.

Ç ÃÄsiqgur pRsfid ] Ç

iswK Drm Auwpr PLOjLI hmly df 2úvF sfl

smuwcy iswK jwgq ny 14 apRYl, 1999 nMU KLflsy df 3úú sflf sfjnf idvs mnfieaf sI aqy sMsfr dy bVy bVy sLihrF ivKy dIvfn sjfey aqy nwgr kIrqn duafrf iPr pRgt kr idKfieaf ik iswK kOm afpxI rihxI - bihxI dy inafrypn nMU sdf leI kfiem rwK ky, srbwq dy Bly dI jfcnf krn dy hwk ivwc hY . ies dy nfl hI rfgI isMGF aqy buwDIjIvF ny hr iswK nMU pRyrxf idwqI ik ijvyN 3ú mfrc, 1699 nMU anMdpur sfihb ivKy pMjF ipafiraF: BfeI sfihb isMG jI, BfeI ihMmq isMG jI, BfeI dieaf isMG jI, BfeI Drm isMG jI aqy BfeI muhkm isMG jI ny gurU goibMd isMG jI awgy afpxy sIs Bytf krky, aMimRq dI dfiq pRfpq kIqI, sfnMU swB nMU BI ieh hI hukm hY ik kysF dI sMBfl krky, dsqfr sjf ky, gurbfxI qy aml krky, gurmiq anusfr cVHdI klf ivwc rhIey . hux rsmI qOr qy hI hryk sfl KLflsf idvs mnfieaf jFdf pr iswKF vflI axK Kwqm huMdI jf rhI hY . {sIs Bytf krn qoN Bfv hY ik afpxI mnmiq Cwz ky, gurmiq (gurU dI miq) gRihx krnf} gurU dI miq sfnMU gurbfxI NcoN pRfpq huMdI hY : - mrxY kI icMqf nhI jIvx kI nhI afs ] {mhlf 1 - pMnf 20}

jAu qAu pRym Kylx kf cfAu ] isru Dir qlI glI myrI afAu ] iequ mfrig pYru DrIjY ] isru dIjY kfix n kIjY ] {mhlf 1 ] pMnf 1412} pihlf mrxu kbUil jIvx kI Ciz afs ] hohu sBnf kI ryxukf qAu afAu hmfrY pfis ] {mfrU slok mhlf 5 ] pMnf 11ú2}

ievyN hI gurU nfnk sfihb jI dI lgfeI hoeI iswK PulvfVI nMU sdf hrI - BrI rwKx leI aqy gLrIbF nMU jLflm srkfr, mOlfinaF aqy bRfhmx pUjfrIaF dy jLulm qoN bcfAuNx leI gurU goibMd isMG jI ny afpxf srbMs kurbfn kr idwqf . ies pRQfie gurvfk hY : -

dIn dieafl Brosy qyry ] sBu prvfru cVfieaf byVy ] rhfAu ] {gAuVI kbIr jI - pMnf 337}

iPr mfCIvfVy dy jMgl ivcoN ivwcrdy hoey gurU goibMd isMG jI ny akfl purK agy arjLoeI kIqI: -

isKhu sbdu ipafirho jnm mrn kI tyk ] muKu AUjl sdf suKI nfnk ismrq eyk ]

(gAuVI kI vfr mhlf 5 ] pMnf 32ú)

vfihgurU dI afpfr bKLisLsL sdkf ik iswKF nMU CyqIN hI soJI afeI ik aYsI aOKI GVI smyN asIN gurU qoN bymuwK ho ky, afpxy afpxy pirvfrF dy JumyilaF ivwc pey hoey hF pr ijs gurU sfihb jI ny sfzI KLfqr afpxf srbMs kurbfn kr idwqf, Auh iewkly jMglF ivwc akfl purK dy Bfxy nMU imwTf krky cVHdI klf drsfa rhy hn . mfeI Bfg kOr jI ny ipMzF ivcoN guriswKF nMU iewkiTaF kIqf aqy gurU goibMd isMG jI nMU Kdrfxy dI Zfb (mwukqsr) ivKy jf imly ijwQy mugl PLOjLF nfl lVfeI krdy swB sLhId ho gey . ies qoN bfad qF kurbfnIaF df ieiqhfs hI afrMB ho igaf . 171ú qoN 1764 qwk muglF, aPLgfnIaF aqy gLulfm ihMdU rfijaF ny iswK kOm nMU KLwqm hI krn dI soc leI ! pr, iswKF ny afpxy pirvfrF qy jLmInF nMU Cwz ky, jMglF ivwc rih ky, afpxy GoiVaF dIaF kfTIaF nMU hI Gr bxf ilaf . iksy dI eIn qF kI mMnxI sI, bfrF imslF sQfpiq krky, pMjfb dy hukmrfn bx gey . hux asIN afpxy aMdr JfqI mfrnI hY ik kI asIN gurU sfihb df sfQ dy rhy hF ? kI asIN gurU AupdysLF anusfr afpxf jIvn bqIq kr rhy hF ? kI gurmiq qoN syD lY rhy hF ? sfzy ivcoN iswKI dI axK ikAuN GwtdI jf rhI hY ? asIN iewkvIN sdI ivwc iswKI ikvyN inBfAuNxI hY ? afE, kysF qy dsqfr dI sMBfl krky iswK mfrg dy pFDI bxIey !

