.

nfm ismrx - iewk gorK DMdf

pRo: ieMdr isMG Gwgf

jdoN BI gurbfxI df pfT krIey/suxIey, qF iewk ‘‘Èbd`` bfr bfr duhrfieaf igaf sfhmxy afAuNdf hY. koeI bfxI koeI pMnf pVH vyKIey qF iPr AuhI duhrf -‘‘nfm ismrx``. ieh nfm aqy ismrx jdoN iksy sfD koloN puwCIey qF Auh gurbfxI ivwcoN koeI pMkqI jF pUrf Èbd rtx leI dy idMdf hY. afKygf ik ies df pVHI jfxf hI ‘‘ismrx jF nfm hY``. kuwJ iewk jQybMdIaF ny ‘‘nfm ismrx`` dIaF ivDIaF, vkq, sQfn aqy ies qoN hox vflIaF pRfpqIaF dwsx leI dukfndfrIaF BI clf leIaF hn. ies cwkrivAU ivwc Psx vfly, sdf hI Psx leI iqafr br iqafr huMdy hn. keI sfry lok qy jQybMdIaF ‘‘srb rog kf aAuKdu nfmu`` (suKmnI-9-5) vflI iewk pMkqI dy mnmrËI vfly arQ kwZky rogIaF df ‘‘mfnisk ielfj`` krn vrgI BfrI avwigaf kr rhy hn. jy koeI ieh dfhvf kry ik dyKo jI, ikMny sfry ivakqIaF df ‘‘rog`` ht igaf hY. aijhy kmËor mn vfly lokF df ‘‘bxfvtI`` rog suafh dI cutkI lYky BI ht jFdf hY. Dfgf qvIq lY ky BI, hQOlf krvf ky BI, mVHIaF kbrF qy nwk rgV ky BI ‘‘rog mukq`` ho jFdy hn. aijhy kmjoLr lok hI BUqF pRyqF df iÈkfr ho jFdy hn, iPr pfKMzI zyrydfrF koloN BUq kZvfAuNidaF BfrI afriQk qy srIrk soÈx krvfAuNdy hn. iehnF Boly pMCIaF (aMnHy srDflUaF) ƒ Pfhux leI QF Qf iÈkfrI jfl ivCfeI bYTy hn.

gurbfxI ny zMky dI cot nfl ies pfKMz jfl ƒ pUrn qOr qy rwd kIqf hY. jy kuwJ iewk pMgqIaF rtx krn nfl, sfry kfrj rfs afAuNdy hox, qF iksy ƒ imhnq krn dI AuØWkf hI ËrUrq nhIN hY. vwzy vwzy Koj kyNdr, hspqfl, mYzIkl kflj, dvfeIaF, mihMgy ielfj qy iPr BI anMq mOqF ? jy nfm ismrn (mMqrjfp) nfl sfry rog kwty jf skdy, iPr qF ieh kMm bhuq suKflf sI. ‘‘ihMg lwgy nf PtkVI rMg BI coKf.`` ds gurU sihbfn srIr krky sfQoN ivdf ho gey. gurU aMgd sfihb kyvl 48 ku sfl ivwc. cOQy pfiqÈfh 47 sfl dI Aumr ivwc. CyvyN nfnk 48 sfl, sqvyN pfiqÈfh iewkwqI sfl, qy awTvyN nfnk isrP sfZy ku awT sfl dy sn jdoN joqI joq smf gey. Auh bhuq akl vfly sn, bVy hI prAupkfrI sn. srIrk jfmy ivwc hor lMmf smF jIvq rih ky mnuwK mfqr dI bhupwKI kilafx kr skdy sn. ijs mMqr/Èbd ƒ ivÈyÈ ivDIaF nfl, gupq qrIky cfhy cIkF mfrky, pfglF vFg ritaf jf irhf hY. afs kIqI jf rhI hY ik ies qrHF sfry rog nivrq ho jfxgy. dunIaf Br dIaF KuÈIaF af jfxgIaF. ijnHF gurU sihbfnF ny bfxI dI rcnf kIqI, ‘‘nfnk rUp`` ho ky ivcry, AuhnF duwKF dI nivrqI leI aijhf koeI clIhf kwØitaf hovy, mflfvF GumfeIaF hox, Aumr lMmI krn vfsqy qrly kwZy hox. ies qrHf df koeI ibrqFq ieiqhfs ivwc nhIN imldf. iPr awj dy iswK ieny nfsmJ ikvyN bx gey, ik mMqr jfpF ƒ, cONkVy mfr ky, do cfr GMty bYTx ƒ, ismrn mMnI bYTy hn ? ‘‘srb rog kf aAuKud nfmu`` pRcfrn vfly, Ërf ku isr pIV hox qy, cMgy zfktrF qy vwzy hspqflF vwl ƒ dOVdy pl Br dyr nhIN lfAuNdy. vwzy vwzy ‘‘nfmI sMq`` afm mrIjF vFg mhIinaF bwDI, hspqflF ivwc awzIaF rgVdy Kud vyKy hn. iBMzrF tksfl vfilaF df iewk muKI (ig: gurbcn isMG) qyrF sfl qwk, kÈt Bog ky miraf sI (hvflf-KMzyDfr, 8-03) suafh dI cutkI (puVI) nfl sfry rog nivrq krn dy dfhvydfr, suafh ivwc dvfeI pIs ky imlf rwKdy hn. aMnHy ÈrDflU smJ lYNdy hn ik bfby dI suafh hI krfmfqI hY.

