dI gwl hY ik ies CUq vfly Kqrnfk rog dy BfeIvfl pivwqr ikwqy ‘mIzIey’ nfl juVy kuJ swjx vI mfieaf dy mOh kfrn aijhy ansrF df sfQ dy rhy hn.

hYrfnI dI gwl ieh hY ik ies smyN afpxy afp ƒ gurU nfnk pfqÈfh dy iswK aKvfAux vfly aijhy TwgF dy swB qoN vwD AupfÈk hn. ijs gurU ny ies qrFH dy TwgF qoN lokfeI ƒ sucyq krn leI pMj sO sfl pihlF Xqn kIqy sn Ausdy pMj kkfrI aKvfAux vfly qy roËfnf gurbfxI pVHn vfly vI rfÈI ‘qy XkIn kr rhy hn. ies aigafnqf ivwc afpxy afp ƒ pVHy ilKy qy iewkvI sdI dy sUJvfn aKvfAux vfilaF ivakqIaF dI igxqI dUsiraF nfloN vwD lwgdI hY. ies df kfrn vI mIizaf hY ikAuNik ieh lok aÉbfrF qy hor ilKqF Gwt piVHaF nfloN iËafdf pVHdy, suxdy hn. Èfied ienFH iswKF ƒ gurbfxI nfloN Dfgy, qvIq qy rfÈI df ZOg hyT Twgx vfilaF aKOqI pMzqF, bfibaF qy pIrF afidk ‘qy vDyry XkIn hY. gurU nfnk pfqÈfh jI ny aijhy pqrI qy rfÈI vfilaF Twg pMzqf, pIrF, bfibaF ƒ sMboDn krky jnqf ƒ ienF qoN guMmrfh hox qoN bcfAux leI ieh Èbd Aucfry sn:

sfhf gxih n krih bIcfru ] sfhy AUpir eykMkfru ] ijsu guru imlY soeI ibiD jfxY ] gurmiq hoie q hukmu pCfxY ]ñ] JUTu n boil pfzy scu khIaY ] hAumY jfie sbid Gru lhIaY ]ñ] rhfAu ] gix gix joqku kFzI kInI ] pVY suxfvY qqu n cInI ] sBsY AUpir gur sbdu bIcfru ] hor kQnI bdAu n, sglI Cfru ]ò] (m:1, pMnf 904)

arQ:-hy pMizq! (afpxI afjIvkf dI Éfqr jjmfnF ƒ piq-afAux vfsqy ivafh afidk simaF dy ÈuB muhUrq lwBx df) JUT nfh bol . swc bolxf cfhIdf hY . jdoN gurU dy Èbd ivc juV ky (aMdr dI) hAumY dUr ho jFdI hY qdoN Auh Gr lwB pYNdf hY (ijQoN afqmk qy sMsfrk sfry pdfrQ imldy hn) .ñ.rhfAu. hy pMizq ! qUµ (ivafh afidk simaF qy jjmfnF vfsqy) sB lgn muhUrq igxdf hYN, pr qUµ ieh ivcfr nhIN krdf ik ÈuB smF bxfx nfh bxfx vflf prmfqmf (afp) hY . ijs mnuwK ƒ gurU iml pey Auh jfxdf hY (ik ivafh afidk df smf iks) ZMg (nfl ÈuB bx skdf hY) . jdoN mnuwK ƒ gurU dI iswiKaf pRfpq ho jfey qdoN Auh prmfqmf dI rËf ƒ smJ lYNdf hY (qy rËf ƒ smJxf hI ÈuB muhUrq df mUl hY) .ñ.(pMizq) joqÈ (dy lyKy) igx igx ky (iksy jjmfn dy puwqr dI) jnm pwqRI bxFdf hY, (joqÈ df ihsfb afp) pVHdf hY qy (jjmfn ƒ) suxFdf hY pr aslIaq ƒ nhIN pCfxdf . (ÈuB muhUrq afidk dIaF) sfrIaF ivcfrF qoN sRyÈt ivcfr ieh hY ik mnuwK gurU dy Èbd ƒ mn ivc vsfey . mYN (gur-Èbd dy tfkry qy ÈuB muhUrq qy jnm-pwqRI afidk dI iksy) hor gwl dI prvfh nhIN krdf, hor sfrIaF ivcfrF ivarQ hn .ò.