ieiqhfs gvfh hY ik jdoN vI KLflsf pMQ, gurU sfihbfn jI dy hukmF dI pflxf krdf irhf, hr pihlU ivwc ijwq pRfpq huMdI rhI . ijvyN 1764 qo 1839 qwk iswKF ny pMjfb aqy afly - duafly dy ielfikaF ivwc rfj kIqf pr jldI hI rfj dy mwd ivwc rxjIq isMG ibwpr dy jfl ivwc Ps ky, dsF sflF dy ivwc (1839 - 1849) afpxy pirvfr qy KLflsf rfj nMU KLwqm krn df BfgI bixaf ! ihMdU zogiraF aqy pUrbIaF (iDafn isMh, gulfb isMh, lfl isMh, qyjL isMh) dI clfkI qy byeImfnI ny iswKF nMU aMgRyjLF dy gLulfm bxf idwqf BfvyN gurU goibMd isMG jI ny iswKF nMU qfVxf kIqI sI {hux lyKk BfeI gurbKsL isMG jI ny sfnMU cukMnf kIqf qF ibwpr dy cyilaF nMU qklIP ho geI} ik:

jb lg KLflsf rhy inafrf ] qb lg qyj dIE mYN sfrf ]

jb ieh ghy ibprn kI rIq ] mYN n kroN ien kI prqIq ]

BfvyN iswK rfj KLwqm ho igaf pr iswKI rihxI - bihxI nMU afjLfd rwKx leI, BfeI mhfrfj isMG jI, bfbf rfm isMG jI, pRoPYsr gurmuwK isMG jI, igafnI idwq isMG jI, jQydfr krqfr isMG jI, bfbf KLVk isMG jI afid dI rihxmfeI hyT iswKF nMU aMgRyjLF aqy ihMdUaF dI cflF qoN bcfeI rwiKaf aqy Drm KLyqr ivwc ijwqF pRfpq kIqIaF . pr, ieMJ pRqIq ho irhf hY ik 193ú qoN 1947 qwk mfstr qfrf isMG jI, srdfr bldyv isMG jI, igafnI krqfr isMG jI afidk gurbfxI aqy iswK ieiqhfs qoN syD lYx ivwc asmrQ rhy aqy ibwpr dI cfxkIaf - nIqI ivwc Ps gey : -

mCulI jflu n jfixaf sru Kfrf asgfhu ] aiq isafxI sohxI ikAu kIqo vysfhu ] kIqy kfrix pfkVI kflu n tlY isrfhu ] {isrIrfgu mhlf 1 ] pMnf 55}

jy ienHF lIzrF ny gurU sfihbfn jI dy AupdysLF nMU mMinaf huMdf qF afpxI hoNd nMU kfiem rwKidaF hoieaf, aMgRyjLF pfsoN iswK rfj nMU vfpis lY ilaf huMdf ikAuNik AunHF ny iswK rfj nMU DoKy nfl afpxy kbjLy ivwc kIqf sI . 1947 dI cMdrI vMz smyN swB qoN vDIk iswK kOm nMU hI nuksfn hoieaf . ihMdU srkfr dI nIqI anusfr pMjfb dy sLihrF ivwc muslmfnF dIaF dukfnF, GrF, jLmInF afpxy ihMdU BfeIaF nMU alft (allot) kr idwqIaF aqy iswK pirvfrF nMU pMjfb qoN dUr rfjsQfn, XU: pI:, hirXfxf dy jMglF qy bMjLr jLmInF ivwc Dwk idwqf qF jo pMjfb ivwc iswKF dI bhu-igxqI nf ho jfvy . isMDI pirvfr ikAuNik gurU nfnk jI nMU afpxf gurU mMndy sn aqy hr rojL gurduafry hfjLrI Brdy sn, AunHF nMU idwlI qy bMbeI irPUjLI kYNpF ivwc rwK ky, ihMdU Drm ivwc hI imlf ilaf .