gurU arjn sfihb jI soriT rfg dy iewk Èbd ivwc, iewko QF sfry pfKMz krm dy bKIey AuDyV ky rwK idMdy hn. pfT jfp, jog afsx, mon, kwpVf BFzf iqafg dyxf, Aumr Br GuMmdy rihxf, afid anyk kUV kfrj, iksy lyKy ivwc nhIN hn. siqgurU kyNdrI ivcfr (rhfAu vflf bMd) ieh bKiÈÈ krdy hn; hy pRBU! mYƒ AuWcI mwq dyvIN, mYN sfry afsry Cwz ky kyvl qyrI Èrn qwkI hY. vfk hn -

ipafry ien ibiD imlxu n jfeI, mY kIey krm anykf..

hfir pirE suafmI kY duafrY, dIjY buiD ibbykf.. rhfAu.. (641)

gurdvfiraF ivwc keI hËfr pfT hr roË ÈurU huMdy hn, keI hËfr pfTF dy inq Bog pYNdy hn. aKMz pfT, sihj pfT, sMpt pfT, aqI sMpt pfT, mon pfT, suKmnI pfT, afpo afpxf inqnym pfT, ngr jlUs, qy kIrqn drbfr. ieMny sfry pfT inrMqr hox dy bfvjUd BI dunIaf ivwc klh klys nhIN imty. sMsfr dI gwl nf shI iswKF dy duwKF dI nivrqI qF Jwtpwt ho jfxI cfhIdI sI. sd aPsos, iswK smfj BI pRyÈfnIaF ivwc ivlk irhf hY. asl gwl sI kudrq dy kfƒn ƒ smJx dI. ivkfrF aqy vfÈnfvF qy kfbU pf ky, sMjm vflf nyk jIvn bqIq krn dI. pr aijhf nhIN hoieaf, sgoN aKOqI Dfrmk afgU, BolI lukfeI ƒ kurfhy BI pf rhy hn qy dovyN hwQIN luwt BI rhy hn.