Gwto Gwt iswK qF "Èbd gurU" dy igafn df lfB AuTfky aijhy ZONgIaF vwloN idwqI mfnisk pIVf qy pYsy dI krfeI jf rhI luwt qoN bwc skdy hn, jykr gurU vwloN idwqy igafn ƒ isrP pVHn, suxn qoN agfh vwDky ies qy aml krn dI vI koiÈÈ krn lwg pYx. ijvyN gurbfxI df slok hY:

sloku ] igafn aMjnu guir dIaf aigafn aMDyr ibnfsu ] hir ikrpf qy sMq Byitaf nfnk min prgfsu ] (m:5,pMnf òùó)

arQ :-(ijs mnuwK ƒ) siqgurU ny igafn df surmf bÉiÈaf hY, Aus dy aigafn (rUp) hnyry df nfs ho jFdf hY . hy nfnk ! (jo mnuwK) akfl purK dI myhr nfl gurU ƒ imilaf hY, Aus dy mn ivc (igafn df) cfnx ho jFdf hY .

sfƒ hmyÈf Xfd rihxf cfhIdf hY ik ieh lokF ƒ guMmrfh krn vfly aKOqI pIr, bfby, pMzq qy sMq aijhIaF gwpF mfrky lokfeI ƒ isrP luwt qy mfnisk pIVf hI dy skdy hn . suwK qF sfƒ iek akfl purK ƒ hmyÈF Xfd rwKx, afpxy aMdr JfqI mfrn qy cMgy krm krn nfl hI imlygf. ies krky cMgf qF ieh hY ik asIN rfÈI dwsx vfilaF, pIrF, bfibaF afidk vwl Jfkx dI bjfey afpxy igrIvfn aMdr JfkIey. afpxy pUrbly krmf (kr cuwky mfVy krmf) qoN sbk sKIey aqy afAux vfly smyN ivwc AuhI glqIaF nf duhrfeIey. ijvyN Bgq PrId jI sfƒ soJI dy rhy hn: PrIdf jy qU akil lqIPu, kfly ilKu n lyK ] afpnVy igrIvfn mih, isru nIvF kir dyKu ] (pMnf ñó÷ø) so, sfzy mn ivwc ieh glq PihmI vI nhIN hoxI cfhIdI ik ijhVy mIzIaf vfly aijhy lokF dI mÈhUrI krdy hn Auh quhfzI koeI muÈkl dUr kr skxgy, sgoN ies qrFH dy lok vI AunFH dy sfQI hI hn. sfƒ gurbfxI qy XkIn krnf cfhIdf hY:

sloku ] krx kfrx pRBu eyku hY dUsr nfhI koie ] nfnk iqsu bilhfrxY jil Qil mhIail soie ]ñ] ( m: 5,pMnf ò÷ö)

arQ:-(ies sfry) jgq df (mUl-) kfrx (Bfv, bxfAux vflf) iek akfl purK hI hY, koeI dUjf nhIN hY . hy nfnk! (mYN) Aus pRBU qoN sdky (hF), jo jl ivc Ql ivc qy DrqI dy ql Auqy (Bfv, afkfÈ ivc mOjUd hY) . sfƒ iksy vI ies qrFU dy mnuwK jF adfry qoN dUr rihxf cfhIdf hY ijhVf sfƒ akfl purK nfloN qoVky iksy hor aKOqI krfmfqF dy afp JFsy dyNdf hY jF iksy aijhy TwgF nfl joVdf hY. gurU nfnk pfqÈfh lokfeI ƒ isrP Aus dfqy qoN hI mMgx leI afKdy hn jo sfrI dunIaF df krqf hY:

jflAu aYsI rIiq ijqu mY ipafrf vIsrY ] nfnk sfeI BlI prIiq ijqu sfihb syqI piq rhY ]

arQ:—mYN ieho ijhI rIq ƒ sfV idaF ijs krky ipafrf pRBU mYƒ ivsr jfey, hy nfnk ! pRym Auho hI cMgf hY ijs dI rfhIN Ksm nfl iewËq bxI rhy .ò.

pAuVI ] hir ieko dfqf syvIaY hir ieku iDafeIaY ] hir ieko dfqf mMgIaY mn icMidaf pfeIaY ] jy dUjy pfshu mMgIaY qf lfj mrfeIaY ] ijin syivaf iqin Plu pfieaf iqsu jn kI sB BuK gvfeIaY ] (m: 1, pMnf õùú)

arQ:—ieko dfqfr krqfr dI syvf krnI cfhIdI hY, ieko prmfqmf ƒ hI ismrnf cfhIdf hY; ieko hrI dfqfr koloN hI dfn mMgxf cfhIdf hY, ijs pfsoN mn-mMgI murfd iml jfey; jy iksy hor koloN mMgIey qF Èrm nfl mr jfeIey (Bfv, iksy hor pfsoN mMgx nfloN Èrm nfl mr jfxf cMgf hY) . ijs BI mnuwK ny hrI ƒ syivaf hY Ausy ny Pl pf ilaf hY, Aus mnuwK dI sfrI iqRÈnf dUr ho geI hY .

ijQy jnqf ƒ mfnisk mfnisk qOr qy bImfr kr rhy aKOqI sMq-sfD, pIr bfby, rfÈI vyKx, tyvy lfAux vfilaF ienFH TwgF qoN bcx dI loV hY; AuQy nfl hI iehnf dIaF mÈhUrIaF krky jnqf ƒ sbjbfg ivKfky jfl ivwc PsfAux vfly aijhy mIzIaf dy Auhnf adfiraF qoN vI jnqf ƒ bhuq sucyq rihx dI jrUrq hY.




.