iPr 195ú qoN by adopting Constitution of India iswK kOm df nfm-insLfn hI imtf idwqf aqy gLrIb pirvfrF nMU vI by offering reservations and scholarships iswK Drm nfloN inKyV idwqf qF jo AunHF dIaF votF nfl sfry dysL dy kony kony Auwpr ihMdU hI rfj krdf rhy . iswK lIzr kursI dI KLfqr, iswK kOm nMU byqfvf dy ky ihMdU srkfr dy hI JolI-cuwk bx gey . keI pyNzU clfk ihMdU eyijMtF dy ipwCy lwg ky, afpxy KyqF nMU gihxy rwK ky aqy kysF dI byadbI krky ivlYq qy hor dysLF ivwc Bwtkx lwg pey . muwK mMqrI pRqfp isMG jI (kYNro) dy smyN ijnHF nOjuafnF nMU pulIs qy bwsF clfAux leI nOkrI imlI, AunHF ny vI dfVHI-muwCF kwqrnIaF sLurU kr idwqIaF . mfstr qfrf isMG jI, jQydfr PLiqh isMG jI, sLhId drsLn isMG jI (PyrUmfn) nMU gFDI dy mrn - brq rwKx dy cwkr ivwc pf idwqf qF jo AunHF nMU iswKI pRcfr krn df cyqf hI nfh rhy ! srdfr bldyv isMG jI qy vkIl svrx isMG jI nMU kyNdrI mMqrI, aYzvokyt hukm isMG jI nMU lok sBf df izwptI spIkr aqy srdfr Auwjl isMG jI nMU gvrnr afid bxf idwqf aqy Aus hI ivDfn dI sON cuwkI ijs Auwpr iswKF ny dsqKLq nhIN sI kIqy ! kwl dy hukmrfn, muwK mMqrI pRkfsL isMG jI nMU kFgRs dy itkt qy pMjfb asYNblI df mYNbr bxf idwqf . skUlF, kfljF qy srkfrI dPqrF ivwc AurdU qy pMjfbI dI QF ihMdI qy sMsikRq cflU kr idwqI . pitaflf iswK styt (PEPSU) nMU KLwqm kr idwqf aqy iswKF nfl minority dilqF qy muslmfnF vFg slUk krnf afrMB kr idwqf ! ieh islslf ipCly (57) sflF qoN lgfqfr cflU hY pr, isWK lIzrF/jQydfrF ny ‘isWK kOm’ nMU jUey qy lf idWqf !

pMjfbI sUbf dyx dy bjfey pihlI nvMbr 1966 nMU pMjfb dy tuwkVy kr idwqy aqy bhuq sfry pMjfbI boldy ielfky hirXfxf aqy ihmfcl pRdysL nMU dy idwqy aqy cMzIgVH qy BfKVf zYm nMU idwlI srkfr ny afpxy kbjLy ivwc lY ilaf . pMjfb ivKy jdoN vI akflI srkfr bxI Aus nMU kdI vI pMj sfl nhIN rihx idwqf aqy invariably Punjab State kept under the President’s Rule. kyNdrI ihMdU srkfrF dI aYsI kuwtl-nIqI vfry, muwK mMqrI pRkfsL isMG jI (bfdl), kYbIinwt mMqrI suwKdyv isMG jI (ZINzsf), gvrnr surjIq isMG jI (brnflf), sLRomxI gurduafrf pRbMDk kmytI dy 27vI pRDfn gurcrx isMG jI (tohVf) aqy hor sfry iswK lIzrF/jQydfrF nMU ipCly ieiqhfs vfry pqf sI pr Auh afpxI KLudgLrjLI dI KLfqr kFgRs, bIjypI aqy kimXUinwstF dy jfl ivwc pfey hoey cogy nMU Kfx leI gLulfm rih ky hI KLuwsL hn ? ijvyN hux bfdl ny BJP/RSS nMU KuwsL krky pMj sfl rfj kIqf ? gurvfk hY : -

kbIr sfcf siqguru ikaf krY jAu isKf mih cUk ]