pMjfb ivwc ‘‘rfDf suafmI`` zyrf (ibafs) ipCly svf ku sO sfl qoN ‘‘nfm dfn`` aflqI pflqI afsx afid krvfAuNdf af irhf hY. iehnF ivwcoN ruws ky igaf ‘‘Èfh msqfnf, isrsy ivKy zyrf ‘‘swcf sOdf`` vwKrf bxfAux ivwc kfmXfb ho igaf. ijvyN ik zyrydfr sfDF dI KfsIaq hI hY, srkfr nfl imlky cwlxf, lokF ivwcoN mrdfAupuxf (krFqIkfrI qwq) Kqm krnf. Ëulm ivruwD AØuWcf sfh qwk nf lYxf, svYmfx imwtI ivwc imlf ky ‘‘bMdy df bMdf`` bxf ky, pYr pUjvfAuxy qy jUT qwk KvfAuxI. km akl qy bygYrq bx cuwky lokF ƒ srkfr BI qy zyrydfr BI, rlky luwtdy hn. ieh ByzF bx cuwky lok isr suwtky ijAux dy afdI bx jFdy hn. afpxy syvkF dy duwKF dI nivrqI vfsqy rfDf suafmI bfby mMqr dI bKiÈÈ krdy hn. awgoN Èrq ieh lfAuNdy hn peI ieh mMqr iksy ƒ dwsxf nhIN hY. svyry Èfm mUMh isr kwpVy ivwc vlyt ky ies ‘‘nfm`` df jfp krnf hY. sfry sMsfrI suK imlxgy qy ‘‘rfDf suafmI Dfm`` ivwc invfs imlygf. iehnF df mMqr ieh hY -

joq inrMjn, AuNkfr, rrMkfr, sohM, siqnfm.

hux lgdy hwQ iehnF dy hI iewk nfrfj DVy vwloN bKiÈaf jf irhf mMqr BI pVH lE. ieh hY swcy sOdy vfly zyrydfrF vwloN iqafr, idwqf jf irhf ‘‘nfm`` -

‘siq purK, inrMkfr, akfl mUrq, abnfsI, Èbd srUpI rfm.``

iehnF zyiraF ny srkfrI srprsqI ivwc rih ky, bVI qfkq bxf leI hY. kyvl vot bYNk rfhIN ieh srkfr qoN keI irafieqF pRfpq kr lYNdy hn. Auh irafieqF afm lokF vfsqy nhIN huMdIaF, kuwJ Kfs coxvyN ‘‘mhFpurKF`` leI huMdIaF hn. srkfrI julm dy iKlfP iehnF ny kdI Ëbfn nhIN KohlI. dunIaf ivwc BfvyN prlo af jfvy iehnF afpxy syvkF ƒ ‘‘nfm ismrn`` krvfAuxf hY. jbr dy ivruwD afvfË bulMd nhIN krnI. ieh isrP ‘‘prlok sMvfrn dI mhfn syvf`` krdy hn. ies lok dI gwl Buwl jfAu. BuwK mrI axpVHqf, aMDivÈvfsI, ibmfrIaF, irÈvqKorI afid vrgIaF axigxq alfmqF, iehnF ƒ kdy nËr nhIN afAuxgIaF. vYsy hËfrF sfl qoN hI ‘‘rMg brMgy`` sfD sMq, Bfrq dI jMqf jnfrn ƒ, mMqr jfp dI aOÈDI KuafAuNdy af rhy hn. iehnF dI apfr ikrpf sdkf hËfrF sfl qwk, rfjsI gulfmI lokF ny BogI qy mfnisk gulfmI qF awj BI Bugq rhy hn. iswK sfDF qoN lY ky ihMdU sfDF qwk, iehnF dI iPqrq lgBg iewko ijhI hY- afpxy hI lokF ƒ cUMz cUMz Kfxf.