aMDY eyk n lfgeI ijAu bFsu bjfeIaY PUk ] 158 ] {pMnf 1372}

13 apRYl 1978 nMU Bfrq dI ihMdU srkfr - (pRDfn mMqrI murfrjI zysfeI qy ivdysL mMqrI atl ibhfrI bfjpeI) ny aMimRqsr ivKy aKOqI inrMkfrI gurbcn isMh nMU agy krky, KLflsf POjf isMG jI aqy AunHF dy bfrF sfQIaF nMU golI mfr ky sLhId kr idwqf pr aYsy hflfq ivwc vI iswK kOm nMU syD qF kI dyxI sI sgoN bfdl, brnflf qy tohVf ny kursI dI KLfqr ihMdU srkfr df hI sfQ idwqf . ies qrHF, ihMdU lIzrF nMU pwkf inscf ho igaf ik iswK cODrIaF nMU srkfrI kursI hI ipafrI hY aqy Auh iswK Drm nMU isrP ielYksLn smyN votF lYx leI hI vrqdy hn ! afpxI lIzrI kfiem rwKx leI anMdpur sfihb df mqf pfs krky, peaceful agitation was started for the acceptance of Sikhs’ outstanding demands since 1947. But it proved to be a drama only because Sikh leaders were not serious to achieve anything!

pRDfn mMqrI ieMdrf gFDI ny koeI pRvfh nfh kIqI sgoN 1981 qo especially at the time of 1982 Asian Games iswKF nMU jLlIl krnf sLurU kr idwqf aqy jy iksy iswK ny afvfjL AuTfeI qF Aus nMU either put in jail and tortured or eliminated in fake encounters. ies qrHF hI KLflsf jrnYl isMG jI aqy Aus dy sfQIaF nMU mfrx leI ieMdrf rfxI ny 3 jUn 1984 nMU iswKF dy Drm kyNdr, drbfr sfihb - akfl qKLq sfihb, aMimRqsr aqy pMjfb dy hor ieiqhfsk gurduafiraF Auwpr PLojLI hmlf krky, KLflsf jrnYl isMG jI, BfeI amRIk isMG jI, jnrl subyg isMG jI aqy hjLfrF nOjuafnF, bIbIaF qy bwicaF nMU sLhId kr idwqf aqy akfl qwKLq sfihb nMU Zfa ZyrI kr idwqf . ienHF mhfn sLhIdF nMU kurbfnI dyx dI smrQf gurbfxI qoN hI pRfpq hoeI ijvyN :-

sUrf so pihcfnIaY ju lrY dIn ky hyq ] purjf purjf kit mrY kbhU n CfzY Kyqu ] {slok Bgq kbIr jI ] pMnf 11ú5}

jUn 1984 GlUGfry dy qruMq bfad hI, ieMdrf gFDI ny pMjfb dy sfry ipMzF ivwc rihMdy iswK - pirvfrF nMU hor vI qMg krnf sLurU kr idwqf . nOjuafnF nMU sLry-afm mfrn lwg pey aqy ihMdU PLOj qy pulIs ny iswK DIaF-BYxF dI by -iewjLqI krnI sLurU kr idwqI qF jo Auh ihMdUaF dy gLulfm bx ky hI rihx . aYsI hflq ivwc hor koeI cfrf nf hoNx krky, KLflsf ibaMq isMG jI aqy isrdfr sqvMq isMG jI ny ieMdrf gFDI nMU 31 akqUbr 1984 nMU KLwqm kr idwqf qF jo Auh iswKF df KLUn pIxf bMd kr dyvy . iksy vI sLhId nMU dosLI kihxf gLlq hY ikAuNik AunHF ny gurbfxI dy afDfr qy afpxf PLrjL inBfieaf aqy hux dy KLudgLrjL lIzrF vFg, afpxy inwjLI svfrQ leI kurbfn nhIN hoie:

jy jIvY piq lQI jfie ] sBu hrfmu jyqf ikCu Kfie ] {sloku mhlf 1 ] pMnf 142}

ies qrHF hI afpxI jfn dI pRvfh nf krdy hoey BfeI suKijMdr isMG jI qy BfeI hrijMdr isMG jI ny jnrl ey: aYs: vYidXf nMU pUMny ivKy mfr idwqf aqy hsdy hoey PFsI cVH gey . hux ieMJ pRqIq ho irhf hY ik iswK lIzr, nOjuafnF dIaF idwqIaF kurbfnIaF nUMu Buwl ky, afpxI kursI leI KLuafr ho rhy hn . afjLfdI qoN pihlF mfstr qfrf isMG jI ny aMgRyjL srkfr nMU vI ikhf sI ik Auh Bfrq nMU Cwz ky cly jfx aqy iswK afp hI ihMdU kFgRs qoN afpxy hwk lY lYxgy . ievyN hI keI sflF qoN akflI lIzr pRkfsL isMG jI (bfdl) aqy hor lIzr, ihMdU srkfr dI godI df anMd mfx rhy hn ! nf 1947 qoN bfad aqy nf hI ipCly 2ú sflF qoN iswKF dI koeI vI mMg mMnI geI ikAuNik iswK lIzrF ny ajy qwk vI gurbfxI aqy gurmiq qoN syD lYx dI KLycl hI nhIN kIqI : -

kbIr dInu gvfieaf dunI isAu dunI n cflI sfiQ ] pfie kuhfVf mfiraf gfPil apunY hfQ ] {1365}

aMimRqsr ivKy 1995 nMU hoey iswK jwgq iekwT aqy iPr apRYl 1999 nMU anMdpur sfihb ivKy hoey smfgmF ivwc iswK kOm ny kI pRfpq kIqf, sLfied pMjfb dysL df koeI insLkfm syvk hI dws skygf ikAuNik sLRomxI gurduafrf pRbMDk kmytI, Drm pRcfr kmytI, qwKLqF dy jQydfr, gurduafiraF dy pRbMDk aqy bhuq sfry iswK buwDIjIv afpxy svfrQ leI srkfr dy hI ipwTU ho gey hn ! hux qy hor vI iswD ho igaf hY ik jy iksy iswK ny gurbfxI df Et-afsrf ilaf jF iswK rihq mrXfdf anusfr gwl kIqI qF Aus dI cOrwsqy ivwc KLVf krky, by-iewjLqI kr idwqI jfvygI ! pr jy koeI kysF dI byadbI krky, dsqfr dI QF topI jF gurduafry mwQf tykx smyN Cotf ijhf rumfl rwK ky, ibwpr dIaF rIqF mMn ky clxf sLurU kr dyvygf qF ihMdU Bfrq ivwc rih skdf hY, ijs df nmUnf "India Today International (Weekly) dated 19th April, 1999" ivwc dyK skdy ho !

dfs dI sinmr bynqI hY ik swB iswK pirvfr afpxy kysF dI sMBfl krky dsqfr sjfvo, hr rojL inwqnym df pfT kro, gurbfxI dI vIcfr kr ky pVoH aqy aml kro, iswK rihq mrXfdf anusfr iswKI srUp nMU kfiem rwK ky afpxf jIvn sPlf krn df Eprflf kro, gurduafry ivKy qnu, mnu, Dnu nfl sMgq qy pMgq kro, bwicaF nMU muwZ qoN hI pMjfbI bolI qy gurmiq dI soJI dyvo, gurbfxI dy stIk/iswK Drm sMbMiDq mYNgjLIn ijvyN gurmiq pRkfsL, iswK PulvfVI, iswK ivrsf, isWK sLhfdq, The Sikh Bulletin, The Spokesman, Sikh Studies, etc. mMgvf ky pVHo, hryk iswK Gr ivwc iswK rihq mrXfdf in Punjabi and English published by the SGPC (readily available free of cost from the undersigned) hoxIN qF bhuq hI jLrUrI hY . afpxy dsvMD duafrf gurduafrf sfihb ivKy iswK Drm sMbMiDq stIk / ikqfbF / tRYkt / mYNgjLIn Bytf kro qF jo sfry pirvfr lfhf lY skx, pMjfb dysL ivKy afpxy ipMzF ivwc vI gurU nfnk vYwlPyar tRwst sQfpq krky, gurmiq lfiebRyrIaF df pRbMD kro qF jo swB gurU - AupdysL nMU gRihx krdy rihx, gLrIb bwcy aqy pirvfr jyhVy iewDr -AuwDr Bwtk rhy hn AunHF dI shfieqf kro qF jo Auh vI iswK Drm nfl juVy rihx. kdI kdI pirvfr ivwc bYT ky inwqnym dy guwtky qoN ardfs nMU hOlI hOlI smJ ky pVHo aqy afpxy hI mnu nfl vIcfr kro ik kI asIN vI ardfs anusfr afpxI socxI qy jIvn bqIq kr rhy hF jF ik aYvyN idKfvy leI hI BfeI jI qoN rsmI qOr qy sux ky kVfh - pRsLfd lYx qwk hI sImq ho ? afE, isMG sBf lihr qy gurduafrf suDfr lihr iPr cflU krIey .