Drm prcfr vwloN isKF dIaF kyNdrI jQybMdIaF (ÈRomxI kmytI qy idwlI kmytI) iswK pMQ nfl Droh kmf rhIaF hn. Drm prcfr dI ijMmyvfrI qoN pUrI qrHF mUMh moV ky,rfjnIqI dI gMdI KfeI ivwc grk cuwkIaF hn. cVHq df pYsf mnmfny ZMg nfl rohV rhIaF hn. bfkI gurdvfrf kmytIaF ny BI afpxy PrË dI pCfx nf kIqI. iesy bwjr lfpRvfhI kfrn, QF QF pfKMzI sfD KuUMbF vFg AuWg pey hn. lMmy smyN qoN iswKF ivwc afpxf asr rsUK bxf cuwikaf iewk zyrf (mihqy cOk vfly-tksflIey) aqy AuhnF df ho cuwikaf iewk muKI ig: gurbcn isMG, afpxI ilKI ikqfb ‘‘gurbfxI pfT drÈn`` ivwc mMqr bfry pMnf 230 qy ilKdf hY - sMq ryx nfmI sfD ny gurU aMgd sfihb jI qoN puwiCaf ik ‘‘quhfzf mUl mMqr ikhVf hY ? gur mMqr kI hY ? qy mflf mMqr ikhVf hY ?`` AuhnF ny iPr sMq ryx ƒ dwisaf - ‘‘sfzf gur mMqr vfihgurU hY, mUl mMqr ÃÄ[[[[[ hY qy mflf mMqr jpujI sfihb hY. krqf purK jI ny v, h, g, r df nON nON juwg jfp kIqf. iPr ieh vfihgurU mMqr bixaf[[[[``. Xfd rhy cfry juwgF dI Aumr 43 lwK sfl qoN vwD bxdI hY. iPr nON nON juwgF dI hor jrb kr vyKo. ieh hn isry dIaF gwpF jo aKOqI sMq, lokF aMdr Dwk rhy hn. gurbfxI juwgF ƒ ivȃ afid qy dyvIaF ƒ mfnqf nhIN idMdI nf hI iehnF dyvIaF dyviqaF ny mnuwKqf df koeI pfsf QMimHaf hY. sgoN ieh sfry qF hn hI klipq.

afAu hux gurbfxI dy prmfx pVHIey, ivcfrIey ik ‘‘mUl mMqr, gur mMqr, mflf mMqr`` iswKF vfsqy koeI hY BI ik aYvyN mnGVHq ÈoÈy hI Cwzy jf rhy hn. jy BfeI gurdfs jI ƒ puwCIey ik dwso jI mUl mMqr ikhVf hY ? qF Auh pUrf nhIN ilKdy aD aDUrf ilKdy hn. pVo-

‘‘siqnfm krqf purK mUl mMqr ismrx prvfxo..`` (vfr-6)

‘‘vfihgurU gur mMqR hY jfip hAumY KoeI`` BI kihMdy hn. nfl hI ‘‘siqnfmu piV mMqR suxfieaf`` BI ilK gey hn. agoN hor vyKo- iDRg jIhvf gur Èbd ivxu hor mMqru ismrxI (27-10) hor ilK rhy hn- kurbfxI iqnf gurisKf hoie iewk mn gur jfp jpMdy..

kurbfxI iqnf gur isKf gurbfxI inq gfie suxMdy.. (2-32)

smuwcI gurbfxI dI Aucqf bfry hI BfeI gurdfs jI ny iliKaf hY, nf iksy iewk Èbd qy mMqr bfry. hor vyKo-

gurmuiK pMQ inrol n rolx rolIaY..

gurmuK sbd alolu pI aMimRq GolIaY. (19-20)

afAu hux gurbfxI ivwcoN mMqr jfp jF ismrx bfry puwCIey. siqgurU jI jfc dws rhy hn -

1[ sRvxI suxIaY, rsnf gfeIaY, ihrdY iDafeIaY soeI..

krx kfrx smrQ suafmI jfqy ibRQf nf koeI.. (611)

kMnF nfl AupdyÈ suxo, Ëubfn duafrf AupdyÈ ƒ idRV kro, ihrdy ivwcoN swc dy AupdyÈ ƒ kdI BulfE nf. isrP Aus krx kfrx smrQ pRBU ƒ ihrdy ivwc vsfAu.

2[ gur ky crx mn mfih vsfie.. duKu anyrf aMdrhu jfie.. (1334)

ies pMkqI ivwc gurU dy crx mn ivwc bsfAux df hukm hY. pr dsF pfiqÈfhIaF dy srIr krky qF awj koeI crx nhIN hn. inrMkfr pRmfqmf BI srIr rihq hY Ausdy crx hox df svfl hI nhIN hY. iPr crx kI hn ? hjUr ieh ‘‘crx gur Aupdys`` hn.

3[ jn ky crn bsih myrY hIarY sMig punIqf dyhI.. ( )

ies pRmfx ivwc BI rwb jI dy crn ihrdy ivwc vwsx dI gwl afKI geI hY, mqlb AupdyÈ.

4[ duK BMjnu qyrf nfmu jI duK BMjnu qyrf nfmu..

afT phr afrfDIaY pUrn siqgurU igafnu.. (218)

hy rwb jI! sfry mfnisk rogF ƒ Kqm krn vflf qyrf igafn hY. awTy phr mYN qyrf ivÈfl inam (igafn) smJky, suKI jIvn bqIq kIqf jf skdf hY.

5[ mhF mMqRu gur ihrdY bisE acrj nfm suinAurI..(384)

iewQy siqgurU jI ny gurU dy AupdyÈ ƒ hI ‘‘mhF mMqr`` krky ibafn kIqf hY.

6[ bIj mMqRu hir kIrqn gfAu..

afgY imlI inQfvY QfAu.. (391)

ies QF siqgurU jI ny hrI js ƒ ‘‘bIj mMqr`` afK ky vizafieaf hY.

7[ ‘‘bIj mMqRu srb ko igafnu..

chu vrnf mih jpY koAu nfmu.. (suKmnI-9-5)

ies prmfx ivwc sfihb jI ny lok pRlok bfry sfrf igafn, rwb bfry qy Aus dI kfienfq bfry sfrf igafn hfsl krn dI qfkId kIqI hY.

8[ gur kf bcnu jip mMqu.. eyhf Bgiq sfr qqu.. (895)

aslI BgqI iehI hY ik siqgurU jI dy hukm ƒ svIkfr kro, jIvn ivwc Zflo.

9[ mn mih jfip BgvMqu.. guir pUry iehu dIno mMqu..(396)

pUry siqgurU ny ieh AupdyÈ idwqf hY, sdf rwb jI ƒ cyqy rwKxf hY.

10[ gur kI suriq inkit kir jfnu..

gur kf sbid siq kir mfnu.. (897)

afpxI mwq ƒ gurmq anusfrI bxfAu. gurU AupdyÈ ƒ swq bcn mMn ky svIkfr kro.

11[ gur kf AupdyÈ sunIjY.. nfnk suiK shij smIjY.. (896)

hy BfeI siqgurU jI df AupdyÈ suxo mMno, ies ƒ svIkfrn ivwc hI sfry suwK hn.

12[ sc ibnu squ sMqoKu n pfvY..

ibnu gur mukiq n afvY jfvY..

mUl mMqRu hir nfmu rsfiexu khu nfnk pUrf pfieaf.. (1040)

swcfeI dy mfrg qy cwlxf, sMqoKI bxy rihxf, iehnF Auqm ivcfrF df siqgurU qoN igafn imldf hY. gurU qoN bgYr Btkxf Kqm nhIN hovygI. Kfs jIvn dfqI sMjIvnI bUtI pRBU jI dI Xfd aqy gux hn. jdoN gurU drsfey rfh qy mnuwK cwl pvygf, smJo mUl (muwZ) nfl juV igaf.

13[ mfeI crn gur mITy..

vzY Bfig dyvY prmysru koit Plf drsn gur zITy.. (717)

hy mF! siqgurU jI dI Èrx ivwc rih ky jIvn bqIq krnf bhuq cMgf lgdf hY. ijsdy vwzy Bfg hox AuhI mnuwK, siqgurU dy guxF ƒ Dfrn krdf hY. kroVF qrF dy hor krmF qoN AuØWqm hY pRBU jI dI Xfd qy siqgurU jI df AupdyÈ.

14[ ‘‘gur kihaf`` sf kfr kmfvhu..

sbdu cIin shj Gir afvhu.. sfcY nfie vzfeI pfvhu.. (832)

hy guriswKo! jo siqgurU Purmfn krdf hY Ausy qrHF kMm kro. gurU dy zUMGy Byd vfly bcn ƒ smJ ky itkfAu ivwc af skogy. ies swcfeI vfly mfrg qy clidaF vizafeI pfAugy.