hux dy lflcI/KudgrjL lIzrF/jQydfrF/bfibaF qoN bwc ky rho afqy gurbfxI anusfr hI jIvn sPlf kro jI .

gurduafiraF dy insLkfm pRbMDkF, BfeI jI, rfgI isMGF, kQfkfrF aqy igafnIaF nMU bynqI krdy rho qF jo Auh vI sMgq ivwc gurmiq anusfr hI syD dyx . ies qrHF asIN gurmiq nMU gRihx krdy jfvFgy aqy axjfxy ivwc ho rhIaF ibwpr rIqF qy mnmiq df iqafg krn ivwc sPlqf pRfpq kr lvFgy . jdoN asIN iswKI mfrg qy clxf sLurU kr idwqf qF sfry sMsfr ivKy gurU KLflsf pMQ dI sdf cVHdI klf rhygI aqy dygL - qygL dI PLiqh hovygI . afE, hr vyly gurU gRMQ sfihb ivwc aMikq gurbfxI qoN hI syD lYNdy rhIey : -

ddY dosu n dyAU iksy dosu krMmf afpixaf ] jo mY kIaf so mY pfieaf dosu n dIjY avr jnf ] {rfgu afsf mhlf 1 ] pMnf 433}

(kI iswK Aupr vflIaF pMgqIaF nUM afpxy mn dI zUMGIN vIcfr nfl socxgy? kI ieMdrf df kql ivsLvfsL-Gfq nfl qF nhIN kIqf igaf? kI ivsLvfsL-Gfq dy arQ smyN aqy siQqI anusfr bdl jFdy hn? jo kuwJ BfeI jrnYl isMG ny kIqf, kI Auh sfrf gurmiq anusfr hI sI? kI Aus zyry dI mrXfdf aqy soc, ijs nUM ik Auh Polo krdf aqy pRcfrdf sI, gurmiq anusfr hI hY? kI Auh Aus sfijsL df ihWsf qF nhIN sI ijs anusfr aYsf mfhOl bxf idWqf jfvy ik ieMdrf gFDI sfrI isWK kOm nUM jlIl krky aqy kuwt ky bhu sMmqI ihMdUaF dIaF votF lY ky kursI pwkI kr sky?- sMpfdk)

so isKu sKf bMDpu hY BfeI ij gur ky Bfxy ivic afvY ] afpxY BfxY jo clY BfeI ivCuiV cotf KfvY ] ibnu siqgur suKu kdy n pfvY BfeI iPir iPir pCoqfvY ] {mhlf 3 ] pMnf 6ú1}

gurisK mIq clhu gur cflI ] jo guru khY soeI Bl mfnhu hir hir kQf inrflI ] {DnfsrI mhlf 4 ] pMnf 667}

hm aMDuly igafn hIn aigafnI ikAu cflh mfrig pMQf ] hm aMDuly kAu

gur aMclu dIjY jn nfnk clh imlMQf ] {jYqsrI mhlf 4 ] pMnf 696}

siB isafxpf Ciz kY gur kI crxI pfhu ] {isrI rfgu mhlf 5 ] pMnf 44}

gurU svfrI iswK sMgq jIE, ijvyN asIN purfqn iswKF dIaF kIqIaF kurbfnIaF nMU hr rojL ardfs duafrf Xfd krdy hF ievyN hI ijnHF guriswKF ny 1978 qoN hux qwk kurbfnIaF idwqIaF, jylHF kwtIaF jF ajy vI jylHF ivwc ruwlH rhy hn aqy afpxy suwKF nMU iqafg ky kwsLt shfry, AunHF nMU kdy vI Buwlxf nhIN cfhIdf aqy hr smyN AunHF df siqkfr krdy rho nhIN qF ihMdU quhfnMU hVwp kr lYxgy ijvyN boDIaF nfl kIqf !!! {E, pWgVI sMBfl isWKf}

dfsry pfsoN jy koeI gLlqI jF awvigaf ho geI hovy qF iKmf krky, syD dyx dI ikRpflqf krnI jI . DMnvfd .

vfihgurU jI kf KLflsf vfihgurU jI kI PLiqh ]

gurU KLflsf pMQ df insLkfm syvk,

GURMIT SINGH, 9 – HAMLIN ST, QUAKERS HILL, N S W - 2763, AUSTRALIA [TEL / FAX No. 61 - 2 – 9837 2787]




.