15[ puMn dfn jp qp jyqy sB AUpir nfm..

hir hir rsnf jo jpY iqsu pUrn kfm.. (401)

koeI dfn puMn krdf hY, koeI ivÈyÈ mMqr jfpdf hY, iehnF sfry kMmF qoN Aupr, rwbI Xfd ivwc bqIq kIqf, nyk jIvn hY. ies qrHF dy ivakqI ny jIvn dI pUrnqf pRfpq kr leI smJo.

16[ ‘‘gur Aupdyis`` jpIaY min sfcf..

‘‘gur Aupdyis`` rfm rMig rfcf..

‘‘gur Aupdyis`` qutih siB bMDn, iehu Brmu mohu pr jflxf.. (1077)

hy guriswKo! siqgurU dI iswiKaf muqfbk swcy rwb jI ƒ ihrdy ivwc vsfAu. gurU dI iswiKaf rfhIN rwbI rMg ivwc rMgy rho. gurU dy AupdyÈ nfl Brmf vfly sfry bMDn tuwt jfxgy.

17[ boil hir nfm sPl sf GrI..

‘‘gurAupdyis`` siB duK prhrI.. (1134)

akflI inXm ivwc jo smF bqIq hovygf,AuhI sPl mMinaf jfvygf. ieh soJI gurU qoN pRfpq huMdI hY, gurU ivkfrF qoN mukq krn df qrIkf dwsdf hY.

18[ mn kI miq iqafghu hir jn eyhf bfq kTYnI..

anidnu hir hir nfmu iDafvhu gur siqgur kI miq lYnI.. (800)

hy BfeI, afpxy mn dI CotI mq ƒ iqafg idE, ieh gwl bVI aOKI lwgygI. inqfpRqI prmyÈr ƒ Xfd rwKo, siqgurU dI bKÈI mwq buwD Dfrn kro, iehI asl jIvn jfc hY.

19[ aAuKD mMqR qMqR sB Cfru.. krxYhfr irdY mih Dfru.. (196)

kih kbIr jfkf nhI aMq.. iqsky afgy qMqu n mMqu.. (971)

vfihgurU jI ƒ sdf ihrdy ivwc Xfd rwKo, hor sfry mMqr qMqr AuhV KohV mfmUlI hn, kyvl suafh dI inafeI! prmyÈr jo byaMq guxF brkqF df mflk hY Aus dI Xfd hI aslI mMqr hY. hor koeI mMqr afid Aus qoN AuØWqm nhIN ho skdy.

20[ kubuiD imty gur sbdu bIcfir.. siqgur BytY moK duafr..

qqu n cIlY mnmuKu jil jfie..

durmiq ivCuiV cotf Kfie.. (944)

hy ipafirE! gurU dy Èbd (gurbfxI) ƒ ivcfr-smJky pVHo. ies qrHF siqgurU jI dI afKI gwl smJ af jfvygI. mnmuwK iensfn pqy dI gwl nhIN smJdf. ies qrHF aMdroN siVaf Buwijaf rihMdf hY. BYVI mwq kfrn siqgurU qoN (ivcfrF krky) dUrI bxI rihMdI hY. iesy kfrn ivCoVy df duwK BI sihMdf hY, aqy sMsfr ivwc BI lgfqfr TokrF KFdf duKI huMdf hY. afKrI incoV-pfTk jno! qusIN gurbfxI prmfxF sihq pVH ilaf, gurbfxI ivwc, ‘‘mMqr, bIj mMqr, mhFmMqr, mUl mMqr`` siqgurU dy AupdyÈ vfsqy afieaf hY. gurmq ivwc iksy mMqr jfp leI koeI QF nhIN, BfvyN Auh gurbfxI ivwcoN hI ilaf hoieaf hovy. iewQy qF siqgurU jI dy hukm ƒ smJ ivcfr ky Aus anusfr jIvn clx bxfAuxf hY. gurU sfihbfn ny Ëulm df Kfqmf mMqrF nfl nhIN, isafxp aqy ihMmq nfl kIqf sI. iswKF ny axigxq musIbqF ipMzy qy JwlIaF sn. mMqr jfpF nfl, bfbr, jhFgIr, aOrMgËyb, nfdr, aihmdÈfh, ËkrIaf Kfn afid nhIN mry. mMqr jfpF ivwc pf ky iswKF ƒ mUrK qy buËidl bxfieaf jf irhf hY. zyiraF vfly, tksflF vfly, jiQaF vfly iswK pMQ ƒ ies hnyrI Kwz vwl Dkdy cly jf rhy hn. ies dUly pMQ ƒ iewk inrMkfr dy lV lfieaf sI siqgurU jI ny. awj hr mwTfDfrI, zyrydfr qy jQydfr Kud hI Kudf bx bYTf hY. pfTF jfpF dIaF anyk ivDIaF pRcwlq kr idwqIaF hn. iehnF mMqrF pfTF nfl, sfry ivgVy kfrjF dI sPlqf dI grMtI vycI jf rhI hY. ‘‘sMqF hwQ siqgurU cfbI sONp gey hn`` prcfiraf jf irhf hY - ‘‘anhq bfxI pUMjI.. sMqn hiQ rfKI kuMjI`` pMkqI suxf ky iswKF ƒ gurU nfloN ivCoV ky kwcy ipwly ivakqIaF ƒ syvk bxfieaf jf irhf hY. jdoN ik ies pMkqI dy arQ ieAuN hn - kudrq df anhq (Coh qoN ibnf -rwbI gIq) nfd gurU dI pfvn bfxI ivwcoN pRgt ho irhf hY. gurU dy rfhIN iesdI smJ pYNdI hY.

iewk hor Èbd ivwc siqgurU ies guMJl ƒ sfP krdy hoey ies qrHF syD bKÈ rhy hn Ø

guru kuMjI, pfhU invlu, mnu koTf, qn Ciq..

nfnk gur ibnu mn kf qfku n AuGVY avr n kuMjI hiQ.. (1237)

gurU df igafn cfbI hY, pYrF ivwc ivkfrF dIaF byVIaF hn mn qn ivkfrF ivwc gRsy hoey hn. hy nfnk mn qn dy bMd qfly (ivkfr) kyvl gurU dy igafn rfhIN Kuwldy hn. hor koeI ieMnf smrwQ nhIN ik mnuwKqf ƒ shI igafn dy sky.

hor vyKo - siqgur dfqf nfm kf horu dfqf koeI nfhI.. (1258)

aKIr ivwc iewk pRBU nfl nyVqf bfry iewk gurbfxI AupdyÈ ilKky smfpq krdy hF -

hir iewko, krqf iewku, iewko dIbfxu hir..

hir iewksY df hY amru, iewko hir iciq Dir..

ihr iqsu ibn koeI nfie, zru BRmu BAu dUir kir..

hir iqsY no sflfih, ij quDu rKy bfhir Gir..

hir ijsno hoie dieaflu so hir jfip BAu ibKmu qir (83)

pfTF mMqrF jfpF dy gorK DMdy ivwc byaMq smF qy aQfh Dn brbfd ho cuwikaf hY. zyrydfrF dIaF koTIaF Ausr rhIaF ny, qjorIaF nkf nk Br geIaF hn. iswK hor krmkFzI, vihm gRsq qy kMgfl huMdf jf irhf hY. ieh hn kuwJ kfrx sfzf byVf grk hox dy. ies byVy ƒ zuwbxo bcfAux leI gurbfxI df igafn, ieiqhfs dI smJ, gurmq iPlfsPI, rihq mirafdf bfry, hr iswK mfeI BfeI ijqnI dyr cyqMn nhIN huMdf, AunI dyr pfKMzIaF dy jkVbMd `coN inkl nhIN skFgy.




.